MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM

MỘT SỐ GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ
I. NHỮNG GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH -
NHCTVN
1. Định hướng phát triển chung của công ty
1.a. Mở rộng thị trường cho thuê: Với kinh nghiệm phát triển thị trường của
các công ty cho thuê tài chính ở các nước rong khu vực Châu á và định hướng phát
triển kinh tê của Nhà nước. Các công ty cho thuê tài chính xác định thị trường cho
thuê trong thời gian tới là chỉ nên tập trung vào thị trường cho thuê tài chính đối
với động sản và tập trung vào các thị trường sản xuất công nghiệp, đặc biệt là công
nghiệp sản xuất sản phẩm xuất khẩu, các thị trường máy móc thiết bị thi công cơ
giới, thị trường phương tiện vân tải.
Hiện nay môi trường pháp lý cho hoạt động cho thuê tài chính chưa đồng bộ,
thị trường buôn bán thiết bị cũ chưa phát triển, công ty chỉ nên cho thuê các loại
máy móc thiết bị thông dụng, dễ bán trên thị trường Việt nam, có thời gian sử
dụng dài. tài sản cho thuê không nhất thiết phải ở mức hiện đại nhất mà chỉ cần ở
mức trung bình tiên tiến so với thế giới và đặc biệt phải phù hợp với năng lực quản
lý của doanh nghiệp đi thuê.
1.b. Mở rộng đối tượng khách hàng thuê.: Hiện nay công ty cho thuê tài
chính mới chỉ thực hiện cho thuê đối với khách hàng được thành lập theo các luật:
Luật Doanh Nghiệp Nhà nước, luật Công ty, luật Hợp tác xã, luật Đầu tư nước
ngoài. trong thực tế ở
Việt nam có nhiều tổ chức và cá nhân hoạt động kinh doanh, dịch vụ có nhu cầu
đổi mới máy móc thiết bị và các dự án của họ cũng mang lại hiệu quả kinh tế. Do
vậy trong thời gian tới công ty nên mở rộng cho thuê đối với cả các tổ chức và cá
nhân có nhu cầu thuê tài chính.
1.c. Mở rộng các nghiệp vụ cho thuê tài chính: Hiện nay các công ty cho
thuê tài chính mới chỉ thực hiện cho thuê với động sản. Các công ty mới chỉ áp
dụng một loại hợp đồng như thoả thuận thuê 3 bên, cho thuê vận hành hoặc trả
góp. Để phù hợp với điều kiện kinh tế Việt nam, các công ty cho thuê tài chính
nên áp dụng nhiều nghiệp vụ khác nhau.
1. Những giải pháp cụ thể:

 Đào tạo về nhân lực, xây dựng một cơ cấu tổ chức hợp lý
Đối với một công ty thì bộ máy nhân sự và tổ chức luôn có vau trò quan trọng
hàng đầu, đóng một vai trò then chốt trong hoạt động của công ty cũng như sự
phát triển của công ty trong tương lai. Sau đây là những giải pháp cơ bản:
- Bổ sung kịp thời các cán bộ thẩm định dự án, đặc biệt là cán bộ tín dụng đã
qua công tác tại các ngân hàng
- Đào tạo lại về nghiệp vụ kỹ thuật nghiệp vụ cho thuê tài chính bằng cách.
Gửi cán bộ đi đào tạo ở nước ngoài. nếu có điều kiện tổ chức cho đi thực
tập ở các công ty cho thuê tài chính phát triển. Thường xuyên tập huấn trao
đổi nghiệp vụ giữa các cán bộ trong công ty và các công ty khác.
- Cập nhật kiến thức về kinh tế xã hội, định hướng phát triển kinh tế đất nước
trợ giúp cho việc thẩm định các dự án xin thuê của các doanh nghiệp.
