MỘT SỐ Ý KIẾN ĐỀ XUẤT NHẰM HOÀN THIỆ KIỂM TOÁN CHU
TRÌNH HÀNG TỒN KHO TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
TẠI AASC
3.1. Những nhận xét chung về công tác kiểm toán hàng tồn kho do AASC thực
hiện
3.1.1. Nhận xét về hoạt động kiểm toán của AASC
Hoạt động kiểm tra nói chung và kiểm toán nói riêng giữ một vai trò quan trọng,
đặc biệt trong việc làm lành mạnh hoá nền tài chính, tăng hiệu quả đồng vốn đầu
tư, cũng như thực hiện chủ chương của Đảng và Nhà nước thực hành tiết kiệm và
chống lãng phí. Là một trong hai tổ chức kiểm toán hàng đầu của Việt nam, ra đời
và hoạt động hơn 10 năm Công ty kiểm toán AASC đã và đang khẳng định được vị
thế của mình, đóng góp vào công cuộc chung của đất nước. Có được những thành
công đó, AASC đã không ngừng củng cố và phát huy những lợi thế sau:
♦Sự lãnh đạo của Ban Giám Đốc công ty:
AASC có một bộ máy quản lý được tổ chức một cách khoa học và hiệu quả
trong nhiều năm qua. Đứng đầu Công ty là Giám đốc, chịu trách nhiệm điều hành
toàn bộ hoạt động của Công ty. Có 5 Phó Giám đốc hỗ trợ Giám đốc trong công tác
quản lý. Các Phó Giám đốc trực tiếp điều hành các Phòng kiểm toán nghiệp vụ và
các chi nhánh trên cả nước. Việc tổ chức như vậy giúp tăng hiệu quả hoạt động
của Công ty cũng như gắn kết trách nhiệm của các cá nhân và bộ phận có liên quan
trong công việc. Giám đốc và các Phó Giám đốc không những có những kiến thức
chuyên môn sâu rộng về kế toán và kiểm toán mà còn là những nhà quản lý, lãnh
đạo giỏi… Hàng năm, Công ty tiến hành phân công lại Ban Giám đốc, đảm bảo sự
chỉ đạo tập trung, thống nhất, phát huy sức mạnh của tập thể lãnh đạo trong tổ chức
điều hành công việc. Đảng uỷ, Ban Giám đốc Công ty đã bám sát, nắm bắt nhanh
nhạy và quán triệt nghiêm túc các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước,
chỉ đạo thường xuyên thực hiện công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng
cho cán bộ, nhân viên…
Ban Giám đốc tiếp tục đẩy mạnh công tác kiểm toán Báo cáo tài chính - lĩnh
vực mạnh nhất của Công ty, đồng thời tiếp tục mở rộng hoạt động trong các lĩnh
vực như xây dựng cơ bản, hoạt động định giá, tư vấn tài chính, kế toán, thuế, đào
tạo, tin học…
Ban Giám đốc Công ty luôn bàn bạc, chia sẻ và quyết tâm cố gắng để xây
dựng Công ty tăng trưởng năm sau cao hơn năm trước, phát triển bền vững về mọi
mặt. Cũng chính nhờ sự nỗ lực không ngừng và sự lãnh đạo sáng suốt của bộ máy
lãnh đạo mà AASC đã phát triển không ngừng trong những năm qua và ngày càng
khẳng định vị trí là một trong những Công ty kiểm toán đầu ngành tại Việt Nam.
♦ Đội ngũ nhân viên lành nghề, đầy nhiệt huyết:
Trong nhiều năm hoạt động, AASC nhận thức được rằng để có thể ngày
càng phát triển, mở rộng thị trường cung cấp dịch vụ và giữ vững vị trí của Công ty
thì nhân tố con người cần được chú trọng. Với chủ trương không ngừng nâng cao
chất lượng đầu vào, mỗi năm Công ty tổ chức từ 1 đến 2 đợt thi tuyển với những
quy chế tuyển dụng nghiêm túc, chặt chẽ theo đúng quy định , tuyển dụng những
nhân viên có trình độ đáp ứng yêu cầu về chuyên môn cao.Công ty đã đào tạo, bồi
dưỡng và xây dựng được một đội ngũ kiểm toán viên hùng hậu, các thẩm định viên
về giá, các kỹ sư… có năng lực chuyên môn, có đạo đức nghề nghiệp, có bản lĩnh
vững vàng, có kinh nghiệm phong phú để thực hiện và hoàn thành các nhiệm vụ kế
toán, kiểm toán và tư vấn tài chính.
