Vật lý: bài 22 Tác dụng nhiệt và tàc dụng phát sáng của dòng điện
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.08 MB, 46 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
1
<i>Giáo viên thực hiện:</i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>
<b>KIỂM TRA BÀI CŨ</b>
<i><b>Hãy cho biết trong mạch điện dòng điện có </b></i>
<i><b>chiều như thế nào? Hãy xác định chiều dòng </b></i>
<i><b>điện trong sơ đồ mạch điện sau:</b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>
<b>TÁC DỤNG NHIỆT VÀ TÁC DỤNG PHÁT SÁNG CỦA DÒNG ĐIỆN</b>
<b> Kể tên một số dụng cụ, thiết bị sử dụng điện </b>
<b>nào thường dùng được đốt nóng khi có dòng </b>
<b>điện chạy qua?</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>
C1
<b> Kể tên một số dụng cụ, thiết bị sử dụng điện </b>
<b>nào thường dùng được đốt nóng khi có dịng </b>
<b>điện chạy qua?</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>
Hãy cho biết trong hình 22.1
có những bộ phận mạch điện
gì? Hãy lắp mạch điện theo
sơ đồ hình 22.1
Hình 22.1
Khi bóng đèn sáng, bóng đèn
có nóng lên khơng? Hãy đề
xuất ph ương án kiểm tra?
Bộ phận nào của đèn bị đốt
nóng mạnh và phát sáng khi
có dịng điện chy qua?
</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>
<b>Bài 22. Tác dụng nhiệt và t¸c dơng </b>
<b> phát sáng của dòng điện</b>
Hóy quan sỏt bng nhiệt độ
nóng chảy của 1 số chất và
giải thích tại sao dây tóc
bóng đèn th ường làm bằng
vonfam?
<b>Chất</b>
<b>Nhiệt độ </b>
<b>nóng chảy</b>
<b>Vonfam</b>
<b>3370</b>
<b>Thép</b>
<b>1300</b>
<b>Đồng</b>
<b>1080</b>
<b>Chì</b>
<b>327</b>
Dõy túc
<b>Nhiệt độ dây </b>
<b>tóc khi nóng </b>
<b>sáng khoảng </b>
<b>2500 độ C.</b> <b>Người ta thường dùng Vonfram để <sub>làm dây tóc bóng đèn vì vonfram có </sub></b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>
Nhận xét gì về nhiệt độ của
vật dẫn điện khi có dịng
điện chạy qua?
TÁC DỤNG NHIỆT VÀ TÁC DỤNG PHÁT SÁNG CỦA DÒNG ĐIỆN
</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>
TÁC DỤNG NHIỆT VÀ TÁC DỤNG PHÁT SÁNG CỦA DỊNG ĐIỆN
<b>a) Có hiện tượng gì xảy ra với các mảnh giấy khi đóng cơng tắc?</b>
C3
Nguồn điện
K
Cầu
chì
<i>Mảnh giấy nhỏ </i>
<i> Dây sắt </i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>
<b>Cầu chì</b>
<b>Dây st</b> <b>Mnh giy nh</b>
<b>Hỡnh 22.2</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>
<b>Bài 22. Tác dụng nhiệt và tác dụng </b>
<b> phát sáng của dòng điện</b>
Có hiện t ợng gì xảy ra với
các mảnh giấy khi GV
đóng cơng tắc?
<i><b>Các mảnh giấy bị đốt cháy v </b></i>
<i><b>ri xung </b></i>
Từ quan sát trên hÃy cho
biết dòng điện có tác dụng
gì với dây sắt AB
<i><b>KL: Khi có dòng điện chạy </b></i>
<i><b>qua, các vật dẫn bị</b></i>
<i><b>Dũng điện chạy qua dây tóc </b></i>
<i><b>bóng đèn làm dây tóc bóng </b></i>
<i><b>đèn nóng tới</b></i>
<i><b>…………</b></i>
<i><b>. cao </b></i>
<i><b>và</b></i>
<i><b>……</b></i>
<i><b>.</b></i>
<i><b>nãng lªn</b></i>
<i><b>nhiệt độ</b></i>
<i><b>phát sáng</b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>
C4: Nếu trong mạch điện với dây dẫn bằng đồng có nối xen
một đoạn dây chì (gọi là cầu chì) thì trong một số trường hợp
do tác dụng nhiệt của dịng điện, dây dẫn có thể nóng lên trên
327oC. Hỏi khi đó có hiện tượng gì xảy ra với đoạn dây chì và
với mạch điện?
