Hoàn thiện công tác kế toán quản trị tại công ty trách nhiệm hữu hạn xây dựng thành an

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG

LÊ THỊ NGÂN

HỒN THIỆN CƠNG TÁC KẾ TỐN QUẢN TRỊ TẠI
CƠNG TY TNHH XÂY DỰNG THÀNH AN

LUẬN VĂN THẠC SĨ

KHÁNH HÒA - 2019



BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG

LÊ THỊ NGÂN

HỒN THIỆN CƠNG TÁC KẾ TỐN QUẢN TRỊ TẠI
CƠNG TY TNHH XÂY DỰNG THÀNH AN

LUẬN VĂN THẠC SĨ
Ngành:

Quản trị kinh doanh

Mã số:

8340101

Mã học viên:

58CH276

Quyết định giao đề tài:

1364/QĐ-ĐHNT ngày 28/12/2017

Quyết định thành lập hội đồng:

1063/QĐ – ĐHNT ngày 29/8/2019

Ngày bảo vệ:

14/9/2019

Người hướng dẫn khoa học:
TS. NGUYỄN THỊ HIỂN
Chủ tịch Hội Đồng:
PGS.TS ĐỖ THỊ THANH VINH
Phòng Đào tạo Sau Đại học:

KHÁNH HÒA - 2019



LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan luận văn: “Hồn thiện cơng tác kế tốn quản trị tại Cơng ty
TNHH Xây dựng Thành An” là cơng trình nghiên cứu của riêng tôi, được sự hướng
dẫn khoa học của TS Nguyễn Thị Hiển - giảng viên trường Đại học Nha Trang.

Tôi xin cam đoan đây là đề tài nghiên cứu của riêng tơi. Các số liệu đã nêu trong
luận văn có nguồn gốc rõ ràng, kết quả của luận văn là trung thực và chưa được công
bố trong bất kỳ đề tài nào khác.
Khánh Hòa, tháng 7 năm 2019
Tác giả luận văn

Lê Thị Ngân

iii


LỜI CẢM ƠN
Để hồn thành đề tài “Hồn thiện cơng tác kế tốn quản trị tại Cơng ty
TNHH Xây dựng Thành An”. Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn đối với tất cả các thầy cô
giáo Khoa Kinh tế - Trường Đại học Nha Trang đã truyền đạt cho tôi những kiến thức
bổ ích trong q trình học tập và thực hiện luận văn này.
Tôi xin trân trọng cảm ơn Lãnh đạo cùng với cán bộ nhân viên tại Công ty
TNHH Xây dựng Thành An đã tạo điều kiện giúp đỡ cho tơi trong suốt q trình
điều tra thu thập số liệu tại đơn vị.
Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Thị Hiển, người đã tận tình
chỉ dẫn, định hướng, truyền thụ kiến thức trong suốt q trình học tập và nghiên cứu.
Qua đây tơi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn đối với tất cả các đồng nghiệp đã cùng
sát cánh, chia sẻ và động viên trong suốt quá trình học tập cũng như thực hiện luận văn
tốt nghiệp. Xin cảm ơn các cộng tác viên đã giúp tơi thực hiện và hồn thiện các bảng
số liệu nghiên cứu, hỗ trợ phân tích và giúp tơi có căn cứ để thực hiện đè tài này.
Cuối cùng xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, người thân giúp đỡ, động viên, khích lệ
tơi trong suốt q trình học tập và nghiên cứu.

Khánh Hịa, tháng 7 năm 2019
Tác giả luận văn

Lê Thị Ngân

iv


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN.......................................................................................................... iii
LỜI CẢM ƠN.................................................................................................................iv
MỤC LỤC .......................................................................................................................v
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ......................................................................................ix
DANH MỤC BẢNG BIỂU.............................................................................................x
DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ..........................................................................................xi
DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ..........................................................................................xi
TRÍCH YẾU LUẬN VĂN ........................................................................................... xii
MỞ ĐẦU .........................................................................................................................1
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ TRONG
DOANH NGHIỆP .........................................................................................................6
1.1. Tổng quan về kế toán quản trị trong doanh nghiệp .....................................................6
1.1.1. Khái niệm kế toán quản trị ....................................................................................6
1.1.2. Mục tiêu của kế toán quản trị ................................................................................8
1.1.3. Nhiệm vụ của kế toán quản trị...............................................................................9
1.2. Nội dung của kế toán quản trị.................................................................................11
1.2.1 Lập dự toán ngân sách sản xuất, kinh doanh........................................................11
1.2.2 Kế toán đánh giá trách nhiệm quản lý ..................................................................12
1.2.3 Kế tốn quản trị chi phí và giá thành sản phẩm ...................................................14
1.2.4. Kế toán quản trị bán hàng và kết quả kinh doanh ...............................................17
1.2.5. Phân tích mối quan hệ giữa chi phí, khối lượng và lợi nhuận.............................17
1.2.6 Thiết lập thơng tin kế tốn quản trị và lựa chọn thơng tin thích hợp cho việc ra
quyết định ......................................................................................................................18

1.2.7. Kế toán quản trị một số khoản mục khác ............................................................20
1.3 Một số phương pháp kỹ thuật của kế toán quản trị .................................................21
1.3.1 Phương pháp phân loại .........................................................................................21
1.3.2 Phương pháp so sánh ............................................................................................21
1.3.3 Phương pháp phân tích mức ảnh hưởng các yếu tố..............................................21
v