 Tạo lập nguồn vốn
Đối với nguồn vốn của các công ty cho thuê tài chính thuộc các NHTM có thể
tổng kết ba vấn đề cơ bản :
Hiện tại, chủ yếu sử dụng vốn tự có và vốn vay từ ngân hàng mẹ (lý do chủ yếu là
vấn đề đầu ra, không cho thuê được)
Chi phí sử dụng vốn tự có quá cao, chỉ có lãi khi tăng doanh số cho thuê vượt quá
phần vốn tự có (chỉ có lãi trong phần vốn vay của ngân hàng mẹ)
Chi phí sử dụng vốn từ ngân hàng mẹ khá rẻ
Các nguồn vốn khác thì hiện tại do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan nên
việc huy động tạm thời chưa có hiệu quả. Tuy nhiên xét trong dài hạn, các nguồn vốn
như vay nước ngoài (thuê mua từ các công ty nước ngoài, mua thiết bị trả chậm, phát
hành trái phiếu trên thị trường nước ngoài, vay tiền từ các tổ chức tài chính nước
ngoài ...), phát hành trái phiếu trong nước, huy động tiền gửi tiết kiệm trong dân, vay các
tổ chức tín dụng khác trong nước không thể không tính tới. Bởi khi nền kinh tế quay trở
lại xu hướng phát triển, các công ty sẽ tăng cường đầu tư, nhu cầu về đổi mới thiết bị sẽ
bùng nổ, và thị trường cho thuê tài chính đương nhiên sẽ nhộn nhịp. Các công ty cho
thuê tài chính chính vì vậy cần đa dạng hoá nguồn vốn một mặt để có nhiều vốn đáp ứng
nhu cầu thuê của khách hàng, mặt khác để giảm chi phí vốn. Đối với công ty cho thuê tài

chính - Ngân hàng Công thương Việt Nam thì yếu tố này càng quan trọng vì công ty
hiện chuẩn bị mở thêm chi nhánh tại thành phố Hồ Chí Minh cũng như một số thành phố
lớn và các khu công nghiệp.
Trong phần này, các nguồn vốn mà công ty cho thuê tài chính thuộc các
NHTM có thể huy động sẽ được liệt kê, đồng thời chỉ ra một số ưu nhược điểm,
cũng như phương thức huy động hiệu quả trong điều kiện nền kinh tế Việt Nam.
Vấn đề huy động bao nhiêu tiền từ các nguồn trên thì trong từng hoàn cảnh cụ thể
công ty sẽ có các quyết định phù hợp, mục tiêu cuối cùng vẫn là tạo ra một cơ cấu
vốn tối ưu và sử dụng hiệu quả nguồn vốn.
a. Về huy động vốn trong nước.
Thứ nhất là vay vốn từ các tổ chức tín dụng.
Nguồn vốn từ ngân hàng mẹ nên được đặc biệt coi trọng, là nguồn được tính
đến đầu tiên do có chi phí thấp. Có thể dùng nguồn này trực tiếp tài trợ cho các
khách hàng truyền thống, ví dụ đối với công ty cho thuê tài chính - NHCTVN là
các Tổng công ty Nhà nước.
Thứ hai là việc phát hành trái phiếu trong nước.
Việc phát hành trái phiếu sẽ khuếch trương hoạt động của công ty thông qua
thị trường chứng khoán một khi nó phát triển. Một khi trái phiếu của công ty được
chấp nhận và đánh xếp hạng cao trên thị trường chứng khoán thì sẽ tạo rất nhiều
thuận lợi cho công ty. Đáng chú ý là huy động được nguồn vốn cho các dự án với
chi phí thấp vì được các nhà đầu đánh giá chứng khoán của công ty có độ rủi ro
thấp. Cách phát hành thuận tiện nhất là công ty nhờ ngân hàng mẹ bảo lãnh phát
hành. ở đây chi phí vừa rẻ, vừa có thể huy động được nguồn vốn lớn và đúng hạn.
Thứ ba là phát hành cổ phiếu
Các quy định hiện tại thì chưa cho phép các công ty cho thuê tài chính thành
viên của các NHTM được phép phát hành cổ phiếu. Nhưng tại bản dự thảo lần thứ
năm Nghị định của Chính phủ về Tổ chức và hoạt động của công ty cho thuê tài
chính Việt Nam đã quy định “ Tổng số vốn góp của các Tổ chức tín dụng trong
một công ty cho thuê tài chính ít nhất không dưới 51 % vốn điều lệ của Công ty”
(Điều 4, mục 3) Nếu công ty cho thuê được phép phát hành trên thị trường chứng

khoán thì nên phát hành sau khi giá cổ phiếu tăng vì :
+ Do tỷ lệ P/E ở mức cao, tức là thị giá cổ phiếu tăng mạnh hơn tốc độ tăng
của tỷ suất lợi nhuận ròng.