Các em không cần vội vàng trả lời
. Hãy quan sát các
hình sau :
</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>
12
Một số hình ảnh về cầu chì
Hộp cầu chì MEM (30A & 15A)
Một cầu chì cao thế kiểu cũ đạt
20 kV
Cầu chì cao thế 115 kV
Cầu chì tự
rơi loại
33 -35kv
</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>
C4: Nếu trong mạch điện với dây dẫn bằng đồng có nối xen một
đoạn dây chì ( gọi là cầu chì) thì trong một số trường hợp do tác
dụng nhiệt của dịng điện, dây dẫn có thể nóng lên trên 327oC.
Hỏi khi đó có hiện tượng gì xảy ra với đoạn dây chì và với mạch
điện?
Trả lời
Khi đó cầu chì nóng lên tới nhiệt độ
nóng chảy và bị đứt. Mạch điện bị hở (bị
ngắt mạch) , tránh hư hại và tổn thất có
thể xảy ra.
</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>
<b>Hãy nêu nhận xét về hai đầu dây đèn bên trong bóng? </b>
Hai đầu
dây đèn
Hai đầu bọc kim
loại
Khí
neon
<b> Đèn sáng do hai đầu dây đèn nóng phát sáng hay do </b>
<b>vùng chất khí ở giữa hai đầu dây này phát sáng? </b>
C5
<b>• Kết luận</b>
<b> Dịng điện chạy qua chất khí trong bóng đèn của bút </b>
<b>thử điện làm chất khí này…………...phát sáng </b>
C6
<b>Hai đầu dây bên trong bóng đèn của bút thử điện </b>
<b>tách rời nhau</b>
<i><b>1. Bóng đèn bút thử điện</b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15></div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>
Bản nhỏ
(anốt)
Bản lớn
(catốt)
<b>Đèn LED</b>
<i><b>( Light Emitting Diode )</b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>
<i><b>2. Đèn điot phát quang(đèn LED)</b></i>
Hãy quan sát đèn điot phát
quang ở hình 22.4 để nhận
biết hai bản kim loại to,
nhỏ khác nhau ở bên trong
đèn và hai đầu dây bên
ngoµi nèi víi chóng
</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>
<b> Từ thí nghiệm, khi đèn LED sáng thì dịng </b>
<b>điện đi vào bản cực nào của đèn?</b>
<b>I</b>
<b>I</b>
<b>Đèn điôt phát quang chỉ cho dòng điện đi qua theo </b>
<b>………… nhất định và khi đó đèn sáng.</b>
<b>một chiều</b>
<b>• Kết luận</b>
C7
<b>TÁC DỤNG NHIỆT VÀ TÁC DỤNG PHÁT SÁNG CỦA DÒNG ĐIỆN</b>
Bản nhỏ
(anốt)
Bản lớn
(catốt)
</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>
<b> Dịng điện khơng gây ra tác dụng nhiệt trong các dụng cụ nào </b>
<b>dưới đây khi chúng hoạt động bình thường:</b>