1.3.4 Phương pháp đồ thị - biểu đồ ............................................................................... 21
1.3.5 Phương pháp chỉ số tài chính ............................................................................... 21
1.3.6 Phương pháp định lượng ...................................................................................... 21
1.3.7 Phương pháp phân tích thơng tin thích hợp ......................................................... 21
1.3.8. Phương pháp bảng cân đối thành quả ................................................................. 22
1.3.9 Phương pháp cân đối chi phí - lợi ích .................................................................. 22
1.3.10 Phương pháp phân tích mối quan hệ chi phí - khối lượng - lợi nhuận............... 22
1.3.11 Phương pháp tính thời giá tiền tệ ....................................................................... 22
1.4. Tổ chức cơng tác kế tốn quản trị trong doanh nghiệp ..........................................22
1.4.1 Nội dung tổ chức kế toán quản trị trong các doanh nghiệp ................................. 22
1.4.2 Tổ chức bộ máy kế tốn quản trị trong các doanh nghiệp ................................... 23
1.5. Mơ hình kế tốn quản trị trong các doanh nghiệp của các nước trên thế giới .......24
1.5.1 Mơ hình kế tốn quản trị áp dụng cho các doanh nghiệp tại mỹ ......................... 24
1.5.2 Mơ hình kế tốn quản trị áp dụng cho các doanh nghiệp tại Pháp ...................... 24
1.5.3. Mơ hình kế toán quản trị áp dụng cho các doanh nghiệp tại Nhật Bản ..............24
Tóm tắt chương 1 ..........................................................................................................25
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CƠNG TÁC KẾ TỐN QUẢN TRỊ TẠI CƠNG
TY TNHH XÂY DỰNG THÀNH AN .......................................................................27
2.1. Đặc điểm chung về Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Xây dựng Thành An.............27
2.1.1 Giới thiệu chung về Cơng ty ................................................................................27
2.1.2. Q trình phát triển của Công ty ......................................................................... 27
2.1.3. Thực trạng bộ máy tổ chức, quản lý tại Công ty TNHH xây dựng Thành An..... 28

2.1.4. Một số nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất tại công ty........................... 31
2.2 Thực trạng hoạt động kinh doanh của Cơng ty TNHH Thành An..........................33
2.2.1 Tình hình hoạt động cơng ty ................................................................................ 33
2.2.2 Tình hình tài chính của cơng ty trong thời gian qua ............................................ 34
2.2.3 Tình hình kinh doanh của cơng ty trong thời gian qua ........................................ 39
2.3 Tổ chức cơng tác kế tốn tại Công ty TNHH Xây dựng Thành An.......................40
2.3.1 Tổ chức vận dụng chế độ chứng từ kế toán .........................................................40
vi


2.3.2 Tổ chức vận dụng hệ thống kế toán......................................................................40
2.3.3 Tổ chức vận dụng chế độ sổ kế toán ....................................................................42
2.3.4 Tổ chức cung cấp thông tin qua hệ thống báo cáo tài chính ................................42
2.3.5 Tổ chức cơng tác kiểm tra kế tốn........................................................................43
2.3.6 Tổ chức bộ máy kế tốn của cơng ty TNHH Xây dựng Thành An ........................44
2.3.7 Tổ chức công tác phân tích...................................................................................47
2.3.8 Tổ chức cơng tác lưu trữ chứng từ .......................................................................47
2.3.9 Những ưu nhược điểm của tổ chức công tác kế tốn tại Cơng ty ........................47
2.4. Thực trạng cơng tác KTQT tại công ty TNHH Xây dựng Thành An ............................48
2.4.1. Thực trạng cơng tác lập dự tốn ..........................................................................48
2.4.2 Thực trạng cơng tác kế tốn quản trị chi phí tính giá thành sản xuất...................49
2.4.3 Thực trạng tổ chức kế toán trách nhiệm ...............................................................60
2.4.4 Thực trạng hệ thống báo cáo kế toán quản trị ......................................................61
2.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến công tác KTQT tại Công ty TNHH Xây dựng Thành
An ..................................................................................................................................61
2.5.1 Đặc điểm sản xuất của công ty TNHH Xây dựng Thành An...............................61
2.5.2 Thực trạng nhân sự phục vụ cho công tác KTQT tại Công ty TNHH Xây dựng
Thành An .......................................................................................................................62
2.5.3. Hệ thống thơng tin kế tốn ..................................................................................62
2.6. Đánh giá cơng tác KTQT tại Công ty TNHH Xây dựng Thành An ..............................62

2.6.1 Những mặt đạt được .............................................................................................62
2.6.2 Những hạn chế tại cơng ty....................................................................................63
Tóm tắt chương 2...........................................................................................................63
CHƯƠNG 3: HỒN THIỆN CƠNG TÁC KẾ TỐN QUẢN TRỊ TẠI CƠNG
TY TNHH XÂY DỰNG THÀNH AN........................................................................64
3.1 Sự cần thiết phải hồn thiện cơng tác KTQT tại Công ty TNHH Xây dựng Thành
An ..................................................................................................................................64
3.2. Các quan điểm về xây dựng KTQT tại Công ty TNHH Xây dựng Thành An.......64
3.3 Một số đề xuất hồn thiện cơng tác kế tốn quản trị tại Cơng ty TNHH Xây dựng
Thành An .......................................................................................................................65
vii


3.3.1 Hồn thiện cơng tác kế tốn quản trị chi phí, tính giá thành sản phẩm ............... 65
3.3.2 Hồn thiện cơng tác Kế tốn quản trị bán hàng và xác định kết quả kinh doanh .....69
3.3.3 Phân tích mối quan hệ giữa chi phí, khối lượng và lợi nhuận .............................71
3.3.4. Lựa chọn thơng tin thích hợp cho việc ra quyết định..........................................72
3.3.5 Hồn thiện lập dự tốn ngân sách sản xuất, kinh doanh ......................................73
3.3.6 Tổ chức bộ máy kế toán quản trị..........................................................................82
Tóm tắt chương 3 ..........................................................................................................84
KẾT LUẬN ...................................................................................................................85
TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................................86
PHỤ LỤC

