Tải bản đầy đủ (.pdf) (4 trang)

Đông Bắc Bộ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.1 MB, 4 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Đ Ứ T GÃY Ở VIỆT N A M </b> <b>761</b>


<b>Đ ứt gày S ôn g Lô thê h iện rõ trên ảnh vệ tinh và </b>
<b>đặc biệt rõ trên các sơ đ ổ m ật đ ộ lineam ent. Phẩn lục </b>
<b>địa phía bắc của đ ứ t gãy S ô n g Lô đ ư ợ c thê hiện bằng </b>
<b>m ột dải trũng, đ ộ cao d ư ớ i 200m , p h ư ơ n g TB-ĐN, </b>
<b>chạy d ọc thu ng lũ n g sô n g Lô, sô n g Đ áy, có b ể rộng </b>
<b>trung bình k h oản g 5 - 7km; h ẹp nhâ't là 2km; rộng </b>
<b>nhất ờ khu v ự c thị xã T u y ên Q uang, tới 10-1 lk m . </b>
<b>Phía trái dải trũng là các d ã y núi có độ cao trung </b>
<b>bình 200 - 500m; phía p hải là các dãy núi Khao N hi </b>
<b>và Tam Đ ao có đ ộ cao trên l.OOOm. Đ oạn Xuân H òa - </b>
<b>cửa Văn ú c đ ứ t gãy n ằm trong m ột dải rộng </b>
<b>10-20km có m ật độ cao các d ò n g chảy p h ư ơ n g TB- </b>
<b>Đ N của đ ổn g bằng sô n g H ổ n g và sô n g Thái Bình.</b>


<b>Tài liệu tham khào</b>


C a o Đ ìn h T r iề u , P h ạ m H u y L o n g , 2 002. K iế n tạ o đ ứ t g ã y l ã n h th ô
V iệ t N a m . <i>N X B K h o a h ọ c và K ỹ t h u ậ t .</i> 2 1 0 tr. H à N ộ i.


Đ ớ i đ ứ t g ã y S ô n g H ổ n g . Đ ặ c đ i ế m đ ị a đ ộ n g lự c , s i n h k h o á n g
v à ta i b iế n t h i ê n n h i ê n . <i>K ê ì q u à n g h iê n c ứ u c ơ b ả n 2 0 0 1 - 2 0 0 3 . </i>
<i>H ộ i đ ổ n g c h u y ê n n g à n h cá c k h o a h ọ c v ề T r á i Đ ấ t. N X B K h o a h ọ c </i>
<i>v à K ỹ t h u ậ t .</i> 5 3 2 tr. H à N ộ i.


N g u y ề n Đ ă n g T ú c , 2 004. Đ ặ c đ i ể m h o ạ t đ ộ n g đ ớ i đ ứ t g ã y S ô n g
H ổ n g . <i>T ạ p c h í D ịa c h ấ t. L o ạ t A , 2 8 5 :</i> 68-80. H à N ộ i.


N g u y ề n Đ ì n h X u y ê n , T r ầ n V ă n T h ắ n g , 2 0 0 5 . Đ ịa c h ấ n k i ế n tạ o



v à c á c v ù n g p h á t s i n h đ ộ n g đ â't m ạ n h t r ê n l ã n h th ô V iệ t
N a m . <i>T u y ể n tậ p báo cáo H ộ i n g h ị kh o a h ọ c " 6 0 n ă m Đ ịa c h ấ t V iệ t </i>
<i>N a m " :</i> 2 6 3 -2 8 3 . H à N ộ i.


N g u y ễ n H i ệ p ( c h ủ b iê n ) , 2 0 0 7 . Đ ịa c h â t v à tà i n g u y ê n d ầ u k h í
V iệ t N a m . T ậ p đ o à n D ầ u k h í V iệ t N a m . <i>N X B K h o a h ọ c v à K ỹ </i>
<i>t h u ậ t .</i> 5 4 9 tr. H à N ộ i.


P h a n T r ọ n g T r ị n h , 2 0 1 2 . K iế n t ạ o t r ẻ v à đ ị a đ ộ n g lự c h i ệ n đ ạ i
v ù n g b i ế n V iệ t N a m v à k ế c ậ n <i>N X B K h o a h ọ c t ự T ự n h iê n và </i>
<i>C ô n g n g h ệ .</i> 331 tr. H à N ộ i.


