•chuẩn bị và đọc tài liệu học tập từng chương trước khi lên lớp

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (45.88 MB, 658 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ

Giảng viên: Đào Quốc Phương

Website:

Email:

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

1-2
Đề cương chi tiết học phần

• Chuẩn bị và đọc tài liệu học tập từng chương trước khi lên lớp.
• Dự lớp theo quy định.

• Thảo luận, làm bài tập theo yêu cầu từng chương trong nội dung chi
tiết học phần.

• Thực hiện đề tài nghiên cứu theo nhóm: chọn đề tài, tổ chức hoạt
động nhóm, soạn đề cương, tìm tài liệu, viết thuyết minh và trình bày
báo cáo.

Lưu ý:

• Lịch sự, trật tự vệ sinh

• KHƠNG nhai kẹo cao su (điều 6)

• KHƠNG ăn, uống trong phòng học (điều 9)

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

1-3
Đề cương chi tiết học phần

1. Tài liệu chính

– Huỳnh Ngọc Liễu, Võ Thị Liên Hương, Võ Thành Đức, 2013,

Giáo trình Hệ thống thơng tin quản lý, Đại học Kinh tế TPHCM.

2. Tài liệu tham khảo

– Tập bài giảng hệ thống thông tin quản lý [pdf]. 
Địa chỉ

– Phạm Thị Thanh Hồng (chủ biên), Phạm Minh Tuấn, 2007,

Hệ thống thông tin quản lý, NXB KHKT Hà nội.

– Leonard Jessup, Joseph Valacich and Wade, 2010,

Companion Website for Information Systems Today: Why IS
Matters, 2nd Canadian Edition.

Địa chỉ http:// wps.pearsoned.ca/ca_ph_jessup_ist_2

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Đề cương chi tiết học phần

STT Điểm thành phần Quy định Trọng số

1 Điểm đánh giá quá trình 40%

1.1 Kiểm tra thường xuyên

(Đánh giá chuyên cần, nhận thức, 
thái độ thảo luận, làm bài tập ở 
nhà...)

Đọc trước tài liệu 
ở nhà trước khi 
đến lớp và chia 
nhóm thảo luận

10%

1.2 Kiểm tra giữa kỳ

Tổng điểm các bài trắc nghiệm

Trắc nghiệm 
online

30%
2 Điểm thi kết thúc học phần Trắc nghiệm

(60 phút)

60%

1-4

Tiêu chí đánh giá học tập của sinh viên

Thang điểm đánh giá
Thang điểm 10 (làm tròn số đến phần nguyên)

Điểm

học phần =

Điểm đánh giá quá trình

x 40% +

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Đề cương chi tiết học phần

Nội dung

Hình thức tổ chức dạy học

Tổng
cộng

Số tiết trên lớp

Tự học,
tự NC

Lý
thuyết

Thực hành

Tổng
Bài tập T. luận Khác

Phần I. Cơ sở phương pháp luận về MIS

C1: Đại cương về MIS 2 3 1 6 6 12

Phần II. Hạ tầng công nghệ thông tin của MIS

C2: Mạng, Internet và TMDT 2 3 1 6 6 12

C3: Quản trị dữ liệu & tri thức 3 3 3 9 9 18

Phần III. Các MIS trong thực tiễn

C4: Các MIS trong tổ chức 3 3 3 9 9 18

Phần IV. Quản trị MIS

C5: MIS và lợi thế cạnh tranh 1 2 3 3 6

C6: Phát triển MIS 3 3 3 9 9 18

C7: Đạo đức và An ninh MIS 1 1 1 3 3 6

TỔNG 15 18 10 2 45 45 90

3-5

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

CHƢƠNG 1

Đại cương về

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Đề cương chi tiết mơn học

Nội dung

Hình thức tổ chức dạy học

Tổng
cộng

Số tiết trên lớp

Tự học,
tự NC

Lý
thuyết

Thực hành

Tổng
Bài tập T. luận Khác

Phần I. Cơ sở phương pháp luận về MIS

C1: Đại cương về MIS 2 4 2 8 4 12

Phần II. Hạ tầng công nghệ thông tin của MIS

C2: Mạng, Internet và TMDT 2 3 1 6 6 12

C3: Quản trị dữ liệu và tri thức 3 3 2 8 10 18

Phần III. Các MIS trong thực tiễn

C4: Các MIS trong tổ chức 3 3 2 1 9 9 18

Phần IV. Quản trị MIS

C5: MIS và lợi thế cạnh tranh 1 1 1 3 3 6

C6: Phát triển MIS 3 3 2 1 9 9 18

C7: Đạo đức và An ninh MIS 1 1 2 4 6

TỔNG 15 18 10 2 45 45 90

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Mục tiêu học tập

1. Định nghĩa và giải thích được

thuật ngữ Hệ thống Thông tin –

Information Systems (IS).

2. Giải thích thành phần cơng

nghệ, con người, và tổ chức

của hệ thống thông tin.

3. Mô tả các loại vị trí việc làm và

cơng việc trong hệ thống thông

tin và các lĩnh vực khác liên

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Mục tiêu học tập

4. Mô tả được các phân loại hệ

thống thông tin

5. Mơ tả được tính đối lập khi

triển khai hệ thống thông tin

trong các tổ chức hiện đại

6. Hiểu và hoạch định cho việc

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Nội dung

I – Khái niệm chung

1.1. Hệ thống
1.2. Tổ chức

1.3. Thông tin và quản trị

II – Hệ thống thông tin quản lý 
2.1. Khái niệm

2.2. Thành phần

2.3. Lược sử và phân loại hệ thống thông tin
III – Viễn cảnh

3.1. Cuộc cách mạng về Thơng tin
3.2. Tồn cầu hố và "thế giới phẳng“
3.3. Xu hướng

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Nội dung

I – Khái niệm chung

1.1. Hệ thống

1.1.1. Khái niệm, mơ hình

1.1.2. Thành phần: phần tử, thuộc tính và mối quan hệ

1.1.3. Đặc trưng: mục tiêu, ranh giới, môi trường, đầu vào và đầu ra
1.2. Tổ chức

1.2.1. Khái niệm

1.2.2. Mơ hình “Value chain” của Michael Porter (1985)

1.2.3. Các hệ thống con của tổ chức: Hệ tác nghiệp – Hệ thông tin – Hệ
quản lý

1.3. Thông tin và quản trị

1.3.1. Thơng tin và vai trị nhà quản trị – Henry Mintzberg (1973)
1.3.2. Thông tin và quyết định quản trị

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Môi trƣờng

1.1 Hệ thống

Set of entities, real or abstract, comprising a whole

where each component interacts with or is related to

at least one other component and they all serve a

common objective.

1.1.1. Khái niệm, mơ hình

Hệ thống

Đầu vào Đầu ra

Phần tử

Phần tử Phần tử 
Phần tử
Quan hệ

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

1.1 Hệ thống

1.1.2. Thành phần: phần tử, thuộc tính và mối quan hệ

Phần tử – thành tố hợp thành hệ thống

• Tính đa dạng

• Tính phân cấp: thực thể sơ cấp/ phức hợp

Thuộc tính – tính chất/ đặc trưng của phần tử

Thực thể – phần tử xác định có chứa thơng tin

Quan hệ – ràng buộc mang tính “bền vững” giữa phần tử tạo

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

1.1 Hệ thống

Mục tiêu – biến đổi những đầu vào thành đầu ra.

– Tính trồi (emergence) và tính tích hợp (integration),

Mơi trƣờng – các hệ thống giao tiếp với hệ thống đang xét: hoặc là

chịu tác động của hệ thống hoặc là tác động lên hệ thống.

Ranh giới – Phân biệt thuộc / không thuộc về hệ thống

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

1.1 Hệ thống

Đầu vào – các đối tượng từ môi trường đi vào hệ thống

Đầu ra – các đối tượng từ hệ thống đi ra môi trường

– Hệ thống mở: hệ thống tương tác với hệ thống khác trong mơi

trường của nó

– Hệ thống thích nghi: hệ thống có khả năng tự thay đổi hay

thay đổi mơi trường để sống cịn

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Nội dung

I – Khái niệm chung

1.1. Hệ thống

1.1.1. Khái niệm, mơ hình

1.1.2. Thành phần: phần tử, thuộc tính và mối quan hệ

1.1.3. Đặc trưng: mục tiêu, ranh giới, môi trường, đầu vào và đầu ra

1.2. Tổ chức

1.2.1. Khái niệm

1.2.2. Mơ hình “Value chain” của Michael Porter (1985)

1.2.3. Hệ thống con của tổ chức: Hệ tác nghiệp – Hệ thông tin – Hệ
quản lý

1.3. Thông tin và quản trị

1.3.1. Thơng tin và vai trị nhà quản trị – Henry Mintzberg (1973)
1.3.2. Thông tin và quyết định quản trị

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Môi trƣờng  
Tài nguyên

Sản phẩm  
mơi trƣờng

Q trình xử lý

1.2. Tổ chức

Về mặt kỹ thuật, “Tổ chức là một cấu trúc xã hội chính thức và ổn

định

sử dụng tài nguyên của môi trường và xử lý chúng để tạo ra

sản phẩm”

– Tài nguyên – Con người, nguyên vật liệu, thiết bị công nghệ,

vốn, thông tin…

– Quá trình xử lý – chuỗi tiến trình gia tăng giá trị

– Sản phẩm – hàng hóa, dịch vụ  nhu cầu môi trường

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

1.2. Tổ chức

Về hành vi: “Một bộ sưu tập các quyền hạn, lợi ích, nghĩa vụ và

trách nhiệm được cân bằng một cách tinh vi trong một thời gian

nhất định qua xung đột và giải quyết xung đột” (Laudon)

Đặc trưng của một tổ chức

– Cấu trúc

– Quá trình

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

1.2. Tổ chức

Tổ chức là quá trình gia tăng giá trị

– Giá trị gia tăng  kỹ năng, tri thức, thời gian, nguồn lực & vốn

– Giá trị gia tăng được nhận thức bởi khách hàng qua giá, dịch

vụ, chất lượng, hay sự độc đáo của sản phẩm

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

1.2. Tổ chức

Môi trƣờng

Nguyên VL

SP/ Dịch vụ

Hệ quản lý

Hệ tác nghiệp

Support Activities

Primary Activities

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

1.2. Tổ chức

Môi trƣờng 
T
h
ô
n
g
 t
in
 t
á

c
 n
g
h
iệ
p
T
h
ô
n
g
 t
in
 q
u
yế
t đ
ịn
h

Thông tin vào Thông tin ra

Nguyên VL

SP/ Dịch vụ

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

1.2. Tổ chức

Môi trƣờng 
Bá
o
 c
á

o
 S
X
KD
Ch
ỉ 
đ
ạ
o
 S
X
KD

Thông tin vào Thông tin ra

Hệ

quyết định 
Hệ thông tin

Hệ tác nghiệp

Nguyên VL

SP/ Dịch vụ

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Nội dung

I – Khái niệm

1.1. Hệ thống

1.1.1. Khái niệm, mơ hình

1.1.2. Thành phần: phần tử, thuộc tính và mối quan hệ

1.1.3. Đặc trưng: mục tiêu, ranh giới, môi trường, đầu vào và đầu ra
1.2. Tổ chức

1.2.1. Khái niệm

1.2.2. Mơ hình “Value chain” của Michael Porter (1985)

1.2.3. Các hệ thống con của tổ chức: Hệ tác nghiệp – Hệ thông tin – Hệ
quản lý

1.3. Thông tin và quản trị

1.3.1. Thơng tin và vai trị nhà quản trị – Henry Mintzberg (1973)
1.3.2. Thông tin và quyết định quản trị

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

1.3. Thông tin và quản trị

F

in

a

n

ce

Executive level

Managerial level

Operational level

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

1.3. Thông tin và quản trị

Chức năng quản trị

Thông tin phản hồi

HOẠCH ĐỊNH

TỔ CHỨC

KIỂM SOÁT

Điều khiển

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

Quản trị là quá trình biến đổi thơng tin đưa đến hành động, là q

trình ra quyết định.