<b> Bóng đèn bút thử điện.</b>
<b>A.</b>
<b> Đèn điôt phát quang (LED).</b>
<b>B.</b>
<b> Quạt điện.</b>
<b>C.</b>
<b> Đồng hồ dùng pin.</b>
<b>D.</b>
<b>Không có trường hợp nào.</b>
<b>E.</b>
<b>C8</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>
<b> Cho mạch điện như sơ đồ, nguồn điện là một chiếc </b>
<b>pin với các cực (+) và (-) chưa biết. Hãy nêu cách làm khi </b>
<b>sử dụng đèn điôt phát quang để xác định xem A hay B là </b>
<b>cực (+) của pin và chiều dòng điện chạy trong mạch.</b>
<b>LED</b>
<b>PIN</b>
<b>A</b> <b>B</b> <b>K</b>
<b>I</b>
<b>I</b>
<b>C9</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>
<b>PIN</b>
<b>A</b> <b>B</b>
<b>K</b>
<b>Nếu đèn sáng thì A là cực âm, B là cực dương </b>
<b>của pin và ngược lại.</b>
<b>Ta nối bản cực lớn của đèn với cực A, bản cực nhỏ với cực B. </b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>
<b>Củng cố bài học</b>
<i><b>ãDũng in i qua mọi vật dẫn thông th</b></i>
<i><b>ư ờng, đều làm </b></i>
<i><b>cho vật dẫn nóng lên. Nừu vật dẫn nóng lên tới nhiệt </b></i>
<i><b>độ cao thì nó phát sáng.</b></i>
<i><b>•Dịng điện có thể làm sáng bóng đèn bút thử điện và </b></i>
<i><b>đèn điot phát quang mặc dù các đèn này chư a nóng </b></i>
<i><b>tới nhiệt độ cao.</b></i>
</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>
23
BT1: Bóng đèn trịn (dây tóc, sợi đốt) trong gia đình ở
nhà em phát sáng là do:
A. Tác dụng nhiệt của dòng điện.
B. Tác dụng phát sáng của dòng điện.
C. Vừa tác dụng nhiệt vừa tác dụng phát sáng.
D. Dựa trên các tác dụng khác .
BT2: Thiết bị, đồ dùng điện nào sau đây không hoạt
động dựa trên tác dụng nhiệt của dòng điện?
</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>
24
BT3: Tác dụng nhiệt của dòng điện trong các thiết bị, đồ
dùng điện nào sau đây là có ích:
A. Bàn ủi điện.
B. Máy sấy tóc.
C. Lị nướng điện.
D. Cả A, B, C đều đúng .
BT4: Trong gia đình, điơt phát quang khơng có trong các
thiết bị, đồ dùng điện nào sau đây :
</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>
25
BT5: Cầu chì có tác dụng gì trong mạch điện ở nhà
em ?.
A. Ngắt mạch điện khi có sự cố chập điện.
B. Trang trí cho đẹp ở các bảng điện.
C. Bảo vệ an toàn cho đồ dùng điện.
D. Cả hai câu A và C đều đúng.
BT6: Khi cầu chì trong nhà bị đứt chúng ta có thể:
