Phương Pháp Giải Bài Tập Về Tốc Độ Phản Ứng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (305.33 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

C. PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP VỀ TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG 
I. TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG

Phương pháp giải 
Xét phản ứng tổng quát: aA+ bB  cC + dD.
Thời điểm t1: CA CB CC CD
Thời điểm t2: C'A C'B C'C C'D
*Nồng độ phản ứng của A là CA = Ca - C'A
Nồng độ tạo thành của C là CC = C'C - CC

*Tốc độ trung bình tham gia phản ứng của A là : A 'A A
A

2 1

C C C

t t t

 

  

 

(Dấu trừ biểu thị nồng độ giảm của chất tham gia phản ứng)
*Tốc độ trung bình của phản ứng :

A B C D

C C C C

1 1 1 1

v .

a t b t c t d t

   

     

   

hay v C
t


 



► Các ví dụ minh họa ◄ 
1. Tính tốc độ phản ứng

Ví dụ 1: Trong thí nghiệm oxi hố axit fomic xảy ra phản ứng sau: 
Br2+ HCOOH  2HBr + CO2

Lúc ban đầu Br2 là 0,0120 mol/l, sau 50 giây nồng độ là 0,0101

mol/l. Hãy xác định:

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Phân tích và hướng dẫn giải 
Xét phản ứng:

2 2

1
2

Br HCOOH 2HBr CO

t 0 0,0120 (mol / l)

t 50s 0,0101 (mol / l)

  




- Tốc độ trung bình tham gia phản ứng của Br2

Br 0,0120 0,0101

v 3,8.10 mol / (l.s)

50 0




 



- Tỉ lệ tham gia phản ứng của Br2 và HCOOH là 1: 1 nên tốc độ
trung bình tham gia phản ứng của HCOOH là

5
HCOOH Br

v v 3,8.10 mol / (l.s).

- Tỉ lệ trong phương trình của Br2 với HBr là 1: 2 nên tốc độc trung
bình tạo thành của HBr là 2

5 5

HBr Br

v 2v 2.3,8.10 7,6.10 mol / (l.s) .

- Tỉ lệ trong phương trình của Br2 với CO2 là 1: 1 nên tốc độ trung

bình tạo thành của CO2 là 2 2

CO Br

v v 3,8.10 mol / (l.s).
- Do hệ số cân bằng của Br2 là 1 nên 2

5
Br

vv 3,8.10 mol / (l.s).
2. Xác định nồng độ chất ban đầu hoặc sản phẩm

Ví dụ 2: Người ta cho N2 và H2 vào trong bình kín dung tích khơng đổi và
thực hiện phản ứng :

N2 (k) + 3H2 (k) 2NH3 (k)

Sau một thời gian, nồng độ các chất trong bình như sau: [N2] = 2M ; [H2] =
3M ; [NH3] = 2M. Nồng độ mol/l của N2 và H2 ban đầu lần lượt là :

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Do ban đầu chỉ có N2, H2 nên lượng NH3 trong hỗn hợp sau là sản phẩm
được sinh ra trong phản ứng N2 và H2 từ nồng độ của NH3 xác định được
nồng độ phản ứng của H2 và N2.

   

2 k 2 k

3
k

Ban đầu C x y

Ph ả n øng 1M 3M 2M

C©n b»ng 2M 3M

N 3H 2

2M
N






 2

N
0
H

C x 2 1 3(M)

C y 3 3 6(M)

   
   

3. Yếu tố diện tích tiếp xúc tới tốc độ phản ứng

Ví dụ 3: Nếu chia một mẩu đá vơi hình cầu có thể tích 10,00 cm3

thành tám
mẩu đá vơi hình cầu thể tích bằng 1,25 cm3

thì tổng điện tích mặt cầu tăng
bao nhiêu lần ? A. 2 lần B. 4 lần C. 8 lần D. 16 lần

Phân tích và hướng dẫn giải 
- Các mẩu đá vơi là hình cầu nên :

Diện tích bề mặt tiếp xúc là: 2

S 4 R  S3 

 

4 3R6 (I)
Thể tích là : 4 3

V R

  

2 4 6

V R

 
 

  (II)

 S32 12

V   

3 2

S 12 V

- Mẩu đá vơi ban đầu có: 3 2

1 1

S  12 V

Mẩu đá vơi sau khi chia nhỏ có: 3 2

2 2

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

2 2

2 3 2 3

2 2

1 1

8S 12 V 1,25

8 8. 2

S 12 V 10



  



 Diện tích bề mặt tăng 2 lần.

II. CÂN BẰNG HOÁ HỌC

Dạng bài tập thường gặp nhất liên quan đến cân bằng hố học là tính 
hiệu suất phản ứng và kiểm định nguyên lí chuyển dịch cân bằng.

Phương pháp giải 
- Phản ứng:

1 2 3

A B C

Ban đầu a b c

Ph ả n ứng x x x

Cân bằng a - x b - x c - x



 

- Trong bình kín thì mt = ms  t  s  st

s t

n M

d

n M

- Bình kín, nhiệt độ khơng đổi thì t t

s s

n p

n p

► Các ví dụ minh họa ◄ 
1. Tính nồng độ chất ở trạng thái cân bằng

Ví dụ 4: Cho phương trình phản ứng : 2A(k) + B (k) 2X (k) + 2Y(k).
Người ta trộn 4 chất, mỗi chất 1 mol vào bình kín dung tích 2 lít (khơng
đổi). Khi cân bằng, lượng chất X là 1,6 mol. Nồng độ B ở trạng thái cân
bằng lần lượt là :

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Ban đầu có sẵn 1 mol X nên số mol X được tạo ra là 1,6 - 1 = 0,6
mol

(k) (k) (k) (k)

A B 2X 2Y

Ban đầu n 1 mol 1mol 1 mol 1mol

Ph ả n øng 0,3 mol 0,6 mol

1,6 mol

 



Nồng đô chất B ở trạng thái cân bằng là: [B] n 0,7 0,35M

V 2

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

2. Hiệu suất phản ứng

Ví dụ 5: Hỗn hợp khí X gồm N2 và H2 có tỉ khối so với He bằng 1,8. un
nóng X một thời gian trong bình kín (có bột e làm xúc tác), thu được hỗn
hợp khí có tỉ khối so với He bằng 2. Hiệu suất của phản ứng tổng hợp
NH3 là

A. 50% B. 36% C. 40%

D. 25%

(Đại Học KA – 2010) 
Phân tích và hướng dẫn giải

- Xác định tỉ lệ mol ban đầu:

X
He

X He

M d .M 1,8.47,2g / mol

Áp dụng quy tắc đường chéo ta được 2
2

4
1

H
N

n

n  => tính hiệu suất theo
N2