Báo cáo tổng kết tọa đàm “phát triển và nâng cao chất lượng thông tin tư liệu về xã hội học, phục vụ công tác nghiên cứu và đào tạo”

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (5.63 MB, 10 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

BÀO CÀO TÓNG KÉT TOA DAM "PHAT TRIEN

VA NÀNG CAO CHAT LtTONG THÒNG TIN

Tir LIÉU VE XÀ HÒI HOC, PHUC VU

GÒNG TÀC NGHIÉN CÙtJ VA DÀO TAO"

:>>.", ' ^ , / TS. TRAN THIKIM XUYEN 
Trng Dai hoc Khoa hoc Xà hói vd

Nhdn vàn. Dai hoc Quó'c già 
thdnh phó'Ho Chi Minh

Cupe toa dàm "phàt trién va nàng cao chat lupng tbòng

tin tu liéu ve xà bòi hpc, phue vu cịng tàc nghién éu va dào

tao" dién ra tu ngày 9 dén ngày 11 tbàng 2 nàm 2001 tai
tbànb phd Ho Chi Minh, vói hdn 70 nbà khoa hpc càn bò tré
va sinh vièn ngành xà bòi hpc, giói, tbịng tin tu liéu thu vién
va càc vi lành dao tbude 21 ddn vi nghién eùu va dào tao trèn 
eà nude, cùng mot so' td ebùc phi ehinh phù dà tbànb cdng tòt
dep.

Càc dai bièu cupe toa dàm dà chi ra dUde tàm quan trpng
cùa tbòng tin tu liéu, sii lièn tbòng giùa càc ed quan hùu
quan va nbàt tri vói mot so nhàn dinb nhu sau:

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

d à n g k é . C à c l o a i s à c h , t à i l i é u v e x à b ò i b o c c b u y è n
n g à n b , l i c b su x à b o i b o c , k e t q u a n g b i é n ctìu thxic 
n g b i é m t u n b i é u n g u o n , t r o n g cbìTng m i i c n à o d ò d à
p b a n n à o d à p iing d\idc n b u c a u c ù a ngiiàì n g b i é n ctfu,

g i à n g d a y v a b o c t à p x à b ò i b o c . T u y n b i é n , v à n c o n
m o t so b i é u b i e n c ù a s\i b a t c a p .

Tbòng tin t u liéu ve khoa hoc xà hói nói chung va xà bịi
hpc nói rièng khịng phài là it song cùng kbịng dù. Nhìn
chung, càc cịng trình nghién éu xà boi hpc dupe cịng bó' va
phd bié'n so vói nhu càu phàt trién ngành con tUdng dói it
(diéu này hịc lo qua so' lupng va ed càu àn bàn sàch bào xà bòi
hpc), trong khi dd, so' lUdng càc cịng trình diéu tra va nghién
éu bang nàm thiie ra khịng phài là it. Màt khàc, kho tri
thùc xà bòi hpc trong nUóc cho dén nay chUa dUde he thó'ng
boa, cùng n h u chUa dUdc tieh luy va tàp hdp ve màt vàn bàn
san phàm.

Nhùng tài liéu ve càc cịng trình nghién éu, nhùng c'n
sàch giào trình, càc bài vié't cà nhàn va càc luàn àn nghién
eùu sinh, càc luàn vàn cao hpc, nhùng tài liéu thó'ng ké cùa
Nbà nude, cùa càc td chùc phi chinh phù ve xà hói hpc va
nhùng àn phàm cùa càc ngành ed lièn quan nhU: kinh té' hpc,
dàn so'hpc, su hpc, chinh tri hpc... dang nàm rài ràc ị càc vién
nghién éu, trùịng dai hpc, trung tàm thòng tin - t u liéu
khoa hpc, thU vién Trung Udng va dja phUdng dudi nhiéu
dang lUu t r ù khàc nhau nhùng chùa dùdc cịng bó' rpng rài.
Tu viée xàe dinh thùc trang cùa càc àn phàm, càc y kién cùa
càc dai biéu hùdng ve nhàn djnh cho ràng chung ta thiéu mot
he thịng xù ly ngn thịng tin - t u liéu này mot càch hdp ly
va thịng nbàt trong ngành.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

(giào trình, sàch xà bòi hoc c b u y è n biét, sàch c h u y é n 
kbào, càc ky yé'u bòi ngbi); nhiéu c u ò n sàch xà bòi hoc

xuàt bàn chxia gàn vói thxic tién Viét Nam; chat lùgfng 
mot so sàch bién soan va sàch dicb cbi^a cao.