T a p p o n n i e r P .,R . L a c a s s in , L e l o u p P .H ., S c h a r e r Ư ., Z h o n g
D a la i, L iu X ia o h a n , Ji S h a o c h e n g , Z h a n g L i a n s h a n g , Z h o n g
J a y o u , 1 990. T h e A i l a o s h a n / r e d R e d r i v e r m e t a m o r p h i c b e lt:
t e r t i a r y le f t - l a t e r a l s h e a r b e t w e e n I n d o s i n i a c n d a n d S o u t h
C h in a . <i>N a t u r e .</i> 3 43: 4 3 1 -4 3 7 .


T r ầ n V ă n T rị v à V ủ K h ú c (Đ ồ n g c h ú b iê n ) , 2 0 0 9 . Đ ịa c h â t v à T ài
n g u y ê n V iệ t N a m . C ụ c Đ ịa c h ấ t v à k h o á n g s à n V iệ t N a m .
<i>N X B K h o a h ọ c t ự N h iê n v à C ô n g n g h ệ .</i> 5 8 9 tr. H à N ộ i.


V ũ V ă n C h i n h , 1 996. v ề m ộ t s ố đ ứ t g ã y h o ạ t đ ộ n g t r o n g g ia i
đ o ạ n t â n k iế n tạ o v ù n g đ ô n g b ắ c V iệ t N a m . Đ ịa c h ấ t T à i
n g u y ê n . <i>N X B K h o a h ọ c v à K ỹ t h u ậ t</i>: 2 2 -3 2 . H à N ộ i.


<b>ĩaTMHCKMM K). r , 3opMHa KD.r., Mmct«kob A.A.,1984. </b>
O cO Õ e H H O C T M p a 3 /1 0 M H 0 M TeKTOHMKM M H A O K H T a ííC K O rO


perMOHa. <i><b>reomeKtnonuKa,</b></i> N° 5: 73-82.



<b>Đông Bắc Bộ</b>


Lê Duy Bách.


Tông hội Địa chất Việt Nam.


<b>ỡiới thiệu</b>


<b>Trong cấu trúc địa châ't Đ ô n g Bắc Bộ có m ạng </b>
<b>lư ớ i đ ứ t gãy th eo các p h ư ơ n g TB - Đ N , á kinh tuyến </b>
<b>d ạng hình cu n g lồi v ể p h ía đ ơn g, á v ĩ tuyến d ạng </b>
<b>hình cung lồi v ể phía n am và ĐB - TN. Đ ứ t gãy </b>
<b>chính có p h ư ơ n g TB - Đ N là C ao Bằng - Tiên Yên. </b>
<b>Đ ại d iện ch o đ ứ t gãy ch ín h p h ư ơ n g á kinh tu y ến có </b>
<b>d ạn g hình cu n g là đ ứ t g ã y Y ên M inh - Phú Lương. </b>
<b>Đ ại d iện cho p h ư ơ n g á v ĩ tu y ế n d ạn g hình cu n g là </b>
<b>đ ứ t gãy Yên Từ - Tấn M ài. N g o à i ra còn xuất h iện </b>
<b>các đứt gãy có p h ư ơ n g ĐB - T N th ư ờ n g có q uy m ơ </b>
<b>n h ò hơn. Trên các bản đ ổ đ ịa chất tỷ lệ lớn xuất bản </b>
<b>gần đ ây d ễ d à n g nhận th ây h ìn h hài kiến trúc ch u ng </b>
<b>của Đ ô n g Bắc Bộ khác h ẳn v ớ i Tây Bắc Bộ và Bắc </b>
<b>Trung Bộ. Các đ ớ i đ ứ t g ã y ch ín h tơ h ợp chặt chẽ với </b>
<b>các đới b iến d ạ n g quy m ô khác nhau của cấu trúc địa </b>
<b>chất Đ ô n g Bắc Bộ.</b>


<b>Danh sách các đ ứ t g ã y chính: 1) Đ ứ t gãy Cao </b>
<b>Bằng - Tiên Yên, 2) Đ ứ t g ã y Yên M inh - Phú Lương,</b>
<b>3) Đ ứ t gãy Yên T ử - Tấn M ài [H .l].</b>


<b>Các đứt gãy chính</b>



<b>Đứt gãy Cao Bằng - Tiên Yên</b>
c á p <i><b>h ạ n g :</b></i><b> Cấp II</b>


<i><b>Q uy mô: Đ ứ t gãy C ao Bằng - Tiên Yên có p h ư ơ n g tây </b></i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>762 </b> <b>BÁCH KHOA TH Ư ĐỊA CHÁT</b>