1.3. Thông tin và quản trị

Đại diện

Lãnh đạo

Liên lạc

Interpersonal
roles

Thu thập, tiếp nhận

Phổ biến

Cung cấp

Informational
roles

Doanh nhân

Giải quyết xáo trộn

Phân phối tài nguyên

Đàm phán

Decisional
roles
Phả
n
hồ
i

Cung cấp TT

Xử lý
TT

Sử dụng TT

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

1.3. Thông tin và quản trị

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

1.3.2. Thông tin và quyết định quản trị

1.

Nhận dạng vấn đề:

Thu thập, xử lý, kiểm

tra dữ liệu, nhận

dạng, phân loại, xác

định vấn đề

2. Thiết kế: xác định

tiêu chuẩn, lập PA,

phân tích khả thi, dự

đốn kết quả

3. Lựa chọn: PA “tối

ưu” theo các tiêu chí

đánh giá

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

1.3.2. Thông tin và quyết định quản trị

Figure 1-4

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

1.3.2. Thông tin và quyết định quản trị

Biến dữ liệu thành thông tin

1.3.2.2. Chức năng của hệ thống thông tin: mơ hình 5 C’s

Data

Raw material

Unformatted information
Generally has no context

Information

Processed material
Formatted information
Data given context

C

apture (Collect)

C

radle (Store)

C

reate

C

onvey

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

Nội dung

II – Hệ thống thông tin quản lý

2.1. Khái niệm

2.2. Thành phần

2.2.1. Phần cứng: Availability, Scalability, Fault – Tolerant
2.2.2. Phần mềm: Bản quyền phần mềm và mã nguồn mở
2.2.3. Mạng truyền thông: Internet và thương mại điện tử

2.2.4. Dữ liệu:

2.2.4.1. Dữ liệu, thơng tin và tri thức
2.2.4.2. Tính cấu trúc của thơng tin
2.2.5. Con người:

2.2.5.1. Vai trị

2.2.5.2. Các vị trí việc làm trong lĩnh vực IS
2.2.5.3. Tổ chức bộ máy IT trong tổ chức
2.3. Lược sử và phân loại hệ thống thông tin

2.3.1. Lược sử

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

2.1. Khái niệm

Technology

– các phương tiện cơ khí, điện tử dùng để hỗ trợ,

phát triển và thay thế lao động thủ công của con người

Information Technology

– các

thiết bị công nghệ được điều

khiển bởi hoặc sử dụng thông

tin trong quá trình hoạt động

Computer- based Information Systems

– các cơng nghệ sử

dụng máy tính để cung cấp thông tin cho con người hay thiết bị

khác nhằm mục đích ra quyết định hoặc kiểm sốt q trình

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

2.1. Khái niệm

Đặc tả IS: Mô hình hệ thống căn bản có thể được dùng để mô

tả tất cả các loại hệ thống thông tin

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

Information systems are combinations of

hardware

,

software

, and

telecomunications networks

which

people

build and use

to

collect, create, and distribute

useful data

typically in

organizational settings

IS Today – Jessup & Valacich

2.1. Khái niệm

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

2.1. Khái niệm

“Hệ thống gồm các thiết bị (phần cứng, phần mềm, ...), con

người (người chuyên môn về HTTT, nhà quản lý, ...) dữ liệu

và thông tin và các thủ tục quản lý/ tổ chức nhằm cung cấp

thông tin cho các nhà quản lý ra quyết định.”

Võ Văn Huy, Huỳnh Ngọc Liễu (2001), 
Hệ thống thông tin quản lý”, NXB KHKT.

“Hệ thống chức năng thực hiện việc thu thập, xử lý, lưu trữ và

cung cấp thông tin hỗ trợ việc ra quyết định, điều khiển,

phân tích các vấn đề và hiển thị các vấn đề phức tạp trong

một tổ chức.”

Phạm Thị Thanh Hằng, Phạm Minh Tuấn (2007), 
“Hệ thống thông tin quản lý”, NXB KHKT

</div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

Nội dung

II – Hệ thống thông tin quản lý

2.1. Khái niệm

2.2. Thành phần

2.2.1. Phần cứng: Availability, Scalability, Fault – Tolerant
2.2.2. Phần mềm: Bản quyền phần mềm và mã nguồn mở
2.2.3. Mạng truyền thông: Internet và thương mại điện tử
2.2.4. Dữ liệu:

2.2.4.1. Dữ liệu, thông tin và tri thức
2.2.4.2. Tính cấu trúc của thơng tin

2.2.5. Con người:

2.2.5.1. Vai trị

2.2.5.2. Các vị trí việc làm trong lĩnh vực IS
2.2.5.3. Tổ chức bộ máy IT trong tổ chức
2.3. Lược sử và phân loại hệ thống thông tin

2.3.1. Lược sử

</div>
(37)<div class='page_container' data-page=37>

2.2. Thành phần

</div>
(38)<div class='page_container' data-page=38>

?? How

• Capacity Planning & Upgrade

• Availability, Scalability, Fault – Tolerant

• TCO – Direct vs Indirect cost

• ITaaS – Technology Service Providers

2.2. Thành phần

2.2.1. Phần cứng – Moore’s Law

</div>
(39)<div class='page_container' data-page=39>

2.2. Thành phần

</div>
(40)<div class='page_container' data-page=40>

2.2. Thành phần

</div>
(41)<div class='page_container' data-page=41>

2.2. Thành phần

“The network is the computer”

(John Burdette Gag)

?? How

• ItaaS

• Internet: E-Commerce, M-Commerce

• Security

</div>
(42)<div class='page_container' data-page=42>

Nguồn PC World (3/2002)

2.2. Thành phần

Data  The Root and Purpose of Information Systems

</div>
(43)<div class='page_container' data-page=43>

Data Information Knowledge Wisdom

raw,

unformat-ted

informa-tion

data that is
transformed
to have a
meaning

body of governing
procedures used to
organize or

manipulate data

accumulated knowledge

1-39

2.2. Thành phần

</div>
(44)<div class='page_container' data-page=44>

2.2. Thành phần

Phân loại quyết định theo cấp quản lý

Strategic Decision 
Tactical Decision

</div>
(45)<div class='page_container' data-page=45>

2.2. Thành phần

Phân loại quyết định theo tính cấu trúc

Quyết định

có cấu trúc

(Structured)

Quyết định

bán cấu trúc

(Semistructured)

Quyết định

phi cấu trúc

(Unstructured)

Tiêu chuẩn ra QĐ /

độ đo hiệu quả

Dữ liệu thu thập và

thủ tục xử lý

Rõ ràng?

Xác định trước ?

</div>
(46)<div class='page_container' data-page=46>

2.2. Thành phần

Dạng bảng dữ liệu

Cấu trúc, định

dạng, kích thước

xác định trước

Xử lý

DBMS truyền

thống

Bảng tính

Định dạng tự do

báo cáo trên giấy,

tài liệu, báo, tạp

chí…

Xử lý

“search engines”

truy vấn theo

keywords hoặc chỉ

mục như thời gian

tạo lập

Dạng trung gian

Xử lý

DBMS, hệ thống

quản lý file hoặc

dạng thức trao đổi

dữ liệu (XML)

</div>
(47)<div class='page_container' data-page=47>

2.2. Thành phần

Thờ

i g

ian

Mức

độ

ch

i t

iết

N

guồn

thơng

t

in

Tính c

hắc

c

hắn

Tần

suất

Dài 
hạn 
Hiện 
tại 
Tóm tắt 
Chi tiết 
Ngồi 
Trong 
Khơng 
chắc chắn 
Chắc 
chắn 
Bất 
thường 
Thường 
xuyên

2.2.4. Dữ liệu – 2.2.4.2. Tính cấu trúc của thơng tin

Strategic Decision

Tactical Decision

</div>
(48)<div class='page_container' data-page=48>

2.2. Thành phần

Hoạch định và xử lý các vấn đề chiến lược.



Quyết định phi cấu trúc

căn cứ vào các

thông tin tổng hợp từ bên trong và bên ngoài

Giám sát và kiểm soát các hoạt động tác

nghiệp và hỗ trợ thông tin điều hành.



Quyết định bán cấu trúc

căn cứ vào các

thủ tục và cơng cụ bất kỳ (ad hoc)

Thực hiện q trình kinh doanh hàng

ngày và tương tác với khách hàng.



Quyết định có cấu trúc

căn cứ vào

các chính sách và

thủ tục định sẵn.

</div>
(49)<div class='page_container' data-page=49>

2.2. Thành phần

Tiêu chuẩn: Tỉ lệ vàng về sự cân

đối, tối ưu về tỉ lệ giữa hai mắt,

trán, miệng và cằm”

Khoảng cách giữa hai đồng tử mắt

gần bằng 1/2 chiều rộng khuôn

mặt (đo từ tai phải sang tai

trái).

Khoảng cách tương đối giữa mắt

và miệng bằng hơn 1/3 chiều

dài khuôn mặt từ đường chân

tóc đến cằm.

</div>
(50)<div class='page_container' data-page=50>

2.2. Thành phần

</div>
(51)<div class='page_container' data-page=51>

Đội ngũ 
S
y
s
te
m
O
w
ne

rs
S
y
s
te
m
U
s
e
rs
S
y
s
te
m
D
e
s
ig
n
e
rs
S
y
s
te
m
B
uil
de

rs

Chi trả chi phí xây dựng và điều hành hệ thống, định

hướng và đề ra chính sách hoạt động.

 Chi phí và lợi ích đạt được khi giải quyết vấn đề

kinh doanh và khám phá cơ hội mới

Xác định các yêu cầu nghiệp vụ và các kỳ vọng với hệ

thống mới. Khai thác và vận hành hệ thống

 Các chức năng chuyên môn nghiệp vụ được hệ

thống thực hiện, tính dễ học và dễ sử dụng

Chuyển đổi các nhu cầu nghiệp vụ thành các giải

pháp kỹ thuật khả thi.

 Bản vẽ thiết kế để xây dựng hệ thống cuối cùng

Tạo lập, triển khai và quản lý hệ thống.

 Thiết bị công nghệ dùng để hiện thực hệ thống

S
Y
S
T
E
M
S
A

N
A
L
Y
S
T
S
&
P
R
O
JE
C
T
M
A
N
A
G
E
R
S

2.2. Thành phần

</div>
(52)<div class='page_container' data-page=52>

Users 1 
Users 2 
Users n 
Database 
administrators

Applications 
programmers 
Database programmers 
Network administrator 
Consultant 
Information 
technology vendors

2.2. Thành phần

Đội ngũ 
S
y
s
te
m
O
w
ne
rs
S
y
s
te
m
U
s
e
rs
S

y
s
te
m
D
e
s
ig
n
e
rs
S
y
s
te
m
B
uil
de
rs
S
Y
S
T
E
M
S
A
N
A

L
Y
S
T
S
&
P
R
O
JE
C
T
M
A
N
A
G
E
R
S

</div>
(53)<div class='page_container' data-page=53>

2.2. Thành phần

</div>
(54)<div class='page_container' data-page=54>

2.2. Thành phần

</div>
(55)<div class='page_container' data-page=55>

2.2. Thành phần

Kỹ thuật

• Kiến thức về hardware, software, networking, và security

• Khơng cần là chun gia kỹ thuật nhưng cần có khả năng

chỉ đạo/quản lý

Kinh doanh

• Hiểu bản chất của kinh doanh bao gồm quá trình,

quản trị, xã hội, và lĩnh vực viễn thơng

• Năng lực > năng lực kỹ thuật

Hệ thống

• Kiến thức phương thức tiếp cận hệ thống và phương

pháp luận, có kỹ năng “critical thinking” và giải quyết

văn đề cần thiết để xây dựng và tích hợp IS lớn.