+ Do yếu tố tâm lý của công chúng và các nhà đầu tư trên thị trường. Do thị
giá tăng, công ty có thể huy động vốn với chi phí rẻ hơn trên thị trường vốn.
Như vậy, nếu dự thảo chính thức trở thành Nghị định đồng thời được phép cổ phần
hoá thì Công ty có thể phát hành cổ phiếu. Phát hành cổ phiếu có rất nhiều điểm
lợi trong đó có thể kể đến những vấn đề cơ bản: để tái cấu trúc bảng cân đối kế
toán, để tài trợ cho sự phát triển trong tương lai, để tạo tính thanh khoản cho cổ
đông, để có vốn trong tương lai, để có tiền mua sắm tài sản, và để nâng cao sự tín
nhiệm của công ty. Đối với các công ty cho thuê tài chính thì vấn đề quan trọng
nhất là phát hành cổ phiếu sẽ giúp các công ty có cơ hội mở rộng hoạt động đáp
ứng nhu cầu thuê tài sản. Rõ ràng việc các công ty cho thuê tài chính trực thuộc
của ngân hàng đều có 55 tỷ VND vốn tự có, tích luỹ hầu như không có do cơ chế
thu sử dụng vốn NSNN thiếu hợp lý thì hạn chế rất nhiều hoạt động của công ty.
Điều này cũng đồng nghĩa tổng giá trị tài sản cho thuê của công ty đối với một
khách hàng tối đa chỉ 16,5 tỷ VND.
Thứ tư là huy động tiền tiết kiệm trung và dài hạn từ các tổ chức cá nhân.
Trong dự thảo cũng quy định cho phép các công ty cho thuê tài chính được
nhận tiền gửi có kỳ hạn từ một năm trở lên của các tổ chức cá nhân khi được
Thống đốc NHNN chấp thuận (Điều 18 khoản 1). Tập hợp các khoản tiền gửi tiết
kiệm này có ý nghĩa rất lớn khi hoạt động của công ty được mở rộng. Vấn đề ở
đây là kỳ hạn, lãi suất huy động và dự trữ hợp lý. Hình ảnh ngân hàng là nơi an
toàn để gửi tiền đã rất sâu đậm trong tâm trí của những người dân. Mặt khác,
người dân Việt Nam có tâm lý không muốn gửi tiền dài hạn. Do đó, nếu công ty
huy động tiền tiết kiệm công ty phải đưa ra một lãi suất đủ cạnh tranh với các
NHTM hoặc đưa ra những điều kiện bổ sung hấp dẫn (ví dụ nếu rút trước hạn sau
khi đã gửi được một năm thì sẽ được hưởng lãi suất tiền gửi có thời hạn một năm,
với các NHTM khách hàng chỉ được nhận lãi suất tiền gửi không kỳ hạn). Kỳ hạn
công ty cũng nên để ở những mức như 13, 18, 24 tháng ....Đặc biệt với kỳ hạn 13

tháng vừa đảm bảo thực hiện đúng luật vừa thu hút được sự chú ý của người dân vì
không quá dài. Một vấn đề quan trọng khác là dự trữ cần thiết để chi trả cho
người gửi. Công ty nên trích lấp một quỹ riêng nhưng cần chú ý quỹ này làm tăng
chi phí sử dụng vốn.
Nói chung trong từng điều kiện vĩ mô và vi mô cụ thể mà công ty có thể có những
quyết định cụ thể khác nhau về lãi suất, kỳ hạn,và dự trữ cần thiết.
b. Nguồn vốn huy động từ nước ngoài:
Trong giai đoạn 1999-2000, lãi suất cho vay bằng ngoại tệ của Việt Nam
thuộc nhóm thấp nhất Đông Nam á, vì nền kinh tế Việt Nam bị đánh giá có độ rủi
ro cao. Như đã trình bày, nền kinh tế Việt Nam rồi sẽ khôi phục và tiếp tục tăng
trưởng như quy luật về chu kỳ kinh doanh. Mặt khác, Việt Nam là một nước đang
phát triển nên khi kinh tế tăng trưởng thì lãi suất sẽ phải tăng và cao hơn lãi suất
của các nước phát triển (một nền kinh tế khó tăng trưởng nhanh với tỷ lệ lạm phát
thấp và khi kinh tế tăng trưởng các nhà đầu tư sẵn sàng chấp nhận lãi suất cao hơn.)