<b>ph ư ơ n g á v ĩ tuyến đ ó n g vai trò k hổn g chê' trùng bị </b>
<b>trầm tích N eo g e n lấp đẩy; đ ứ t gãy phụ có p hư ơn g á </b>
<b>kinh tuyến đ ó n g vai trò k h ốn g chế, trũng lấp đầy </b>
<b>bằng trầm tích Đ ệ Tứ. Trên đ oạn này có m ột loạt bổn </b>
<b>N eo g e n như Thât Khê, N à D ư ơ n g và các bổn Đ ệ Tứ </b>
<b>n h ư thành p h ố Lạng Sơn, Tiên Yên. Đ ứ t gãy Cao </b>
<b>Bằng - Tiên Yên cắm v ề đ ô n g bắc và có đ ộ sâu ảnh </b>
<b>h ư ởng 50 - 60km.</b>


<i><b>Thời gian sinh thành: Đ ứt gãy C ao Bằng - Tiên Yên </b></i>


<b>phát sinh và hình thành trong P aleozoi m uộn , tiếp </b>
<b>tục hoạt đ ộ n g vào M esozoi và K ainozoi. Trong </b>
<b>K ainozoi đới đ ứ t gãy này có cư ờ ng đ ộ phát triến </b>
<b>m ạnh nhất và gồm 2 pha kiến tạo - P aleogen m u ộn - </b>
<b>M iocen và Pliocen - Đ ệ Tứ.</b>


<i><b>Kiểu độn g hình học: Biểu h iện k h ôn g đ ổ n g nhất, có </b></i>


<b>sự phân dị, thay đ ổi tuỳ thuộc vào k hôn g gian phân </b>
<b>b ố của tửng đoạn đới đ ứ t gãy. Trong K ain ozoi sớm </b>
<b>đ ứt gãy hoạt đ ộ n g kiểu thuận - n gan g - trái, d ọc theo </b>



<b>đ ứt gãy phát triển n hiều trũng trầm tích K ainozoi </b>
<b>sớm quy m ô n h ỏ kiểu Lộc Bình, Thâ't Khê, C ao Bằng. </b>
<b>V ào K ainozoi m u ộn đ ứ t g ã y dịch ch u yên thuận - </b>
<b>n gan g - phải. Kèm theo đứt gãy chính C ao Bang - </b>
<b>Lộc Bình là hàng loạt các đ ứ t gãy sinh kèm , son g </b>
<b>son g và cùng tính chât với đ ứ t gày chính.</b>


<i><b>P h ứ c h ệ v ặ t c h ấ t và k iế n trú c đ i k è m :</b></i> Đ ứ t g ãy Cao


<b>Bằng - Tiên Yên cắt qua các đá có tuổi khác nhau. Ở </b>
<b>đoạn Hà Q u ảng - thị xã C ao Bằng đứt gãy cắt các </b>
<b>trầm tích M esozoi sớm và là ranh giới giữ a trầm tích </b>
<b>M esozoi sớm ờ trong đới và các trầm tích Paleozoi </b>
<b>m uộn ở hai bên rìa. Đ oạn thị xã Cao Bằng - Thất </b>
<b>Khê, đới đứt gãy trùm lên ranh giới giừ a các thê</b>


<b>P aleozoi m u ộn ở phía đ ôn g bắc và M esozoi sớm ở </b>
<b>phía tây nam . Đ oạn Thất Khê - Tiên Yên, đ ứ t gãy cắt </b>
<b>qua trầm tích M esozoi/ trong đ ó có các trầm tích tuối </b>
<b>Creta. Đi kèm đứt gãy là các đới dập vờ lớn, cà nát, </b>
<b>các m ặt trượt quy m ô khác nhau.</b>


<b>D ọc theo đ ứ t gãy phát triển nhiều trũng đư ợc </b>
<b>trầm tích N eo g e n - Đ ệ Tứ lâ'p đầy n h ư trũng Cao </b>
<b>Bằng, thành p h ố Lạng Sơn, Thất Khê, N à D ư ơng và </b>
<b>Tiên Yên.</b>


