VĂN 8 CV 5512

GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
Tuần 21
Ngày soạn:
Tiết 82,83
Ngày dạy
Hẹn chủ nhật mình sẽ làm mấy tuần đầu và chủ động gửi các bạn tuần tiếp theo
trong vịng tối đa 10 ngày. Cam, kết khơng để các bạn phải thiếu giáo án thực hiện
Liên hệ zalo 0833703100 nhé.
TÊN BÀI DẠY: KHI CON TU HÚ
( Tố Hữu)
Môn học: Ngữ văn lớp: 8
Thời gian thực hiện: 2 tiết( 82,83 )
I. Mục tiêu
1. Kiến thức:
Giúp HS nắm được
- Những hiểu biết bước đầu về tác giả Tố Hữu.
- Nghệ thuật khắc họa hình ảnh( thiên nhiên, cái đẹp của cuộc đời tự do)
- Niềm khao khát cuộc sống tự do, lý tưởng cách mạng của tác giả.
2. Năng lực
a. Năng lực chung: Năng lực tự chủ và tự học, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo,
năng lực giao tiếp và hợp tác.
b. Năng lực chuyên biệt:
- Rèn luện kĩ năng cảm thụ bài thơ trữ tình.
- Đọc diễn cảm một tác phẩm thơ thể hiện tâm tư người chiến sĩ cách mạng bị giam giữ
trong ngục tù.
- Nhận ra và phân tích được sự nhất quán về cảm xúc giữa hai phần của bài thơ; thấy
được sự vận dụng tài tình thể thơ truyền thống của tác giả ở bài thơ này.
- Rèn KNS : giao tiếp, suy nghĩ sáng tạo, xác định giá trị bản thân
3. Phẩm chất:
- Giáo dục lịng kính u những chiến sĩ cách mạng, biết ơn và yêu cuộc sống.
II. Thiết bị dạy học và học liệu

- Kế hoạch bài dạy, máy chiếu, máy tính, SGK, SGV, TLTK
- Phần chuẩn bị của HS
1


GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
III. Tiến trình dạy- học
1. Hoạt động 1: Mở đầu
a)Mục tiêu: Giúp học sinh huy động những kiến thức đã học để kết nối vào bài học, tạo
tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh.
b) Nội dung: Giáo viên hướng dẫn học sinh xác định vấn đề cần giải quyết qua thực
hiện nhiệm vụ GV giao
c) Sản phẩm: Phần kiến thức cũ của HS
d) Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của GV và HS
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học
tập:

? Em đã được học tác phẩm nào của
nhà thơ Tố Hữu trong chương trình
Ngữ Văn THCS
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học
tập
Học sinh: làm việc cá nhân -> đứng
tại chỗ trả lời
- Giáo viên quan sát, động viên, hỗ
trợ khi học sinh cần.
Bước 3: báo cáo kết quả và thảo
luận
- 1 HS báo cáo kết quả

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện
nhiệm vụ
- GV nhận xét, đánh giá
- GV nhận xét, dẫn dắt vào bài học:
Như vậy, ở chương trình Ngữ văn lớp
6, các em đã được tìm hiểu bài thơ
“Lượm” của nhà thơ Tố Hữu. Lên
đến chương trình Ngữ Văn lớp 8, các
2

Nội dung cần đạt


GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
em tiếp tục được tìm hiểu về thơ Tố
Hữu qua bài thơ “ Khi con tu hú”. “
Khi con tu hú” là khúc ca tâm tình thể
hiện sâu sắc lịng yêu cuộc sống và
niềm khao khát tự do cháy bỏng, là
bức chân dung tinh thần tự họa của
người thanh niên cộng sản Tố Hữu .
Giờ học ngày hôm nay, cô cùng các
em sẽ tìm hiểu bài thơ này.
2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới
Nhiệm vụ 1: Giới thiệu chung
a)Mục tiêu:
- Học sinh nắm được những thông tin chung về tác giả và tác phẩm
b) Nội dung: Giáo viên hướng dẫn học sinh xác định vấn đề cần giải quyết qua thực
hiện nhiệm vụ theo hệ thống câu hỏi khai thác chú thích sgk
c) Sản phẩm: Phần làm việc và câu trả lời của HS

+ Nêu được thông tin về tác giả
+ Nêu được hoàn cảnh sáng tác văn bản
d) Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của GV và HS
Nội dung cần đạt
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học I. Giới thiệu chung.
tập:
1. Tác giả (1920- 2002)
- Tên thật: Nguyễn Kim Thành
- Quê: tỉnh Thừa Thiên Huế
- Lá cờ đầu của thơ ca cách mạng và
kháng chiến.
?Qua việc đọc và chuẩn bị bài ở nhà - Sự thống nhất đẹp đẽ giữa cuộc đời cách
một em hãy khái quát cho cơ những mạng và cuộc đời thơ.
thơng tin chính về tác giả Tố Hữu?
? Ngồi những thơng tin bạn đã trình
bày có bạn nào bổ sung thơng tin về
tác giả không?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học
tập
- Một số tác phẩm chính: Từ ấy (1937- Học sinh: lắng nghe câu hỏi-> vận
3


GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
dụng chú thích sgk làm việc cá nhân
1946), Việt Bắc (1946-1954), Gió lộng
(1955-1961), Ra trận (1962-1971), Máu
- Học sinh quan sát, trả lời câu hỏi
và hoa (1972-1977), Một tiếng đờn

- Học sinh bổ sung thông tin
(1979-1992)...
Bước 3: báo cáo kết quả và thảo
luận
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện
nhiệm vụ
- Học sinh nhận xét, đánh giá, bổ sung
- Giáo viên nhận xét, đánh giá
-> Giáo viên chốt kiến thức
Các em ạ! Mảnh đất Huế mộng mơ
với sông Hương, núi Ngự cùng những
làn điệu dân ca đã sinh ra Tố Hữu
con chim đầu đàn, lá cờ đầu của thơ
ca cách mạng Việt Nam. Nhắc đến Tố
Hữu chúng ta nhắc đến sự thống nhất
đẹp đẽ giữa cuộc đời cách mạng với
cuộc đời thơ. Con đường thơ của ông
theo sát những biến cố lịch sử của dân
tộc Việt Nam trong thế kỉ XX.
? Hãy kể tên một số tác phẩm chính
của nhà thơ Tố Hữu?
GV: Ngay từ những ngày đầu bắt đầu
sự nghiệp sáng tác, thơ Tố Hữu đã
được soi sáng bởi lý tưởng cách
mạng, thể hiện một tâm hồn nồng
nhiệt, say sưa. Sự nồng nhiệt say sưa
ấy đã xuyên suốt đời thơ của ông làm
nên một phong cách thơ riêng biệtphong cách nhà thơ- chiến sĩ Tố Hữu.
- Giáo viên chiếu tranh trường Quốc
học Huế: Đây là trường Quốc học

Huế với hai góc nhìn xưa và nay. Đây
cũng chính là nơi ơng đã giác ngộ lí
tưởng cách mạng. Ơng tham gia hoạt
động cách mạng rất sơi nổi, tích cực.
Sau cách mạng, ông giữ nhiều chức
vụ quan trọng trong bộ máy lãnh đạo
Đảng và chính quyền : Ủy viên Bộ
4


GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
Chính trị, Bí thư Ban chấp hành
Trung ương Đảng, Phó chủ tịch Hội
đồng Bộ trưởng.
- Giáo viên chiếu tiếp tranh Tố Hữu
và Hồ Chí Minh: Tiếp theo là hình
ảnh Tố Hữu và lãnh tụ Hồ Chí Minh.
Nhà thơ Tố Hữu là người viết về Hồ
Chí Minh sâu sắc và cảm động, đặc
biệt: Sáng tháng Năm, Theo chân
Bác…
Với những đóng góp to lớn của
mình cho sự nghiệp văn học nghệ 2. Văn bản
thuật nước nhà. Ơng được nhà nước - Hồn cảnh ra đời: khi Tố Hữu bị giam
trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về cầm trong nhà lao Thừa Phủ Huế (7/
văn học nghệ thuật (năm 1996) và 1939)
nhiều giải thưởng cao quý khác.
? Dựa vào chú thích * sách giáo khoa,
em hãy cho biết hoàn cảnh ra đời của
bài thơ có gì đặc biệt?

- Giáo viên: Tố Hữu đang ở lứa tuổi
18 cảm thấy “ sung sướng vô biên khi
bắt gặp lý tưởng cộng sản, đang say
mê hoạt động cách mạng với tâm hồn
phơi phới, lạc quan, yêu đời, bỗng bị
nhốt giam trong nhà tù tăm tối, cách
biệt hoàn toàn với cuộc sống bên
ngoài.
Các em quan sát tranh nhà lao Thừa
Phủ Huế. Nơi được coi khơng khác gì
chốn địa ngục trần gian, nơi đã từng
giam cầm, tra tấn dã man nhiều cán
bộ cách mạng của ta. Đây là nơi đã - Trích từ tập thơ Từ ấy (1937-1946)
giam giữ người tù cách mạng Tố Hữu.
Đến tháng 3/1942, Tố Hữu vượt ngục,
bắt liên lạc với Đảng và đã tham gia
lãnh đạo Tổng khởi nghĩa tháng Tám
(1945) tại Huế.
? Bài thơ được trích từ tập thơ nào?
- Giáo viên chiếu tranh tập thơ Từ ấy.
- Giáo viên giới thiệu: Đây là hình
5


GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
ảnh trang bìa tập thơ đầu tay của Tố
Hữu. Tập thơ “Từ ấy” được đánh giá
là cuốn cẩm nang tinh thần của thanh
niên lúc bấy giờ.
Nhiệm vụ 2: Đọc - hiểu văn bản

a)Mục tiêu:
- Học sinh nắm được những kiến thức cơ bản của văn bản, tìm hiểu được chú thích, thể
thơ, chia bố cục và bức tranh thiên nhiên.
b) Nội dung:Giáo viên hướng dẫn học sinh xác định vấn đề cần giải quyết qua thực
hiện nhiệm vụ khai thác văn bản.
c) Sản phẩm: Phần làm việc và câu trả lời của HS
d) Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của GV và HS

Nội dung cần đạt

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học
tập: HS đọc, tìm hiểu chú thích, pt bố
cục, pt bức tranh mùa hè
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học
tập
- Học sinh: lắng nghe câu hỏi-> vận
dụng kiến thức đã học -> khái quát
kiến thức.
Bước 3: báo cáo kết quả và thảo
luận
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện
nhiệm vụ
- Học sinh nhận xét, đánh giá, bổ
sung.
II. Đọc - hiểu văn bản
- GV nhận xét, đánh giá
- GV nhận xét, chốt kiến thức
1. Đọc - chú thích
? Bài thơ viết theo thể thơ nào?

- Thơ lục bát
- Thể thơ lục bát
? Trong bài thơ này, tác giả đã sử
6


GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
dụng những phương thức biểu đạt
nào?
- Phương thức biểu đạt: Biểu cảm kết
- Biểu cảm kết hợp miêu tả.
hợp miêu tả.
? Với thể thơ lục bát, phương thức
biểu cảm kết hợp với miêu tả, theo
em, ta nên đọc bài thơ này với giọng
đọc như thế nào để thể hiện được cái
hay, cái đẹp của bài thơ?
- Giáo viên hướng dẫn cách đọc: Đây
là bài thơ trữ tình viết theo thể lục bát,
lại ra đời trong hoàn cảnh tù ngục nên
các em phải đọc thể hiện được cảm
xúc của người tù trong bài thơ: Đoạn
đầu với giọng tha thiết vui, náo nức,
phấn chấn , đoạn sau với giọng bực
bội, uất ức và chú ý các từ ngữ cảm
thán …
- Giáo viên đọc một đoạn -> gọi một
học sinh đọc tiếp-> Gọi một HS đọc
cả bài.
- Giáo viên theo dõi, sửa chữa lỗi đọc.

- Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm
hiểu chú thích.
? Em hiểu “nắng đào” là nắng như thế
nào ?
? “Phịng” ở đây là gì ?
? Trong bài có nhắc đến lồi chim tu
hú. Em biết gì về lồi chim này?
? Dựa vào bài soạn chuẩn bị ở nhà,
hãy cho biết bài thơ có thể chia làm
mấy phần? Nội dung từng phần?
- Chia bố cục: 6 câu đầu (phần 1), 4
câu cuối (phần 2)
- Giáo viên chiếu: 2 phần
? Quay trở lại nhan đề bài thơ, em
nhận thấy nhan đề bài thơ có gì đặc
biệt?

2. Bố cục: 2 phần
- Phần 1: Bức tranh mùa hè
- Phần 2: Tâm trạng của người tù cách
mạng.

- Nhan đề: - Chưa trọn vẹn nghĩa.
- nhan đề bài thơ bỏ lửng như vậy sẽ gây
tò mị, cuốn hút và gợi liên tưởng
3. Phân tích

7

GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
? HS đọc 6 câu thơ đầu.
a. Bức tranh mùa hè
? Qua phần bạn đọc em nhận thấy
Khi con tu hú gọi bầy
giọng điệu của 6 câu thơ đầu có gì đặc Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
biệt?
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
? Với giọng điệu vui tươi, hào hứng Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Tố Hữu đã vẽ lên một bức tranh mùa
Trời xanh càng rộng càng cao
hè . Theo em, bức tranh mùa hè được Đôi con diều sáo lộn nhào từng không...
tác giả miêu tả trực tiếp hay gián tiếp? - giọng điệu: vui tươi, hào hứng
Vì sao em biết?
- Miêu tả gián tiếp (chỉ là tái hiện trong
tâm tưởng, miêu tả qua trí tưởng tượng).
Vì nhà thơ đang bị giam trong nhà lao.
- Âm thanh, màu sắc, hương vị, không
? Vậy bức tranh mùa hè ấy được hiện gian
lên qua những phương diện nào?
? Quan sát vào bức tranh mùa hè
trong 6 câu thơ trên và cho biết bức
tranh mùa hè được mở ra bằng những * Âm thanh:
âm thanh nào ?
+ Tu hú gọi bầy
+ Tiếng ve ngân
+ Tiếng diều sáo
-> âm thanh quen thuộc, gần gũi, là
? Những âm thanh đó có gì đặc biệt?
những âm thanh đặc trưng của mùa hè

