CỐ HƯƠNG - LỖ TẤN

Câu chuyện kể lại chuyến về thăm quê sau 20 năm xa cách
của nhân vật “tôi” để bán nhà, đưa gia đình đi nơi khác sinh
sống. Đó là vào một buổi chiều ảm đạm. Ngồi trên thuyền,
nhân vật “tôi” nhận ra một điều rất đáng buồn là quê hương
mình đã đổi thay quá nhiều so với 20 năm trước. Nhưng đó
là sự đổi thay khiến người ta đau lòng. Làng quê giờ đây xơ
xác, tiêu điều. Con người già đi, xấu thêm và trở nên đần
độn hoặc chua ngoa đanh đá (như Nhuận Thổ và thím Hai
Dương). Đem theo gia đình, nhân vật “ tôi” rời quê hương
trong một buổi chiều hoàng hôn với niềm hi vọng và tin
tưởng vào thế hệ tương lai: “Kì thực trên mặt đất vốn làm gì
có đường. Người ta đi mãi thì thành đường thôi.”
KIỂM TRA BÀI CŨ
Em hãy tóm tắt văn
bản Cố hương của Lỗ
Tấn.
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Tìm hiểu văn bản.
- Tôi, Nhuận Thổ, thím Hai Dương,
Thuỷ Sinh, cháu Hoàng, bà mẹ. Trong
đó nhân vật “tôi” là nhân vật trung tâm.
- Vì: Các sự việc và nhân vật trong
truyện đều được cảm nhận từ nhân vật
“tôi”.
? Truyện có mấy nhân
vật? Nhân vật nào là
nhân vật trung tâm?
Vì sao em biết
? Có thể đồng nhất

nhân vật “tôi” với tác
giả được không? Vì
sao?
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
Nhân vật tôi cũng tên là Tấn, cũng quê
ở Thiệu Hưng, tỉnh Chiết Giang, trong
cuộc đời, nhà văn cũng đã về thăm quê,
nhưng tôi vẫn là nhân vật văn học, kết
quả sáng tạo của tác giả
? Diễn biến cảm xúc, tâm
trạng và suy nghĩ của tác
giả trong chuyến về thăm
quê hương lần cuối được
thể hiện qua mấy giai
đoạn?
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Tìm hiểu văn bản.
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
? Cảnh làng quê trong
mắt người trở về sau
20 năm xa cách hiện
ra như thế nào?
Đang độ giữa đông. Gần đến làng trời
lại càng u ám. Xa gần thấy thấp thoáng
mấy thôn xóm tiêu điều, hoang vắng,
nằm im lìm dưới vòm trời màu vàng
úa…

* Cảnh làng quê
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Tìm hiểu văn bản.
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
* Cảnh làng quê
- Thôn xóm tiêu điều, hoang vắng, im lìm
Nói về quê hương tác giả
sử dụng nghệ thuật nào?
Tác dụng?
 Nghèo hơn, tàn tạ hơn, thê lương hơn.
* Tâm trạng của tôi
Nhân vật đang nói
với ai ? Cách nói
đó được gọi là gì ?
? “A, đây thật có phải
là làng cũ mà 20 năm
trời nay tôi hằn ghi lấy
hình ảnh trong kí ức
không”
Qua lời độc thoại nội tâm này, em
hiểu nhân vật “tôi” có cảm giác gì khi
đang chứng kiến cảnh làng quê cũ của
mình?
- Ngạc nhiên, lòng se lại buồn man mác,
chấp nhận hoàn cảnh
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Tìm hiểu văn bản.

1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
* Cảnh làng quê
- Thôn xóm tiêu điều, hoang vắng, im lìm
 Nghèo hơn, tàn tạ hơn, thê lương hơn.
* Tâm trạng của tôi
Từ cảm xúc ngạc nhiên chua xót đó,
em hiểu tình cảm của nhân vật “tôi”
đối với làng quê như thế nào?
- Ngạc nhiên, lòng se lại buồn man mác,
chấp nhận hoàn cảnh
 Rất yêu làng quê đến độ thiết tha sâu
nặng, xót xa cho sự nghèo khổ của làng
quê mình.
Chuyến về quê lần này của nhân vật
“tôi” có gì đặc biệt?
Tại sao tác giả lại có
tâm trạng cảm xúc ấy?
- Vì giữa cái mong ước, hi vọng
và tưởng tượng của nhân vật tôi
trước và trong chuyến đi đã khác
xa với thực tế. Chính cái hình ảnh
thôn xóm tiêu điều ... khiến cho
tâm hồn con người xa quê có phần
hẫng hụt, thương cảm và buồn se
lại. Nhân vật tôi thấy thất vọng vì
so với cái làng trong ký ức. Bởi
thế khi nhìn tận mắt cảnh làng quê
thì nỗi buồn càng dâng lên -> h/ả
diễn tả sự sa sút buộc phải thay

đổi của quê nhà & của đất nước
chung .
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Tìm hiểu văn bản.
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
* Cảnh làng quê
- Thôn xóm tiêu điều, hoang vắng, im lìm
 Nghèo hơn, tàn tạ hơn, thê lương hơn.
* Tâm trạng của tôi
Qua phần đầu của truyện vừa tìm
hiểu, em có nhận xét gì về nghệ
thuật kể chuyện của tác giả?

- Ngạc nhiên, lòng se lại buồn man mác,
chấp nhận hoàn cảnh
 Rất yêu làng quê đến độ thiết tha sâu
nặng, xót xa cho sự nghèo khổ của làng
quê mình.
Tiết 77 – Văn bản : CỐ HƯƠNG
(Lỗ Tấn)
II. Tìm hiểu văn bản.
1/ Nhân vật “tôi”
a/ Trên đường trở về quê:
? Nhân vật “tôi” đã gặp nhiều
người quen cũ, trong đó cuộc gặp
nhân vật nào được kể nhiều nhất?
b/ Những ngày ở quê:
? Những ngày ở quê, nhân vật

“tôi” đã nhớ lại những gì?
-
Nhớ lại những kỉ niệm, cảnh tượng thần
tiên trong kí ức
- Gặp Nhuận Thổ và thím Hai Dương
? Tâm trạng của nhân vật tôi
trước và sau khi gặp Nhuận Thổ?
- Từ háo hức đến ngạc nhiên, đau đớn,
xót xa, hụt hẫng ...
? Khi gặp thím Hai Dương tâm
trang nhân vật tôi ra sao?
- Ngạc nhiên, buồn, thất vọng