Nguồn vốn vay từ nước ngoài của công ty cho thuê tài chính có thể sẽ gồm :
Thứ nhất, đối với việc mua thiết bị trả chậm trung dài hạn rồi đem cho thuê,
công ty nên cân nhắc để so sánh không chỉ yếu tố lãi suất ẩn mà còn các yếu tố
như thời hạn thanh toán đối với người bán thiết bị và thời hạn mà khách hàng trả
tiền cho công ty. Công ty cũng nên xem xét việc sử dụng trực tiếp khoản tiền mà
khách hàng trả để thanh toán cho nhà cung cấp hay kết hợp trả nhà cung cấp từ
nhiều nguồn khác nhau. Với cách làm thứ hai chắc chắn đòi hỏi khả năng quản lý
tài chính khá cao.
Thứ hai, đối với việc thuê mua rồi cho thuê lại cũng là một vấn đề dễ hiểu. Lý
do bởi tại các nước đang phát triển phí cho thuê thường xấp xỉ bằng lãi suất cho
vay trung dài hạn. Nếu lãi suất cho vay trung dài hạn của Việt Nam cao tương đối
so với lãi suất trung dài hạn của nước ngoài thì việc Công ty cho thuê tài chính
thuê mua rồi cho thuê lại là điều hoàn toàn hợp lý.
Nói tóm lại, trong thực tiễn công ty sẽ có một cơ cấu vốn hợp lý được xác
định bằng hỗn hợp nguồn vốn trong nước và nước ngoài. Cơ cấu vốn có thể thay
đổi theo thời gian khi những điều kiện thay đổi, nhưng tại bất kỳ thời điểm nào

cho trước, ban quản lý công ty đều có một cơ cấu vốn nhất định và những quyết
định tài trợ riêng lẻ phải thích hợp với mục tiêu này. Việc thiết lập cơ cấu vốn tối
ưu để làm mục tiêu cho mọi sự tài trợ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó chủ
yếu là rủi ro kinh doanh của công ty, thuế của công ty, khả năng linh hoạt tài
chính, sự bảo thủ hay phóng khoáng của nhà quản lý.
 Tăng cường hoạt động Marketing
Cho thuê tài chính ở Việt Nam hiên nay đã có 9 doanh nghiệp đi vào hoạt
động do đó công ty cũng đã bắt đầu phải đối phó với sự cạnh tranh. Đến nay cũng
không phải nhiều doanh nghiệp biết đến cho thuê tài chính như một kênh dẫn vốn
mới có tiện ích khá hấp dẫn trong từng dự án cụ thể so với chon vay ngân hàng.
Do nhiều nguyên nhân khác nhau trong đó một số doanh nghiệp kinh doanh kém
hiệu qủa, hướng sản xuất kinh doanh chưa xác định rõ... nên chưa mạnh dạn đầu tư
trang bị máy móc thiết bị kỹ thuật cao, hoặc đổi mới năng lực sản xuất, đây là một
thực tế khách quan. Mặt khác các doanh nghiệp lớn kinh doanh ổn định, uy tín và
có hiệu quả thì đã xác lập mối quan hệ tín dụng tiền gửi với các ngân hàng thương
mại truyền thống trên từng địa bàn. Từ thực tế trên một nhiệm vụ quan trọng đặt ra
cho công ty phải tích cực chủ động tìm kiếm khách hàng, xâm nhập thị phần của
các ngân hàng. Đồng thời tìm hiểu nhu cầu của thị trường để nâng cao chất lượng
sản phẩm dịch vụ. Điều đó đòi hỏi phải có một đội ngũ nhân viên vạch ra một
chiến lược Marketing cụ thể, sau đó làm công tác quảng cáo, tìm hiểu thị trường
nhưng hiện công ty lại chưa có một phòng Maketing để làm nhiệm vụ này. Công
ty cần thành lập một bộ phận riêng về vấn đề này để nâng cao sức cạnh tranh của
mình.