viii


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
BHTN

: Bảo hiểm thất nghiệp

BHXH

: Bảo hiểm xã hội

BHYT

: Bảo hiểm y tế

CVP

: Chi phí – Khối lượng – Lợi nhuận

CPNVLTT

: Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp

CPNVLGT

: Chi phí nguyên vật liệu gián tiếp

CPSXC

: Chi phí sản xuất chung

DN

: Doanh nghiệp

KPCĐ

: Kinh phí cơng đồn

KH

: Khấu hao

NVLTT

: Nguyên vật liệu trực tiếp

NG

: Nguyên giá

QLDN

: Quản lý doanh nghiệp

SXKD

: Sản xuất kinh doanh

TSCĐ

: Tài sản cố định

TNHH

: Trách nhiệm hữu hạn

VLXD

: Vật liệu xây dựng

XD

: Xây dựng

ix


DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1 Thực trạng hoạt động kinh doanh của công ty giai đoạn 2016-2018 ............33
Bảng 2.2 Bảng phân tích biến động- kết cấu tài sản giai đoạn 2016 - 2018 ................35
Bảng 2.3 Bảng phân tích biến động – kết cấu nguồn vốn giai đoạn 2016 - 2018.........38
Bảng 2.4 Tình hình kết quả kinh doanh giai đoạn 2016 - 2018 ....................................39
Bảng 3.1 Phân loại chi phí ...........................................................................................66
Bảng 3.2 Báo cáo giá thành...........................................................................................68
Bảng 3.3 Báo cáo bán hàng ...........................................................................................70
Bảng 3.4 Mẫu báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh ..................................................70
Bảng 3.5 Phân tích mối quan hệ chi phí – khối lượng – lợi nhuận...............................71
Bảng 3.6 Dự toán doanh thu..........................................................................................75
Bảng 3.7 Dự toán lịch thu tiền ......................................................................................76
Bảng 3.8 Dự toán sản xuất ............................................................................................76
Bảng 3.9 Dự tốn chi phí ngun vật liệu.....................................................................77
Bảng 3.10 Dự toán lịch thanh toán tiền hàng................................................................77
Bảng 3.11 Dự tốn chi phí nhân cơng trực tiếp ............................................................78
Bảng 3.12 Dự tốn chi phí sản xuất chung ...................................................................79

Bảng 3.13 Dự tốn chi phí bán hàng, quản lý doanh nghiệp ........................................79
Bảng 3.14 Dự tốn dịng tiền tại cơng ty.......................................................................80
Bảng 3.15 Dự toán báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh...........................................81
Bảng 3.16 Dự toán bảng cân đối kế toán ......................................................................82

x


DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ
Hình 2.1: Tỷ trọng tài sản ngắn hạn và dài hạn tại cơng ty ..............................................36
Hình 2.2: Tỷ trọng tài sản ngắn hạn và dài hạn tại công ty...........................................37
Sơ đồ 2.1: Tổ chức bộ máy quản lý của công ty ...........................................................28
Sơ đồ 2.2: Cơ cấu tổ chức sản xuất ...............................................................................30
Sơ đồ 2.3: Sơ đồ tổ chức ở bộ phận tổ sản xuất tại công ty ..........................................31
Sơ đồ 2.4: Tổ chức sổ kế toán .......................................................................................41
Sơ đồ 2.5: Tổ chức nhân sự trong phịng kế tốn..........................................................44
Sơ đồ 3.1: Mơ hình dự tốn ...........................................................................................74
Sơ đồ 3.2: Bộ máy kế tốn công ty................................................................................83

xi


TRÍCH YẾU LUẬN VĂN
Một trong những cơng cụ quan trọng và vô cùng hữu hiệu để cung cấp thông tin
cho các doanh nghiệp đó là kế tốn quản trị. Kế toán quản trị giúp cho các nhà quản lý
trong việc hoạch định, kiểm tra, kiểm soát hoạt động sản xuất kinh doanh tại đơn vị và
đưa ra các quyết định kinh tế. Ngày nay hệ thống chuẩn mực kế toán của Việt Nam
đang được xây dựng và ngày càng hoàn thiện, việc nhận thức đúng đắn và đầy đủ bản
chất của kế toán quản trị, cho thấy được hiệu quả thiết thực của kế tốn quản trị trong
q trình ra quyết định quản lý, cũng như phải nhanh chóng xây dựng và áp dụng hệ

thống kế toán quản trị cho các doanh nghiệp nhất là các doanh nghiệp xây dựng là cần
thiết để cung cấp những thông tin một cách chính xác, kịp thời đến Ban lãnh đạo Cơng
ty nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh tại các đơn vị.
Nghiên cứu sử dụng các phương pháp nghiên cứu tổng quát bao gồm: Phương
pháp tổng hợp, phương pháp phân tích nghiên cứu tài liệu để khái những vẫn đề dưới
góc độ kế tốn quản trị trên cơ sở thống kê thu thập số liệu, khảo sát tình hình thực tế
lấy thông tin nhằm trả lời cho mục tiêu nghiên cứu đó là hồn thiện cơng tác kế tốn
quản trị tại Công ty TNHH Xây dựng Thành An, nhằm hỗ trợ cho lãnh đạo doanh
nghiệp những thông tin đầy đủ và kịp thời trong quá trình ra quyết định quản lý với
các mục tiêu cụ thể đó là: (1) Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về tổ chức cơng tác
kế tốn quản trị; (2) Đánh giá thực trạng cơng tác kế tốn quản trị tại Cơng Ty TNHH
Xây dựng Thành An và (3) Đưa ra các khuyến nghị trong việc xây dựng và áp dụng hệ
thống kế toán quản trị tại Công ty TNHH Xây dựng Thành An.
Nghiên cứu cơng tác kế tốn quản trị tại Cơng ty TNHH Xây dựng Thành An.
Nghiên cứu và đánh giá thực trạng cơng tác kế tốn quản trị tại Cơng ty TNHH Xây
dựng Thành An. Mặc dù vậy tất cả các cơng trình nghiên cứu về kế tốn quản trị đã
cơng bố đều chưa nghiên cứu chuyên sâu về tổ chức kế toán quản trị nhằm tăng cường
quản lý hoạt động kinh doanh trong các doanh nghiệp xây lắp, trong khi ngành xây
dựng là ngành đang rất phát triển, rất cần tổ chức kế toán quản trị một cách khoa học,
hiệu quả để cung cấp những thông tin cần thiết phục vụ cho quản lý các hoạt động sản
xuất kinh doanh xây lắp.
Các cơng trình nghiên cứu khoa học về kế toán quản trị chủ yếu tập trung vào các
kỹ thuật tính tốn và chức năng ghi chép sổ sách để lập các báo cáo cho các nhà quản
trị. Kế toán quản trị cần được tiếp cận theo hướng gắn chặt hơn nữa với hoạt động kinh
xii