• Năng lực > năng lực kỹ thuật

</div>
(56)<div class='page_container' data-page=56>

2.2. Thành phần

</div>
(57)<div class='page_container' data-page=57>

2.2. Thành phần

</div>
(58)<div class='page_container' data-page=58>

Executive Roles in Information Technology

CEO

Chief Executive 
Officer

COO

Chief Operations 
Officer

CFO

Chief Financial 
Officer

CIO

Chief Information 
Officer

• Quản trị bộ máy và các hoạt động thuộc lĩnh vực IT

• Dự báo nhu cầu IT cho chiến lược kinh doanh

• Thiết lập định hướng kiến trúc và tổ chức IT

• Hoạch định, Thiết kế và Cung ứng dịch vụ IT nội bộ

</div>
(59)<div class='page_container' data-page=59>

3. Vai trò các đơn vị IT trong tổ chức

Phịng IT

• Hoạch định IT

• Phối hợp triển khai

• Thiết lập các phương án và

tiêu chuẩn IT cho tổ chức

Đơn vị kinh doanh

• Xác định IS đáp ứng nhu cầu

kinh doanh

• Cấp ngân sách và nhân lực

để hiện thực

Hỗ trợ IT cho các đơn vị

• Cầu nối giữa đơn vị kinh

doanh và Phòng IT

• Sử dụng nhiều thời gian

tại đơn vị kinh doanh

• Báo cáo cho cả 2 phía

</div>
(60)<div class='page_container' data-page=60>

Nội dung

II – Hệ thống thông tin quản lý

2.1. Khái niệm
2.2. Thành phần

2.2.4. Dữ liệu:

2.2.4.1. Dữ liệu, thơng tin và tri thức
2.2.4.2. Tính cấu trúc của thông tin
2.2.5. Con người:

2.2.5.1. Vai trị

2.2.5.2. Các vị trí việc làm trong lĩnh vực IS
2.2.5.3. Tổ chức bộ máy IT trong tổ chức

2.3. Lược sử và phân loại hệ thống thông tin

2.3.1. Lược sử

</div>
(61)<div class='page_container' data-page=61>

2.3. Lược sử và phân loại hệ thống thông tin

2.3.1. Lược sử

Xử lý dữ liệu Báo cáo

quản trị quyết định Hỗ trợ chiến lược Hỗ trợ E-business & E-Commerce

EDI
TPS, Book keeping

Accounting
MIS
MRP
ESS/EIS

ES;
End-User
Supports
System
(OAS, GDSS)
Intergrated System
(ERP, CRM, SCM)
Intranet

Extranet
DSS

</div>
(62)<div class='page_container' data-page=62>

2.3. Lược sử và phân loại hệ thống thông tin

</div>
(63)<div class='page_container' data-page=63>

2.3. Lược sử và phân loại hệ thống thông tin

Transaction Processing
Systems
Management
Information Systems
Executive
Information Systems
Decision Support
Systems
Expert Systems
Functional Area
Information Systems

Xử lý các dữ liệu của các nghiệp vụ phát sinh hàng
ngày trong tổ chức (mức tác nghiệp)

Cung cấp thông tin chi tiết hỗ trợ quản lý doanh
nghiệp hay 1 bộ phận doanh nghiệp (mức quản trị)
Cung cấp thông tin tổng hợp ở mức cao để hỗ trợ
quyết định (mức điều hành)

Cung cấp các cơng cụ phân tích và cơ sở dữ liệu để
hỗ trợ quyết định “định lượng” (nhiều mức)

Chuyên gia “máy tính” về một lĩnh vực chuyên biệt 
 đưa ra các giải pháp hay lời khuyên. (tác nghiệp)
Hỗ trợ các hoạt động thuộc pham vi chức năng

riêng biệt của doanh nghiệp (tất cả)

</div>
(64)<div class='page_container' data-page=64>

2.3. Lược sử và phân loại hệ thống thông tin

Office Automation
System
Collaboration
System
Customer
Relationship
Management
Electronic
Commerce
Enterprise Resource
Planning System

Hỗ trợ pham vi rộng rãi các hoạt động hàng ngày
của cá nhân hay nhóm (e.g. MS Word, OpenOfice)
Hỗ trợ việc truyền thông, hợp tác và phối hợp giữa

các thành viên nhóm (e.g. email)

Hỗ trợ hoạt động giao tiếp giữa doanh nghiệp và
khách hàng (e.g. tự động bán hàng, call center)
Hỗ trợ khách hàng mua hàng hóa và dịch vụ qua
các website. (e.g. amazon.com)

Hỗ trợ và tích hợp mọi hoạt động kinh doanh (e.g.
hoạch định, sản xuất, kinh doanh etc…)

</div>
(65)<div class='page_container' data-page=65>

Nội dung

I – Khái niệm

1.1. Hệ thống
1.2. Tổ chức

1.3. Thông tin và quản trị

II – Hệ thống thông tin quản lý 
2.1. Khái niệm

2.2. Thành phần

2.3. Lược sử và phân loại hệ thống thông tin

III – Viễn cảnh

3.1. Cuộc cách mạng về Thơng tin
3.2. Tồn cầu hoá và "thế giới phẳng“
3.3. Xu hướng

</div>
(66)<div class='page_container' data-page=66>

III – Viễn cảnh – 3.1 Cách mạng CNTT

Các quan điểm

2000

Knowledge Worker

Knowledge Society

(Peter Drucker - 1959)

New Economy, Digital Economy, Network Era, Internet Era

</div>
(67)<div class='page_container' data-page=67>

III – Viễn cảnh – 3.1 Cách mạng CNTT

</div>
(68)<div class='page_container' data-page=68>

III – Viễn cảnh – 3.1 Cách mạng CNTT

E-Commerce &

E-Business

Digital Market

IS liên kết

người mua và

người bán để

trao đổi thông

tin , sản

phẩm, dịch vụ

và thanh toán.

Digital Firm

</div>
(69)<div class='page_container' data-page=69>

III – Viễn cảnh – 3.1 Cách mạng CNTT

Start of
70ies
End of
18th Century
Start of
20th Century

Today t

D
e
g
ree
 o
f 
Co
m
p
lex
ity
Industry 1.0 
1. Industrial Revolution

through introduction of

mechanical production facilities

First

Mechanical 
Loom 
1784

Industry 2.0 
2. Industrial Revolution

through introduction of mass

production based on the

division of labour powered by

electrical energy

Conveyor belt Industry 3.0

3. Industrial Revolution

through Introduction of electronics
and IT for a further automization

production

001010100
100101010
Computer, NC,PLC 
Information will be available

Anywhere, Anytime, with Any 
content, for Any user using Any 
device and Any access

Industry 4.0

4. Industrial Revolution

based on Cyber-Physical 
Production Systems

</div>
(70)<div class='page_container' data-page=70>

III – Viễn cảnh – 3.1 Cách mạng CNTT

Theo GS. Klaus Schwab  “

một cụm thuật ngữ cho các công

nghệ và khái niệm của tổ chức trong chuỗi giá trị” đi cùng với

các hệ thống vật lý – ảo (

Cyber-Physical System – CPS

),

Internet vạn vật (

IoT

) và Internet dịch vụ (

IoS

).

Mục tiêu:

Smart Factory

– Khả năng thích ứng, hiệu suất sử dụng tài nguyên và

“ergonomics”,

– Sự tích hợp của khách hàng và đối tác trong các quá trình

kinh doanh và giá trị.

</div>
(71)<div class='page_container' data-page=71>

A production line which is connected, modular smart and

self-adaptable yet does not have much more embedded technology

compared to a standard production line

From Industry 1.0 Industry 4.0: WHAT: SIEMENS Case

</div>
(72)<div class='page_container' data-page=72>

Smart phones

Smart Homes

Smart Cars

Smart Factories

Technology

Push

Market

Pull

III – Viễn cảnh – 3.1 Cách mạng CNTT

</div>
(73)<div class='page_container' data-page=73>

III – Viễn cảnh – 3.1 Cách mạng CNTT

Source: PwC’s 2016 Global Industry 4.0 Survey

</div>
(74)<div class='page_container' data-page=74>

III – Viễn cảnh – 3.1 Cách mạng CNTT

1: Sims –Taylor

• New Economy  rủi ro cho “Knowledge Workers”

• Lý do: là người đầu tiên bị mất việc do tự động hóa bằng IT

2: Rikfin

• Sự phụ thuộc quá nhiều vào IT  xã hội phát triển quá

nhanh

• Hậu quả là mất phương hướng (thực và ảo)

3: THE DIGITAL DIVIDE

• Ai khai thác càng nhiều IT sẽ càng có nhiều lợi thế lớn hơn

• Sự phát triển IT  phân hóa xã hội

</div>
(75)<div class='page_container' data-page=75>

III – Viễn cảnh – 3.2. Tồn cầu hố và "thế giới phẳng“

Globalization is defined as the integration of economies

throughout the world, enabled by innovation and

technological progress (IMF, 2002)

</div>
(76)<div class='page_container' data-page=76>

III – Viễn cảnh – 3.2. Tồn cầu hố và "thế giới phẳng“

</div>
(77)<div class='page_container' data-page=77>

III – Viễn cảnh – 3.2. Tồn cầu hố và "thế giới phẳng“

</div>
(78)<div class='page_container' data-page=78>

III – Viễn cảnh – 3.2. Tồn cầu hố và "thế giới phẳng“

Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) – Mục tiêu

Một thị trường đơn nhất và cơ sở sản xuất
chung, thơng qua:

•Tự do lưu chuyển hàng hố, dịch vụ

•Tự do lưu chuyển đầu tư, vốn, lao động có tay 
nghề

•Lĩnh vực hội nhập ưu tiên

•Thực phẩm, nông nghiệp và lâm nghiệp

Một khu vực kinh tế cạnh tranh, thơng qua:

•Các khn khổ chính sách về cạnh tranh

•Bảo hộ người tiêu dùng, Quyền sở hữu trí tuệ 
•Phát triển cơ sở hạ tầng, Thuế quan

•Thương mại điện tử

Phát triển kinh tế cân bằng, thơng qua:
•Các kế hoạch phát triển SME

•Sáng kiến hội nhập nhằm thu hẹp khoảng cách 
phát triển trong ASEAN

</div>
(79)<div class='page_container' data-page=79>

III – Viễn cảnh – 3.3. Xu hướng

• Thị trường khơng ổn

định

• Các vấn đề tồn cầu

• Cạnh tranh khốc liệt

• Chu kỳ sản phẩm

ngắn dần

• Sự lựa chọn thông

minh của người tiêu

dùng

 Business Intelligence (BI) là việc sử dụng IS để thu thập và

phân tích thơng tin từ các nguồn nội bộ và bên ngoài nhằm

đưa ra các quyết định kinh doanh tốt hơn

</div>
(80)<div class='page_container' data-page=80>

III – Viễn cảnh – 3.3. Xu hướng

Thiết kế lại một cách hợp lý các quá trình kinh doanh, cấu trúc tổ

chức, hệ thống thơng tin, và văn hóa tổ chức để đạt sự đột phá

trong kết quả kinh doanh

Reengineering

Organizational
structure

Organizational
cultures
Business

processes

Information
System

</div>
(81)<div class='page_container' data-page=81>

III – Viễn cảnh – 3.3. Xu hướng

</div>
(82)<div class='page_container' data-page=82>

III – Viễn cảnh – 3.3. Xu hướng

Tinh gọn (Downsizing–Rightsizing)

• Giảm nhân viên để đáp ứng các mục tiêu tài chính

của tổ chức

• IT được xem là địn bẩy để tạo tiền đề tăng năng

suất của hệ thống

Gia cơng ngồi (Outsourcing)

