Tiet 10 nhung cau hat ve tinh yeu que huong

Ngữ văn 7 Tiết 10


I. Đọc tìm hiểu khái quát:
1. Đọc:


I.

Đọc tìm hiểu khái quát
1. Đọc


Hệ đề tài trong ca dao

Đề tài về đời sống
riêng t và đời sống
gia đình

Tiết 9: Những câu
hát về tình cảm
gia đình
Tiết 10: Những
câu hát về tình
yêu quê hơng, đất

Đề tài về đời sống
xà hội

Tiết 13: Những

câu hát than thân
Tiết 14: Những
câu hát châm
biếm.


2. Chủ đề:
Những câu hát về tình yêu quê hơng,
đất nớc con ngời.

3. Thể
thơ:
- Bài 2 và 3: Lục bát chính thể ( 6/8)
- Bài 1 và 4: Lục bát biến thể.

4. Kết cấu:
- Lối đối đáp: Bài 1

- Lối kể chuyện: Bài 2, 3, 4 ( Cảm xúc tâm
trạng...)


II. Đọc Tìm hiểu chi
1. Bài ca dao số 1
tiết:

Ô Cầu Giấy

Ô Quan Chởng

Sông Thơng

Núi Tản


Đây là thể loại đối đáp thờng gặp
trong ca dao trữ tình giao duyên cổ
truyền Việt Nam. Có lời hỏi của bên nam
(nữ) và lời đáp của bên nữ (nam) xoay
quanh một chủ đề về sản vật hoặc về
cảnh giàu đẹp của quê hơng, đất nớc.
Mối quan hệ giữa ngời hỏi và ngời đáp
có khi lạ, khi quen nhng cả hai bên đều
lịch sự, tế nhị, duyên dáng và đều
thông minh khi hỏi cũng nh khi trả lời.


Hát đối đáp thờng mang hình thức
hát đố: Một bên là câu đố - lời thách đố
; một bên là lời đáp, lời giải. Hình thức
vui chơi, ca hát lý thú này thờng diễn ra
có khi giữa buổi trồng khoai, gặt lúa,
có khi lại trong đêm trăng sáng, bên
cổng làng, dới gốc đa già, trai xóm trên
với gái xóm dới, râm ran, ríu rít, không
dứt tiếng hát, tiếng cời. Đó là sinh hoạt
văn hóa tinh thần độc đáo của c d©n ng
êi ViƯt

a. Hình thức nghệ
thuật
- Hình thức đối đáp (nam nữ)
- Một bên là câu đố một bên là lời đáp lời
giải đố.


30
0
20
60
50
80
40
10
70
90
1
8
7
6
5
4
3
2
9
Câu hỏi:
1.

Nội dung của lời hát đối là gì?
Theo em, có điều gì thú vị
trong cách hỏi của chàng trai?

2. Vì sao chàng trai, cô gái lại dùng
những địa danh với những đặc
điểm nh vậy để hỏi - đáp với
nhau?


b. Nội dung:
Hỏi - đáp về những địa danh mang
những đặc điểm nổi bật của lịch sử,
văn hoá, địa lý nh Thành Hà Nội, sông Lục
đầu Quảng Ninh, Sông Thơng Bắc giang,
Núi Thánh Tản, Ba Vì, đền Sòng Thanh
Hoá.

Thử tài nhau về hiểu biết lịch sử, địa
lý, văn hoá. Qua đó bộc lộ tình yêu, niềm tự
hào về quê hơng đất nớc.


4. Bài ca dao số 4:
Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông
bát ngát,
Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, bát ngát mênh
mông.
Thân em nh chẽn lúa đòng đòng,
Phất phơ dới ngọn nắng hồng ban mai.

Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông
bát
ngát.
Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, bát ngát
mênh mông
Em có nhận thấy điều gì khác lạ trong cách
ngắt nhịp và số tiếng của 2 câu ca dao trên
không ? Điều khác lạ đó biểu hiện điều gì?


a. Nghệ thuật:

ãHai dòng thơ đầu.
4/4/4 (12 tiếng)
4/4/4 (12 tiếng)
Gợi tả sự dài rộng bao la,
mênh mông của cánh
đồng


Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông
bát
ngát.
Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, bát ngát
mênh mông

HÃy chỉ ra các biện pháp nghệ thuật
đà đợc sử dụng trong 2 câu ca dao trên?

Hai dòng thơ đầu
Đứng bên ni đồng, ngó bên tê đồng, mênh mông bát ngát.
Đứng bên tê đồng, ngó bên ni đồng, bát ngát mênh mông

Điệp
ngữ,

đối
xứng,

đảo
ngữ.

Các biện các biện pháp nghệ thuật trên
có tác dụng diễn tả điều gì?


Thay đổi vị trí quan sát tạo
cảm giác nhìn phía nào cũng
thấy cánh đồng rộng lớn mênh
mông T thế năng động, làm chủ
vẻ đẹp giàu của quê hơng.


ã Hai câu cuối:
Thân em nh chẽn lúa đòng
đòng,
Phất phơ dới ngọn nắng hồng ban

mai.
Hai câu thơ cuối có những nét đặc
biệt gì?
(Về số tiếng, cách ngắt nhịp, biện
pháp tu từ, từ ngữ đặc tả,)


a.Nghệ thuật:
. Hai dòng thơ đầu.
ã Hai câu cuối.
2/5( 7 tiếng)
2/6 ( 8 tiếng)
ý thức về vẻ đẹp của quê hơng và vẻ đẹp
của chính mình


Câu hỏi
? Biện pháp nghệ thuật nào đà đợc
sử dụng trong lời tâm tình của cô
gái?Giữa cô gái và chẽn lúa đòng
đòng phất phơ dới ngọn nắng hồng
ban mai có những nét tơng đồng
nào?


Biện pháp so sánh

Sự vật A: Thân em

Nh

Sự vật B: chẽn lúa
đòng
đòng,
phất
phơ
dới
ngọn nắng hồng
ban mai

Vẻ đẹp trẻ trung,căng tràn sức sống và
niềm lạc quan yêu đời của cô gái trớc
vẻ đẹp của quê hơng.
.


Em có nhận xét nh thế nào về
cách lựa chọn, sử dụng từ ngữ
qua hình ảnh:"Chẽn lúa đòng
đòng,phất phơ dới ngän n¾ng
hång ban mai".


4.2. Nội dung:
ã Bức tranh hoàn chỉnh về vẻ
đẹp của ngời con gái trên
cánh đồng lúa quê hơng
mênh mông bát ng¸t