<i><b>Những dắu hiệu khác: Đ ứt gãy nằm trùng dải </b></i>



<b>gradient n gang dị thường trọng lực có cấu trúc dạng </b>
<b>chuỗi nối tiếp nhau theo p h ư ơ n g có giá trị cư ờ ng độ </b>
<b>trung binh khoảng 1,0-2,0 m G al/km . D ọc theo đứt </b>
<b>gãy là các dị thư ờn g grad ient n gang trường từ nối </b>
<b>nhau có cư ờ ng đ ộ trung bình 4,0-6,0 nT/km . Có biếu </b>
<b>hiện thay đ ổi đ ột n gột đ ộ sâu m ặt ranh giới cơ bàn </b>
<b>vỏ Trái Đâ't khi cắt qua đứt gãy C ao Bằng - Tiên Yên. </b>
<b>Biến đ ộ n g của m ặt M oho là 2-3km trong khi đ ộ sâu </b>
<b>trung bình 34-38km . T ương tự n h ư vậy đ ối với mặt </b>
<b>C onrad là 2-3km / 16-20km và m ặt m óng kết tinh là </b>
<b>l-2k m .</b>


<b>D ọc đới đ ứ t gãy quan sát tửng xuất h iện nhiểu</b>
<b>trận đ ộ n g đất, đặc biệt trận đ ộ n g đất C ao Bang vào </b>
<b>m ùa h è năm 1974 với Ms= 4,0 và cấp chân đ ộng </b>
lo = 4 , 0 - 4 , 9 .


<b>H oạt đ ộ n g h iện đại của đ ứ t gãy đ ư ợ c th ế hiện ỏ </b>
<b>sự xuât h iện các dị thường địa hóa khí đâ't (Ra, Hg, </b>
<b>CƠ</b>2<b>, CHU), sự xuất lộ n gu ổn n ư ớc khống n ón g ỏ </b>


<b>d ọc theo đới đứt gãy (thành p h ố C ao Bằng, Na </b>
<b>D ương, Lạng Sơn), gảy nứt đất, nứt nhà ò</b>


105*00 <b>106*00</b> <b>107*00</b> <b>I08°00</b>


<b>o l </b> <b>H a m Y ê n</b>


<i>K</i>


<i><b>'ty % >3 . «v</b></i>


<i><b>%</b></i> <i><b>%</b></i>


<i><b>\</b></i>

<i><b>%</b></i>



B à á ạ ^ a n .?•


<b>^ </b>

<i>% i</i>


<b>L a n g ^ jp '-'\.</b>


^ P h u L ư ơ n g . . <i>o</i> V ' \ •/*
<b>></b> <b>Thái Nguíi</b>


<i>1</i>

<i>%</i>

<b>w</b>



<i><b>. . </b></i> <b>r U Y è n</b>


<b>■)7°</b>


00


<b>\ </b> <b>.</b>


<i><b>ì </b></i> <b>V </b> <i><b>.— \ y</b></i>
<i>%</i> T ấ n M ổ .


H à N ộ i °


21°



00


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>Đ Ứ T GÃY Ở VIỆT N A M </b> 763


<b>Nà D ư ơng, thị xã C ao Bằng và m ột s ố v ị trí khác trên </b>
<b>đoạn Đ ìn h Lập - Tiên Yên.</b>


<b>Đ ứ t g ã y C ao B ằng - T iên Yên n ằm trù ng với </b>
<b>dái trũ n g d ạ n g lò n g m á n g ch ạ y d ọ c theo p h ư ơ n g </b>
<b>TB - Đ N , ch iểu rộng trung bình k hoản g 5-8km; hẹp </b>
<b>nhát ở Hà Q uảng, chỉ còn 2km; rộng nhất ở thị xã </b>
<b>Cao Bằng tới 12-15km , N à D ư ơ n g lOkm và Tiên Yên </b>
<b>15-18km. N h ìn chung, dải trũng này khá thẳng. Địa</b>
<b>hình trong đới đứt gãy có xu h ư ớ n g n gh iên g dẩn tử</b>
<b>tây bắc x u ố n g đ ô n g nam với đ ộ cao giảm dẩn từ</b>
<b>500m ở đầu m út tây bắc x u ố n g d ư ới 200m ở m út</b>
<b>đ ông nam . Đ ộ cao địa hình hai bên đới đứt gãy có độ</b>
<b>chênh k h oản g 500m .</b>


