"Big bang" nào cho hệ thống tài chính Việt Nam hiện nay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.98 MB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

TAP CH i KH O A HỌC D H Q G H N , KINH T É - LUÂT, T .x x , sỏ' 4, 2004

“BIG B A N G ” N À O CHO HỆ T H ố N G TÀI C H ÍN H

V I Ệ T NAM H I Ệ N NAY?

1. “BIG B A N G ” t r o n g lĩn h v ự c tà i c h ín h

Khỏi n g u ồ n t ừ S t e p h e n Ha wk i n,
t h u ậ t ngử “BIG B A NG ” (có n g h ĩ a là “vụ nô
lớn") được s ử d ụ n g để m i ê u t ả sự h ì n h
t h à n h c ủ a T r á i đ ấ t x u ấ t p h á t t ừ mộ t vụ nổ

lớn t r o n g v ũ t rụ . S a u này, t h u ậ t n g ủ “BIG
BANG” còn được sứ cỉụng đê diễn t ả các
h o ạ t đ ộng có t í n h bước n go ặ t, đột p h á trong
khoa học - công n ghệ và t h ậ m chí là cả

trong lĩnh vực ki nh tê - c h ín h trị - xã hội...

* N ă m 1986, tại A n h diễn ra một cuộc

cách m ạ n g t hực sự t r o n g việc mỏ rộng và
p h á t t ri ển thị trường tải ch ính và tiến h à n h
tự do hóa thị t r ư ờ n g c h ứ n g k h o á n . L ầ n đầu

ti ên t r ô n t h ê giới diễn r a cái gọi là “BIG
BANG” t rong lĩnh vực tài c h í nh - tiền tệ.

N g u yê n n h â n p h á i t i ê n h à n h cách
m ạ n g t r ê n thị t r ư ờ n g c h ứ n g k h o á n (TTCK)

A n h là:

- Vị t h ế c ủ a T T CK A n h thời g i a n n à y bị

s ụ t giảm n g h i ê m trọng. Vào n ă m 1985, tức
là thời đ iể m trước khi t i ê n h à n h “BIG

B ANG ’*, t h u n h ậ p c ủa T T C K A n h chỉ b ằ n g
1/13 t h u n h ậ p c ủ a T T C K sô 1 t h ê giới (Hoa
Kỳ) và b ằ n g 1/5 t h u n h ậ p c ủ a T T C K N h ậ t

Bán (t hứ 2 t h ê giới).

- Mức độ quôc t ế h ó a c ủ a T T C K ng à y
c à n g gia t â n g t r o n g khi các n h à môi giới
Anh lại có p h ả n ứ n g r ấ t c h ậ m c h ạ m. Họ

k h ô n g t hê c ạ n h t r a n h dược với các n h à mơi
giới nước ngồi, c h ủ y ế u đ ế n t ừ thị t r ườn g

K h o a K inh tế, Đ a i h o c Q u ố c g ia H à NỘI

N g ô Đ ă n g T h à n h * 1

Mỹ, và do đó vị t h ê c ủa các n h à môi giới
Anh t r ê n TTCK t h ế giới n gày c à n g giám.

- Sự p h á t t r i ể n của khoa học - kỹ t h u ậ t
và sự mở rộng của TTCK r a t ầ m qc tê

địi hỏi TT CK A n h p hả i có n h ử n g diều

chỉnh, t h a y đôi p h ù hợp.

Đê giải q uyế t các vấ n đê trôn, vào ngày

27/10/1986, c h í nh p h ủ Anh đ ã đưa ra các
chính sách cải tổ TT CK được coi n h ư “BIG
BANG” đ ầ u ti ên t r o n g lình vực tài chính.

Nội d u n g c hí nh c ủa “BIG BANG” ỏ Anh là:

- Tự do h óa t h a m gia thị trường. Vôn dĩ

t ừ n h ừ n g n ă m 1970, Anh đã thực hi ện
c hính sách h ạ n c h ế sự t h a m gia của các tô
chức và cá n h â n t r ê n TTCK. N h ư n g trước
yêu cầu cấp bách lúc đó, Anh buộc phải bãi
bỏ chí nh sách h ạ n c h ế này và thực hiện cơ

c h ế cho p hép tự do t h a m gia t h ị trường.