doanh. Những thơng tin kế tốn quản trị cung cấp là cơ sở cho việc các quyết định phù
hợp nhất với chiến lược và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Nhà quản trị ngày
càng phải hiểu hơn các công cụ kế toán quản trị, trong khi các chuyên gia kế toán quản

trị phải am tường về chiến lược kinh doanh, cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp hay
những phương pháp quản lý hiện đại như quản lý chất lượng toàn diện, hệ thống sản
xuất tinh gọn hay hệ thống tồn kho kịp thời,… Lập dự toán ngân sách sản xuất, kinh
doanh; Lập dự toán ngân sách sản xuất, kinh doanh: Kế tốn quản trị chi phí và giá
thành sản phẩm; Kế toán quản trị bán hàng và kết quả kinh doanh; Thiết lập thơng tin
kế tốn quản trị và lựa chọn thơng tin thích hợp cho việc ra quyết định và Kế toán
quản trị một số khoản mục khác. Chương 1 cũng đã nêu được các phương pháp kỹ
thuật của kế tốn quản trị, các mơ hình quản trị kinh tế - tài chính, tổ chức cơng tác kế
tốn quản trị trong doanh nghiệp và hệ thống kế toán quản trị trong các doanh nghiệp
của các nước trên thế giới.
Thực trạng cơng tác kế tốn quản trị ở cơng ty cũng như phân tích các nhân tố
ảnh hưởng đến công tác KTQT tại Công ty TNHH Xây dựng Thành An. Trên cơ sở đó
Đánh giá hệ thống kế tốn quản trị tại Công ty TNHH Xây dựng Thành An qua những mặt
đạt được và hạn chế của công tác kế tốn quản trị tại cơng ty. Xuất phát từ những nguyên
nhân trên đã làm nền tảng cho tác giả thực hiện luận văn hồn thiện cơng tác kế tốn
quản trị tại Công ty TNHH Xây dựng Thành An. Qua việc phân tích thực trạng cơng
tác kế tốn quản trị tại công ty, tác giả đã đưa ra một số giải pháp hồn thiện cơng tác
kế tốn quản trị dựa trên nền tảng lý luận và thực tế. Tổ chức cơng tác kế tốn tại Cơng
ty tương đối gọn nhẹ nhưng cũng bộc lộ nhiều khiếm khuyết do Công ty đang thực
hiện hình thức giao khốn. Hiện tại, cơng ty chưa có bộ phận chun trách kế tốn
quản trị riêng, các quyết định của nhà quản trị vẫn dựa vào số liệu kế tốn tài chính
cung cấp. Chính vì thế, việc nghiên cứu để đưa cơng tác kế tốn quản trị vào ứng dụng
tại công ty hiện nay là hết sức cần thiết và sẽ đem lại những hiệu quả nhất định trong
việc quản lý và đưa ra các quyết định kinh doanh kịp thời của đơn vị.
Từ khóa: Hồn thiện cơng tác kế tốn quản trị, Cơng ty TNHH Xây dựng Thành An

xiii

MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết của luận văn
Hội nhập kinh tế quốc tế đã tạo ra nhiều cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp
Việt Nam nói chung và doanh nghiệp trong ngành xây dựng nói riêng. Ngồi ra, áp lực
cạnh tranh gay gắt giữa các doanh nghiệp trên thương trường kinh tế ngày càng khốc
liệt hơn, mạnh mẽ hơn. Để tồn tại và đứng vững trên chiến trường kinh tế, các nhà
quản trị doanh nghiệp phải làm gì và làm như thế nào? Đó là câu hỏi khơng chỉ riêng
lẻ với một doanh nghiệp nào mà là xu thế chung của các doanh nghiệp hiện nay. Vì
vậy, các doanh nghiệp cần phải có những thơng tin liên quan đến hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp mình và những thơng tin đó phải kịp thời, chính xác để có thể
chớp thời cơ và ra các quyết định đúng đắn. Một trong những công cụ quan trọng và
vô cùng hữu hiệu để cung cấp thơng tin cho các doanh nghiệp đó là kế toán quản trị.
Kế toán quản trị giúp cho các nhà quản lý trong việc hoạch định, kiểm tra, kiểm soát
hoạt động sản xuất kinh doanh tại đơn vị và đưa ra các quyết định kinh tế.
Ngày nay hệ thống chuẩn mực kế toán của Việt Nam đang được xây dựng và
ngày càng hoàn thiện, việc nhận thức đúng đắn và đầy đủ bản chất của kế toán quản
trị, cho thấy được hiệu quả thiết thực của kế toán quản trị trong quá trình ra quyết định
quản lý, cũng như phải nhanh chóng xây dựng và áp dụng hệ thống kế toán quản trị
cho các doanh nghiệp nhất là các doanh nghiệp xây dựng là cần thiết để cung cấp
những thơng tin một cách chính xác, kịp thời đến Ban lãnh đạo Công ty nhằm nâng
cao hiệu quả sản xuất kinh doanh tại đơn vị.
Trong những năm qua, Công ty TNHH xây dựng Thành An đã có những bước
phát triển nhanh chóng về chất lượng sản phẩm xây dựng là các cơng trình xây dựng
dân dụng. Với mục tiêu xây dựng Công ty TNHH xây dựng Thành An ngày càng phát
triển toàn diện, trở thành doanh nghiệp sản xuất kinh doanh mang lại hiệu quả cao,
kiểm soát được biến động chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh thì việc nghiên cứu
nhằm hồn thiện cơng tác kế tốn quản trị trở nên hết sức cần thiết và cấp bách góp
phần nâng cao hiệu quả quản lý và kết quả kinh doanh của công ty.
Xuất phát từ những ý nghĩa thực tiễn của việc áp dụng hệ thống kế toán quản trị
vào việc giải quyết nhiều vấn đề liên quan đến công tác quản trị của Công ty TNHH