<b>Đừt gãy Yên Minh- Phú Lương</b>


<i><b>Cấp hạng: C ấp II</b></i>


<i><b>Quy m ô: Đ ứt gãy Yên M inh - Phú L ương có p h ư ơ n g </b></i>


<b>phát triển thay đ ơi liên tục hình cu n g với ch iều dài </b>
<b>hơn 400km . Trong phạm vi Đ ôn g Bắc Bộ, đứt gãy dài </b>
<b>230km [H .l], đ ư ợ c chia thành 3 đ oạn có p hư ơn g </b>
<b>khác n hau - đ oạn Yên M inh - N g â n Sơn p h ư ơ n g </b>


<b>TB-ĐN dài 150km, đ oạn N gân Sơn - M ỹ Thanh (Bạch </b>
<b>Thông) p h ư ơ n g á kinh tuyến dài 20km, đ oạn M ỹ </b>
<b>Thanh - Phú L ương - ngã ba Sơn C ấm p hư ơn g BĐB- </b>
<b>N TN d ài 60km . Ớ hai cánh của đ ứ t gãy đ ểu phát </b>
<b>triến các đ ứ t gãy p hụ q u y m ô khác nhau và tạo nên </b>
<b>đ ói đứt g ã y có b ể rộng d ao đ ộ n g từ 5-6km đ ến </b>
<b>13-15km. Đ ộ sâu ảnh h ư ờ n g của đ ứ t gãy hơn 60 km.</b>
<b>H ư ớ n g cắm của đ ứ t gãy thay đ ổi th eo p h ư ơ n g của</b>
<b>đứt g ã y - ờ đ oạn đ ứ t gãy có p h ư ơ n g TB-ĐN cắm v ể</b>
<b>pỊìía tây nam , đ oạn có p h ư ơ n g kinh tuyến cắm vê' </b>
<b>phía tây và đ oạn có p h ư ơ n g Đ B-TN cắm v ề phía tây</b>
<b>bắc, với g ó c d ố c 80-90°.</b>


<i><b>Thịi gian sinh thành: Đ ứt g ã y sinh thành vào </b></i>


<b>P ,ìleozoi sớm . H oạt đ ộ n g m ạnh trong Paleozoi và </b>
<b>đầu M esozoi. Tái h oạt đ ộ n g m ạnh trong Kainozoi. </b>


<i><b>Kiểu đ ộ n g hình học: Đ ứt gãy Yên M inh - Phú Lương </b></i>


<b>có đặc đ iểm trượt b ằng là chủ yếu . Ớ cả ba đoạn đứt </b>
<b>gãy có p h ư ơ n g khác nhau đ ều xuất h iện 2 kiểu dịch </b>
<b>chu yên trái n g ư ợ c nhau, ứ n g với 2 pha ch u yển đ ộn g </b>
<b>kiến tạo chính đã đ ư ợ c xác lập là O ligocen-M iocen </b>
<b>và P lioce-Đ ệ Tứ. V ào pha sớ m trên đoạn đ ứ t gãy </b>
<b>p h ư ơ n g T B -Đ N xảy ra trượt b ằng trái, còn ở các </b>
<b>đoạn đ ứ t gãy có p h ư ơ n g á kinh tu yến và ĐB-TN xảy </b>
<b>ra trượt bằng phải. Trong pha m u ộ n ờ đoạn đ ứ t gãy </b>
<b>TB-ĐN xảy ra trượt bằng phải, còn ả các đoạn á kinh </b>
<b>tuyến và Đ B-TN b iểu h iện trượt b ằng trái.</b>



<i><b>Biên đ ộ dịch chuyển: Biếu h iện phứ c tạp theo các </b></i>


<b>kiêu h ình đ ộ n g h ọc khác nhau.</b>


<i><b>P h ứ c h ệ v ặ t c h ấ t và k iế n trú c đ i k è m :</b></i> Đ ứ t gãy Yên


<b>M inh - N g â n Sơn - Phú Lương có lịch sử biến d ạng </b>
<b>phứ c tạp, trong đ ó các pha sớ m th ư ờ n g là các hoạt </b>
<b>đ ộ n g ch ờm n ghịch. Đ i kèm đ ứ t gãy là đới biến dạng </b>
<b>cao có b ể d ày từ h àng trăm tới h àng n ghìn mét.</b>


<b>Trong đới này đá bị biến dạng d ẻo hoàn toàn, trờ </b>
<b>thành các sản phẩm m ylonit hóa, đi cù n g là các cấu </b>
<b>tạo biến d ạng khác n h ư các nếp uốn đ ăn g n ghiêng, </b>
<b>các thê xáo trộn kiến tạo, tủ trầm tích tới m agm a </b>
<b>m afic có kích thước hàng chục tới hàng ngàn mét. </b>
<b>Lịch sử hoạt đ ộn g của đới đứt gãy này m ang tính đa </b>
<b>kỳ, đặc trưng bời sự tiếp tục biến dạng m ạnh m ẽ các </b>
<b>th ể K ainozoi lâp đầy các trũng phát triển d ọc theo </b>
<b>đới trong giai đoạn O ligocen-M iocen.</b>