- Bãi bỏ Hệ thỗng chứng n h ậ n độc lập
(Independent Certificate System). Hệ thông
này là một hệ thơìig lâu đời ỏ Ánh n h ằ m
n gă n cấm các giao dịch c ủ a t h à n h viên

t h a m gia TTCK, chỉ cho phép họ hoạt dộng
n h ư một t r u n g gian giữa người bá n và
người m u a (nhà môi giới). T u y nhiên, khi

xu t hê của quốc t ế hóa về t h ơ n g tin, giao
dịch và của quá t r ì n h công n g h i ệ p hóa làm

cho việc đương đ ầ u với sức m ạ n h của dông
vốn và rủi ro trở n ê n khó k h ă n , thì dưới tác
động của Hệ thơg chứng n h ậ n độc lập,
ngay cả thươ ng mại nội địa c ũ ng gập phải
b á t lợi khi c ạnh t r a n h với các đôi thủ nước

ngoài.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

“ Riu Baim*’ nào c h o hệ ihôim lài chính...

- Bai hổ rào cán đỏi với các k h o ả n đầu
t ư của n h ữ n g người k h ôn g t h a m gia TTCK
cho n h ừ n g người trê n TTCK. Trước nă m
19M6, chi có người nào t h a m gia t r ên TTCK

mới đ ư ợ c p h é p đ ầ u t ư v à o c á c c ô n g t y

c hứng khoá n. Tuy nhiên, đê t h u h ú t vốn

vào TT CK thì c ầ n p há i bãi bỏ h ạ n chê trên.

Kết qua c ủa “BIG BANG” t rôn TTCK
Anh:

- Tác cỉộng tới thị trường: thị t rường
dược mớ rộng n h a n h chóng. Trước “BIG

BANG", ti ]ệ đóng góp của k hu vực tài

chính cho t ổ n g s á n p h ẩ m quốíc nội (GDP)
của Anh chí đ ạ t 13,6% ( nă m 1985) thì na y
dã t ă n g lỏn 17,2% (năm 1990).

- Các giao dịch trôn thị t rường gia tăng:
các h ạ n c h ế t hư ơ n g mại giám đ á n g kể. Tỉ

lệ các giao dịch cần phai xin p hé p đã giảm

xu ỏng t h ấ p hơn mức chu ấ n cán t h i ế t của

t h ế giới.

- Ảnh h ươ ng tới T T C K quốc tế: vốn cho
các công ty c h ử n g k h oá n t ă n g n h a n h . Cùng

với q u á t r ì n h c h u y ên giao công nghệ và đặc
biệt là sụ p h á t t r i ể n của các công cụ phái
sinh, London đà trỏ t h à n h t r u n g t â m của

các h oạ t dộng đ ầ u tư tài chính - n g â n h à n g
cứa t oà n c h â u Au. Cho đến nay, tống giá
trị củ a các c h ứ n g k h oá n được giao dịch

h à n g n ă m t rôn TTCK London đã đ ạ t mức
hơn 1.000 tí Bán g Anh ( k ho á ng 1,6 nghìn
tí Đơ-la Mỹ )" ’.

* S a u đó 10 năm, tại N h ậ t Bản, một

“vụ nồ lỏn” t h ứ hai x u ấ t hiện. “BIG BANG”
lẩn n à v của N h ậ t Bán có t h a m vọng lớn
hơn của Anh r ấ t n h iề u vì nó khơng chỉ
d ừ n g lại ỏ cuộc cách m ạ n g t r o n g T TCK mà
nó còn bao t r ù m cả lình vực n g â n h à n g và

' Bỏ Tài chinh Nhảt Bản. Nước Anh - Người mở đầu cho
"Big B ang" ( The originator o f the Big Bang, England. 
http://w w w .m of.

go.Jp/english/big-bang/index.

htm).

bả o hi ếm, tức là bao t r ù m cá t hị t r ư ờ n g tài
c h í n h N h ậ t Bản.