Càc giào trình tiéng Viét mang tinh chat "chinh thòng"
con rat thiéu, gay khịng it khó khan cho nhùng ngùịi làm
cịng tàc giàng day, nhùng khi càc giào vién muò'n bién soan
giào trinh thì hp cùng thiéu tài liéu ly tbuyèt xà bòi hpc tbam
kbào. Sàch xà bòi hpc nhàp món viét bang tiéng Viét gàn day
tuy dà tàng lén nhiéu ve sd lùpng nhùng chùa dàp ùng yéu
càu ve chat lùpng. Thùòng loai sàch này do nhùng ngùòi
giàng xà bòi hpc cho dòi tùpng khòng chuyén soan, xuà't phàt
tu nhu càu ve tài liéu trc màt cùa hpc vién cùa tùng trùịng
rièng biét nèn chat lùpng chùa cao va khòng mang tinh phd
bién.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Càc càn bó tbupe càc lùa tuoi va trinh dò dào tao khàc
nhau cùng con nhàn manh dé'n bién tupng thiéu hut rat Idn
càc tài liéu, tbịng tin ve càc món xà bịi hpc chuyén biét. Viée
gay dUng nèn giào trình mài cho mot món xà bịi hpc cbun
ngành xUa nay chUa co ngUòi chuyén giàng day là mot còng
viée Clic ky ngbiém tue va khó khan - ngay ề trong trùịng
hpp tu liéu tbam kbào tùdng dịi dói dào . Vày ma, thịng tin
khoa hpc cho nhiéu món chuyén biét lai r a t han che' va thiéu
he thòng. Tuy nbién, theo càc dai biéu, ngay eà trong tinh
trang tbòng tin con it di nhù bién nay, nhùng néu tìm dxlóc ed 
che trao dói thòng suò't hdn giùa càc trùòng dai hpc, giùa
trùòng dai hpc vài vién nghién éu... thì thịng tin ve tùng
mịn hpc chun biét cùng thè sé phong phù hdn ị mói ed
so'. "

Tài liéu djch t u tiéng nude ngoài trong kboàng 20 nàm trò
lai day khòng phài là qua nhiéu nhùng cùng khòng it. Tuy
nbién, su bién dién cùa nhùng tài liéu dà dUde djch rói trong
càc t h u vién cùa càc ed quan ngbién eùu hay càc trùòng dai
hpc ed dào tao xà hpi hpc vàn khòng day dù.

Con thiéu vàng nhiéu chuyén ngành xà hpi hpc chUa dupc
djch va gidi thiéu nhU xà boi hpc già dinh, xà hpi hpc ve phàt
trién, xà bịi hpc tri thùc, xà hpi hpc ve giói... Càc y kién cho
ràng sii han che' tài liéu djch ò Viét Nam ehù yé'u là do thiéu
kinh phi va nhùng thòng djch vién thUdng thiéu kién thùc
chun ngành xà bịi hpc.

Dói vói viée han che' khà nàng tbam khào nguón tài liéu

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

nude ngoài, càc bào cào vièn kbàng dinh nguyèn nhàn chinh
là do càc càn bó xà bịi hpc thiéu trinh dò ngoai ngù, vi vày, 
ngay t u trong trng dai hpc sinh vièn càn ed vị'n ngoai ngù
chuyén ngành. Dóng thdi, song song vài hpc ngoai ngù trong
giai doan nàng cao, càn phài day cho càc sinh vién phùdng
phàp dpc va ky nàng dpe lày thdng tin (Sean Reading - dpc
nhanh de là'y thdng tin hoàc dù liéu dàc trUng). Day là mot ky 
nàng trong sd nhiéu ky nàng dpe thudng dUpe rèn luyén cho
càc sinh vién hpc ngoai ngù khòng cbuyèn de tié'p nhàn va
làm phong phù thèm he thdng thdng tin ve linh vUe nghién
eùu khoa hpc cbuyèn ngành cùa minh. NhU vày, viée sinh
vién tièp càn ngn thịng tin tU liéu bang tiéng nc ngồi
trong thu vién, phuc vu cho viée hpc tàp, nghién eùu cùa
minh sé khòng nhùng làm cho chat lUpng hpc tàp cùa sinh
vién dupe nàng cao ma con tao cho hp eó dUpe thdi quen va

khà nàng khai tbàc tài liéu mang tinh quó'c te.