? Vậy những âm thanh ấy đã gợi ra -> gợi cuộc sống tươi vui, tưng bừng, rộn
một cuộc sống như thế nào?
rã.
GV bình: Bức tranh mùa hè được mở
ra bằng âm thanh của tiếng chim tu hú
gọi bầy, âm thanh của tiếng ve ngân
nga trên vòm lá xanh râm mát và trên
trời cao là âm thanh vi vu của diều
sáo tạo thành bản nhạc giao hưởng
tưng bừng, rộn rã. Để rồi sau những
âm thanh ấy là một thế giới rộn ràng,
tưng bừng, tràn trề sức sống đã mở ra,
thức dậy, mời gọi làm cho nhân vật
trữ tình quên đi nỗi cô đơn
? Vậy những màu sắc ấy được gợi lên * Màu sắc:
qua những hình ảnh thơ nào ?
- Màu vàng:
+ lúa chiêm chín
+ của bắp vàng hạt
- Màu hồng của nắng: nắng đào
8


GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
? Qua những chi tiết, hình ảnh thơ - Màu xanh của trời
trên em có nhận xét gì về cách dùng
-> Dùng những tính từ gợi tả màu sắc
từ ngữ của nhà thơ ?
? Thơng qua những tính từ gợi tả màu  đẹp, rực rỡ, hài hòa, tươi tắn.
sắc, em hình dung ra một bức tranh

mùa hè như thế nào ?
GV bình : Bằng một loạt các tính từ
chỉ màu sắc đặc biệt là sự sáng tạo
trong dùng từ “nắng đào” (nắng hồng)
nhà thơ Tố Hữu đã vẽ lên một bức
tranh rực rỡ sắc màu, tràn trề nhựa
sống.
* Hương vị:
? Bức tranh mùa hè đâu chỉ có âm + lúa chiêm đang chín
thanh, màu sắc mà cịn đong đầy + trái cây ngọt dần.
hương vị. Em hãy tìm những chi tiết
-> đang , dần: phó từ chỉ sự vận động
thơ miêu tả hương vị ấy ?
của sự vật.
? Qua hai từ đang và từ dần, giúp em
cảm nhận điều gì?
GV bình : Các phó từ : đang dần trong
câu thơ “Lúa chiêm đang chín, trái
cây ngọt dần” đã diễn tả được sự sống
đang vận động bên trong từng sinh
thể. Các từ “đang ”, “dần” kết hợp với
từ “chín ”, “ngọt” gợi ra sự vật đang
trong giai đoạn căng tròn, viên mãn,
ngọt ngào.
-> hương vị ngọt ngào.
? Vậy một cuộc sống với hương vị
như thế nào được gợi ra từ những * Khơng gian:
hình ảnh thơ trên
- Trời xanh càng rộng càng cao
GV : Bức tranh mùa hè rộn rã âm

- Diều sáo lộn nhào từng không…
thanh, rực rỡ sắc màu, ngọt ngào
-> cặp từ hơ ứng, tính từ, hình ảnh sống
hương vị được mở thêm ra qua hình
động, dấu chấm lửng.
ảnh nào ?
? Theo em tác giả đã dùng những biện -> không gian bao la, rộng lớn, tự do,
pháp nghệ thuật nào trong hai câu thơ khoáng đạt.
trên ?
?Một không gian như thế nào hiện lên
qua hai câu thơ đấy?
GV : Bầu trời xanh cao rộng, hình ảnh
con diều sáo lộn nhào trong không
gian rộng lớn, bao la của bầu trời đầy
9


GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
nắng, gió, tất cả gợi ra một khơng
gian tự do, thống đạt.
Qua phần cảm nhận chi tiết, hình ảnh -> Bức tranh mùa hè đẹp, tràn đầy sức
trên, em hãy nhận xét khái quát về sống, chan chứa ánh sáng, rực rỡ sắc
cảnh mùa hè ở 6 câu thơ đầu?
màu, ngọt ngào hương vị, không gian
- Giáo viên vừa chiếu vừa bình: Với bao la, khống đạt, gợi cuộc sống tự do.
hình ảnh thơ giản dị, gần gũi, thân
thiết đã giúp người đọc cảm nhận
được âm thanh tưng bừng, rộn rã. Bức
tranh của mùa hè cũng được phối màu
khá độc đáo, chan chứa ánh sáng, rực

rỡ sắc màu: sắc vàng của lúa chiêm,
của bắp, sắc hồng của nắng, sắc xanh
của trời. Và đâu đó ngọt ngào, ngan
ngát hương thơm của đồng lúa chín,
của những trái cây trong vườn.
Rõ ràng, 6 câu thơ đầu khơng có
một từ ngữ nào nói về mùa hè nhưng
chúng ta vẫn nhận ra mùa hè thật sơi
động, tràn đầy sức sống qua các hình
ảnh: tiếng chim tu hú, lúa chiêm, trái
cây, vườn, tiếng ve, diều sáo... Đây
chính là bức họa bằng thơ được cảm
nhận trong tâm tưởng của người chiến
sĩ bị giam cầm trong ngục tối. Phải
chăng đây là một cuộc vượt ngục
bằng tinh thần, ý chí. Thật đúng như
Hồ Chí Minh đã từng viết:
Thân thể ở trong lao
Tinh thần ở ngoài lao
Muốn nên sự nghiệp lớn
Tinh thần càng phải cao
=> Tâm hồn nhạy cảm, tình u thiên
? Từ đó em cảm nhận gì về nét đẹp nhiên, yêu cuộc sống tự do.
tâm hồn của người tù cách mạng.
* Gv chuyển giao nhiệm vụ :
HS tìm hiểu tiếp 4 câu còn lại của
bài thơ. Khái quát được nội dung
và nghệ thuật
Nhiệm vụ 2: Đọc - hiểu văn bản( tiếp)
10

GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
a)Mục tiêu:
- Học sinh nắm được những kiến thức cơ bản của văn bản nắm được bức tranh tâm
trạng người tù.
b) Nội dung:Giáo viên hướng dẫn học sinh xác định vấn đề cần giải quyết qua thực
hiện nhiệm vụ khai thác văn bản.
c) Sản phẩm: Phần làm việc và câu trả lời của HS
d) Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của GV và HS

Nội dung cần đạt

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học
tập:
II. Đọc - hiểu văn bản( tiếp)
b. Tâm trạng của người tù cách mạng
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học
Ta nghe hè dậy bên lòng
tập
Mà chân muốn đạp tan phịng, hè ơi !
- Học sinh: quan sát thơ, lắng nghe
Ngột làm sao, chết uất thơi
Con chim tu hú ngồi trời cứ kêu !
câu hỏi-> suy nghĩ, trả lời-> khái quát
- Nhịp thơ biến đổi : Có sự thay đổi về
kiến thức.
nhịp thơ: 2/ 4 và 6/ 2; 3/3 và 6/2
Bước 3: báo cáo kết quả và thảo

- Giọng điệu mạnh mẽ, uất ức.
luận
- Từ ngữ cảm thán: ôi, làm sao, thơi
- Sử dụng liên tiếp các tính từ, động từ
mạnh: dậy, đạp tan, ngột, chết uất
- Giáo viên đọc 4 câu thơ cuối
? Qua phần theo dõi đọc, em thấy nếu
6 câu thơ đầu nhịp thơ đều, nhịp
-> Tâm trạng bực bội, ngột ngạt, muốn
nhàng, thiết tha thì đến 4 câu thơ cuối
phá tan xiềng xích
nhịp thơ có gì đặc biệt?
-> Khao khát tự do mãnh liệt, hướng tới
cuộc đời tự do.
? Nhịp thơ biến đổi như vậy đã tạo
cho khổ thơ cuối giọng điệu như thế
nào ?
? Để diễn tả tâm tư người tù tác giả sử
dụng hệ thống từ ngữ ntn?
? Qua đó, giúp em hình dung ra tâm
trạng của người tù như thế nào?
11


GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
? Em có nhận xét gì về cách bộc lộ
cảm xúc của nhà thơ?
? Em còn cảm nhận được điều mãnh
liệt nào đang diễn ra trong tâm hồn
nhà thơ

- Gv bình: Nếu 6 câu thơ đầu gợi ra
một khơng gian mùa hè khống đạt,
tự do thì 4 câu thơ cuối là một khơng
gian tù túng, chật hẹp. Vì vậy, càng
say mê tưởng tượng cuộc sống bên
ngoài, càng khao khát cuộc sống tự
do, người chiến sĩ càng căm uất khi
cứ bị giam hãm trong tù. Niềm khao
khát cùng với sự phẫn uất ấy đã trở
thành nội lực ở bên trong khiến anh
chỉ muốn đạp tung cánh cửa nhà tù,
đập tan cả chế độ Thực dân áp bức,
bất công. Các em ạ, cách mạng Việt
Nam lúc này đang cần kíp lắm, đang
chuẩn bị rất tích cực cho cho cuộc
Tổng khởi nghĩa. Là người chiến sĩ, - Hình ảnh tiếng chim tu hú:
Tố Hữu càng khao khát tự do, để
Mở
- tín hiệu của mùa hè.
được cống hiến cho cách mạng. Đã đầu bài - gợi cuộc sống tự do.
vậy, tiếng chim tu hú cứ kêu, cứ dội
thơ
- gợi tâm trạng náo nức
mãi vào lịng như thơi thúc, giục giã,
Kết
- gợi khơng gian tù ngục
cảnh mùa hè cứ mời gọi da diết thì
thúc - lời thúc giục mạnh mẽ
càng nhói sâu vào cảnh ngộ người tù, bài thơ khát vọng tự do

càng khiến người chiến sĩ thêm ngột
ngạt, uất ức trong chốn tù đầy.
? Mở đầu và kết thúc bài thơ đều có
âm thanh tiếng chim tu hú nhưng ý
nghĩa có giống nhau khơng?
- Gv nhấn mạnh: Khác nhau nó gợi ra
2 thế giới đối lập.
- Hình ảnh tiếng chim tu hú ở đầu
bài thơ là tín hiệu của mùa hè, gợi
cuộc sống tự do, gợi tâm trạng náo -> kết cấu đầu - cuối tương ứng.
nức.
=> Lịng u đời, u lí tưởng của người
12


GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
-> bộc lộ niềm khát khao cuộc sống tự chiến sĩ cộng sản trong cảnh tù ngục.
do.
- Hình ảnh tiếng chim tu hú kết
thúc bài thơ gợi ra không gian tù
ngục, lời thúc giục mạnh mẽ khát
vọng tự do.
c. Ý nghĩa nhan đề bài thơ
->bộc lộ trực tiếp niềm khát khao tự - Nhan đề độc đáo, giàu chất trữ tình, gợi
do
liên tưởng và tạo mạch cảm xúc xuyên
? Hình ảnh tiếng chim tu hú mở đầu suốt cho bài thơ: tín hiệu của mùa hè,
và kết thúc bài thơ đã mang đến một cuộc sống tự do; gợi ra khơng gian tù
kết cấu đặc biệt cho bài thơ, đó là kết ngục và là lời thúc giục mạnh mẽ khát
cấu gì?

vọng tự do.
? Nếu ở 6 câu thơ đầu các em cảm ->HS: Khi con tu hú gọi bầy người tù
nhận được ở người tù cách mạng là cách mạng thấy được một bức tranh
một tâm hồn yêu đời tha thiết thì ở 4 thiên nhiên mùa hè tưng bừng, rộn rã,
câu thơ cuối, giúp em hiểu thêm nét người chiến sĩ ấy chỉ muốn đạp tung
đẹp nào trong tâm hồn người chiến sĩ? cánh cửa nhà tù ra với thế giới bên
? Sau khi tìm hiểu hình ảnh chim tu ngoài.
hú đầu và cuối bài thơ và tâm trạng 4. Tổng kết.
của người tù CM, em hãy cho biết ý a.Nghệ thuật
nghĩa nhan đề Khi con tu hú ?
- Thể thơ lục bát, giàu nhạc điệu, mượt
? Hãy viết một câu văn có 4 chữ đầu mà, uyển chuyển.
là “ Khi con tu hú” để tóm tắt nội - Lời thơ đầy ấn tượng bộc lộ cảm xúc
dung bài thơ?
thiết tha, sơi nổi, mạnh mẽ
b. Nội dung
- Lịng yêu cuộc sống, niềm khát khao tự
do cháy bỏng của người chiến sĩ trong
hoàn cảnh tù đày.
*Ghi nhớ (Sách giáo khoa/ T20)

? Khái quát những nét đặc sắc về
nghệ thuật của bài thơ?
? Những đặc sắc về nội dung của tác
phẩm?
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện
nhiệm vụ
- Học sinh nhận xét, đánh giá, bổ
13

GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
sung.
- GV nhận xét, đánh giá
- GV nhận xét, chốt kiến thức
Hoạt động 3: Luyện tập
a) Mục tiêu:
- Học sinh biết vận dụng kiến thức vừa học giải quyết bài tập cụ thể
- Rèn kỹ năng vận dụng kiến thức đã học vào viết bài.
b) Nội dung: Thực hiện các yêu cầu GV giao
c) Sản phẩm: Phần làm bài tập của HS
d) Tổ chức thực hiện
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập:
Giáo viên chuyển giao nhiệm vụ:
Bài tập 1: Đọc diễn cảm bài thơ Khi con tu hú?
- Giáo viên hướng dẫn học sinh học thuộc bài thơ.
- Giáo viên đọc một câu thơ, học sinh đọc nối câu đến hết bài.
- Giáo viên chú ý sửa lỗi cho học sinh.
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập
- Học sinh: thực hiện theo yêu cầu và hướng dẫn của GV
Bước 3: báo cáo kết quả và thảo luận
- Phần trình bày của HS
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ
GV nhận xét phần trình bày của HS đánh giá và bổ sung, rút kinh nghiệm cho HS.
Hoạt động 4: Vận dụng
a) Mục tiêu: tạo cơ hội cho HS vận dụng những kiến thức, kĩ năng, thể nghiệm giá trị
đã được học vào trong cuộc sống thực tiễn ở gia đình, nhà trường và cộng đồng.
b) Nội dung: Thực hiện yêu cầu GV giao
c) Sản phẩm: Phần trình bày miệng của HS
d) Tổ chức thực hiện

Hoạt động của GV và HS
Nội dung cần đạt
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học
tập:

14


GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
? Sau khi học xong bài thơ, em đã rút
ra những bài học gì cho bản thân?
? Em sẽ phải làm gì để xứng đáng với
sự cống hiến của các thế hệ đi trước
vì một Việt Nam độc lập như ngày
nay?
- Giáo viên quan sát, động viên, hỗ
trợ khi học sinh cần.
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học
tập
Học sinh: làm việc cá nhân -> trao
đổi với bạn cặp đơi-> trình bày miệng
Bước 3: báo cáo kết quả và thảo
luận
HS trình bày
- bài học về tình u cuộc sống, tình
u lí tưởng, cách mạng.
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện
nhiệm vụ
- Học sinh nhận xét, đánh giá, bổ
sung.