<i><b>N hững dấu hiệu khác: Đ ứt gãy Yên M inh - Phú </b></i>


<b>L ương trùng với dải gradient n gang dị th ư ờ n g trọng </b>
<b>lự c cư ờ n g đ ộ trung bình 1,0-2,0 m G al/km , và dải </b>
<b>gradient n gan g dị thường tử có cư ờ n g đ ộ trung bình</b>
<b>2,0-3,0 nT/km.</b>


<b>D ọc đứt gãy ghi nhận được các trận đ ộ n g đất xảy </b>


<b>ra vớ i chấn cấp (m agn itud e) trong khoảng 4,0-4,9 độ </b>
<b>Richter. H oạt đ ộ n g h iện đại của đ ứ t gày đư ợc th ế </b>
<b>hiện rất rõ ở sự xuất hiện các dị thư ờn g địa hóa khí </b>
<b>đất (Ra, H g, CƠ</b>2<b>, C H 4), gây nứt đất, nứt-trượt-lờ đất </b>


<b>ở nhiều địa phương.</b>


<b>Đ ứt gãy nằm trong dải trũng hình v ị n g cu n g lồi </b>
<b>v ể phía đ ơn g, rộng trung bình 7-8km . Từ biên giới </b>
<b>V iệt - Trung dải trũng chạy theo th u n g lùng sô n g </b>
<b>M iện, sô n g N h iệm , qua Yên Minh, nhánh sô n g Gâm, </b>
<b>sô n g N ăng, nhánh sô n g Cẩu đ ến Phú Lương. Địa </b>
<b>h ình trong dải trũng có đ ộ cao giảm dần theo đ ư ờ n g </b>
<b>p h ư ơ n g đ ứ t gãy từ bắc xu ốn g nam (từ 1.000-500m </b>
<b>đ ến 200m ). Đ ịa hình hai bên dải trũng cao hơn hẳn, </b>
<b>v ớ i ch ênh lệch trung bình 300-400m.</b>


<b>Đứt gãy Yên Tử - Tấn Mài </b>


<b>c á p </b><i><b>h ạ n g :</b></i><b> Câp II</b>


<i><b>Q uy mô: Đ ứt gãy Yên Từ - Tấn Mài trải dài từ Thái </b></i>


<b>N g u y ê n theo p h ư ơ n g á v ĩ tuyến qua Yên Tử, Tiên </b>
<b>Y ên tới b iên giới Việt - Trung và tiếp tục phát triển </b>
<b>v ể phía đ ơ n g trên lãnh thô Trung Q u ốc [H .l]. Theo </b>
<b>p h ư ơ n g đứt gãy chia thành 3 đoạn - đoạn p hư ơn g </b>
<b>TTB-Đ ĐN từ Thái N g u y ê n đến Bãi Thảo (Chí Linh) </b>
<b>d ài 80km; đoạn p h ư ơ n g á v ĩ tu yến từ Bãi Thảo đến </b>
<b>Khe Tây (Cẩm Phả) dài 80km; đ oạn p h ư ơ n g TTN- </b>


<b>Đ ĐB dài khoản g lOOkm từ Khe Tây qua Ba Chê, Tiên </b>
<b>Yên, Tấn Mài đ ến b iên giới Việt -Trung.</b>


<i><b>Thòi gian sinh thành: Đ ứt gãy Yên Tử-Tấn Mài có lịch </b></i>


<b>sử phát triến phứ c tạp và có tính chất h oạt đ ộ n g đa </b>
<b>kỳ, thê h iện ở n hiều kiểu dịch ch u yên n gư ợ c nhau </b>
<b>trong các giai đoạn địa chất khác nhau n h ư nghịch, </b>


<b>trượt bằng phải, trượt bằng trái và thuận ở nhửng </b>


<b>đ oạn khác nhau. Đ ặc biệt, các dịch ch u yến h iện đại </b>
<b>d ọc theo các đới này th ể hiện khá rõ sự phát triển các </b>
<b>trũng theo kiểu k éo tách.</b>


