Giáo án THPT mới 2020 máy tính và xã hội tri thức

MÁY TÍNH VÀ XÃ HỘI TRI THỨC
(Lớp 10, 2 tiết)
Người thực hiện: Hà Văn Giáp
Đơn vị: Trường THPT Sốp Cộp
1. Thông tin bài học
– Loại giáo án: Giáo án lý thuyết
– Chủ đề lớn: Chủ đề A. Máy tính và xã hội tri thức
– Chủ đề con: Tin học và xử lí thơng tin
– Vị trí bài học: Đây là bài học của Tin học 10 - Thời lượng: 2 tiết
2. Mục tiêu
a) Kiến thức, kĩ năng
– Biết khái niệm thông tin và dữ liệu.
– Biết các dạng biểu diễn thơng tin trong máy tính.
– Biết khái niệm mã hóa thơng tin.
– Thực hiện được mã hóa số ngun, xâu kí tự đơn giản.
– Viết được số thực dưới dạng dấu phẩy động.
b) Năng lực được củng cố và phát triển cho HS
– NLc (Giải quyết vấn đề với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin và truyền thông): HS
được rèn luyện, bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề thơng qua học lập trình, đồng
thời được phát triển một số thao tác trí tuệ trong hoạt động mã hóa thơng tin.
3. Nội dung bài học
– Giới thiệu thơng tin và dữ liệu.
– Phân biệt thông tin và dữ liệu.
– Tìm hiểu các dạng biểu diễn thơng tin trong máy tính và chuyển đổi các đơn vị lưu
trữ.
– Tìm hiểu cách mã hóa thơng tin trong máy tính và chuyển đổi các hệ cơ số.
4. Phương pháp, kĩ thuật dạy học và thiết bị, phương tiện dạy học
– Phương pháp dạy học: Thuyết trình, Vấn đáp, và “Phát hiện và giải quyết vấn đề”

1

– Kĩ thuật dạy học: “Vấn đáp tìm tịi”, và “Công đoạn”
– Phương tiện dạy học: CT GDPT Tin học (12/2018); máy tính, máy chiếu; bài giảng
điện tử và một số ví dụ minh họa.
5. Tiến trình sư phạm (2 tiết)
Tổng quát
Tiết

Hoạt động
HĐ1: Khởi động

1

Thời gian
5’

HĐ2: Giới thiệu thông tin và dữ liệu; Phân biệt thông tin và dữ 15’
liệu.
HĐ3: Tìm hiểu cách chuyển đổi các đơn vị lưu trữ.
25’
HĐ4: Tìm hiểu sự ưu việt của việc lưu trữ, xử lí và truyền 30’

2

thơng tin bằng thiết bị số.
HĐ5: Trị chơi nhận dạng nhanh

10’

HĐ6: Hướng dẫn học ở nhà

5’

Hoạt động 1: Khởi động (5 phút, tiết 1)
Hàng ngày, chúng ta vẫn theo dõi thời sự, đọc báo hoặc sử dụng mạng xã hội... Qua
những phương tiện đó chúng ta thu được gì?
GV giảng giải dẫn dắt vào bài.
Hoạt động 2: Giới thiệu thông tin và dữ liệu; Phân biệt thông tin và dữ liệu. (10 ph, tiết 1)
a) Mục tiêu
– HS biết được thông tin và dữ liệu và phân biệt thơng tin và dữ liệu.
b) Sản phẩm
– Suy đốn của HS về đơn vị đo lượng thông tin và cách chuyển đổi chúng.
c) Nội dung hoạt động
Một người chuẩn bị đi du lịch xem dự báo thời tiết để lên kế hoạch cụ thể cho chuyến
đi. Học sinh đọc các thơng báo của BGH... đó là các thơng tin có giá trị đối với người được
tiếp nhận? Hãy cho biết thơng tin là gì?
 Thơng tin là tất cả những gì đem lại hiểu biết về con người và thế giới xung quanh ta.
Tin học (“tin” là thông tin, “học” là khoa học): ngành khoa học nghiên cứu thông tin.
Vậy làm sao máy tính có thể xử lí các thông tin được?