A. Dùng dây đồng thay thế.
B. Dùng dây nhơm có cùng tiết diện.
C. Dùng đinh sắt thay thế.
</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26>
٭
Các em chuẩn bị tiết học tiếp theo
1. Học nội dung ở vở ghi, kết hợp SGK, lắp
mạch điện với các thiết bị tự tìm
2. Trả lời các câu C của bài học trong SGK và
đọc thêm phần “ Có thể em chưa biết ”
3. Làm bài tập 22.1, 22.2, 22.3 trang 23 sách
bài tập
</div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>
Cám ơn thầy cô giáo
Cám ơn thầy cô giáo
và các em/
</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>
ẩN LED
CAU TAẽO
ỨNG DỤNG
</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>
I/ LỊCH SỬ
<b>Một thời gian dài, đèn LED đã không </b>
<b>được dùng làm nguồn sáng bởi vì chúng </b>
<b>chỉ cho ánh sáng đỏ, xanh lá cây và vàng </b>
<b>mà không cho ánh sáng trắng.</b>
<b>Đến năm 1993, cơng ty hố chất Nichia của Nhật Bản </b>
<b>cho ra đời loại đèn LED xanh dương, là sự kết hợp giữa </b>
<b>ánh sáng đỏ và xanh lá cây để cho ra ánh sáng trắng.</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>
II/ CẤU TẠO
</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31></div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32></div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33></div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34>
<b>LED là chất dẫn điện 1 chiều, phần tử dẫn diện </b>
<b>bên trong là lớp bán dẫn P - N được tạo từ 2 chất </b>
<b>bán dẫn (AlInGaP và InGaN).</b>
<b>Dòng điện chỉ chạy theo chiều từ bán dẫn P sang </b>
<b>bán dẫn N. Ở giữa miền tiếp xúc giữa 2 lớp bán dẫn </b>
<b>có ánh sáng phát ra, vì điểm phát sáng rất bé nên </b>
<b>phía trên phải có dạng nửa hình cầu để có thể phát </b>
<b>ánh sáng tán xạ trong phạm vi 180 độ về mọi hướng </b>
<b>giúp người ta nhìn thấy nó.</b>
<b>Để có màu sáng khác nhau, người ta sẽ đưa thêm một số tạp </b>
<b>chất khác nhau vào hoặc là trong lớp "nhựa" cho thêm các chất </b>
<b>huỳnh quang.</b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35>
LED có dịng định mức cực đại là 350mA
và có hiệu điện thế định mức là 10V.
Thường LED làm bằng chất bán dẫn (vô cơ hay hữu cơ -
OLED). Người ta tìm cách dùng điện thế trực tiếp đưa
điện tử trong bán dẫn từ mức năng lượng thấp lên mức
năng lượng cao.
Hiện nay dùng OLED tức là LED hữu cơ (organic) để làm
LED cho ánh sáng trắng.
</div>
<span class='text_page_counter'>(36)</span><div class='page_container' data-page=36>
ƯU ĐIỂM
Hiệu suất phát sáng tăng lên 100
lần. Đến nay tuy giá còn đắt
nhưng LED trắng đang bắt đầu
phổ biến vì nó kết hợp được ưu
việt về tiết kiệm điện của đèn
huỳnh quang, đèn compact và
ưu việt về tính nhỏ gọn, tập
</div>
<span class='text_page_counter'>(37)</span><div class='page_container' data-page=37>
Kích thước LED rất nhỏ so với các
bóng đèn hiện nay, cỡ chỉ vài mm, tiêu
hao điện năng ít, có thể nối tiếp các
LED thành các dải đèn dài hoặc thành
từng cụm.
ƯU ĐIỂM
Đèn điốt phát sáng mới gọi là
“LED for AC” sử dụng dòng
</div>
<span class='text_page_counter'>(38)</span><div class='page_container' data-page=38>
<sub>LED có tuổi thọ 80.000-100.000 giờ, gấp </sub>
50 lần so với bóng đèn 60W. Điều này có
nghĩa là chúng có thể thắp sáng liên tục
trong vịng 6 năm.
ƯU ĐIỂM
<sub>Do tiêu hao nhiệt rất ít, LED hầu như khơng nung </sub>
nóng mơi trường xung quanh và, khác với các loại
bóng đèn khác, ánh sáng LED khơng gây chói, mỏi
mắt, khơng phát ra tia cực tím
<sub>LED có thể phát ra ánh sáng có màu </sub>
khác nhau, từ xanh lá cây, đỏ, đến
</div>
<span class='text_page_counter'>(39)</span><div class='page_container' data-page=39>
III/ ỨNG DỤNG
<b>1. Trị nám bằng ánh sáng</b>
Công nghệ điều biến tế bào
dựa trên cơ sở ánh sáng không
nhiệt LED được áp dụng phổ
biến trong lĩnh vực y khoa, đặc
biệt hiệu quả trong lĩnh vực làm
đẹp. Vấn đề cải thiện tình trạng
lão hóa da, nhất là nám da của
chị em sẽ có thêm một giải
</div>
<span class='text_page_counter'>(40)</span><div class='page_container' data-page=40>
Bạn sẽ có các dịng nước hắt lên
những dịng nước nhảy múa có màu
sắc thay đổi tùy thuộc vào nhiệt độ
của nước
2.Trang trí nội thất
Những bồn tắm, vòi
nước, vòi sen và bàn
ghế... phát sáng các
sắc đỏ, vàng, trắng,
</div>
<span class='text_page_counter'>(41)</span><div class='page_container' data-page=41>
<b>Nguyên lý hoạt động :</b>
Điều hướng ánh sáng bằng hệ thống “Chân không lượng tử” bao
bọc xung quanh đèn Led như một chiếc vỏ trứng. Hệ thống thu toàn
bộ dải ánh sáng ở gần nguồn phát nhất và gửi chúng tới vị trí màn
hình.