N g u y ê n n h â n c ẩn ti ến h à n h “BKỈ
BA NG ” cho thị t r ư ờ n g t ài c h í n h N h ậ t Bản
là do t ừ n h ữ n g n ă m đ ầ u c ủ a t h ậ p kỷ 90

( t h ế kỷ XX), tốc độ t ã n g t r ư ở n g của N h ậ t
đã s ụ t g i ả m n g h i ê m trọng, đặ c biệt là giai

đ o ạ n 1990 - 1994, G D P t h ự c t ế chỉ đ ạ t
1, 5%/nã m (trước đó, giai đ o ạ n 1986 - 1989
là 5, 5%/năm). Giá đ ấ t đai c ũ n g g i ả m t ừ 3-
5% mỗi n ă m t ừ 1992 - 1999. Kéo t he o sự
s ụ t g i ả m n à y là h à n g l oạ t các k h o ả n cho

v a y c ủ a các n g â n h à n g có liên q u a n đến
lĩn h vực bâ't đ ộn g s á n đều bị b iế n t h à n h nợ

xấu, nợ khó địi. Điểu n à y c àng thê hiện rõ
hơn vào n ă m 1997 khi công ty c hứng khoán
Sanyo và n g â n h à n g Hokkaido T a k u s h o k u

p h á s ản, kéo t h e o là sự s ụ p đồ c ủ a hệ
t h ô n g tài c h í n h - n g â n h à n g N h ặ t Bán.

Do đó, n g à y 11/11/1996, T h ủ tướng

R y u t a r o H a s h i m o t o đ ã thơníỊ báo một kê
h oạ c h lớn n h ằ m cải t ổ lại hệ t h ô n g tài

c h í n h N h ậ t B ả n và gọi đó là “BIG B ANG ”
t h ứ ha i t r o n g lịch sử p h á t t r i ể n t ài c h í nh
t h ê giới. Nội d u n g c h u yế u c ủ a “BIG
B A N G” N h ặ t B ả n là:

- Mở r ộ n g s ự lựa c h ọn cho các n h à đ ầ u
t ư và n h ữ n g người đi vay: n h à nước xóa bỏ
h o à n t o à n l ệ n h c ấ m về c h ứ n g k h o á n p há i

s inh . Cho p h é p t h ự c h i ệ n việc m u a b á n cố

p h i ế u và q u y ề n c họn t i ê n tệ n g a y t r ê n s àn
giao dịch. Cho p h é p các n g â n h à n g b á n

c h ứ n g k h o á n , ủ y t h á c đ ầ u t ư và bá o hiếm
m à k h ô n g c ầ n t h ô n g q u a các chi n h á n h .

Cho p h é p sứ d ụ n g c h ứ n g k h o á n d ự a vào
t à i s ả n ( a s s e t s - b a c k e d s e c u r i t i e s - ABS) đê
t ă n g k h ả n ă n g t h a n h t o á n ti ền m ặ t t r ê n

TTCK. T h ự c h i ệ n t ự CỈO hóa x u y ê n quốc gia
các giao dịch c h ứ n g k h o á n và t i ề n gứi của

người nước ngoài.

______________________________________________________ 5 5

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

5 6

- Cái tiến c h ấ t lư ợ n g phục vụ của các
t r u n g gian tài c hính và t h úc đây sự c ạn h

t r a n h giữa các n gâ n hàng: b an h à n h L u ậ t
chông độc quyển đế t ă n g t í n h c ạnh t r a n h
t r ê n thị trường. Đa d ạ n g h óa h o ạ t động

kinh do anh của các công ty chứng khoán
bà ng cách tự do hóa phí mơi giới tr on g m u a

bán chứng khoá n t ừ cuối n ă m 1999. Xóa bỏ
n hữ ng h ạ n c h ế về m ặ t p h á p lý tr ong việc

p h á t h à n h t r á i phiếu và t hươ ng phiếu
t hông thường. Tự do hóa k i n h doa nh ngoại

hối, xóa bị n h ừ n g h ạ n c h ế tr on g k inh

doanh ngoại hôi đê đ ả m bảo cho các công
ty tự do gia n h ậ p hoặc r ú t khỏi thị trường

ngoại hôi.