• Chuyển dịch các chức năng kinh doanh ra bên ngoài tổ

chức nhằm nâng cấp dịch vụ và giảm chi phí điều hành

• Một số công việc IT được đặt gia công ở nước ngồi

• IT cần phải có phương pháp tốt hơn để quản lý các cơng

việc giao ra ngồi

</div>
(83)<div class='page_container' data-page=83>

III – Viễn cảnh – 3.3. Xu hướng

• Các nhà quản trị trở thành chun viên kỹ thuật

• Hệ thống thơng tin ngày càng dễ phát triển hơn

• Tổ chức có khả năng tự phát triển hệ thống riêng

Sở hữu và kiểm sốt (Old School IS)

• Lượng u cầu của người dùng lớn …dịch vụ yếu kém

• Ngăn chận, cấm đốn … thiếu giải thích cho khách hàng

• Hậu quả  quan hệ với người dùng cực kỳ kém

Tƣ vấn và cung cấp dịch vụ tri thức (New School IS)

• IS giữ vai trị tư vấn IT

• “Dịch vụ tri thức”…người sử dụng là khách hàng

• Hỗ trợ tích cực và giải quyết vấn đề của khách hàng

• Niềm tin về khả năng sở hữu công nghệ của khách hàng

T 
H 
E 
N

</div>
(84)<div class='page_container' data-page=84>

III – Viễn cảnh – 3.3. Xu hướng

</div>
(85)<div class='page_container' data-page=85>

III – Viễn cảnh – 3.3. Xu hướng

Các lý do thành cơng

• Gắn liền với người sử

dụng

• Sự hỗ trợ của Ban Giám

đốc

• Bảng kê u cầu rỏ ràng

• Lập kế hoạch thích hợp

• Mong đợi thực tế

Các nguyên nhân thất bại

• Khơng gắn liền với người

sử dụng

• Các u cầu và đặc tả

khơng đầy đủ

• Thay đổi các đặc tả và yêu

cầu

• Thiếu sự hỗ trợ của ban

giám đốc

• Thiếu khả năng về kỹ thuật

</div>
(86)<div class='page_container' data-page=86>

III – Viễn cảnh – 3.3. Xu hướng

Đặc trƣng thành công: học và phát triển liên

tục, phát hiện phương thức mới tăng thêm giá

trị, linh hoạt, phát triển các kỹ năng “độc đáo”

Nhu cầu IS sẽ tiếp tục tăng trưởng cùng với sự

phát triển của tiến bộ khoa học kỹ thuật

Yêu cầu chuyên gia IS ngày càng cao hơn

cho dù “outsourcing” vẫn tiếp tục phát triển

Phát sinh nhu cầu về nhân viên có khả năng

“nói” được ngơn ngữ kỹ thuật và kinh doanh,

và kỹ năng quản trị dự án và con người

</div>
(87)<div class='page_container' data-page=87></div>
(88)<div class='page_container' data-page=88>

CHƢƠNG 2

</div>
(89)<div class='page_container' data-page=89>

Đề cương chi tiết mơn học

Nội dung

Hình thức tổ chức dạy học

Tổng
cộng

Số tiết trên lớp

Tự học,
tự NC

Lý
thuyết

Thực hành

Tổng
Bài tập T. luận Khác

Phần I. Cơ sở phương pháp luận về MIS

C1: Đại cương về MIS 2 4 2 8 4 12

Phần II. Hạ tầng công nghệ thông tin của MIS

C2: Mạng, Internet và TMDT 2 3 1 6 6 12

C3: Quản trị dữ liệu và tri thức 3 3 2 8 10 18

Phần III. Các MIS trong thực tiễn

C4: Các MIS trong tổ chức 3 3 2 1 9 9 18

Phần IV. Quản trị MIS

C5: MIS và lợi thế cạnh tranh 1 1 1 3 3 6

C6: Phát triển MIS 3 3 2 1 9 9 18

C7: Đạo đức và An ninh MIS 1 1 2 4 6

TỔNG 15 18 10 2 45 45 90

</div>
(90)<div class='page_container' data-page=90>

Mục tiêu học tập

1. Mô tả các thành phần truyền

thông trong tổ chức, các hạ tầng

cơ sở phục vụ hợp tác và các xu

thế hiện nay

2. Mô tả các phần cứng và phần

mềm mạng, bao gồm các media

access control, topologies, giao

thức cùng các công nghệ mạng

tiên tiến

3. Mô tả được hoạt động và các

công nghệ của Internet, cách khai

thác chúng để hỗ trợ e-business

</div>
(91)<div class='page_container' data-page=91>

Mục tiêu học tập

4. Mô tả khái niệm thương mại điện

tử, phương thức hoạt động và các

chiến lược cạnh tranh trong không

gian ảo

5. Phân biệt extranets và intranets và

trình bày cách thức tổ chức sử

dụng để khai thác lợi ích của các

mơi trường này

6. Mô tả các giai đoạn phát triển của

B2C và giải thích được các điều

kiện then chốt để khai thác thành

công ứng dụng TMĐT

</div>
(92)<div class='page_container' data-page=92>

Nội dung

I. Mạng máy tính

II. Internet

</div>
(93)<div class='page_container' data-page=93>

Nội dung

I. Mạng máy tính

1.1. Truyền thơng và mạng máy tính
1.1.1. Khái niệm

1.1.2. Phân loại

1.2. Thực thể mạng (hosts)
1.2.1. Máy tính

1.2.2.1. Vai trị máy tính: Server, Client và Peer
1.2.2.2. Các dịch vụ mạng

1.2.2.3. Các mơ hình xử lý mạng
1.2.2. Thiết bị kết nối

1.3. Môi trường truyền dẫn
1.3.1. Đặc trưng

1.3.2. Môi trường truyền hữu tuyến
1.3.3. Môi trường truyền vô tuyến
1.4. Giao thức mạng

1.4.1. Topologies

</div>
(94)<div class='page_container' data-page=94>

I. Mạng máy tính

3-7

Truyền thông là sự chia sẻ thông tin giữa bên gửi và bên nhận.

Thông tin được chia sẻ gọi là thông điệp (message)

1.1. Truyền thông và mạng máy tính – 1.1.1. Khái niệm

Thành phần quá trình truyền thơng

• Senders and Receivers – có nhu cầu cần chia sẻ thơng tin

• Communication Medium/ channel – để gửi thơng điệp

• Protocols –thủ tục, quy tắc và các chuẩn truyền thông phải

</div>
(95)<div class='page_container' data-page=95>

I. Mạng máy tính

Network –

collection of

computers and devices connected
by telecommunications channels

that allows users to facilitate
communications, and to share

data, information, software, and 
hardware with other users.

3-8

</div>
(96)<div class='page_container' data-page=96>

Asynchronous Transmission

vs

Synchronous Transmission

Digital vs Analog

I. Mạng máy tính

3-9

1.1. Truyền thơng và mạng máy tính – 1.1.1. Khái niệm

 truyền từng byte dữ liệu một
vào những thời điểm ngẫu
nhiên

Ví dụ: điện thoại

 truyền khối lượng dữ liệu lớn
theo thời khoản xác định
Ví dụ: download phần mềm

Modem (modulator-demodulator): thiết bị mạng điều chế tín hiệu sóng mang nhằm

</div>
(97)<div class='page_container' data-page=97>

I. Mạng máy tính

3-10

Bán song công –

2 hướng không đồng thời

Đơn công – 1 hướng

Song công –

2 hướng đồng thời

</div>
(98)<div class='page_container' data-page=98>

Local Area Network



mạng

thuộc sở hữu riêng của một tổ chức

 Phạm vi ―nhỏ‖ (vài km, 10 – 100 users)

 Kênh chia sẻ thông tin và thiết bị

 Dùng 1 loại cable; chủ yếu Ethernet

I. Mạng máy tính

3-11

Wide Area

Network 

phạm vi ―lớn‖

qua nhiều thành

phố và quốc gia

– Kết nối nhiều LAN

sử dụng nhiều loại

phần cứng và môi 
trường truyền dẫn

khác nhau.
– Sử dụng của các tổ
chức lớn, công ty
đa quốc gia
 Bao gồm MAN,
Enterprise
Network, VAN và

Global Network)

</div>
(99)<div class='page_container' data-page=99>

Metropolitan Networks

(MAN)

WAN trong phạm vi 1 thành phố

Value-Added Network

(VAN)

Mạng thuê ngoài do 3rd Parties

quản lý

I. Mạng máy tính

3-12

1.1. Truyền thơng và mạng máy tính – 1.1.2. Phân loại

Global Networks

Kết nối nhiều quốc gia.

Ví dụ: Internet

Enterprise Network

</div>
(100)<div class='page_container' data-page=100>

Personal Area Networks

Personal Area Network

(PAN)

– A wireless

telecommunications

network for device-to

device connections within a

short range

• Truyền dữ liệu giữa các ―thiết

bị thơng minh‖

• Điều khiển thiết bị cá nhân

trong cự ly ngắn 10 meters

i.e. nối mạng máy tính, thiết bị 
ngoại vi, mobile phone, …

• Công nghệ: Bluetooth

TB-13

</div>
(101)<div class='page_container' data-page=101>

I. Mạng máy tính

Máy chủ 

dành riêng để cung cấp dịch vụ cho người dùng

– Cấu hình ―mạnh‖
• Bộ xử lý tiên tiến
• Nhiều bộ nhớ chính
• Bộ nhớ cache lớn
– Nhiều người dùng chung

– Tổ chức ―quy mô lớn‖

3-14

1.2. Hosts – 1.2.1. Máy tính – 1.2.2.1. Vai trị máy tính: Server, Client và Peer

Máy trạm 

sử dụng dịch vụ

– Workstations or PCs / Phần
mềm ứng dụng

</div>
(102)<div class='page_container' data-page=102>

Client & Server

client program

chạy trên máy trạm

Client Program

Service

Server Program

Outlook Express, Eudora

E-mail

sendmail, qmail

FireFox, Chrome, IE

WWW

httpd

Telnet

Remote Access

telnetd, sshd

WS-FTP, FTP Pro

File Transfer

ftpd, sftpd

server program

chạy trên server

Network

</div>
(103)<div class='page_container' data-page=103>

I. Mạng máy tính

Mạng Client / Server



Tập trung kiểm soát tài nguyên trên server

3-16

1.2. Hosts – 1.2.1. Máy tính – 1.2.2.1. Vai trị máy tính: Server, Client và Peer

Ưu điểm

– Scalability – Dễ thay thế

– Flexibility – Dễ tích hợp kỹ thuật mới
– Interoperability – Mọi thành phần cùng

làm việc chung

– Accessibility – Cho phép truy xuất
server từ xa hoặc trên ―platforms‖
khác nhau

Nhược điểm

– Expense – đầu tư server dành riêng
– Maintenance – cần quản trị mạng
– Dependence – Khi server gặp sự cố

</div>
(104)<div class='page_container' data-page=104>

I. Mạng máy tính

Máy ngang hàng 

vừa

yêu cầu vừa cung cấp dịch vụ

3-17

1.2. Hosts – 1.2.1. Máy tính – 1.2.2.1. Vai trị máy tính: Server, Client và Peer

Mạng ngang hàng (Peer-to-peer

networks) – Cân bằng giữa năng lực
và trách nhiệm

– Dùng trong văn phòng nhỏ và gia đình
– Phổ biến để share dữ liệu

Ưu điểm

• Đầu tư ban đầu ít (khơng cần server
dành riêng)

• Cài đặt và quản lý dễ dàng
Nhƣợc điểm

• Phi tập trung – Khơng có kho trung
tâm (repository) lưu trữ files và ứng
dụng

</div>
(105)<div class='page_container' data-page=105>

I. Mạng máy tính

Network Services –

khả năng chia sẻ của các máy tính trên mạng

qua sự phối hợp của các phần cứng và phần mềm

File Services (a)