xây dựng Thành An trong nền kinh tế thị trường là cơ sở để tác giả chọn đề tài “Hồn
thiện cơng tác kế tốn quản trị tại Cơng ty TNHH Xây Dựng Thành An” làm luận
1


văn tốt nghiệp, với hy vọng đề tài giúp cho Ban lãnh đạo Cơng ty quan tâm đến kế
tốn quản trị và áp dụng vào Cơng ty nhằm góp phần hỗ trợ nâng cao hiệu quả hoạt
động kinh doanh, quản lý tại công ty.
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
Mục tiêu của nghiên cứu là hồn thiện cơng tác kế tốn quản trị tại Cơng ty
TNHH Xây dựng Thành An, trên cơ sở đó giúp hỗ trợ Ban Giám đốc công ty những
thông tin đầy đủ, kịp thời trong tiến trình ra quyết định. Cụ thể, nghiên cứu đạt các
mục tiêu sau đây:
- Đánh giá thực trạng công tác kế tốn quản trị tại Cơng Ty TNHH Xây dựng
Thành An.
- Đưa ra các khuyến nghị trong việc xây dựng và áp dụng hệ thống kế tốn quản
trị tại Cơng ty TNHH Xây dựng Thành An.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
- Đối tượng nghiên cứu: Nghiên cứu công tác kế tốn quản trị tại Cơng ty TNHH
Xây dựng Thành An
- Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu và đánh giá thực trạng cơng tác kế tốn quản
trị tại Cơng ty TNHH Xây dựng Thành An
4. Tổng quan các nghiên cứu liên quan
Nghiên cứu về kế toán quản trị đã được nhiều tác giả nghiên cứu và đề cập ở các
phạm vi và đặc thù nghiên cứu khác nhau. Phạm vị nghiên cứu ở từng cơng ty cụ thể
hoặc nhóm doanh nghiệp hoạt động trong từng lĩnh vực khác nhau như xây dựng, sản
xuất, thương mại… Một số cơng trình nghiên cứu điển hình đó là:
+ Nghiên cứu của Nguyễn Văn Bảo (2002), nghiên cứu hoàn thiện cơ chế quản
lý tài chính và kế tốn quản trị trong các doanh nghiệp nhà nước về xây dựng. Nghiên
cứu này đã khái quát hóa các luận điểm khoa học về cơ chế quản lý tài chính trong các

DN nhà nước về xây dựng và đề ra phương hướng vận dụng kế toán quản trị trong
quản lý tài chính. Tuy nhiên, cơng trình này mới chỉ là những nghiên cứu gợi mở
chung cho các DN xây dựng, cần phải có những nghiên cứu sâu hơn về mặt lý luận và
khả năng vận dụng vào thực tiễn. Giải pháp phân tích Dupont được đề cập khơng
thuộc nội dung của kế tốn quản trị;

2


+ Nghiên cứu về “Phương hướng xây dựng hệ thống báo cáo kế toán quản trị
và tổ chức vận dụng vào các doanh nghiệp Việt Nam” (Phạm Quang, 2002) đã đưa ra
phương hướng cơ bản để xây dựng và tổ chức vận dụng hệ thống báo cáo kế toán quản
trị vào các doanh nghiệp nước ta. Mục tiêu nghiên cứu nhằm cung cấp những thơng tin
hữu ích nhất cho nhà quản trị nhằm quản trị doanh nghiệp phục vụ công tác lập kế
hoạch, chiến lược kinh doanh và kiểm soát hoạt động sản xuất - kinh doanh. Nghiên
cứu này của tác giả có giá trị cao về lý luận trong việc xây dựng hệ thống báo cáo kế
toán quản trị trong việc định hướng phát triển kế toán quản trị trong các doanh nghiệp.
Tuy nhiên, nghiên cứu này mới nêu hướng ứng dụng chung cho các doanh nghiệp
trong việc vận dụng hệ thống báo cáo quản tri mà chưa nêu ra hướng ứng dụng mang
tính chất đặc thù rất riêng của doanh nghiệp xây dựng giao thông.
+ Võ Thị Hồng Diễm (2010) “ Xây dựng hệ thống kế toán quản trị tại các cơng ty
thương mại dịch vụ vi tính tại Thành Phố Hồ Chí Minh”. Tác giả đã trình bày một
cách đầy đủ lý thuyết về kế toán quản trị, mơ hình tổ chức và nội dung tổ chức cơng
tác kế tốn quản trị tại các doanh nghiệp thương mại dịch vụ vi tính. Từ đó tổ chức
cơng tác kế toán quản trị phù hợp với các nội dung: tổ chức phân loại chi phí, tổ chức
lập dự tốn, tổ chức tài khoản, tổ chức báo cáo kế toán quản trị và tổ chức công tác
phục vụ cho việc ra quyết định tại các doanh nghiệp thương mại nói chung và doanh
nghiệp thương mại dịch vụ vi tính nói riêng.
+ Hồ Nam Phương (năm 2012) “Vận dụng kế toán quản trị trong các doanh
nghiệp gạch ngói tỉnh Bình Dương”. Tác giả áp dụng phương pháp phân tích, tổng hợp