- GV nhận xét, đánh giá-> chốt kiến
thức
Chuyển giao nhiệm vụ học tập về
nhà
- Học thuộc lòng bài thơ
- Nắm chắc nghệ thuật, nội dung và ý
nghĩa bài học.
- Viết một đoạn văn cảm nhận về bức
tranh mùa hè trong bài thơ.
- Chuẩn bị bài: Tức cảnh Pác Bó.

Tuần
Tiết 84
15

Ngày soạn:
Ngày dạy


GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
TÊN BÀI DẠY: THUYẾT MINH VỀ MỘT PHƯƠNG PHÁP
(CÁCH LÀM)
Môn học: Ngữ văn lớp: 8
Thời gian thực hiện: 1 tiết ( 84 )
I. Mục tiêu
1. Kiến thức:
Giúp HS thấy được
- Sự đa dạng về đối tượng được giới thiệu trong văn bản thuyết minh.
- Đặc điểm, cách làm bài văn thuyết minh.
- Mục đích, yêu cầu, cách quan sát, cách làm bài văn thuyết minh về một phương pháp(

cách làm)
2. Năng lực:
a. Năng lực chung:Năng lực tự chủ và tự học, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo ,
năng lực giao tiếp và hợp tác.
b. Năng lực chuyên biệt:
- Quan sát đối tượng cần thuyết minh: một phương pháp ( cách làm).
-Tạo lập được một văn bản thuyết minh theo yêu cầu : biết viết một bài văn thuyết
minh về một cách thức, phương pháp, cách làm có độ dài 300 chữ.
3.Phẩm chất:
- Chăm học, hoàn thành các bài tập được giao.
II. Thiết bị dạy học và học liệu
- Kế hoạch bài dạy, Bảng phụ, SGK, SGV, TLTK
- Phần chuẩn bị của HS
III. Tiến trình dạy- học
1. Hoạt động 1: Mở đầu
a)Mục tiêu: Giúp học sinh huy động những kiến thức đã học ở bài trước để kết nối vào
bài học, tạo tâm thế và định hướng chú ý cho học sinh.
b) Nội dung: Giáo viên hướng dẫn học sinh xác định vấn đề cần giải quyết qua thực
hiện nhiệm vụ GV giao
c) Sản phẩm: Phần kiến thức cũ của HS
d) Tổ chức thực hiện:
Hoạt động của GV và HS
Nội dung cần đạt
16


GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học
tập:
? Viết đoạn văn trong văn bản thuyết

minh cần lưu ý những điều gì?
- Giáo viên động viên, hỗ trợ khi học
sinh cần.
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học
tập
Học sinh: suy nghĩ và trả lời cá
nhân Bước 3: báo cáo kết quả và
thảo luận
1 Hs trình bày
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện
nhiệm vụ
- Học sinh nhận xét, đánh giá, bổ
sung.
- GV nhận xét, đánh giá
- GV nhận xét, dẫn dắt vào bài học:
2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới
a)Mục tiêu:
- Đặc điểm, cách làm bài văn thuyết minh.
- Mục đích, yêu cầu, cách quan sát, cách làm bài văn thuyết minh về một phương pháp(
cách làm)
b) Nội dung:Giáo viên hướng dẫn học sinh xác định vấn đề cần giải quyết qua thực
hiện nhiệm vụ theo hệ thống câu hỏi khai thác VD SGK
c) Sản phẩm: Phần làm việc và câu trả lời của HS
d) Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học I. Giới thiệu một phương pháp (cách
tập:
làm)
- Học sinh đọc các văn bản trong SGK
1. Ví dụ:
tr24

- 3 mục (SGK)
- Vì muốn làm một cái gì thì phải có
? Bài (a) có những mục nào?
ngun vật liệu, có cách làm và có yêu
? Bài (b) có những mục nào?
cầu thành phẩm. (tức là sản phẩm làm ra,
? Hai bài có những mục nào chung?
tức là chất lượng)
17


GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
* Làm cái gì cũng phải có ngun vật
+ Làm thân em bé
liệu, cách làm, yêu cầu thành phẩm.
+ Làm đầu em bé; vẽ mắt mũi, mồm; gắn
vào thân; làm mũ.
+ Làm cánh tay, bàn tay.
? Cách làm được trình bày theo thứ tự
- Làm chân, quả bóng.
nào
+ Gắn hình em bé đá bóng lên một miếng
Ở bài (a) ?
ván.
+ Chọn rau ngót, nhặt rau, rửa rau
+ Chọn thịt, thái ...
+ Cách nấu
- Thuyết minh cách làm là phần quan
trọng. Cần trình bày rõ cái nào làm trước,
cái nào làm sau theo một thứ tự nhất định