<i><b>Kiểu độn g hình học: Đ ứt gãy Yên Tử - Tấn Mài là đứt </b></i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>764 </b> <b>BÁCH KHOA THƯ ĐỊA CHÁT</b>


<b>phương TTB-ĐĐN có hướng cắm ĐB với góc d ốc </b>
<b>70-90°: ở đoạn p h ư ơ n g á v ĩ tu yến có h ư ớ n g cắm v ề</b>
<b>nam với gó c cắm 60-80°; còn ở đ oạn p h ư ơ n g TTN- </b>
<b>ĐĐB có h ư ớng cắm v ể Đ N với gó c d ốc 75-90°.</b>


<i><b>Biên đ ộ dịch chuyển: Thê h iện k h ôn g đ ổ n g nhất theo </b></i>


<b>các kiểu hình đ ộ n g h ọc khác nhau.</b>


<i><b>P h ứ c h ệ v ậ t c h ấ t và k iế n trú c đ i k è m :</b></i> Đ ứ t gãy Yên T ử



<b>- Tấn Mài là ranh giớ i phía nam của bổn M esozoi A n</b>
<b>Châu, nó bị đ ứ t gãy C ao Bằng - Tiên Yên cắt qua ở</b>
<b>Tiên Yên thành hai đoạn. Hai bên các đ oạn này đ ểu</b>
<b>có các đứt gãy phụ q u y m ô và định h ư ớ n g khác</b>
<b>nhau. C hú ng tạo thành các đới h ẹp bao hai bên đ ứ t</b>
<b>gãy chính. Đ ộ sâu tới m ặt M oho, C onrad và kết tinh</b>
<b>trên cánh phía nam nâng lên m ột giá trị là 2km và</b>
<b>lk m , nằm ở m ức tương ứ n g là 28-30 km, 12-14 km và</b>
<b>3-4 km.</b>


<i><b>Những dấu hiệu khác: Đ oạn trên phạm v i lãnh thơ V iệt </b></i>


<b>N am có biểu hiện rõ nét trên tài liệu trọng lực dị </b>
<b>thường Bouguer. Gradient n gang trọng lực trùng với </b>
<b>đứt gãy này có giá trị trung bình 1,0-2,0 m Gal/km . </b>
<b>Đ út gãy kém biểu hiện trên tài liệu từ hàng không. Đ ộ </b>
<b>sâu tới mặt M oho, Conrad và kết tinh trên cánh phía </b>
<b>nam nâng lên m ột giá trị là 2km, 2km và lk m , và nằm </b>
<b>ở m ức tương ứ n g là 28-30km / 12-14 km và 3-4km.</b>


<b>D ọc theo đứt gãy có n h iều đ ộ n g đất cấp đ ộ m ạnh </b>


<b>khá lớn, M s đã quan sát ở đ ây cỡ xâp xỉ 5,0 - 5,9 đ ộ </b>


<b>Richter. Đ ứ t gãy nằm trong v ù n g phát sinh đ ộ n g đâ't </b>
<b>với Mmax = 5,9 đ ộ Richter. N h iều trận đ ộ n g đâ't m ạnh </b>
<b>đã từng xảy ra ở khu v ự c này. H oạt đ ộ n g hiện đại </b>
<b>của đ ứ t gãy đ ư ợ c th ể h iện bằng các tai biên địa chất, </b>
<b>các dị thư ờn g địa hóa n h ư Ra, H g, CƠ</b>2<b>, C H</b>4<b>, xt lộ </b>



<b>nước khốn g nóng.</b>


<b>Địa hình của đ ứ t gãy Yên Tử - Tấn M ài thay đ ổ i </b>
<b>rõ rệt theo đ ư ờ n g p hư ơn g. Đ oạn Thái N g u y ê n </b>