Nhờ có đội ngũ nhân viên lành nghề và đầy nhiệt huyết mà trong những năm
hoạt động, AASC đã thực sự chiếm được lòng tin của các khách hàng.
♦ Phương pháp kiểm toán chất lượng và hiệu quả:
AASC đã xây dựng riêng cho Công ty một chương trình kiểm toán mẫu
khoa học, hiệu quả và hàng năm thường được bổ sung, sửa đổi cho phù hợp với
yêu cầu kiểm toán và những Chuẩn mực, quy định mới... Đây là chương trình
chuẩn và nó được sử dụng cho bất kỳ một khách hàng nào. Nhờ đội ngũ kiểm toán
viên nhanh nhẹn, sáng tạo với trình độ chuyên môn cao do đó đã vận dụng các
phương pháp kiểm toán một cách chất lượng và hiệu quả, đảm bảo cuộc kiểm toán
đạt được hiệu quả cao nhất.
Bên cạnh những thành công đạt được, AASC còn gặp không ít những khó khăn
trong công tác kiểm toán cụ thể:
♦ Môi trường pháp lý : Cho tới nay hành lang pháp lý cho hoạt động kiểm
toán vẫn đang trong quá trình xây dựng và hoàn thiện, điều này gây ra những trở
ngại trong hoạt động kiểm toán đối với công ty kiểm toán nói chung và công ty
AASC nói riêng. Thêm vào đó, hoạt động kiểm toán ở nước ta hiện nay vẫn chưa
có vị trí pháp lý xứng đáng, kết quả kiểm toán vẫn chưa thực sự thu hút sự chú ý và
quan tâm của các bên tham gia đã gây ảnh hưởng tới hoạt động kiểm toán.
♦ Sự cạnh tranh của các công ty kiểm toán nước ngoài : Cho tới nay sau
hơn 10 năm hoạt động AASC đã đạt được những thành công nhất định, tuy nhiên
vẫn còn khoản cách không nhỏ so với các công ty kiểm toán nước ngoài hoạt động
tại Việt Nam. Các công ty này có bề dày kinh nghiệm với quy mô lớn và danh
tiếng trên thị trường kiểm toán, do vậy sức cạnh tranh là rất lớn.
♦ Hoạt động kiểm toán vẫn chưa thực sự là một công cụ quản lý của
Nhà nước : Hiện nay, có rất nhiều nhà quản lý doanh nghiệp chỉ coi hoạt động
kiểm toán chỉ là hoạt động kiểm tra kế toán đơn thuần mà không nhận thức được
vai trò tư vấn nghiệp vụ, củng cố nền nếp hoạt động tài chính từ đó nâng cao hiệu
quả hoạt động của doanh nghiệp. Từ những nhận thức sai làm đó mà các doanh
nghiệp thực hiện kiểm toán với mục đích đối phó mà không xuất phát từ chính nhu
cầu của bản thân doanh nghiệp. Do đó, dẫn đến thái độ thiếu hợp tác với kiểm toán
viên hạn chế phạm vị kiểm toán gây ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ và uy tín
của công ty.
3.1.2. Nhận xét về công tác kiểm toán hàng tồn kho
Giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán :
AASC là một trong các Công ty kiểm toán độc lập đầu ngành của Việt Nam
hoạt động trong lĩnh vực tài chính, kế toán và kiểm toán. Nhờ có uy tín và kinh
ngiệm lâu năm của mình, số lượng khách hàng của Công ty ngày càng tăng cao.