- P h á t tr i ển một thị trư ờn g đem lại

nhiều lợi ích hơn: n h à nước sẽ không h ạ n

chê việc t ra o đôi c hứn g k h o á n b ên ngoài

s à n g i a o d ị c h m à c h ỉ đ ư a r a m ộ t SCI q u y

định cần t h i ế t đê đả m bảo sự bình đ a n g

trong giao dịch bơn ngồi sàn. Nới lỏng thị
trường tương lai đê p h á t tr i ến các s ả n
p hẩ m mới. Cho phé p các dịng vơn tự do

lưu chuyến tr on g c ủn g n h ư ngồi nước.

Xóa bổ việc xin phép và t hô n g báo trước đối

với thỏa t h u ậ n bên ngoài.

- Thi ết lập n h ữ n g k h u n g k hổ p h á p lý

và n hữ ng quy định d á n g tin cậy cho sự

giao dịch bình đẳng, m in h bạch: n h à nước

đưa ra các quy định buộc các tơ chức tài
chính phái công kha i tài c hính, t ừ đó cung
cấp thơng tin c hính xác n h ấ t cho n h ữ n g

ngươi t h a m gia TTCK. P h á t t r i ển n h ữ n g
biện p há p bảo vệ các n h à đ ầ u t ư và n h ữ n g

quy tắc t ra o đổi mi nh bạch (đặc biệt là đôi
với chứng k h o á n p h á i s in h t r ê n thị trường

OTC). Thi ết lặp hệ t hố n g giải quyết t r a n h

c hấp trong giao dịch c hứng khoá n. Thực

hiện nghiêm việc q u ả n lý tài s a n riêng.

Đưa ra các quy đ ịnh địi hói phải l à m rõ

Niịó Đa!1U Thành

n h ữ n g khoán tiền c h u y ên từ nước ngoài
vào đê n g ă n c hặ n n ạ n r ủ a tiên [4; tr.287]...

Đến nay, s a u gán 8 n ă m thực hiện,

công cuộc này đã đ em lại n h ừ n g kêt quả
đ á n g khích lệ: (1) là nh m ạ n h hóa hệ thơng
tài chính trong nước, t ă n g t í n h chủ động
và hiệu q uả tr ong các giao dịch tài chính;

(2) n â n g cao vị t h ê của N h ặ t B ả n t rê n thị

trư ờng t ài chính quốc tế.

2. S ự c ầ n t h i ế t p h ả i t i ế n h à n h “BIG
B A N G ” t r o n g lĩn h v ự c tà i c h í n h ớ
V i ệ t N a m

Xu ất p h á t điểm c ủa Việt N a m tuy có

k há c so với Anh và N h ậ t Bán, n h ư n g đều
giống n h a u ở mục t iêu cì cùng. Đó là:

- P h ả i tiến h à n h cải cách lại hệ t hơng
tài c hính trong nước đê t ừ đó t ạo ra sức
m ạ n h nội lực và tiến tới mỏ cứa, hội n h ậ p

vào hệ t hơng tài chính t hê giới.

- Nếu Việt N a m chỉ tiên h à n h t u ầ n tự
các bước của con đường tự do hóa tài chính,
tức là đi lại con dường m ả các nước phát
t ri ể n đã đi qua từ 10, 20 h a y t h ậ m chi là

nhiề u n ă m trước thì sẽ khó có t h ê đuôi kịp
họ, và do đó cho d ù có t hê hịa n h ậ p được

với hệ t hơng tài c hính t h ê giới thì c ùng khó

t r á n h khỏi bị hòa tan.