• Lưu trữ, truy xuất và di
chuyển files

Print Services (b)

• Kiểm soát và quản trị các
truy xuất của người dùng
đến thiết bị in ấn

3-18

</div>
(106)<div class='page_container' data-page=106>

I. Mạng máy tính

Message Services (c)

• Lưu trữ, truy xuất, và cung
cấp dữ liệu

• Truyền thơng giữa người
dùng ứng dụng

Application Services (d)

• Thực thi phần mềm trên
máy trạm

• Chia sẻ năng lực xử lý
• Xử lý Client/ Server

3-19

</div>
(107)<div class='page_container' data-page=107>

I. Mạng máy tính

Centralized

Computing

(1970s)

Mơ hình gồm máy tính
trung tâm (mainframe) 
kết nối với các thiết bị
đầu cuối (terminals) 
trong đó tồn bộ cơng
việc xử lý tiến hành
trên máy tính trung
tâm

3-20

</div>
(108)<div class='page_container' data-page=108>

I. Mạng máy tính

Distributed

Computing (1980s)

Các máy tính nhỏ nối mạng
với nhau, mỗi máy thực

hiện 1 phần việc của toàn 
bộ công việc cần xử lý đồng
thời chia sẻ thông tin với 
nhau khi cần

3-21

</div>
(109)<div class='page_container' data-page=109>

I. Mạng máy tính

IBM supercomputer Deep Blue defeated Kasparov (11/5/1997)

3-22

</div>
(110)<div class='page_container' data-page=110>

Collaborative Computing (1990s)

Dạng tích hợp xử lý phân bố trong đó hai hay nhiều mạng

máy tính được dùng để thực hiện 1 nhiệm vụ xử lý chung

trong đó chúng khơng chỉ chia sẻ dữ liệu mà còn chia sẻ

trách nhiệm xử lý

I. Mạng máy tính

3-23

</div>
(111)<div class='page_container' data-page=111>

Cloud computing (2000s)

―is the use of computing resources

(hardware and software) that are delivered as a service over a

network (typically the Internet).” [Wiki]

I. Mạng máy tính

IT as a Service (ITaaS)

3-24

1.2. Hosts – 1.2.1. Máy tính – 1.2.2.3. Các mơ hình xử lý mạng

</div>
(112)<div class='page_container' data-page=112>

I. Mạng máy tính

Connectivity Hardware –

thiết bị dùng để kết nối ―vật lý‖ giữa

máy tính với hệ thống mạng.

• Network Interface Cards

(NICs)

• Repeaters

– khuyếch đại

tín hiệu

• Hubs / Switches

– bộ tập

trung cable

• Modems

– điều chế và giải

điều chế

• Bridges

– kết nối 2 LAN

3-25

1.2. Hosts – 1.2.2. Thiết bị kết nối

• Multiplexers

– mạch dồn
kênh  chia xẻ đường truyền

• Routers

– kết nối liên mạng

• Brouters

– Bridge + Router

• Channel Service Units

–

bộ đệm giữa LAN và WAN

• Gateways

– chuyển đổi

</div>
(113)<div class='page_container' data-page=113>

Môi trường truyền dẫn –

đường truyền vật lý để gửi thông điệp giữa
các thực thể trên mạng

I. Mạng máy tính

3-26

</div>
(114)<div class='page_container' data-page=114>

I. Mạng máy tính

Đặc trưng

3-27

Bandwidth (băng thơng)

Khả năng truyền dẫn của các kênh truyền hay của máy tính;

Attenuation (suy hao

) 
Sự suy giảm của tín hiệu
điện theo khoảng cách
truyền

Electro Magnetic Interference –

EMI (nhiễu điện từ)

Nhiễu do các tín hiệu điện từ ở mơi
trường bên ngồi

</div>
(115)<div class='page_container' data-page=115>

I. Mạng máy tính

3-28

</div>
(116)<div class='page_container' data-page=116>

I. Mạng máy tính

Wireless LAN/ Wireless Fidelity (Wi-Fi) –

truyền tín hiệu
điện từ qua khơng gian.

Mơi trường khơng dây:

• WPAN – Sóng hồng ngoại (Infrared Line of Sight, Bluetooth …) 
• WLAN – Sóng radio tần số cao (Pagers, Cellular phones, Wi-Fi,

WiMax)

• WWAN – Vi sóng – Microwave (Vệ tinh, trạm địa tỉnh)

3-29

</div>
(117)<div class='page_container' data-page=117>

I. Mạng máy tính

3-30

</div>
(118)<div class='page_container' data-page=118>

I. Mạng máy tính

Wi-Fi (Wireless LAN / Wireless Fidelity)

3-31

</div>
(119)<div class='page_container' data-page=119>

I. Mạng máy tính

3-32

1.3. Môi trƣờng truyền dẫn – 1.3.3. Môi trƣờng truyền vô tuyến

Cellular Network

–
• Khu vực phủ sóng

chia thành nhiều cells
• Bên nhận dùng

antenna thu sóng
radio

• Kiểm sốt hoạt động
các cells qua máy tính
trung tâm

• Mỗi cuộc gọi được
gán tần số riêng

</div>
(120)<div class='page_container' data-page=120>

I. Mạng máy tính

TB-33

</div>
(121)<div class='page_container' data-page=121>

I. Mạng máy tính

Giao thức – Protocols –

Tập các quy định, sự thống nhất, về

khuôn dạng dữ liệu truyền giữa các máy. Chuẩn đảm bảo khả

năng diễn dịch và tương thích giữa các thiết bị mạng

Anh tên gì?

3-34

1. Media Access Control (Logical Topology) – Tập hợp các quy định

khống chế hoạt động truy xuất. Nó mô tả cách thức một node truy xuất
mạng để gửi hoặc nhận thông điệp.

2. Physical Topology

– mô tả cách kết nối các thiết bị trên hệ thống

mạng về mặt vật lý. Nó biểu diễn cách bố trí đường truyền, thiết bị,
đường đi của thông điệp trên mạng.

</div>
(122)<div class='page_container' data-page=122>

I. Mạng máy tính

Media Access Control

– phương thức truy cập đường truyền

– Distributed Access Control – Token passing

– Random Access Control – Carrier Sense Multiple Access/Collision 
Detect (CSMA/CD)

3-35

</div>
(123)<div class='page_container' data-page=123>

Mạng sao (Star)

Các nodes nối

đến bộ tập trung

cable (hub

/switch).

I. Mạng máy tính

Mạng thẳng (Bus/Ethernet)

Các nodes nối riêng rẽ với đường trục

3-36

1.4. Giao thức mạng – 1.4.1. Topology – b. Physical Topology

Mạng vịng (Ring)

Thơng điệp truyền

có hướng qua

</div>
(124)<div class='page_container' data-page=124>

I. Mạng máy tính

Hybrid or Tree Network

Mesh Network

3-37

1.4. Giao thức mạng – 1.4.1. Topology – b. Physical Topology

</div>
(125)<div class='page_container' data-page=125>

I. Mạng máy tính

Các cân nhắc khi chọn Topology

1. Chi phí cài đặt và thiết bị (Linear**, Star*)

2. Số lượng cable (Linear**, Star*)

3. Khả năng mở rộng trong tương lai (Star **)

4. Loại cable (UTP  Star)

5. An toàn (Mesh , Star, Linear)

3-38

</div>
(126)<div class='page_container' data-page=126>

Open Systems Interconnection Basic Reference Model

(OSI) 1979 

mơ hình 7 lớp và các nghi thức

I. Mạng máy tính

1.4. Giao thức mạng – 1.4.2. Mơ hình OSI

07-39

Các ứng dụng mạng: email, web, chat,... 
Định dạng biểu diễn dữ liệu, encryption,… 
Thiết lập session, security, authentication 
Bảo đảm truyền nhận đúng dữ liệu

Quản lý địa chỉ, tìm đường, truyền nhận 
các packet.

</div>
(127)<div class='page_container' data-page=127>

Nội dung

I. Mạng máy tính

II. Internet

</div>
(128)<div class='page_container' data-page=128>

Nội dung

II. Internet

2.1. Giới thiệu Internet

2.1.1. Sự ra đời của Internet
2.1.2. Hoạt động của Internet

2.1.2.1. Chuyển mạch gói

2.1.2.2. Giao thức TCP/IP

2.1.2.3. Trục chính (Backbone)
2.1.2.4. Địa chỉ IP và domain
2.1.3. Kết nối Internet

2.1.3.1. Dịch vụ Internet

2.1.3.2. Quản trị hệ thống Internet
2.2. Dịch vụ World Wide Web

2.2.1. Khái niệm

2.2.2. Hình thức sử dụng WWW
2.3. Xu hướng

</div>
(129)<div class='page_container' data-page=129>

ARPANET

(Advanced Research Project Agency Network)

• Ra đời 1960s thuộc tổ chức DARPA (Defense Advance

Research Projects Agency)

• Được nhà nước Mỹ và các trường đại học dùng làm phương

tiện truyền thơng phục vụ mục đích nghiên cứu

NSFNET (National Science Foundation Network)

• Ra đời 1986 thuộc tổ chức National Science Foundation

để kết nối các viện nghiên cứu

• Kết nối với ARPANET và các mạng khác (BITNET,

CSNET, etc) hình thành hệ thống Internet

Internet Support

Đến từ nhiều trường đại học, các tổ chức nhà nước, và

các viện nghiên cứu quốc tế

II. Internet

2.1. Giới thiệu Internet – 2.1.1. Sự ra đời của Internet

</div>
(130)<div class='page_container' data-page=130>

Thông điệp chia thành nhiều gói tin nhỏ cùng kích thước (packet)

• Các gói tin di chuyển độc lập trên nhiều đường truyền
• Cho phép nhiều người gửi ―dữ liệu‖ đồng thời

• Nơi nhận có trách nhiệm ráp nối các gói tin khi nhận
• Header chứa địa chỉ nơi gửi và nhận

II. Internet

R
R
R
R
R
R
R
IOU 
R
B1: I

B3: U
B2: O
IOU 
2: O
1: I
3: U
B3: U
B2: O

B1: I 1: I l

B2: O
B3: U
B1: I
2: O
3: U
B1: I
B2: O
3: U
B1: I
B2: O
B3: U
B2: O

1: I l
B3: U
B2: O

B1: I
B3: U

</div>
(131)<div class='page_container' data-page=131>

II. Internet

Chuẩn giao tiếp của Internet ra đời năm 1971 trong mạng ARPANET

2.1.2 Hoạt động – 2.1.2.2. Giao thức TCP/IP

3-44

Trình bày dữ liệu cho người dùng, mã hóa 
và kiểm sốt đối thoại.

Hỗ trợ truyền thông giữa nhiều loại thiết 
bị qua nhiều loại mạng khác nhau. 
Xác định đường đi tối ưu trên hệ thống

mạng.