dựa trên số liệu khảo sát thực tế tại các doanh nghiệp gạch ngói tỉnh Bình Dương. Từ
đó hệ thống hóa và phân tích, nhận xét những vẫn đề cơ bản về tổ chức cơng tác kế
tốn quản trị tại các doanh nghiệp gạch ngói tỉnh Bình Dương. Nhằm góp phần làm
sáng tỏ thêm lý luận, điều kiện áp dụng, định h ớng xây dựng kế toán quản trị để
nâng cao chất lượng hệ thống quản lý sản xuất kinh doanh trong các doanh nghiệp sản
xuất kinh doanh nói chung và trong các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh gạch ngói
nói riêng.
+ Nghiên cứu của Huỳnh Thị Thanh Thúy (2014) nghiên cứu về xây dựng hệ
thống kế toán quản trị tại các công ty xây dựng trên địa bàn tỉnh khánh hịa. Mục tiêu
nghiên cứu nhằm hệ thống hóa những vấn đề lý luận về tổ chức cơng tác kế tốn quản
trị, khảo sát tình hình xây dựng và áp dụng hệ thống kế toán quản trị tại các doanh
3


nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa trên cơ sở đó xây dựng hệ thống kế tốn
quản trị tại các doanh nghiệp xây dựng và xây dựng hệ thống các nguyên tắc cần phải
tuân theo trong quá trình xây dựng và áp dụng hệ thống kế toán quản trị. Đề xuất các
giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống kế toán quản trị cho các doanh nghiệp xây dựng.
Trong các cơng trình nghiên cứu này, các tác giả đã hệ thống các nội dung cơ bản
của hệ thống kế toán quản trị và đề xuất phương hướng ứng dụng kế toán quản trị vào
các ngành cụ thể theo phạm vi nghiên cứu của đề tài. Mặc dù vậy tất cả các cơng trình
nghiên cứu về kế tốn quản trị đã công bố đều chưa nghiên cứu chuyên sâu về tổ chức
kế toán quản trị nhằm tăng cường quản lý hoạt động kinh doanh trong các doanh
nghiệp xây lắp, trong khi ngành xây dựng là ngành đang rất phát triển, rất cần tổ chức
kế toán quản trị một cách khoa học, hiệu quả để cung cấp những thông tin cần thiết
phục vụ cho quản lý các hoạt động sản xuất kinh doanh xây lắp.
Các cơng trình nghiên cứu khoa học về kế toán quản trị chủ yếu tập trung vào các
kỹ thuật tính tốn và chức năng ghi chép sổ sách để lập các báo cáo cho các nhà quản
trị. Kế toán quản trị cần được tiếp cận theo hướng gắn chặt hơn nữa với hoạt động kinh
doanh. Những thông tin kế toán quản trị cung cấp là cơ sở cho việc các quyết định phù

hợp nhất với chiến lược và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Nhà quản trị ngày
càng phải hiểu hơn các cơng cụ kế tốn quản trị, trong khi các chuyên gia kế toán quản
trị phải am tường về chiến lược kinh doanh, cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp hay
những phương pháp quản lý hiện đại như quản lý chất lượng toàn diện, hệ thống sản
xuất tinh gọn hay hệ thống tồn kho kịp thời.
5. Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình thực hiện luận văn tác giả đã vận dụng phối hợp nhiều phương
pháp khác nhau bao gồm:
- Các phương pháp nghiên cứu tổng quát bao gồm: Phương pháp tổng hợp và
phân tích nghiên cứu tài liệu để khái những vẫn đề dưới góc độ kế toán quản trị.
- Các phương pháp nghiên cứu cụ thể bao gồm: quan sát, thống kê thu thập số
liệu thứ cấp của công ty, các báo cáo kế toán nhằm trả lời cho mục tiêu nghiên cứu.
- Các dự liệu thực tế sẽ cần được thu thập gồm: Chứng từ, sổ sách kế toán, báo
cáo kế toán liên quan đến kế tốn quản trị tại Cơng ty TNHH Xây dựng Thành An.
- Các nguồn dữ liệu được sử dụng trong luận văn:
4


+ Số liệu thứ cấp thu thập từ các tài liệu kế tốn, thơng tin nội bộ của Cơng ty
TNHH Xây dựng Thành An, các cơng trình khoa học đã cơng bố trước đó, qua sách,
tạp chí…
6. Những đóng góp của luận văn.
- Về ý nghĩa khoa học, nghiên cứu góp phần hồn thiện cơ sử lý thuyết về kế
tốn quản trị và vận dụng kế toán quản trị trong doanh nghiệp.
- Về ý nghĩa thực tiễn, nghiên cứu góp phần cung cấp thực nghiệm xây dựng, áp
dụng kế toán quản trị tại các công ty xây dựng, đặc biệt là Cơng ty TNHH Xây dựng
Thành An.
- Ngồi ra, nghiên cứu là cơ sở tài liệu tham khảo phục vụ hoạt động học tập và
nghiên cứu về kế toán quản trị cho các học viên và sinh viên.
7. Cấu trúc của luận văn.

Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và tài liệu tham khảo nghiên cứu được cấu
trúc thành ba chương như sau:
Chương 1: Những vấn đề lý luận về kế toán quản trị trong doanh nghiệp.
Chương 2: Thực trạng cơng tác kế tốn quản trị tại Cơng ty TNHH Xây dựng
Thành An.
Chương 3. Giải pháp hồn thiện cơng tác kế tốn quản trị tại Cơng ty TNHH
Xây dựng Thành An.