Do vậy, một hướng đi mở r a cho cóng

cuộc tự do hóa tài c hính ở Việt N a m hiện
nay là ph ải tiến h à n h một cuộc cách mạng

- “BIG BANG”.

Tr ì n h tự, t ự CỈO hóa tài c hí nh mà Shaw-
McKinnon đưa r a n ă m 1993 vôn được
n hi ề u người t h ừ a n h ậ n , bao gồm 6 bước:

- Giảm dự t r ữ bát buộc

- Bỏ kiểm s oá t lãi s u ấ t

- Đa d ạ n g hóa sỏ h ữu

- T ă n g cạnh t r a n h

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

■Riu B ilim " 11.10 ch o hệ iliõ im lì ii c h ín h ... 5 7

- Bỏ tín d ụ n g chỉ định

- Tụ do hóa tài k h o a n vốn

Theo mơ hình này, các hoạt động n h ằ m

tiên tới tự do hóa tài ch ín h trước tiên diễn

ra trôn lĩnh vực n g â n h à n g (giảm dự t rừ

b ă t buộc, tự do lãi suất), s a u đó mở rộng ra

tồn bộ thị t rường vơVì và thị t rư ờn g tiền tệ

(bỏ kiêm soát lãi s u ấ t bao gồm cả lãi s u ấ t

c hứng khoán, lải s u ấ t chiết khâu,...) và

mức độ cao n h ấ t là tự do hóa t ài k h o ả n vốn

(có thê hiếu là tự do hóa t h ị t rường ngoại

hôi và cán cân tài k h o ả n v ã ng lai; tự CỈO

hóa c h uyên đôi đồng nội tệ và ngoại tệ...).

Nêu xác đị nh theo mơ h ì n h nà y thì hiện

nay Việt N a m mới chí hoàn t h à n h xong

bước t hử n h ấ t và đ a n g tiến h à n h các bước

còn lại. Lãi s u ấ t tuy đà nới rộng n h ư n g mới

chi ở khu vực ngân hàng. Sở h ữ u t uy đã

dược đa d ạ n g hơn, song q u a n t r ọ n g n h ấ t là

sở hữu đất đai thì lại chưa được nói lỏng.

Mức độ c ạ n h t r a n h t r ê n thị t rường tài

chính, đặc biệt là c ạ n h t r a n h l à n h mạnh,

còn r ấ t thấ p. Tín d ụ n g chỉ đ ị n h v ẫ n còn

nhiều, t h ậ m chí h ầ u h ế t các k h o ả n tín

d ụ n g lớn giao dịch t r ê n thị t r ư ờ ng đểu là

tín d ụ n g chí định... Đặc biệt, chỉ số q u a n

t r ọng n h ấ t đê đ á n h giá mức độ t ự do hóa

của thị t rường tài chính là Độ s â u tài

chí nh (M2/GDP) mới chỉ đ ạ t 58,1%, tức là

t ông khôi lượng tiền có k h ả n ă n g s i nh lợi

chỉ chiêm khoả ng 58% GDP, còn 42% n ữa

là k hô ng sinh lợi, là l ãn g phí. Chỉ số này

t uy dã thẻ hiện n h ữ n g cô g ắ n g vượt bậc

của Việt N a m t rong việc mở cửa thị t rưòng

tài chính, song nếu so s á n h chỉ t r o n g p h ạ m

vi k h u vực Đông N a m Á thì v ẫ n cịn tương

đơi t h ấ p (xem Báng), c ần p hả i có n h ữ ng

bước ngoặt đ á n g kế mới có t hế đuổi kịp các

nước khác.