Kiểm soát thiết bị phần cứng và môi 
trường truyền dẫn cấu thành hệ 
thống mạng

Application layer

Transport Layer

Internet Layer

Network Access

</div>
(132)<div class='page_container' data-page=132>

II. Internet

3-45

TCP/IP Protocol Suite

2.1.2 Hoạt động – 2.1.2.2. Giao thức TCP/IP

Application layer

Transport Layer 
Internet Layer 
Network Access

</div>
(133)<div class='page_container' data-page=133>

TCP – Transmission Control

Protocol

• Chia thơng tin thành từng

gói tin (data packets)

• Quản trị việc truyền nhận

các gói tin giữa các máy

• Ráp gói tin thành thông

điệp ở nơi nhận

II. Internet

IP – Internet Protocol

• Kiểm sốt cách hình

thành gói tin

• Đánh địa chỉ nơi gửi và

nơi nhận cho mỗi gói tin

• Gói tin thỏa các đặc tả IP

gọi là IP datagram

3-46

</div>
(134)<div class='page_container' data-page=134>

II. Internet

3-47

Email Data

Data Data Data

TCP/UDP

Header Data

TCP/UDP

Header Data 
IP 
Header 
Internet 
Data Packet 
TCP Segment 
IP Diagram 
TCP/UDP

Header Data 
IP

Header 
LLC

Header MAC CRC

MAC 
Header 
Application layer 
Transport layer 
Internet layer 
Network 
Interface layer

Ethernet Frame (up to 1.526 bytes

</div>
(135)<div class='page_container' data-page=135>

II. Internet

(Computer A) 
TCP – Tách message 
thành data packets
IP – Đánh địa chỉ nơi 
nhận (máy D)

(Computer D) 
TCP – Kiểm tra các 
gói tin bị thất lạc, ráp

lại thành thơng điệp,
bỏ các gói tin trùng

(Router)

Đọc địa chỉ IP của gói
tin, dẫn thơng điệp đến
Network 2 và máy D

1

3

2

3-48

</div>
(136)<div class='page_container' data-page=136>

II. Internet

Backbone Network

Kết nối liên mạng

Sử dụng các đường

truyền và chuẩn tốc

độ cao (cáp quang)

3-49

</div>
(137)<div class='page_container' data-page=137>

II. Internet

3-50

</div>
(138)<div class='page_container' data-page=138>

II. Internet

3-51

</div>
(139)<div class='page_container' data-page=139>

II. Internet

3-52

2.1.2 Hoạt động – 2.1.2.4. Địa chỉ IP và domain

Domain –

Tên gợi nhớ host

• Do InterNIC và các phân

nhánh cấp

• Quốc gia

: vn, jp, tw

• Tổ chức

: com, edu, mil,

org, gov

IP Address v.4 –

địa chỉ IP

32-bit (4 byte) dạng dot

Ví dụ

: Google: 8.8.8.8

Mỗi host tham gia Internet phải

có 1

địa chỉ IP duy nhất

(URL) Uniform Resource Locator –

Nhận dạng trang Web

Ví dụ:

http://

www.microsoft.com

/

vietnam

/

support

Giao thức Tên web server

Fully Qualified Domain Name

</div>
(140)<div class='page_container' data-page=140>

II. Internet

Dịch vụ World Wide Web (WWW)

Web Browser: Google Chrome, FireFox, IE, Sarafi, Opera,...

Web Server

www.microsoft.com

User

Browser

GET <a.html>

file <a.html>

</div>
(141)<div class='page_container' data-page=141>

II. Internet

Dịch vụ truyền File (File Transfer Protocol – FTP)

FTP client: WS-FTP Pro, ftp.exe,…

FTP Server

www.microsoft.com

User

GET <b.txt>

FTP Client

2.1.3 Kết nối Internet – 2.1.3.1. Dịch vụ Internet

</div>
(142)<div class='page_container' data-page=142>

II. Internet

Dịch vụ thư điện tử (Email)

• Mail Client (Microsoft Outlook, Mozilla Thunderbird

Eudora mail,…)

• Browser (Gmail, Yahoo, Hotmail,…)

Mail Server

hcm.vnn.vn

User

SEND TO

Mail Client

</div>
(143)<div class='page_container' data-page=143>

II. Internet

Dịch vụ Chat

WebChat, mIRC, ICQ,

Yahoo Messenger, MSN

Chat Server

</div>
(144)<div class='page_container' data-page=144>

InterNic Registration Service

cấp phát

tên miền và địa chỉ IP

Internet Corp. for Assigned Names

and Number

(ICANN) quản lý và

phân phối địa chỉ IP, Domain name,

và DNS Root Server

II. Internet

3-57

2.1.3 Kết nối Internet – 2.1.3.2. Quản trị hệ thống Internet

Internet Registry

• Kho trung tâm chứa tất cả các thơng tin liên quan Internet

• Quản lý tập trung việc cấp phát địa chỉ IP, Root DNS tồn cầu

• Do Internet Assigned Numbers Authority (IANA) quản lý,

chuyển giao cho ICANN từ 1999

Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC)

</div>
(145)<div class='page_container' data-page=145>

Internet Service Provider (ISP) –

nhà cung cấp dịch vụ Internet:

nơi người dùng đăng ký để có quyền truy cập Internet và sử dụng

những dịch vụ mà ISP đó cung cấp như Web, E-mail, FTP…

Ví dụ: VDC, FPT, Viettel, ETC, SPT, Netnam, SCTV, …

II. Internet

FPT

SPT

VNN

</div>
(146)<div class='page_container' data-page=146>

Internet Access Provider (IAP/IXP)

– nhà cung cấp dịch vụ kết nối

Internet:

IAP có thể kiêm ln ISP nhưng ngược lại thì khơng.

Ví dụ: VNPT, FPT, Viettel, ETC, SPT, …

Cá nhân tổ chức kinh doanh trên Internet như

– Internet Content Provider (ICP) – nhà cung cấp dịch vụ nội

dung trên Internet

: ICP có thể là ISP, một máy chủ riêng hoặc

thuê máy của ISP

– Online Service Provider (OSP) – nhà cung cấp dịch vụ ứng

dụng trực tuyến: như mua bán qua mạng, giao dịch ngân

hàng, tư vấn, đào tạo …

User Account (username/ password)

– được ISP cung cấp cho

người dùng khi đăng ký. Người dùng sử dụng tài khoản này để

truy cập Internet, thanh toán cước.

3-59

</div>
(147)<div class='page_container' data-page=147>

II. Internet

Các vấn đề cần quan tâm khi đăng ký dịch vụ Internet với ISP

• Các dịch vụ ISP có thể cung cấp

• Tốc độ đường truyền

• Phương thức và chi phí thanh tốn

• Địa chỉ IP tỉnh / động

Người dùng kết nối với Internet qua thuê bao các dịch vụ sau

• Narrowband (Dial–up): 56 Kbps

• Broadband

• Digital Subcriber Line (DSL / ADSL): 385 Kbps – 40 Mbps

• T1 và T3: 1,54 – 45 Mbps

• Statelite

3-60

</div>
(148)<div class='page_container' data-page=148>

3-61

II. Internet

</div>
(149)<div class='page_container' data-page=149>

II. Internet

3-62 
1991

W

orld

W

ide

W

eb

1993

Mosaic Opera

1995 
FireFox 
2003 
Safari 
2008 
Google Chrome 
1994 
Netscape Navigator 
Internet 
Explorer 
Konqueror 
2000 
2005

</div>
(150)<div class='page_container' data-page=150>

II. Internet

World Wide Web

– WWW (Tim Berners-Lee, 1991)

– HTTP (Hypertext Transfer Protocol) Giao thức xử lý các yêu

cầu của người dùng về hiển thị các trang Web

3-63

2.2. Dịch vụ World Wide Web – 2.2.1. Khái niệm

– HTML (Hypertext Markup

Language)

• Hypertext – trang Web

• Sử dụng codes/tags để

đặc tả trang Web

• Hyperlinks — liên kết đến

các tài liệu liên quan

– Trình duyệt Web

• Phần mềm ứng dụng dùng định vị và hiển thi trang Web

i.e. Google Chrome, FireFox, IE, Sarafi, Opera

<HTML>

<HEAD>

<TITLE> The Title of this Web Page </TITLE>
</HEAD>

<BODY>

This is the main body of your Web Page
</BODY>

</div>
(151)<div class='page_container' data-page=151>

II. Internet

3-64

</div>
(152)<div class='page_container' data-page=152>

II. Internet

Electronic Brochure

Online Ordering

Electronic Marketplaces

Site ―chỉ xem‖ dùng để quảng bá các thông tin về hoạt động

kinh doanh và tiếp thị của tổ chức

Chức năng tăng thêm của Electronic Brochure cho phép

khách hàng đặt và trả tiền mua hàng trực tuyến

Cơ chế cho phép cung cấp phương tiện để bên mua và bên

bán trao đổi với nhau

Online Customer Service

Sử dụng để nâng cao dịch vụ khách hàng đồng thời cung cấp

thông tin trên Web site để giúp khách hàng giải quyết vấn đề

3-65

</div>
(153)<div class='page_container' data-page=153>

II. Internet

Quản trị hạ tầng truyền thông và hợp tác

– Nhu cầu thông tin đa dạng

– Giải pháp: hội tụ và tăng tính di động

4-66

2.3. Xu hƣớng

Hội tụ (convergence)

Hội tụ của máy tính và viễn thơng
– Hội tụ chức năng của thiết bị

• Cell phone và PDA

Hội tụ trong cơ sở hạ tầng cơ bản
• Hội tụ IP: Voice over IP và

Videoconferencing over IP

Di động (mobility)

Lao động tri thức yêu cầu truy cập
thông tin ở mọi nơi

– Thiết bị truyền thơng tin

– Thiết bị khơng dây có khả năng
kết nối với mạng nội bộ của tổ
chức

Vấn đề bảo mật mạng không dây

</div>
(154)<div class='page_container' data-page=154>

Nội dung

I. Mạng máy tính

II. Internet

</div>
(155)<div class='page_container' data-page=155>

Nội dung

III. Thương mại điện tử

3.1. Tổng quan

3.1.1. Khái niệm
3.1.2. Phân loại

3.1.3. Khai thác khả năng Web trong TMĐT

3.1.4. Chiến lược và mơ hình kinh doanh TMĐT
3.2. Thương mại điện tử B2B

3.2.1. Trao đổi tư liệu điện tử (EDI)
3.2.2. Extranet

3.3. Thương mại điện tử B2E
3.2.1. Intranet

3.2.2. Ứng dụng

3.4. Thương mại điện tử B2C

3.4.1. Online retailing hay E-tailing
3.4.2. Tiêu chuẩn đánh giá Web sites
3.5. Thương mại điện tử C2C

</div>
(156)<div class='page_container' data-page=156>

III. Thương mại điện tử

―The process of buying, selling, or exchanging products, services, or

information via computer networks

.‖

Kalakota và Whinston (1997)

“a new market offering a new type of commodity such as digital

products through digital processes”

Whinston, Stahl, Choi (1997)

3-69

3.1. Tổng quan – 3.1.1. Khái niệm: Electronic commerce (EC)

Năm Dân số
(triệu

dân)

Tỷ lệ dân số
sử dụng
Internet

Tỷ lệ người dùng
Internet tham gia
mua sắm trực tuyến

Ước tính giá trị mua
hàng trực tuyến

của 1 người

Ước doanh số
TMDT B2C

2013 90 36% 57% 120 USD 2,2 tỷ USD

2014 90.73 39% 58% 145 USD 2,97 tỷ USD

2015 91,3 45% 62% 160 USD 4,07 tỷ USD

</div>
(157)<div class='page_container' data-page=157>

E-business:

“A broader definition of EC that

includes not just the buying and selling of goods

and services but also servicing customers,

collaborating with business partners, and

conducting electronic transactions within an

organization.‖

Electronic Commerce 2008 - A Managerial Perspective

III. Thương mại điện tử

3-70

</div>
(158)<div class='page_container' data-page=158>

III. Thương mại điện tử

Phân loại EC theo 3 mức độ số hóa

3-71

3.1. Tổng quan – 3.1.2. Phân loại – Mơ hình Whinston, Stahl, Choi (1997)

Electronic Commerce 2008 - A Managerial Perspective

Sản phẩm/ 
dịch vụ

Q trình

(đặt hàng, 
thanh tốn, 
thanh lý ...)