5


CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN QUẢN TRỊ
TRONG DOANH NGHIỆP
1.1. Tổng quan về kế toán quản trị trong doanh nghiệp
1.1.1. Khái niệm kế toán quản trị
Kế toán quản trị, ngay cả ở những nước phát triển cũng là một ngành học mới, ra
đời từ những năm đầu của thập niên 70, xuất phát từ đòi hỏi gay gắt trong việc nâng
cao hiệu quả hoạt động doanh nghiệp trước thời đại công nghệ thông tin, sự cạnh tranh
khốc liệt và ngày càng mở ra trên diện rộng.
Xu hướng tồn cầu hóa và hội nhập kinh tế mang đến cho các quốc gia vận hội
để phát triển nhưng cũng chứa đựng chính trong lịng nó nhiều thách thức, một lần nữa
lại đặt trước các doanh nghiệp bài toán khó về hiệu quả.
Trước đây, người ta chỉ đơn thuần định nghĩa kế tốn như là một cơng việc giữ
sổ sách của nhân viên kế toán. Năm 1941, việc các giám định viên kế toán (Anurican
Institute of Certified Public Accountants - AICPA) đã định nghĩa: "Kế toán là một
nghệ thuật của việc ghi chép, phân loại và tổng hợp bằng một phương pháp riêng và
ghi bằng tiền các nghiệp vụ, sự kiện có tính chất tài chính và giải thích kết quả của
nó". Cách định nghĩa này về kế tốn dù sao cũng được phổ biến rộng rãi.
Năm 1970, tổ chức AICPA xác định chức năng của kế toán là cung cấp thơng tin,
nhất là thơng tin về tài chính có ích để các tổ chức kinh tế thực hiện việc ra quyết định

(mỗi đơn vị kinh tế là một đơn vị hạch tốn độc lập).
Vậy có thể hiểu, kế toán là khoa học và nghệ thuật thu nhận, xử lý và cung cấp
thông tin ở doanh nghiệp mà thông tin đó có bản chất về kinh tế. Trong các doanh
nghiệp, thơng tin kế tốn khơng những cần thiết cho những người ra quyết định quản
lý bên trong đơn vị như: Ơng chủ, các nhà quản trị

mà cịn cần thiết cho các đối

tượng bên ngoài như: Chủ đầu tư, bạn hàng, ngân hàng, cơ quan quản lý chức
năng…Do mục đích sử dụng thông tin của các đối tượng khác nhau nên thơng tin do
kế tốn cung cấp cũng đa dạng và khác nhau về nội dung, phạm vi, mức độ, tính chất
và thời gian cung cấp, kể cả về mặt giá trị pháp lý của thơng tin. Chính vì lý do này mà
kế toán doanh nghiệp được chia thành KTTC và KTQT.
KTQT đưa ra tất cả các loại thông tin kinh tế đã được đo lường, xử lý và cung
cấp cho nội bộ sử dụng để ra quyết định và quản lý; KTTC đưa ra những thơng tin kế
tốn mà ngồi việc nó được sử dụng trong nội bộ ban quản lý, còn được cung cấp cho
6


các tổ chức bên ngồi. Thơng tin kế tốn cung cấp, về bản chất, thường là thông tin
kinh tế - tài chính định lượng và thơng tin này giúp cho các nhà quản trị hoàn thành
các chức năng lập kế hoạch, tổ chức điều hành, kiểm tra và ra quyết định. Trong môi
trường kinh doanh hiện nay, nhu cầu về thơng tin trong cơng tác quản lý đã có sự gia
tăng rất lớn và đa dạng do áp lực của những thay đổi nhanh chóng của các vấn đề như:
Tồn cầu hoá, sự cạnh tranh, sự tiến bộ khoa học kỹ thuật

Chính điều này và kết hợp

với sự tiến bộ trình độ giáo dục, trình độ chun mơn kế tốn đã làm cho kế toán phát
triển sâu rộng hơn về tính chất và đặc điểm thơng tin cần phải cung cấp. Kế tốn

khơng chỉ dừng lại ở việc cung cấp thơng tin mang tính ngun tắc mà địi hỏi phải linh
hoạt, kịp thời, hữu ích. Đồng thời, thơng tin kế tốn cũng phải đảm bảo tính đơn giản,
nhanh chóng nhằm hỗ trợ đắc lực cho nhà quản trị trong môi trường kinh doanh mới.
Đến nay, có rất nhiều khái niệm khác nhau về KTQT. Ta có thể hiểu thơng qua
một số khái niệm sau:
Kế toán quản trị: "là việc thu thập, xử lý, phân tích và cung cấp thơng tin kinh tế,
tài chính theo yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế, tài chính trong nội bộ đơn vị kế
toán". (Trương Bá Thanh, 2008)
Theo định nghĩa của Viện kế tốn viên quản trị Hoa Kỳ thì “KTQT là q trình
nhận diện, đo lường, phân tích, diễn giải và truyền đạt thơng tin trong q trình thực
hiện các mục đích của tổ chức. Kế toán quản trị là một bộ phận thống nhất trong quá
trình quản lý, và nhân viên kế toán quản trị là những đối tác chiến lược quan trọng
trong đội ngũ quản lý của tổ chức". (Ngô Thế Chi, 2009)
Theo luật kế toán Việt Nam (khoản 3 điều 4) thì: “Kế tốn quản trị là việc thu
thập, xử lý, phân tích và cung cấp thơng tin kinh tế, tài chính theo yêu cầu quản trị và
quyết định kinh tế, tài chính trong nội bộ đơn vị kế toán”.
Theo Hiệp hội Kế toán viên hợp chủng quốc Hoa Kỳ thì “Kế tốn quản trị là quy
trình nhận diện, đo lường, tổng hợp, phân tích, truyền đạt các thơng tin tài chính và phi
tài chính cho các nhà quản trị để điều hành các hoạt động kinh doạn nhằm nâng cao
hiệu quả sử dụng vốn”.
- Nhận diện: là sự ghi nhận và đánh giá các nghiệp vụ kinh tế phát sinh nhằm có
hành động kế tốn thích hợp.
7


