buoutrungthat 180903140341

Bác sĩ Nguyễn Tuấn Hưng
Khoa Ngoại 2 - Bệnh viện Ung Bướu
21/08/2018




Mục tiêu
Sơ nét về giải phẫu trung thất
Tiếp cận 1 bệnh nhân với bướu trung thất
Tính chất một số bướu thường gặp ở
trung thất


Tài liệu tham khảo
1.
2.
3.
4.

David Sugarbaker, Raphael Bueno, Yolanda Colson,
Michael Jaklitsch, Mark Krasna, Steven MentzerAdult Chest Surgery-McGraw-Hill (2015)
Uptodate: Evaluation of mediastinal masses,
Pathology of mediastinal tumors
Bài giảng Ung bướu học - Đại học Y khoa Phạm
Ngọc Thạch
A diagnostic approach to the mediastinal masses,
Sergi Juanpere & Noemí Cete & Pedro Orto &
Sandra Martínez & Gloria Sanchez & Lluis Bernado

Trung thất
 Định nghĩa: khoang nằm giữa 2
phổi
 Được giới hạn:
 Trên: lỗ trên lồng ngực, nơi
trung thất thông với nền cổ
 Trước : xương ức, các sụn
sườn, và cơ ngang ngực
 Sau: thân các đốt sống ngực
 Bên: lá thành màng phổi trung
thất.
 Dưới: cơ hoành


Phân vùng giải phẫu trung thất:
nhiều cách
Cổ điển: trước và sau
Bariety.M (1958) : 9 vùng
Johncrofton (1975): 5 vùng

Thông thường: 4 vùng


4 phân vùng
theo giải phẫu học
 Trung thất trên: phía trên mp
ngang ngay trên màng
ngoài tim, ngang khe
gian đs N4-5, và góc x.ức
 Trung thất trước: hẹp, trước

màng ngồi tim và sau x.ức
=> chứa ít mơ lkết, hạch BH.
 Trung thất giữa: chứa tim,
màng ngoài tim.

 Trung thất sau : sau tim và
màng ngoài tim.


Thuận tiện cho tiếp cận lâm sàng:
3 phân khu trung thất:

David Sugarbaker, Raphael Bueno, Yolanda Colson, Michael Jaklitsch, Mark Krasna,
Steven Mentzer-Adult Chest Surgery-McGraw-Hill (2015)


3 phân khu
Trung thất trước gồm:
Tuyến ức
Mô lymphô


3 phân khu
Trung thất giữa gồm:
tim,
các mạch máu lớn trong
màng tim,
màng tim
khí quản

3 phân khu
Trung thất sau gồm:
 thực quản,
 dây thần kinh phế vị,

 chuỗi thần kinh giao
cảm,
 ống ngực
 hệ thống tĩnh mạch đơn


Một dạng khác của phân chia 3
vùng giải phẫu


Hình

(Netter Basic Science) John T. Hansen PhD-Netter's Clinica
Anatomy_ with Online Access, 3e-Saunders (2014)


(Netter Basic Science) John T. Hansen PhD-Netter's Clinical
Anatomy_ with Online Access, 3e-Saunders (2014)


Bướu trung thất là gì?
nguồn gốc từ các cơ quan trong trung
thất
Bướu “ngoại lai” phát triển vào trong

trung thất


Phân biệt
Các khối từ bụng, như khối thốt vị
hồnh
 Giả bướu trung thất (pseudomediastinal
mass)
VD: các bất thường mạch máu như phình
động mạch chủ, giãn tĩnh mạch chủ trên,
giãn thực quản
Khối u của phổi
Di căn của ung thư



1 bệnh nhân đến với khối u trung
thất
Bệnh sử
Thăm khám
Chẩn đốn hình ảnh
Các xét nghiệm chẩn đốn khác


Các gợi ý về tuổi, giới tính?
Về giới tính: dường như khơng có sự khác
biệt
Tỉ lệ ác tính của bướu trung thất tăng
đáng kể theo thời gian
Cả người lớn và trẻ em: Khoảng 25%

bướu trung thất là ác tính
Độ tuổi: có sự khác biệt rõ ràng giữa tần
suất các loại bướu thường gặp


Bướu trung thất ở trẻ em và người
lớn khác nhau như thế nào?
 Trẻ em:
 Bướu thường gặp nhất: bướu nguồn gốc thần kinh /
trung thất sau (chiếm 50%)
 Bướu tuyến ức: hiếm gặp

 Người lớn:
 Bướu thường gặp nhất: bướu tuyến ức / trung thất trước
 Bướu trung thất sau: ít gặp

 Xuất độ các loại bướu trung thất khác: tương đương
nhau
 Xuất độ thường gặp sau đó là lymphoma và bướu tế
bào mầm


Bệnh cảnh BN với bướu trung thất
 Đa số không có triệu chứng
 Trẻ em: 2/3 khơng triệu chứng
 Người lớn: 1/3 khơng triệu chứng

 Có / khơng có các triệu chứng điển hình: phụ
thuộc nhiều yếu tố
 Kích thước

 Lành tính hay ác tính: Bướu lành thường khơng
triệu chứng (Duke University Medical Center)

 Có mặt của viêm nhiễm
…


Đau do bướu trung thất?
Triệu chứng thường gặp nhất: đau ngực,
khó thở và ho
Đau ngực dữ dội: biểu hiện của khối u
xâm lấn, tiến triển
Cohen: bướu trung thất trước + kích
thước lớn -> thường có mơ học ác tính


Biểu hiện của bướu chèn ép các
cơ quan trong trung thất?
Chèn ép trung thất trước:
Khó thở khi nằm ngửa
Tĩnh mạch chủ trên: gây triệu
chứng phù áo khốc, tuần hồn
bàng hệ vùng trước ngực, tím
mơi, nhức đầu, ngủ gà ngủ gật

Thần kinh liên sườn: Đau ngực



Biểu hiện của bướu chèn ép các

cơ quan trong trung thất?
Chèn ép trung thất giữa:
Đường thở: khó thở, ho, tiếng thở rít
hoặc khị khè, ho ra máu, viêm phổi tái đi
tái lại
Tim: Đau thắt ngực
dây thần kinh quặt ngược (thường gặp
bên trái): Khàn tiếng, nói giọng đơi