NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH YÊU QUÊ
HƯƠNG, ĐẤT NƯỚC, CON NGƯỜI
I. Đọc, tìm hiểu chung
1. Đọc, tìm hiểu chú thích
2. Phương thức biểu đạt
II. Đọc hiểu văn bản
Bài 1
- Ở đâu năm cửa, nàng ơi?
Sông nào sáu khúc nước chảy xi một dịng?
Sơng nào bên đục bên trong?
Núi nào thắt cổ bồng mà có thánh sinh?
Đền nào thiêng nhất xứ Thanh?
Ở đâu lại có cái thành tiên xây?
...
- Thành Hà Nội năm cửa, chàng ơi!
Sông Lục Đầu sáu khúc nước chảy xi một dịng.
Nước sơng Thương bên đục bên trong,
Núi đức thánh Tản thắt cổ bồng mà lại có thánh sinh.
Đền Sịng thiêng nhất tỉnh Thanh,
Ở trên tỉnh Lạng, có thành tiên xây.
…..
Đọc bài số 1 và cho biết, em đồng ý với ý kiến nào sau đây
a
b
Bài ca có 2 phần: phần
ột
Bài ca là lời của m
đầu là câu hỏi của chàn
g
hần
người và có một p
trai, phần sau là lời đáp
của cơ gái
c
Hình thức đối đáp
này có rất nhiều
ca
trong ca dao dân
d
Hình thức đối
đ
khơng phổ biế
áp này
n trong
ca dao dân ca
Thảo luận theo bàn
1.Trong bài vì sao chàng trai, cơ gái lại dùng những địa danh
(với những đặc điểm của từng địa danh) như vậy để hỏi đáp?
2. Qua lời hỏi đáp em thấy chàng trai, cô gái là người như thế nào? Tình cảm của họ
đối với quê hương như thế nào?
Phần đầu: Câu hỏi của chàng trai
Bố cục: Hai phần
Phần sau: Lời đáp của cô gái
Thể thơ: Lục bát biến thể
Xuất hiện nhiều trong ca dao, dân ca
Bài 1
Là hình thức trai gái thử tài đo độ hiểu biết kiến thức địa lí,
Hình thức: Đối đáp
lịch sử.
Câu hỏi và lời đáp hướng về
địa danh ở Bắc Bộ - những vùng có dấu tích văn hố nổi
bật.
Tình cảm: Niềm tự hào, sự hiểu biết và tình yêu quê hương đất nước sâu sắc của chàng
trai và cô gái.
Bài 4
Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mơng bát ngát,
Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mơng
Thân em như chẽn lúa địng địng
Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai
Từ ngữ ?
Hai dòng thơ đầu
Biện pháp nghệ thuật ?
Thảo luận theo
bàn
Biện pháp nghệ thuật ?
Hai dòng thơ sau
Tác dụng ?
Khái qt
Bài ca là lời của ai nói với
ai?
Tình cảm
Câu thơ dài, sử dụng từ ngữ địa phương
Hai câu đầu
BPNT: điệp từ, đảo ngữ. đối xứng, từ láy
Tác dụng: Diễn tả sự rộng lớn, trù phú, đầy sức sống của cánh
đồng.
Bài 4
BPNT: So sánh: “Thân em như chẽn lúa địng địng”
Hai câu sau
Tác dụng: Cho thấy hình ảnh cơ gái trẻ trung, phơi phới,
tràn đầy sức sống.
Lời của chàng trai thấy cánh đồng mênh mông bát ngát và cô gái mảnh mai, trẻ trung , đầy sức sống
Chàng trai ngợi ca vẻ đẹp của quê hương đất nước và cơ gái Bày tỏ tình cảm.
III. Tổng kết
Nghệ thuật
- Sử dụng kết cấu lời hỏi đáp, lời chào mời, lời
nhắn gửi…, thường gợi nhiều hơn tả.
- Có giọng điệu tha thiết, tự hào.
- Cầu tứ đa dạng, độc đáo.
- Thể thơ lục bát và lục bát biến thể..
Nội dung
Ca dao bồi đắp thêm tình cảm cao đẹp
của con người đối với quê hương, đất
nước.
IV. Luyện tập
Đặc điểm hình thức nổi bật của bài ca dao thứ nhất là gì?
Miêu tả
Đối đáp
Độc thoại
Kể chuyện
Trong bài ca dao thứ nhất, ai đối đáp với ai?
A. Bố mẹ - Con cái
C. Thầy giáo – Học trị
B. Ơng bà - Cháu
D. Chàng trai – Cơ gái
Những địa danh nào được nêu trong bài ca dao thứ nhất?
A
Thành Hà Nội, Sông Lục Đầu, Sông Thương, Núi Đức Thánh Tản, Đền Sòng
B
Thành Hà Nội, Núi Đức Thánh Tản, Đền Sịng
C
Sơng Lục Đầu, Sơng Thương, Sơng Hồng
Đền Tản Viên, Đền Sịng, Sơng Thương, Sơng Hồng
D
Những địa danh được nêu trong bài ca dao thứ nhất có đặc điểm gì chung?
Là địa danh thiên nhiên
Vừa là địa danh thiên nhiên, vừa là địa danh nhân tạo,
mang ý nghĩa lịch sử - văn hóa
Là địa danh nhân tạo, mang ý nghĩa lịch sử, văn hóa
Đều thuộc 36 phố phường
Hà Nội
Tạm
t
ệ
Bi