2


 Cần phải biểu diễn thông tin thành các dãy bit để máy tính có thể hiểu và xử lí được thao
tác này gọi là mã hóa thơng tin. Thơng tin đưa vào máy tính gọi là dữ liệu.
Hoạt động 3: Tìm hiểu cách chuyển đổi các đơn vị lưu trữ.
Đơn vị đo trọng lượng và độ dài phổ biến ta thường sử dụng là gì? Ngồi ra cịn có các
đơn vị đo nào khác? Đơn vị đo thông tin cơ bản là gì và các bội số của nó?
 Đơn vị đo thông tin cơ bản là bit. Các bội số của bit: byte, kb, mb, gb, tb, pb.
Dưới đây là định nghĩa chi tiết về các đơn vị đo lượng cơ bản trong máy tính:

1. Bit.
2. Byte. 1 Byte = 8 Bit.
3. Kilobyte. 1 KB = 1024 Byte.
4. Megabyte: 1 MB = 1024KB.
5. Gigabyte. 1 GB = 1024MB.
6. Terabyte. 1 TB = 1024GB , hay xấp xỉ một nghìn tỷ (triệu triệu) byte.
Ngồi ra, do sự phát triển của cơng nghệ ngày càng có những thiết bị lưu trữ với dung
lượng lớn hơn, kích thước nhỏ hơn. Vì vậy, các đơn vị đo lượng thơng tin cịn có thể có
những đơn vị mới.
Hoạt động 4: Tìm hiểu sự ưu việt của việc lưu trữ, xử lí và truyền thông tin bằng thiết

bị số.
Việc sử dụng các thiết bị số như máy tính, điện thoại... lưu trữ, xử lí truyền thơng tin
chúng ta có lợi ích gì so với cách truyền thống?
Cho phép lưu trữ lâu dài, an toàn trong một kích thước nhỏ gọn. Ngồi ra, với cơ sở
hạ tầng mạng phát triển ngày càng mạnh, giới hạn về tốc độ truy cập ngày càng rút ngắn,
người dùng có thể truy cập và sử dụng Cloud PC (lưu trữ đám mây) mọi lúc mọi nơi trong
khi dữ liệu của hệ thống thì tập trung một chỗ.
Giải pháp Cloud PC giúp cho nhân viên có thể làm việc linh hoạt hơn và năng suất
công việc cao hơn, chủ doanh nghiệp thì dễ dàng quản lý và kiểm sốt được hệ thống cơ sở
dữ liệu của mình, thúc đẩy doanh nghiệp phát triển trong kỷ nguyên số hoá.
Hoạt động 5: Trò chơi nhận dạng nhanh
Hãy suy nghĩ xem trong các trường hợp sau đây vật mang thơng tin là gì? Sau đó điền vào
các ơ trống?
Trường hợp

Văn bản

Hình ảnh

Âm thanh

3


Bài học hằng ngày ở lớp

Chữ trong sách

Hình vẽ trong sách

Lời nói của gv, hs

Một trận đấu bóng đá
trên tivi.

Tên đội, tỉ số, thời
gian

Hình ảnh về trận
đấu.

Âm thanh bình luận
viên, khán giả, trọng
tài.

Cuốn truyện tranh
Deremon.

Lời thoại của nhân

vật

Hình vẽ.

Khơng có.

Đèn tín hiệu giao thơng.

Thời gian

Xanh, đỏ, vàng

Khơng có.

Hoạt động 6: Hướng dẫn học ở nhà
Câu 1: Giả sử mỗi kí tự được biểu diễn bằng 16 bit, mỗi dòng trung bình 80 kí tự,
mỗi trang sách in có 30 dịng, một quyển sách dày trung bình 200 trang. Hãy tính xem với
USB dung lượng 16GB có thể chứa được dung lượng tương đương với bao nhiêu cuốn sách?
Câu 2: Theo em hiện nay máy tính vẫn kém con người trong những công việc nào:
sáng tác bài hát, điều khiển dây chuyền sản xuất với nhiều chi tiết phức tạp, làm thơ, sáng
tác bức tranh trừu tượng, trò chuyện với con người, thực hiện các phép tính?

4


5


6

7


8


9


10


11


12


13


14


15


16