Chỉ sô đo đ ộ s â u tà i c h í n h (M2/GDP) 
c ủ a m ộ t s ỏ n ư ớ c A SE A N

Nãm 1997 1998 1999 2000 2001 2002

Cam puchia 10,7 10,6 11.0 13,3 15,2 18,4

Indonesia 56,7 60,4 58,8 59,1 58,2 54,9

Phillippin 43,4 42,7 45,6 42,4 41,4 41,4

Singapore 87,2 117,3 126,5 108,4 119,0 115,8

Thái Lan 91,7 102,7 104,7 102,4 102,3 99,0

Việt Nam 26,0 28,4 35,7 50,5 58,1

-Nguồn: Asian Development Bank (ADB) -
Key Indicators 2003 (www.adb.org/statistics)

C hí nh t ừ n h ữ n g đặc điểm n h ư vậy của

hệ thơng tài c hính nước ta, Đại hội Đảng
toàn quốc lần t h ứ IX đã k h ẳ n g định: “cần
phái p h á t t r i ể n n h a n h , bền vừng thị
trường vốn, n h ấ t là thị t r ường vôn dài h ạ n

và t r u n g hạn... t ă n g k h ả n ă n g c huyển đổi
của đồng tiền Việt N a m (tự do hóa thị
trường ngoại hơì và t ài k h o ả n vôYi - người

viết)... h ì n h t h à n h và p h á t t ri ển thị trường
b ấ t động s ăn, t ừ n g bước mở rộng thị
trường b ấ t động s ả n cho người Việt Nam ỏ
nước ngoài và người nước ngoài t h a m gia
đầ u t ư (đa d ạ n g hóa sỏ h ữ u - người
viết)...”[3,tr. 101]. Đại hội c ũ ng n h ấ n mạnh,
“c ần và có t h ê r ú t n g ắ n thòi gian so với các
nước đi trước... n h ằ m t h u hẹp kh oá n g cách
về t r ì n h độ p h á t t r i ế n so với nhi ều nước
trong k h u vực và t r ê n t hê giới, n h ữ n g củng

là khả n ă n g hiện thực của nước t a ” [3, tr.91].
Nh ữ n g k ế t l u ậ n đó c ủa Đại hội càn g k h ắ n g
đị nh vể yêu c ầu và k h ả n ă n g thực hiện

“BIG BANG” t r o n g lĩnh vực tài c hính ở
nước ta.

3. “BIG B A N G ” c h o h ệ t h ố n g tà i c h ín h

V i ệ t N a m

Đê ti ến h à n h “BIG BANG” trong lĩnh
vực tài chính, Việt N a m cần phả i có nhiều
cải cách, t h a y đối t r o n g q u â n lý, v ậ n hà nh ,

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

N u ó D ã n ti T h à n lì

xây đựng chính sách c ủng n h ư mò cửa thị

trường tài c hính tr on g nước. Tuy nhiên,
quá t rì n h này khơng nên tiên h à n h theo
các bước t u ầ n tự cố hữu (ví dụ n h ư t heo mơ
hình S ha w - McKinnon) mà cán phải có
những bước n h á y vọt có t í nh đột ph á -

‘BIG BANG”. Có t hê m ạ n h d ạ n đưa r a một

số gi ái phá p sau:

- Tự do hóa lãi s u ấ t nôn được hiểu là tự

do hóa t ấ t cả các loại lãi s u ấ t t r ê n thị
trường, bao gồm cả lài s u ấ t c h ứ ng khoán,

lài s u ấ t trái phiêu (lợi tức), lài s u ấ t tín

dụng, lãi s u ấ t t iền gứi, lãi s u â t chiêt k h ấ u
và tái chiết k h ấ u , lài s u ấ t bảo hiểm... Tự

do hỏa lài s u ấ t trước tiên nên tự do hóa lãi
s u ấ t trái phiếu ch ính p h ủ t r ê n thị trường
t hứ cấp, vì nó có tác động to lớn tr ong việc

kích thích TTCK p h á t triển. Ớ giai đoạn
đầu p h á t tri ển của TTCK, khi mà sự t h a m

gia của các- loại c h ứ ng k h o á n chưa nhiề u
thì trái phiếu chính p hủ được coi là chứng

khoán m ạ n h n h ấ t và có giá n h ấ t t r ê n

TTCK. Trái phiếu c hí nh p hú là loại chứng

khoán có độ an tồn cao n h ấ t n h ư n g lợi tức

lại không cao, do đó một khi nó được tự do
hóa lài s u ấ t t r ê n thị t rư ờ ng t h ứ c ấp (tức là
lợi n h u ậ n của trái ph iế u n ày sẽ tăng) thì sẽ

khuyế n khích các nhà đầ u tư t h a m gia thị
trường, trước hết là với t rá i phiế u chính
phu. Điều này lảm cho c ầu t rá i phiếu

chính p hú nói riêng tăng, kéo theo cầu cho
các chửng k h o á n k há c c ùn g t ă n g theo l àm