<b>-Phú Bình nằm trong dải địa hình đ ổ n g bằng đ ối </b>
<b>rộng 3-4km , có đ ộ cao dưới 30m; từ Phú Bình tới Bài </b>
<b>Thảo đ ứ t gãy này là dải trũng hẹp trên đ ồ n g bằng; </b>
<b>từ Bãi Thảo đến núi Lai Cát đứt gãy nằm ở ranh giói </b>
<b>tương phản giừa d ãy núi Yên Tử cao trung bình </b>
<b>600-700m với vách d ốc đ ứ n g ở phía nam, đối diện v ề</b>
<b>phía bắc là dãy n ú i thấp 300-400m, sườn thoải; tử Kê</b>
<b>Ru đến Khe Tây hình ảnh hồn tồn ngược lại, ở phía</b>
<b>bắc là dãy n ú i cao trung bình 700-800m, dài 20km / cịn</b>
<b>ở phía nam là dải n ú i thâp cao trung bình 400-500m</b>
<b>sườn thoải; từ Tiên Yên đến biên giới Việt - Trung đ út</b>
<b>gãy là ranh giói giừa hai cảnh quan khác biệt: phía bắc</b>
<b>là dải n ú i đ ổ sộ Khoang N am Châu Lãnh với các đính</b>
<b>cao 1.000-1.500111, phía nam là khu vực địa hình dạng</b>
<b>bậc thang thâp dần từ 500m đ ến bờ biến.</b>


<b>Tài liệu tham khảo</b>


C a o Đ ì n h T r i ề u , P h ạ m H u y L o n g , 2 0 0 2 . K iế n t ạ o đ ứ t g ã y l ã n h
th ô V iệ t N a m . <i>N X B K h o a h ọ c v à K ỹ t h u ậ t .</i> 2 1 0 tr. H à N ộ i.
N g u y ễ n Đ ì n h X u y ê n , T r ầ n V ă n T h ắ n g , 2 0 0 5 . Đ ịa c h â n k iê n tạ o


v à c á c v ù n g p h á t s i n h đ ộ n g đ â 't m ạ n h t r ê n l ã n h t h ô V iệ t
N a m . <i>T u y ể n tậ p báo cáo H ộ i n g h ị k h o a h ọ c " 6 0 n ă m Đ ị a c h ấ t V iệ t </i>
<i>N a m " .</i> 2 6 3 -2 8 3 . H à N ộ i.



P h a n T r ọ n g T r ị n h , 2 0 1 2 . K iế n t ạ o t r ẻ v à đ ị a đ ộ n g lự c h iệ n đ ạ i
v ù n g b i ế n V iệ t N a m v à k ế c ậ n <i>N X B K h o a h ọ c T ự n h iê n và </i>
<i>C ô n g n g h ệ .</i> 331 tr. H à N ộ i.


T r ầ n V ă n T r ị v à V ũ K h ú c ( Đ ổ n g c h ủ b iê n ), 2 0 0 9 . Đ ị a c h â t v à
T à i n g u y ê n V iệ t N a m . C ụ c Đ ịa c h â t v à K h o á n g s ả n V iệ t
N a m . <i>N X B K h o a h ọ c T ự n h iê n v à C ô n g n g h ệ .</i> 5 8 9 tr. H à N ộ i.
V ũ V ă n C h i n h , 1 996. v ề m ộ t s ố đ ứ t g ằ y h o ạ t đ ộ n g t r o n g g ia i


đ o ạ n t â n k i ế n t ạ o v ù n g đ ô n g b ắ c V iệ t N a m . <i>Đ ị a c h ấ t T à i </i>
<i>n g u y ê n . N x b K h o a h ọ c v à K ỹ t h u ậ t</i>: 2 2 -3 2 . H à N ộ i.


ĩ a T M H C K M í í K D . n , 3 o p n H a K D . r . , Mm c t a k o b A . A . , 1 9 8 4 .


<b>OcOÕeHHOCTM pa3zlOMHOM TeKTOHHKM H»i</b>4 0<b>KMTaMCKOro </b>


perHOHa. <i>reomeKtnoHUKa,</i> No 5. 73-82.


<b>Tây Bắc Bộ</b>


Lê Duy Bách.


Tồng hội Địa chắt Việt Nam.


<b>Giới thiệu</b>


<b>M ạng lưới đ ứ t gãy ở khu v ự c Tây Bắc Bộ có m ật </b>
<b>đ ộ cao của các đ ứ t gãy lớn với p h ư ơ n g chủ yếu là TB</b>
<b>- Đ N , so n g so n g với h ệ th ốn g đ ứ t gãy S ông H ổn g,</b>
<b>n hư các đứt gãy Sông Đà, đứt gãy Sơn La, đứt gãy</b>


<b>Sông Mã. Đ ổn g thời, phát triển các đứt gãy p h ư ơ n g</b>
<b>á kinh tuyến, ĐB - TN và á v ĩ tuyến. Có q uy m ô lớn</b>
<b>nhất là đứt gãy Lai Châu - Đ iện Biên theo p h ư ơ n g á</b>


</div>

<!--links-->

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

Tải bản đầy đủ ngay
×