Chỉ cần một nguồn sáng tí hon, hệ thống cũng có thể tạo ra hiệu
suất tương đương với những chiếu máy chiếu kích thước lớn.
<b>Ưu điểm :</b>
_ Nhỏ
_ Tích hợp được bên trong máy nghe nhạc MP3, điện thoại di động và
các thiết bị di động
_ Độ sáng của hình ảnh hơn hẳn màn hình của điện thoại trước đây
_ Hệ thống “Chân khơng lượng tử” mua với số lượng có giá khơng
quá 10 USD
_ Biến điện thoại di động thành phòng chiếu phim
</div>
<span class='text_page_counter'>(42)</span><div class='page_container' data-page=42>
Có một bảng điện
tử hiện số ngay
trong mũ làm từ 5
đèn Led màu xanh
và 2 đèn Led màu
đỏ
</div>
<span class='text_page_counter'>(43)</span><div class='page_container' data-page=43>
<b>Với những khả năng ưu </b>
<b>việt, dèn LED đ</b>
<b>ượ ứng </b>
<b>c</b>
<b>dụng trong bảng điện tử </b>
<b>ma traän. </b>
<b>5. Bảng điện tử LED ma trận </b>
<b> Các bảng điện tử này được </b>
<b>dùng ph bi n trong </b>
<b>ổ</b>
<b>ế</b>
<b>ốc </b>
<b>ho t </b>
<b>ạ đ ng th</b>
<b>ộ</b>
<b>ông tin, qu ng</b>
<b>ả </b>
<b>caùo, th</b>
<b>ươ</b>
<b>ng m i nh : </b>
<b>ạ</b>
<b>ư nhà </b>
<b>ga, sân bay, ngân hàng, giao </b>
</div>
<span class='text_page_counter'>(44)</span><div class='page_container' data-page=44></div>
<span class='text_page_counter'>(45)</span><div class='page_container' data-page=45>
<b>Đặc điểm:</b>cải tiến bộ phận đèn nền truyền thống của màn hình
LCD theo hai hướng
<b>Tuổi thọ :</b>
_ Khơng phụ thuộc vào cường độ sáng của màn hình
<b>7. Ứng dụng của dèn LED vào màn hình LCD</b>
<b>Dải bảng màu :</b>
_ Khắc phục các lỗi khi biểu hiện hình
ảnh tónh của màn hình LCD
_ Cải thiện khả năng thể hiện màu sắc
giúp cho dải màu trở nên phong phú
_ Thay thế hệ thống đèn huỳnh quang
bằng đèn Led để điều chỉnh màu sắc
</div>
<span class='text_page_counter'>(46)</span><div class='page_container' data-page=46>
BẠN CÓ BIẾT ?
• Cơng trình nghiên cứu của
các nhà khoa học Đại học
Exeter (Mỹ) đã tìm hiểu
cấu trúc đặc biệt của cánh
bướm được bao bọc bởi
lớp vẩy siêu nhỏ, có khả
năng tiếp nhận tia cực tím
và phát sáng trở lại giúp
bướm liên lạc với nhau.
•
Lồi b m châu Phi
ướ
đã t n d ng
ậ
ụ
LED
</div>
<!--links-->