thì mới cho một kết quả mong muốn.
- Lời văn ngắn gọn súc tích.
Ở bài (b)
2. Kết luận
? Em thấy khi thuyết minh cách làm cần
chú ý điều gì?
? Nhận xét về lời văn trong 2 ví dụ trên?
? Vậy hãy nêu cách thuyết minh về một
phương pháp.
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS lắng nghe, quan sát ngữ liệu, trình
bày, nhận xét lẫn nhau
- Giáo viên quan sát, động viên, hỗ trợ
khi học sinh cần.
Bước 3: báo cáo kết quả và thảo luận
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện
nhiệm vụ
- Gv sửa chữa, đánh giá, rút kinh nghiệm
-> Giáo viên chốt kiến thức theo ghi nhớ
sgk
Hoạt động 3: Luyện tập
a) Mục tiêu: - HS biết vận dụng kiến thức vừa học trên để thực hiện một bài tập.
- Rèn kỹ năng vận dụng kiến thức đã học vào làm bài.
18


GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
b) Nội dung: Thực hiện các yêu cầu GV giao
c) Sản phẩm: Phần làm bài tập của HS
d) Tổ chức thực hiện:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập
tập:
- Học sinh:
+ Các nhóm đọc nội dung thảo luận
của nhóm mình, thảo luận trả lời câu hỏi
vào phiếu học tập.
+ Các nhóm lần lượt trao đổi phiếu học
tập cho nhau và bổ sung ý kiến bằng bút
màu khác.
Bước 3: báo cáo kết quả và thảo luận
III. Luyện tập
1. Bài tập 1
- Thuyết minh một trị chơi thơng dụng
của trẻ em.
- MB: Giới thiệu khái quát trò chơi.
- TB:
? Yêu cầu của đề bài.
+ Số người chơi, dụng cụ chơi.
+ Cách chơi (luật chơi): thế nào thì
? Cách làm bài.
thắng, thế nào thì thua, thế nào thì phạm
- Giáo viên hướng dẫn để học sinh biết luật.
khi cần thuyết minh một phương pháp,
+ Yêu cầu đối với trị chơi.
1 cách làm thì phải làm gì, bắt đầu từ
- KB:
đâu, kết thúc ở đâu.
+ Học sinh làm việc theo nhóm.
+ Học sinh báo cáo kết quả.
+ Nhóm khác nhận xét.

2. Bài tập 2
(Dành cho học sinh giỏi)
- Cịn có cách đọc nhanh, đọc thầm để
? Ngồi phương pháp đọc văn bản liên
nắm bắt thông tin nhanh, chính xác.
tục thơng thường cịn có cách đọc nào.
- 3 phần: MB, TB, KB.
? Bài văn có bố cục như thế nào.
- Nêu số liệu, nêu ví dụ.
? Phương pháp thuyết minh.
- Học sinh trả lời theo SGK (vai trò,
? Vai trò của phương pháp đọc nhanh.
cách đọc nhanh)
? Đọc nhanh như thế nào.
? Nếu thiếu con số cụ thể thì ta có thể - Khơng, phương pháp nêu số liệu, nêu
hình dung được tốc độ đọc nhanh hay ví dụ khiến ta hiểu rõ hơn, bài văn tăng
chậm không.
thêm sức thuyết phục.
19


GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập
- HS lắng nghe, quan sát ngữ liệu, trình
bày, nhận xét lẫn nhau
- Giáo viên quan sát, động viên, hỗ trợ
khi học sinh cần.
Bước 3: báo cáo kết quả và thảo luận
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện
nhiệm vụ

GV nhận xét ý thức làm việc của HS
đánh giá và bổ sung, chốt kiến thức cho
HS.
4. Hoạt động 4: Vận dụng
a) Mục tiêu: Giúp học sinh biết vận dụng linh hoạt kiến thức vừa học vào làm BT
b) Nội dung: - Phần nhiệm vụ GV giao, hoạt động cá nhân để thực hiện.
c) Sản phẩm: Phần làm việc của học sinh .
d) Tổ chức thực hiện:
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học
tập:
Tập viết một đoạn văn thuyết minh
về cách làm một món ăn mà em
thích
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học
tập
- HS nghe yêu cầu -> và thực hiện
yêu cầu vào phiếu học tập.
- Từng HS chuẩn bị độc lập
Bước 3: báo cáo kết quả và thảo
luận
Phần Hs làm vào phiếu bài tập
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện
nhiệm vụ
- Gv nhận xét ý thức làm việc của HS
- Gv chốt kiến thức toàn bài, thu
phiếu học tập.
* Chuyển giao nhiệm vụ về nhà cho
HS thực hiện
GV cho HS thực hiện yêu cầu sau:
20

GIÁO ÁN THEO CV 5512 Nguyễn Văn Thọ ĐT, Zalo 0833703100
- Viết thành bài hồn chỉnh cho đề bài
tìm hiểu ở trên
- Học thuộc ghi nhớ, làm bài tập 3
SBT tr18; xem trước bài: ''Thuyết
minh một danh lam thắng cảnh''

21