Về vấn đề chiến lược Marketing thì hiên nay để cạnh tranh thì phần lớn các công ty
đều cố gắng tạo ra sự khác biệt thông qua mức phí cho thuê hấp dẫn. Điều đó là chưa đủ.
Nghiên cứu lý thuyết Marketing thì bán hàng hoá không chỉ đơn thuần có yếu tố giá mà
còn 3 yếu tố khác là phân phối, chất lượng hàng hoá và quảng cáo tiếp thị.
Đối với yếu tố phân phối thì ở đây có thể hiểu là việc công ty nhằm vào đối tượng
khách hàng nào, hay nhằm vào khu vực (kinh tế, địa lý) nào ? Công ty cho thuê tài
chính- Ngân hàng Công thương Việt Nam đang mong muốn nhằm vào các Tổng Công

ty 90, 91, đặc biệt là các khách hàng truyền thống của ngân hàng mẹ. Trong tương lai,
công ty nên tiếp cận với các doanh nghiệp nước ngoài (nếu chia theo tiêu thức sở hữu),
hoặc xúc tiến cho thuê đối với các công ty hàng không, tàu biển (nếu phân chia theo tiêu
thức lĩnh vực sản xuất kinh doanh).
Đối với yếu tố chất lượng hàng hoá, công ty nên nghiên cứu để đảm bảo các dịch
vụ liên quan đến hoạt động cho thuê tài chính được đảm bảo với mọi khách hàng ở các
khu vực đại lý khác nhau. Ví dụ công ty sẽ giải quyết ra sao nếu khách hàng thuê ở địa
chỉ quá xa so với nhà cung cấp (người tiến hành bảo hành).
Đối với hoạt động quảng cáo tiếp thị, đây thực sự là vấn đề quan trọng nhất trong
giai đoạn hiện nay. Khi rất nhiều người cùng bán một loại hàng hoá thì yếu tố tiếp thị có
ảnh hưởng mạnh tới quyết định của người mua (người thuê). Theo ý kiến cá nhân thì
công ty nên nghiên cứu mô hình tiếp thị của các công ty bảo hiểm nhân thọ hiện nay.
Với quan niệm các nhân viên kinh doanh kiêm tiếp thị là hình ảnh của Công ty, họ
không chỉ cần có nội dung (khả năng chuyên môn nghiệp vụ, khả năng giao tiếp...) mà
còn cần cả hình thức (những bộ đồng phục lịch sự ấn tượng, ...). Bên cạnh đó công ty
cũng nên có chế độ khen thưởng bằng vật chất cho các cán bộ năng động trong tìm kiếm
khách hàng tốt như thưởng hoa hồng (tỷ lệ phần trăm trên tổng lãi dự tính...). Tất cả vấn
đề trên sẽ giúp công ty tăng được doanh số cho thuê.
 Phát triển thị trường
Mở rộng phạm vi thị trường: ở Việt nam hiện nay có 8 công ty cho thuê tài
chính trong đó có 3 công ty đóng trụ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh, 5 công ty tại
Hà nội. Còn các tỉnh và thành phố khác hiện nay chưa có một công ty cho thuê tài
chính nào. Qua thực tế hoạt động cho thấy thị trường cho thuê tài chính ở các tỉnh
và thành phố khác cũng rất lớn, do vậy muốn phát triển thị trường công ty phải mở
rộng màng lưới hoạt động. Trước tiên nên mở một số chi nhánh ở các tỉnh là thành
phố lớn có nhiều nhu cầu : Thành phố Hồ Chí Minh, Hà nội, Hải phòng, Đà Nẵng,
Quảng Ninh. Còn các tỉnh khác có thể đặt tại các chi nhánh Ngân Hàng.
Tăng cường các loại nghiệp vụ cho thuê: Các công ty nên áp dụng linh hoạt
các loại hợp đồng cho thuê nhằm đảm bảo đáp ứng nhu cầu kịp thời của người
thuê.