- Đo lường: là sự ước lượng các nghiệp vụ kinh tế đã xảy ra, dự báo các hoạt
động trong tương lai của đơn vị.
- Phân tích: là sự xác định nguyên nhân của các kết quả trên báo cáo và mối quan
hệ của các nguyên nhân đó với các sự kiện kinh tế.
- Diễn giải: Làm rõ các số liệu kế toán, liên kết số liệu kế hoạch qua đó trình bày

thơng tin một cách khoa học, qua đó phân tích để dưa ra các gợi ý quản trị.
- Truyền đạt: là sự báo cáo các thơng tin thích hợp cho nhà quản trị và những
người khác trong tổ chức.
Tóm lại, dù các khái niệm có khác nhau về mặt câu chữ nhưng thâu tóm lại có
thể hiểu, KTQT là một bộ phận của cơng tác kế tốn nói chung, đồng thời là một công
cụ không thể thiếu được đối với công tác quản lý nội bộ doanh nghiệp thông qua
KTQT, các thông tin về hoạt động kinh tế tài chính của doanh nghiệp được trình bày,
diễn giải một cách cụ thể, tỉ mỉ, đáp ứng yêu cầu quản lý theo từng chỉ tiêu chi tiết và
quản lý từng bộ phận doanh nghiệp. KTQT là loại kế toán dành cho người làm cơng
tác quản lý. Nó được coi như một hệ thống trợ giúp cho các nhà quản lý và quyết định,
là phương tiện để thực hiện kiểm soát quản lý trong doanh nghiệp.
1.1.2. Mục tiêu của kế toán quản trị
Thứ nhất, Mục tiêu liên kết giữa việc tiêu dùng các nguồn lực (chi phí) và nhu
cầu tài trợ với các nguyên nhân của việc tiêu dùng các nguồn lực đó (chi phí phát sinh)
để thực hiện các mục đích cụ thể của đơn vị.
- Đối với kế tốn quản trị, mơ hình doanh nghiệp thể hiện dưới dạng gắn các mục
đích mà doanh nghiệp theo đuổi với các nguồn lực mà doanh nghiệp có thể huy động
với việc tiêu dùng các nguồn lực này ( thể hiện các chi phí )
- Mục đích mà doanh nghiệp theo đuổi có thể rất đa dạng như:
+ bán được một khối lượng sản phẩm nào đó
+ tơn trọng và thực hiện một thời hạn giao hàng cụ thể
+ khả năng giải quyết vấn đề nào đó tại hiện trường trong một khoảng thời gan
nhất định..
Thứ hai, Mục tiêu tìm cách tối ưu hóa mối quan hệ giữa chi phí với giá trị ( lợi
ích ) mà chi phí đó tạo ra. Bất kể khi quyết định lựa chọn một phương án tối ưu của
nhà quản trị, bao giờ cũng quan tâm đến hiệu quả kinh tế của phương án mang lại, vì
8


vậy, kế tốn quản trị phải tìm cách tối ưu hóa mối quan hệ giữa chi phí và lợi ích của

hương án lựa chọn. Tuy nhiên, khơng có nghĩa mục tiêu duy nhất là ln hạ thấp chi phí.
Mục tiêu quan trọng của việc nghiên cứu kế toán quản trị là để có một kiến thức
và một khả năng chuyên môn tham gia vào những quyết định kinh tế quan trọng.
Thơng tin do kế tốn cung cấp làm nền tảng của những quyết định, cụ thể:
- Cung cấp thông tin phục vụ tiến trình ra quyết định và lập kế hoạch tài chính
- Hỗ trợ nhà quản trị trong việc định hướng, kiểm soát các mặt hoạt động của doanh
nghiệp trong kinh doanh.
- Thúc đẩy các nhà quản trị đạt được các mục tiêu của tổ chức.
- Đo lường hiệu quả hoạt động của các nhà quản lý và các bộ phận, đơn vị trực
thuộc trong tổ chức.
1.1.3. Nhiệm vụ của kế tốn quản trị
Ngồi những nhiệm vụ của kế tốn nói chung là:
+ thu thập, xử lý, phân tích thơng tin, số liệu
+ kiểm tra, giám sát tình hình tài chính, tài sản
+ cung cấp thơng tin, tổ chức phân tích thơng tin, đề xuất các giải pháp phục vụ
yêu cầu quản trị và quyết định kinh tế, tài chính của đơn vị
Nhiệm vụ của kế tốn quản trị là:
a) Tính tốn và đưa ra mơ hình nhu cầu vốn cho một hoạt động hay quyết định cụ thể.
Để thực hiện mục tiêu này, cần huy động các nguồn lực vào đầu tư thiết bị, dự
trữ hàng tồn kho, lao động ( nhân công )… nghĩa là doanh nghiệp phải đương đầu với
một nhu cầu đầu tư về vốn cố định và vốn lưu động. Vì vậy, một trong các nhiệm vụ
của kế tốn quản trị là tính tốn và đưa ra mơ hình về nhu cầu vốn ( lưu động và cố
định ) cho một loại sản phẩm, một thời gian giao hàng, một thời hạn giải quyết một
vấn đề cụ thể nào đó.
b) Đo lường, tính tốn chi phí cho một hoạt động, sản phẩm, hoặc một quyết định
cụ thể.
- Việc sử dụng, tiêu dùng cấc nguồn lực tạo ra các chi phí của doanh nghiệp.
Nhiệm vụ của kế tốn quản trị là tính tốn, đo lường chi phí cho một loại sản phẩm,
một thời hạn giao hàng, hay một thời hạn giải quyết một vấn đề nào đó..
- Trong thực tế, kế tốn quản trị phải tính tốn, đo lường giá phí, giá thành của

từng loại hàng mua (hàng tồn kho), từng sản phẩm, lao vụ, dich vụ, từng loại tài sản cố
9