TTCK t h ê m sôi động. M ặ t khác, một khi

trái phiếu c hính p h ủ được tự do hóa giá cả

thì c ùng sè t h u h ú t sự t h a m gia t r ê n TTCK
cua chính các n g â n h à n g t hươ ng mại

(NHTM), từ dỏ tạo nên sự giao thoa, gán

kết thị trường tiền tệ và thị trư ờn g vốn. Do

vậy, bước di này có t hế coi là n h ằ m mục
đích “làm sống dộng thị trư ờng t ài c h í n h ”.

- Tách Ngân h à n g T r ư n g ương (NHTW)
r a khỏi sự q u ả n lý của Bộ Tài chính đẽ
NHTVV có quyền độc lập tương đôi trong
các quyết địn h của mình. Lúc này, NHTW
chỉ phải q u a n t â m tới việc thực thi chính

sách tiền tệ và q u ả n lý các NHTM, do vậy
hiệu qu ả h o ạ t động vì mồ cúa NHTW sè
t ă n g cao (do có điều kiện c hu yê n mơn hóa
h o ạt động). M ặ t khác, điều này c ủng sẽ góp

p h á n xóa bỏ t ín d ụ n g chí định do NHTW
bây giị khơ ng phả i chịu sự điều h à n h của

Bộ Tài chính.

* Bộ Tài chính s a u khi t ách khỏi

NHTW thì chi cịn có chức n ă n g là làm sao

định ra được n h ữ n g quy chê p h ù hợp đê hệ

thống tài chính tự vận h à n h , h o ạ t động và
p h á t t r i ển theo định hướng c h u n g chứ
không áp đ ặ t hoặc c an t hi ệp t rực tiêp vào

thị trường.

- Cơ cấu lại t o à n bộ hệ t h ôn g NHTM
b ằ n g cách cô p h ầ n hóa các NHTM n hà

nưỏc, s á t n h ậ p hoặc giải t h ể các ngân h à n g
yếu kém; t h à n h lập các công ty mu a bán

xử lý nỢ; t ă n g vốn diều lệ cho một số ngân
h à n g lớn đê có t hê đ ầ u t ư t r a n g t hi êt bị,

công nghệ; đào tạo đội ngủ... n h ằ m b ắ t kịp
với tốc độ p h á t t r i ển của hệ t hô ng ngân
h à n g t r o ng khu vực và t hê giới; t h à n h lập
quỹ bảo hiếm tiền gửi (tương tự n h ư FD1C
của Hoa Kỳ) đê đ ả m báo cho d â n ch ún g an

t â m đ ẩu t ư vào hệ t hố n g tài chính.

- P hả i xây d ựng và b a n h à n h các Luật

về quyền sở hữu, trước h ê t là về sở h ữu ba t
động sản. B ất động s ả n là một tài s ản có

giá trị, được sử d ụ n g n h i ề u tr on g các q u a n
hệ giao dịch tài chính, do vậv một khi sỏ

h ữ u b ấ t động s ả n được rõ ràng, minh bạch
thì các hoạt động tài c hính có liên q u a n

đến b ấ t động s ả n sè gia t ă n g mạ nh mẽ.
Đồng thời, tr on g xây d ự n g chính sách tài