TrUde nhu càu ve kién thùc xà bòi hpc cùa dpi ngù nhùng
ngUdi làm cdng tàc nghién eùu, dào tao va sinh vién xà bịi
hpc, dóng thdi, khi Internet dà phàt trién manh nhu bién
nay, càc nbà xà bòi hpc thè truy càp thịng tin xà bịi hpc
trèn mang hay dpc càc tài liéu bang tiéng nude ngồi trèn
giày, dịi bịi phài xày dUng mot so tu dién chuyén ngành xà
bòi hpc, trUde màt là cudn tu dién xà bòi hpc tuòng giài.
Nhùng cudn tu dién này ed the giùp cho càc nbà xà bịi hpc
bc dàu thdng nbàt va chn boa dUpe vò'n tu viing Viét ngù
cbuyèn ngành, khàc phuc nhùng càch dùng sai va biéu sai ve
càc kbài niém xà bòi hpc.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

3. He t b ò n g c à c thxi v i é n , c à c t r u n g t à m t b ò n g tin, 
c à c t u s à c b t r o n g càc v i è n n g b i é n cijfu, c à c cof so d à o 
tao xà boi h o c , p h u c v u c ò n g tàc n g b i é n e ù u va g i à n g 
day t b i e u nbùfng d i é u k i é n t i é n quyé't de p h u c vu b a n 
doc c b u y è n n g à n b xà bòi hoc.

Su thié'u thòn ve màt bang va ed so vàt chat là mot trong
nhùng trò ngai cùa còng tàc phuc vu ban dpc ndi chung va
nhùng ngùòi làm xà bịi hpc nói rièng. Hàu hé't càc ed quan
nghién eùu va dào tao ve xà bòi hpc déu rdi vào tinh trang
thié'u thó'n này. Nhiéu ndi tuy eó nhiéu sàch n h ù n g khịng
màt bang de cho ngi dpc thè nghién éu tài liéu tai chị,
trong khi dị, sii giói han ve lùpng sàch khòng cho phép ban
dpe mUpn ve nbà.

Sàch va tài liéu xà hpi hpc bang tiéng Viét chUa nhieu va

phong phù, vi vày sii cap nbàt cùng eó phàn h a n che. Sàch
bang tiéng nc ngồi do kinh phi it, khịng thè mua thng
xun dxiịc nèn thUdng khịng dùpe liia chpn theo nhu càu 
ban dpc hay theo nhùng gì ma nbà chuyén mòn thà'y càn
thiét. Thòng thUdng, dii àn hay dịi tàc nào cho dUpc loai sàch
nào thì tịt cài dd ma thói.

Hién tai, chUa sU lièn thòng ve tài liéu giùa càc thU
vién cùa càc khoa hoàc càc trUdng, vi vày sàch va t u liéu ndi
nào cùng thié'u nhUng khi càn mot he thịng thU mue,
ngùịi t h a m khào màt rat nhieu thdi gian de di càc ndi tra éu
thù mue ma vàn khịng dàm bào dupe là minh dà tìm kié'm
hé't hay ehua.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

vién dà tin hpc boa da sd' tài liéu minh ed nhUng lai khịng
dù kinh phi trang bj mày vi tinh phuc vu ban dpc.

4. Viée tié'p eàn, truyén bà, trao doi tài liéu xà bòi

hoc trong càc dcfn vi ngbién e ù u va g i à n g day xà bịi 
hoc, tuy cài tién n h ù n g vàn chùa dàp ù n g dvtóc nbu 
càu. S u lién ket, pbói bop trao doi t h ò n g tin t u liéu xà 
bịi hpc giùa ềe ed quan nghién e ù u va g i à n g day xà 
bòi hoc chùa dùòe tién hành t h ù ò n g x u y é n dà han c h e 
viée nàng cao chat lùdng n g h i é n e ù u , g i à n g day va 
truyén bà tri thùc xà bòi hoc.

Càc chuyén già cho ràng nhùng cP bài truyén thòng, giao
lUu va thào luàn ve tri thùc xà bòi hpc dién ra khdng thUdng
xuyén. Tinh trang này ed le là mot trong nhùng ly do làm han

che sinh boat tu duy ly tbuyèt xà bòi hpc va khịng tao diéu
kién thùc day boat dóng san sinh nhùng tri thùc xà bòi hpc
mài. v a day cùng là mot thùc té khòng thuàn Idi cho boat
dóng giàng day va hpc tàp man xà bòi hpc trong càc trùòng
dai hpc. Theo càc chuyén già, su tón tai hién tùpng này, mot
màt, dxlóc giài thich bang ly do han bep ve kinh phi nhùng 
màt khàc cùng cdn do tinh euc bò dà hàn sàu trong tiém thùc
mot so càn bó nghién eùu va giàng day ma khàc phuc nd
khòng de gì ngày mot ngày hai. •

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

dén tinh trang thié'u thòng tin, tu liéu già tao. Chinh diéu
này mot làn nùa cùng eó' tàm ly khóng dàng khuyé'n khich là
vi minh dà kbd khan làm mài dUpe ngn tài liéu này,
khịng de dàng gì cho ngi khàc he qua cùa nị là khà nàng
chia sé thịng tin trong giói xà hpi hpc dà thàp naylai càng
thàp hdn.