Đại lý

</div>
(159)<div class='page_container' data-page=159>

III. Thương mại điện tử

Who  Who

3-72

Business

Consumer

Goverment

Employee

B2B

B2C

C2C

G2B

G2C 
B2E

G2G

</div>
(160)<div class='page_container' data-page=160>

III. Thương mại điện tử

WWW

Collaboration Mass

Customization 
Integration 
Transaction

Support

Interactive 
Communication 
Global Information

Dissemination

3-73

</div>
(161)<div class='page_container' data-page=161>

III. Thương mại điện tử

Global Information Dissemination

– khả năng tiếp thị

sản phẩm / dịch vụ mọi lúc, mọi nơi

Integration

– liên kết Websites và database  khả

năng truy xuất thông tin cá nhân theo ―real time‖

Mass Customization

– “tùy biến‖ sản phẩm / dịch vụ

phù hợp với yêu cầu riêng của từng khách hàng

3-74

3.1. Tổng quan – 3.1.3. Khai thác khả năng Web trong EC

Interactive Communication

– truyền thông giữa tổ

chức và khách hàng  nâng cao ―hình ảnh‖ và uy tín

Collaboration – hợp tác giữa các đơn vị của tổ chức

bằng phương tiện Web

Transaction Support – phương tiện mua và bán trực

</div>
(162)<div class='page_container' data-page=162>

Mass Customization

Khả năng đáp ứng

nhu cầu của từng

khách hàng riêng rẽ

trên quy mơ lớn.

Ví dụ: Timbuk2.com

3-75

III. Thương mại điện tử

3.1. Tổng quan – 3.1.3. Khai thác khả năng Web trong EC

</div>
(163)<div class='page_container' data-page=163>

III. Thương mại điện tử

Nhà SX

hay

Cung cấp

Dịch vụ

Trung gian

(Middleman)

Khách hàng

(Consumers/

Partners)

Transaction Support

• Giảm chi phí giao dịch

• Nâng cao hiệu quả của tổ chức

• Xóa bỏ khâu trung gian (Disintermediation)

• Xóa bỏ trung gian, mơi giới (middleman)

• Bán trực tiếp cho khách hàng (lẽ hay sỉ) qua Internet

Bán trực tiếp – Bỏ qua trung gian

3-76

</div>
(164)<div class='page_container' data-page=164>

III. Thương mại điện tử

Khác biệt dựa trên mức độ ―hiện diện‖ vật lý / ảo

3-77

3.1. Tổng quan – 3.1.4. Chiến lƣợc kinh doanh EC

• Sử dụng mặt bằng

―vật lý‖

• Cửa hàng ―truyền

thống‖

 Giới hạn do khoảng

cách địa lý

• Chiến lược hỗn

hợp ―truyền

thống” + EC

 Phức tạp do phải

kết hợp 2 mơi trường

khác nhau

• Kinh doanh trong

―khơng gian ảo‖

• Tổ chức ―ảo‖

</div>
(165)<div class='page_container' data-page=165>

III. Thương mại điện tử

Mơ hình kinh doanh mô tả tổng hợp cách thức tổ chức đạt

thành cơng trong EC

Mơ hình phản ánh:

1. Tổ chức làm gì?

2. Tổ chức làm việc đó như thế nào?

3. Tổ chức được chi trả bằng cách nào khi làm các việc trên?

4. Mức tăng trưởng biên mà tổ chức thu được trên 1 đơn vị

doanh thu

3-78

</div>
(166)<div class='page_container' data-page=166>

III. Thương mại điện tử

3-79

</div>
(167)<div class='page_container' data-page=167>

III. Thương mại điện tử

Mơ hình doanh thu – thành phần quan trọng nhất của mơ hình

kinh doanh

 Cách thức tổ chức có được doanh thu

3.1. Tổng quan – 3.1.5. Mơ hình kinh doanh EC

Doanh thu Mơ tã Ví dụ

Marketing liên kết Doanh thu từ việc đem hoặc giới thiệu
khách hàng đến cửa hàng khác. Thường
dưới hình thức share doanh thu

Amazon’s
Associates
program
Thuê bao Người dùng trả phí thường xuyên hàng

tháng / năm cho việc sử dụng SP / dịch vụ

Netflix.com
Warcraft
Phí giao dịch Tiền hoa hồng trả cho việc hỗ trợ giao dịch eBay.com,

Paypal

Bán hàng Khách hàng mua SP/ dịch vụ trên Web Nordstrom.com
iTunes.com

Quảng cáo trên

Web

SP/ dịch vụ ―free‖ được hỗ trợ bằng cách
hiễn thị quảng cáo trên Web site

</div>
(168)<div class='page_container' data-page=168>

III. Thương mại điện tử

</div>
(169)<div class='page_container' data-page=169>

III. Thương mại điện tử



Được sử dụng vào 1960s trước khi có Internet



Truyền tài liệu dạng số hay điện tử giữa các tổ chức



Mạng Value-Added Networks



Sử dụng đường thuê bao dành riêng

3-82 
3.2. B2B E-Commerce – 3.2.1. Electronic Data Interchange (EDI)

Ưu

• Làm thơng suốt q trình

kinh doanh liên tổ chức

• Giảm lỗi

Nhược

• Tốn kém

• Khó áp dụng với

</div>
(170)<div class='page_container' data-page=170>

III. Thương mại điện tử

Extranets là

mạng an toàn cho phép các đối tác truy cập đến

hệ thống bên trong của tổ chức

 Phương án thay thế EDI hiệu quả cho phép các tổ chức

―nhỏ‖ trực tiếp tham gia B2B

Hiệu quả

• Cải thiện thời gian và độ chính xác của thơng tin

• Quản lý tài liệu tập trung  mọi thay đổi được cập nhật

đến mọi bên liên quan ngay lập tức

• Sử dụng protocol chuẩn của Internet  truyền thông đa

nền (Cross-platform) mà khơng phải đầu tư thêm thiết bị

• Chi phí sử dụng thấp

• Khơng cần huấn luyện người dùng

</div>
(171)<div class='page_container' data-page=171>

III. Thương mại điện tử

• Sử dụng ứng dụng

trên nền Web

• Virtual private

network (VPN)

dùng bảo mật

truyền thơng

• Firewalls

chặn giữa

LAN và Internet bảo

vệ an toàn hệ thống

mạng doanh nghiệp

• Dùng để quản trị

chuỗi cung ứng

(supply chaín)

</div>
(172)<div class='page_container' data-page=172>

III. Thương mại điện tử

Mạng riêng, nội bộ sử dụng công nghệ Web để truyền

thơng an tồn bên trong tổ chức.

• Riêng, nội bộ  người dùng là nhân viên của tổ chức

được cấp quyên truy cập

• Sử dụng

Firewalls

để

bảo vệ mạng

nội bộ

• VPN dùng

để

truy xuất

Intranet từ xa

• Nhân viên làm

việc mọi lúc

mọi nơi

</div>
(173)<div class='page_container' data-page=173>

III. Thương mại điện tử

Đặc trưng Internet, intranet và extranet

5-86

Focus

Type of

Information

Users

Access

The
Internet
External
communications

General, public,
and ―advertorial‖
information

Any user with
an Internet
connection

Public and
not

restricted
Intranet Internal

communications
Specific,
corporate, and
proprietary
information
Authorized
employees
Private
and
restricted
Extranet External

communications
Communications
between
bussiness

partners
Authorized
bussiness
partner
Private
and
restricted

Based on Szuprowicz, 1998; Turban et al., 2008

</div>
(174)<div class='page_container' data-page=174>

III. Thương mại điện tử

Intranet

Online Entry

of Information Intranet Pages Personalized 
Training

Collaboration

Real-Time Access 
to Information

3-87

</div>
(175)<div class='page_container' data-page=175>

III. Thương mại điện tử

Training – cung cấp tài nguyên đào tạo, bồi dưỡng nhân

viên từ xa: khóa học, đăng ký học, tài liệu, đánh giá v.v…

Personalized Intranet Pages – giao diện web ―tùy biến‖

cho từng nhân viên

Online Entry of Information – Nhập dữ liệu kinh doanh

―trực tuyến‖

3-88

Real-Time Access to Information – Quản trị, cập nhật,

phân phối và truy cập thông tin theo ―thời gian thực‖

Collaboration

– truyền thông, phối hợp, chia xẻ thông tin

giữa các thành viên ―any time, any where‖

</div>
(176)<div class='page_container' data-page=176>

III. Thương mại điện tử

E-tailing

– bán lẻ hàng hóa và

dịch vụ trực tuyến

• Click & Mortar  Walmart

• Click Only  Amazon

• Virtual company

B2C Advantages

• Product

–số lượng và

chủng loại khơng giới

hạn, dễ so sánh

• Place

– mọi lúc, mọi nơi

trên phạm vi tồn cầu

• Price

– thấp do quay

vốn nhanh, khơng tốn

phí mặt bằng

B2C Disadvantages

• Delivery Time

– thời gian

trễ giữa đặt và nhận hàng

(ngoại trừ hàng hóa số)

• Physical

– thiếu trải nghiệm

cảm giác (nếm, ngửi, sờ, …)

• Social

– thiếu giao tiếp ―xã

hội‖

</div>
(177)<div class='page_container' data-page=177>

III. Thương mại điện tử

Web Sites chuyển dần từ thụ động sang chủ động

3-90

E-Information

• Phổ biến thơng
tin marketing và
khuyến mãi

• Khách hàng truy
cập trên phạm vi
tồn cầu vào mọi
lúc  24/7/365
• Giảm chi phí và

thời gian so
quảng bá giấy
• KHƠNG có khả

năng giao dịch

E-Intergration

• Web sites tích
hợp chung với
CSDL

• Khách hàng có
thể truy xuất
thơng tin ―động‖ 
theo u cầu
riêng của mình

• KHƠNG có khả
năng giao dịch

E-Transaction

• Khách hàng tiến
hành truy xuất
thông tin SP/ dịch
vụ theo thời gian
thực

• Khách hàng có
thể mua hàng,
thanh toán, thực
hiện các giao

dịch đầu tư và với
ngân hàng

</div>
(178)<div class='page_container' data-page=178>

III. Thương mại điện tử

Chọn tên miền

– Nếu bán gạch, chọn tên miền có chứa từ gạch

– Cân nhắc chiều dài và tính dễ nhớ của tên miền

– Dùng dấu gạch nối (nếu cần) để cơng cụ tìm kiếm thấy

các từ khóa trong tên miền

– Phải dễ dùng, dể nhớ và dễ tìm

– Nên gợi ý đến tính chất của sản phẩm, dịch vụ

– Tên miền sẽ phục vụ như là một thương hiệu

– Tránh dẫn đến các xung đột pháp lý

3-91

</div>
(179)<div class='page_container' data-page=179>

III. Thương mại điện tử

Đăng ký tên miền và chọn nhà cung cấp

• Tên miền Việt nam (.vn)

• Tên miền quốc tế (.com, .net, .org)

3-92

3.4. B2C E-Commerce – 3.4.2. Web Site

</div>
(180)<div class='page_container' data-page=180>

III. Thương mại điện tử

Quy luật căn bản: ―hãy đề nghị các SP/ dịch vụ đáng giá với

mức giá xứng đáng”

3-93

Rule 1:

Web site cần có những đề nghị “độc đáo”

Cho người xem những gì mà họ khơng thể tìm ở chỗ khác

Rule 2:

Web site phải có tính “thẩm mỹ”

Người ta thường thích xem, dừng lại và quay lại các site ―dễ nhìn‖

Rule 3: Web site phải dễ dùng và nhanh

Người ta khơng thích dừng lại hay quay lại các site khó tìm kiếm,

liên kết bị hỏng hoặc chờ kết quả hiển thị quá lâu

Rule 4: Phải động viên mọi người đến xem và xem lại

Người ta dùng các site cung cấp thông tin hữu ích và có liên kết

đến các dịch vụ và hàng hóa khơng mất tiền

</div>
(181)<div class='page_container' data-page=181>

III. Thương mại điện tử

Quy luật căn bản: ―hãy đề nghị các SP/ dịch vụ đáng giá với

mức giá xứng đáng”