Có thể nói rằng, công tác tiếp cận khách hàng của Công ty được thực hiện rất
tốt. Đối với các khách hàng lâu năm, do các cuộc kiểm toán mà Công ty đã tiến
hành đảm bảo về chất lượng, thời gian cũng như sự nhiệt tình trong công việc của
các KTV cho nên thông thường các khách hàng tin tưởng vào dịch vụ của AASC
và thường tiếp tục ký kết các hợp đồng kiểm toán những năm tài chính sau. Vào
cuối mỗi một cuộc kiểm toán, AASC thường bày tỏ nguyện vọng được kiểm toán
tiếp đối với các khách hàng. Nhờ sự thiện chí và nhiệt tình trong công việc cho nên
Công ty luôn duy trì được lượng khách hàng thường niên.
Đối với các khách hàng mới, do uy tín trên thị trường của AASC cho nên các
khách hàng thường trực tiếp liên hệ để thu thập thông tin về các dịch vụ mà AASC
cung cấp. Ban Giám đốc và toàn thể cán bộ, nhân viên Công ty cũng nỗ lực và cố
gắng rất lớn trong công tác tìm kiếm khách hàng với chiến lược tiếp cận và nắm
bắt nhanh chóng yêu cầu của khách hàng, tư vấn và cung cấp miễn phí tài liệu, chủ
động liên hệ xây dựng quan hệ với khách hàng…
AASC thường tiến hành gửi thư chào hàng nêu rõ về nguyện vọng được kiểm
toán khách hàng cũng như những nét đặc trưng cơ bản về AASC, các loại hình dịch
vụ mà Công ty cung cấp, giá phí kiểm toán dự kiến… Công tác tiếp cận các khách
hàng mới thường do các Phó Giám đốc hoặc các Trưởng phòng kiểm toán trực tiếp
đảm nhận do đó đã bảo đảm thành công cho mỗi giao dịch.
Sau khi ký được hợp đồng với một khách hàng, tuân thủ theo Chuẩn mực kiểm
toán Việt Nam số 300 – Lập kế hoạch kiểm toán, Công ty tiến hành lập kế hoạch kiểm
toán. Kế hoạch kiểm toán thường được lập rất kỹ lưỡng và chi tiết. Đối với các khách
hàng lâu năm, trước khi bắt đầu thực hiện cuộc kiểm toán các kiểm toán viên thường
dành thời gian để đọc lại file kiểm toán năm trước, thu thập các thông tin bổ sung và tiến
hành lập kế hoạch kiểm toán và chương trình kiểm toán phù hợp cho năm tài chính này.
Còn đối với các khách hàng mới thì các Trưởng nhóm kiểm toán - là các KTV có kinh
nghiệm, tiến hành tiếp cận và tìm hiểu trước về khách hàng để có thể lập kế hoạch kiểm
toán chi tiết và thích hợp với đặc trưng riêng của khách hàng.
Nhờ công tác chuẩn bị kỹ lưỡng trong giai đoạn này cho nên các KTV tiến hành
kiểm toán chu trình hàng tồn kho cũng như các chu trình khác sẽ thuận lợi trong công tác
kiểm toán, đảm bảo chất lượng cuộc kiểm toán, tiết kiệm về thời gian cũng như chi phí
cho cuộc kiểm toán.
Giai đoạn thực hiện kiểm toán
Trong giai đoạn này, các KTV thường tiến hành cuộc kiểm toán theo kế hoạch
đã lập và chương trình kiểm toán mẫu của Công ty.
Các KTV tại AASC là những KTV có trình độ nghiệp vụ cao và kinh nghiệm lâu
năm cho nên trong giai đoạn này các KTV sẽ sử dụng các phương pháp kiểm toán phù
hợp với từng đối tượng kiểm toán cụ thể để thu thập bằng chứng kiểm toán một cách đầy
đủ và đáng tin cậy. Trong suốt quá trình kiểm toán thì KTV phải tuân thủ theo chương
trình kiểm toán mẫu của Công ty. Đây là chương trình kiểm toán rất khoa học tuy nhiên
để áp dụng đối với tất cả các khách hàng thì kiểm toán viên phải vận dụng một cách rất
linh hoạt và sáng tạo để đảm bảo hiệu quả và chất lượng của cuộc kiểm toán, tránh rập
khuôn, nguyên tắc.
Giai đoạn kết thúc kiểm toán