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

" B in Bant:*’ nà o ch o he Ilionu t;ii chính.. 5 9

chính c ù ng can “chú trọng đến việc giải sách bồi thư ờ ng khi t h u hồi đ ấ t của Nhà

phóng và p h á t t r i ể n các nguồn lực tài nước mà đặc biệt là phải kiểm soát thị

chính và tiềm n ă n g s án x u ấ t - kinh doanh, t rường b ấ t động s ản chống các hiện tượng
trước hết là t rong lĩnh vực đ ấ t đai... P h ả i đ ầ u cơ c ủ ng n h ư điều tiết được p h ầ n giá trị
quy đị nh rõ về giá quyền sử d ụ n g đất, về đ ấ t gia t ă n g không do người sử d ụng đ ất
th u ế c h u yế n q uyền sứ d ụn g đất, về chính đầ u t ư tạo ra m à do đơ thị hóa ma n g lại"[8].

TÀI L IỆ U T H A M K H Ả O

1. Asian Development Bank (ADB), Key Indicators 2003 (www.adb.org/statistics).

2. Dáng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Hội nghị lần thứ VII, Ban chấp hành TW Đăng khóa IX.

Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2003.

3. Đang Cộng sân Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biếu toàn quốc lẩn thứ IX. Nxb Chính trị

Quốc gia, Hà Nội, 2001.

1. Tr ần Quang Minh (Chú biên), Hệ thống tài chính N hật Bản - N hữ ng đặc trưng chủ yếu và
cuộc cài cách hiện nay, Nxb Khoa học Xà hội, Hà Nội, 2003,tr. 287.

5. Ministry of Financial, J ap an, The originator o f the Big B ang , England.

( />

6. Sang-young Rhyu (Yonsei University), Unravelling the Big Bang: A comparative Analysis o f

Banking and Financial Restructuring in Japan and Korea,
(w w w. 1 sa net.org/noa rchi ve/ry u h . h t ml).

7. Yoichi Itoh (Sumitomo Tr ust & Banking Co.,Ltd), The Japanese Version o f the “Big Bang" * 
Background and Outlook (w\vw.ycaster.com/friends/bigbang.pcif).

8. Nghị quyết về tiếp tục đối mới chính sách, pháp luật về đất đai trong thòi ký đây mạnh

cơng nghiệp hóa, hiện dại hóa đất nước. Văn kiện Hội nghị lần thứ VII, Ban chấp hành TW
Đàng khóa IX. tr.75.

VNU JOURNAL OF SCIENCE. ECO NO M ICS-LAW . T .x x . N04 , 20 04

W H A T “B IG B A N G ” F O R T H E V IE T N A M E S E C U R R E N T F I N A N C IA L S Y S T E M ?

N g o D a n g T h a n h

Faculty o f Economics, Vietnam N a tio n a l U niversity, H anoi

In the past, t h e r e were some huge change in t he finacial s ys te m of E n g l a n d a n d J a p a n ,

which called “BIG BANG" in financial sector ( E ngl and is t h e first in 1986, a n d J a p a n is the
second in 1996). They, E ng l a n d a n d J a p a n , h a d to c r e a t such “BIG BANG” in or de r to
reform t h e i r financial s t r u c t u r e to catch up wi th t he world economy. V i e t n a m h a s different
s t a t u s with t h e m b u t also h a s s a me target: to c atch u p w i t h t he globalization finacial
system. So, t h e r e is a h i nt t h a t V ie t na m can c r e at a n o t h e r “Big B a n g ” to reduce t h e time in
joining the a r e a a n d world financial system. The way to c r e a t e “Big B a n g ” in V i e t n a m ’s
finanacial s y s t e m should be: liberalizes t h e gove rme nt bonds; a p a r t s t h e C e n t r a l Ban k from
Mi ni st r y of F i n a n c i a l s control; r e - s t r u c t u r e t he commerci al b a n k i n g system; build a nd
launch the Law of owne rshi p, firstly the l a nd ownership;...

</div>


<a href=' /> KHỦNG HOẢNG TÀI CHÍNH VÀ SUY GIẢM KINH TẾ THẾ GIỚI TÁC ĐỘNG VÀ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KHU VỰC ASEAN VÀ HỆ THỐNG TÀI CHÍNH VIỆT NAM