Càc càn ho giàng day thUdng phàn nàn ràng hp ed it ed hpi
tham du càc Hpi thào khoa hpc va ngay cà viée tièp càn vói
càc ky 'u bịi nghj khoa hpc cùng vàn con khà thUa tbót,
màc dù hp cho ràng day là mot ngn thịng tin rat ền thiét
cho viée càp nbàt kién thùc, phuc vu cho càc bài giàng cùa hp.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Hàu hé't càc bào cào. sau khi trình bay ve thùc trang cùa
vàn de dà dùa ra nhùng kién nghj ve giài phàp de cài tién 
tinh hinh, càc tàc già bào cào déu cho ràng mudn cho ngành
xà bòi hpc d Viét Nam dùdc phàt trién. mot trong nhùng diéu
kién tién quyé't là phài thùc day boat dóng trao dòi thòng tin,
trao dòi tri thùc xà bòi hpc. Co nhù vày mói ni dùdng dùdc
dịi song tu duy xà bòi hpc, mài thùc day dùpe sinh boat, hpc

thuàt va tao diéu kién thuàn Idi cho qua trinh san x't tri
thùc xà bịi hpc.

Dóng thdi nhùng ngùdi tham dù cupe toa dàm cùng cho
ràng càn tìm càch tàp hdp mot càch he thó'ng càc san phàm
xà bịi hpc trèn cà nùóc hồc xày dùng mot bop phiéu danh mue
tùdng dịi day dù de ngùdi càn tìm the biét dùpe nhùng
cịng trình nào dà làm va ed thè tìm dùpe d dàu ? Cd thè tién
dén xày dùng mot thù vién xà bòi hpc "ào" trèn mang Internet.
Trùóc màt "thù vién" này chi càn giói han vào mot danh mue
càc tu liéu xà bòi hpc trong nude dà dùpe he tbòng boa. Trong
tùdng lai khi bòi dù diéu kién thù vièn này ed thè phàt trién
tbànb mot thù kho tu liéu xà bòi hpc "ào", trong dò khòng phài 
chi ed danh mue ma bao góm cà nói dung càc tu liéu, két qua
càc cịng trinh nghién éu càc ngàn bang dù liéu cùa ngành xà
bịi hpc hồc cùa càc ngành khoa hpc xà bịi làn ggm va giói xà
bịi hpc càn tham khào quy tàc thó'ng ké kinh té - xà bòi, so
lupng két qua diéu tra ddi song hay diéu tra dàn so... nhiéu tàc
già cùng de nghj nghién eùu thiét làp he thdng website xà bòi 
hpc cùa Vièt Nam de càc nbà khoa hpc ed thè trao ddi thịng tin
vói nhau. cịng bị va giói thiéu két qua ngbién éu '.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Cuòi càc bào cào dàc biét trong phièn hpp ci cùng càc
dai biéu dà trình bay va thào luàn rat sòi ndi ve nhùng
khuyé'n nghj cho ehùdng trình hành dịng cùa tồn ngành
nhù sau:

Xày dùng mot ban dù àn thié't làp mang thdng tin cho
tồn ngành xà bịi hpc. Vién xà bịi hpc sé dàm nhàn vai trị
dàu mói, thié't ké' dù àn, tàp hpp lue lùpng vài sii tham già

cùa càc ed so nghién éu dào tao xà bịi hpc. Mịi ddn vi cu mot 
ền bị phu tràcb thịng tin tu liéu tham già dù àn.

Kién nghj vài Bò Giào due va Dào tao, bd sung thèm chùc
nàng cùa Hpi dóng ngành trong viée djnh hùdng, su dung eàe
sàch giào khoa va sàch tbam khào xà bòi hpc dà dùpe xuàt
bàn dùng trong eàe trùdng dai hpc.

Tap ehi xà bịi hpc ền dàm bào viée phd bié'n va trao ddi
thòng tin giùa càc ddn vi. Càc ddn vj ed mot tràcb nhiém eung 
càp thịng tin ve boat dóng nghién éu, giàng day va quàng
bà tri thùc xà bòi hpc cùa ddn vj minh.

Khuyén nghj eàe ddn vi chpn djch va xuàt bàn càc cịng 
trình cùa ềe tàc già ed dién va dùdng dai.

Xày dùng cuòn t u dién thuàn ngù vài sii phàn còng tràcb
nhiém cu thè.

</div>