3-94

Rule 5:

Phải quảng cáo sự có mặt của mình trên Web

Các tổ chức phải lơi kéo khách hàng đến web site của mình bằng

cách:

1. Công bố địa chỉ trên các sản phẩm của mình

2. Đăng ký với các search engine; quảng cáo trên các site

thương mại như Yahoo

Rule 6: Cần phải học từ ngay web site của mình

Tổ chức có thể theo dõi lộ trình duyệt web của người dùng và các

thông tin về ngày, giờ… và dùng chúng để hoàn thiện trang web

</div>
(182)<div class='page_container' data-page=182>

Các hình thức C2C E-Commerce: trao đổi (bartering), đấu giá

(auctions), đấu thầu (tendering)

Cơ hội

• Khách hàng có thể mua bán

trên thị trường rộng hơn

• Xóa trung gian và tăng giá

cuối cùng của SP/ dịch vụ

• Ln có sẵn 24/7/365

• Nhu cầu thị trường là cơ

chế định giá hiệu quả trong

môi trường điện tử

• Gia tăng số lượng người

mua và người bán ―tìm

được nhau‖

III. Thương mại điện tử

3-95

Hiểm họa

• Khơng kiểm sốt được

chất lượng

• Khả năng lường gạt

cao

• Khó sử dụng các

phương tiện thanh toán

truyền thống (check,

tiền mặt, ATM, …)

</div>
(183)<div class='page_container' data-page=183>

III. Thương mại điện tử

Các mối quan hệ

C2C được đặc

trưng bởi sự

tương quan giữa:

• Người mua

• Người bán

3.5. C2C E-Commerce

</div>
(184)<div class='page_container' data-page=184>

III. Thương mại điện tử

Đấu giá điện tử ―nổi tiếng‖ với nhiều gian lận nhiều hơn bất kỳ

hoạt động Internet khác.

– 45% các khiếu nại về gian lận trên Internet liên quan đến đấu

giá điện tử

Các loại hình gian lận

– Bid luring -- mồi nhử giá thấp để thu hút mua hàng không qua

đấu thầu chính thức

– Reproductions – hàng khơng ―original‖ như khi quảng cáo

– Bid shielding – đấu thầu sản phẩm của chính mình nhằm

nâng giá

– Shipping fraud – Gian lận trong quá trình giao hàng

– Payment failure – Người mua không trả tiền

– No shipment – Người bán không giao hàng sau khi đã nhận

tiền

3-97

</div>
(185)<div class='page_container' data-page=185>

III. Thương mại điện tử

3-98

3.6. M-Commerce -- Landscape

</div>
(186)<div class='page_container' data-page=186>

III. Thương mại điện tử

Driver One:

Sự phát triển của Internet và E-Commerce

</div>
(187)<div class='page_container' data-page=187>

III. Thương mại điện tử

Driver Two: Sự phát triển các mạng di động tốc độ cao

</div>
(188)<div class='page_container' data-page=188>

III. Thương mại điện tử

Driver Three:

Sự tăng trƣởng của thiết bị di động (Mobile

devices)

• Mobile computers

• Personal digital assistant (PDA)

• Smartphone

</div>
(189)<div class='page_container' data-page=189>

III. Thương mại điện tử

Driver Four: Nhu cầu làm việc di động của Mobile Worker

• Mobile Worker  làm việc bên ngồi đơn vị ít nhất 10

giờ một tuần hoặc 25 phần trăm thời gian

• Phân loại

• Chuyên viên ( giám đốc điều hành cấp cao và

chuyên gia tư vấn )

• Lực lượng field forces (Bán hàng tại gia, sửa chữa,

bảo trì tại chỗ)

• Cơng nhân (NV giao hàng, CN xây dựng)

• Giải pháp phổ biến

• Mobile office applications

• Sales Force Automation (SFA)

• Field Force Automation (FFA)

• Mobile CRM (e-CRM)

</div>
(190)<div class='page_container' data-page=190>

III. Thương mại điện tử

Any electronic transaction or information interaction conducted

using a wireless, mobile device, and mobile networks, that leads

to transfer of real or perceived value in exchange for

information, service, or goods

(MobileInfo, 2004)

3-104

3.6. M-Commerce

Mobile device:

• Cellphone,

• PDA

• Tablet

• Smartphone

Mobile commerce (m-commerce, m-business)



Any business

activity conducted over a wireless telecommunications

</div>
(191)<div class='page_container' data-page=191>

III. Thương mại điện tử

Messaging Services

– SMS (Short Message Service)

– MMS (Multimedia Messaging Service)

Location-Based Services:

Giao hàng cá nhân tại địa

điểm và thời gian nhất định. Vd: Amazone Prime Air

Voice-Support Services

– Interactive Voice Response (IVR)

– Voice Portal

3.6. M-Commerce – Mobile Computing Software and Services

</div>
(192)<div class='page_container' data-page=192>

III. Thương mại điện tử

3-106

3.6. M-Commerce – Đặc trƣng

Giá trị gia tăng của M-Commerce

– Ubiquity  hiện diện đồng loạt tại nhiều nơi

– Personalization:  Cá nhân hóa

– Localization  Địa phương hóa. Đa văn hóa, đa

ngơn ngữ

Hạn chế.

– Tính dễ dùng (Usability): màn hình, bàn phím nhỏ

khó giao tiếp

</div>
(193)<div class='page_container' data-page=193>

6. M-Commerce

3-107

</div>
(194)<div class='page_container' data-page=194>

M-Commerce

Services

6. M-Commerce

3-108

3.6. M-Commerce – Ứng dụng: Dịch vụ M-Commerce

M-Banking

M-Entertainment

M-Information

Service

M-Marketing

M-Shopping

</div>
(195)<div class='page_container' data-page=195>

6. M-Commerce

Mua hàng và các giao dịch liên quan tài chính

– Mua hàng hóa / dịch vụ trực tuyến

– Mua sắm In-Store

– Dịch vụ danh mục/ tìm kiếm (Directory)

– M-Wallets

– Mua hàng ở máy bán hàng tự động

– Đầu tư và trao đổi chứng khốn

– Thanh tốn hóa đơn, Ngân hàng trực tuyến

Giữ chỗ/ đặt vé

– Đặt/ mua vé máy bay, films, nghe nhạc, thể thao

– Giữ chỗ tại khách sạn/ nhà hàng

Giải trí và thơng tin

– Tải và chơi game

– Nghe nhạc, xem phim (streaming)

– Xem thông tin thời tiết …

– Truy xuất Intranets/extranet của doanh nghiệp

3-109

</div>
(196)<div class='page_container' data-page=196>

6. M-Commerce

3-110

</div>
(197)<div class='page_container' data-page=197></div>
(198)<div class='page_container' data-page=198></div>
(199)<div class='page_container' data-page=199>

CHƢƠNG 3

</div>
(200)<div class='page_container' data-page=200>

Đề cƣơng chi tiết môn học

Nội dung

Hình thức tổ chức dạy học

Tổng
cộng

Số tiết trên lớp

Tự học,
tự NC

Lý
thuyết

Thực hành

Tổng
Bài tập T. luận Khác

Phần I. Cơ sở phương pháp luận về MIS

C1: Đại cương về MIS 2 4 2 8 4 12

Phần II. Hạ tầng công nghệ thông tin của MIS

C2: Mạng, Internet và TMDT 2 3 1 6 6 12

C3: Quản trị dữ liệu và tri thức 3 3 2 8 10 18

Phần III. Các MIS trong thực tiễn

C4: Các MIS trong tổ chức 3 3 2 1 9 9 18

Phần IV. Quản trị MIS

C5: MIS và lợi thế cạnh tranh 1 1 1 3 3 6

C6: Phát triển MIS 3 3 2 1 9 9 18

C7: Đạo đức và An ninh MIS 1 1 2 4 6

TỔNG 15 18 10 2 45 45 90

</div>

•chuẩn bị và đọc tài liệu học tập từng chương trước khi lên lớp

<b>HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ </b>

Giảng viên: Đào Quốc Phương

Website:

<b> </b>

Email:

<b>CHƢƠNG 1 </b>

Đại cương về

Đề cương chi tiết mơn học

Mục tiêu học tập

1.

Định nghĩa và giải thích được

thuật ngữ Hệ thống Thông tin –

<b>Information Systems (IS). </b>

2.

Giải thích thành phần cơng

nghệ, con người, và tổ chức

của hệ thống thông tin.

3.

Mô tả các loại vị trí việc làm và

cơng việc trong hệ thống thông

tin và các lĩnh vực khác liên

Mục tiêu học tập

4. Mô tả được các phân loại hệ

thống thông tin

5.

Mơ tả được tính đối lập khi

triển khai hệ thống thông tin

trong các tổ chức hiện đại

6.

Hiểu và hoạch định cho việc

Nội dung

Nội dung

1.1 Hệ thống

<i><b>Set of entities, real or abstract, comprising a whole </b></i>

<i><b>where each component interacts with or is related to </b></i>

at least one other component and they all serve a

<i><b>common objective. </b></i>

1.1 Hệ thống

<b>Phần tử – thành tố hợp thành hệ thống </b>

• Tính đa dạng

• Tính phân cấp: thực thể sơ cấp/ phức hợp

<b>Thuộc tính – tính chất/ đặc trưng của phần tử </b>

<b>Thực thể – phần tử xác định có chứa thơng tin </b>

<b>Quan hệ – ràng buộc mang tính “bền vững” giữa phần tử tạo </b>

1.1 Hệ thống

<b>Mục tiêu – biến đổi những đầu vào thành đầu ra. </b>

– Tính trồi (emergence) và tính tích hợp (integration),

<b>Mơi trƣờng – các hệ thống giao tiếp với hệ thống đang xét: hoặc là </b>

chịu tác động của hệ thống hoặc là tác động lên hệ thống.

<b>Ranh giới – Phân biệt thuộc / không thuộc về hệ thống </b>

1.1 Hệ thống

<b>Đầu vào – các đối tượng từ môi trường đi vào hệ thống </b>

<b>Đầu ra – các đối tượng từ hệ thống đi ra môi trường </b>

<i>– Hệ thống mở: hệ thống tương tác với hệ thống khác trong mơi </i>

trường của nó

<i>– Hệ thống thích nghi: hệ thống có khả năng tự thay đổi hay </i>

thay đổi mơi trường để sống cịn

Nội dung

1.2. Tổ chức

<i>Về mặt kỹ thuật, “Tổ chức là một cấu trúc xã hội chính thức và ổn </i>

<i>định</i>

<i>sử dụng tài nguyên của môi trường và xử lý chúng để tạo ra </i>

<i>sản phẩm” </i>

– Tài nguyên – Con người, nguyên vật liệu, thiết bị công nghệ,

vốn, thông tin…

<i>– Quá trình xử lý – chuỗi tiến trình gia tăng giá trị </i>

– Sản phẩm – hàng hóa, dịch vụ  nhu cầu môi trường

1.2. Tổ chức

<i>Về hành vi: “Một bộ sưu tập các quyền hạn, lợi ích, nghĩa vụ và </i>

<i>trách nhiệm được cân bằng một cách tinh vi trong một thời gian </i>

<i>nhất định qua xung đột và giải quyết xung đột” (Laudon) </i>

Đặc trưng của một tổ chức

– Cấu trúc

– Quá trình

1.2. Tổ chức

Tổ chức là quá trình gia tăng giá trị

– Giá trị gia tăng  kỹ năng, tri thức, thời gian, nguồn lực & vốn

– Giá trị gia tăng được nhận thức bởi khách hàng qua giá, dịch

vụ, chất lượng, hay sự độc đáo của sản phẩm