ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ TỔ CHỨC HẠCH TOÁN KẾ TOÁN TẠI NHÀ MÁY DA GIẦY XUẤT KHẨU HÀ NỘI.

Đại Học Kinh Tế Quốc Dân
- 1 -
Báo cáo thực tập tổng hợp
Đánh giá chung về tổ chức hạch toán kế toán tại Nhà
máy da giầy xuất khẩu Hà Nội.
Có thể nói, trong gần một nửa thế kỉ tồn tại và phát triển, Nhà máy Da giầy
xuất khẩu Hà Nội đã trải qua những chặng đờng đầy thăng trầm nhng cũng rất vẻ
vang. Khi chuyển từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị tr -
ờng tự do cạnh tranh, mặc dù gặp phải rất nhiều khó khăn, song Nhà máy đã hết sức
cố gắng để tiếp cận thị trờng, mở rộng đa dạng hoá mặt hàng nhằm đáp ứng nhu cầu
của ngời tiêu dùng và tạo ra lợi nhuận góp phần vào sự phát triển chung của công ty.
Đến nay, Nhà máy đã xây dựng đợc một đội ngũ cán bộ công nhân viên giàu năng
lực và nhiệt huyết, tạo cơ sở cho sự phát triển trong tơng lai không xa.
Trong hoạt động kinh doanh của mình, Nhà máy luôn thực hiện tốt các chế
độ chính sách do Nhà nớc và công ty đề ra, cả trong công tác quản lý nói chung và
công tác kế toán nói riêng. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý theo mô hình trực tuyến
chức năng là một cơ cấu hợp lý, đảm bảo sự quản lý và phối hợp hoạt động giữa các
bộ phận. Nhờ đó, Nhà máy đã liên tục đạt đợc những bớc phát triển khá vững chắc.
trong thành tích chung của Nhà máy có một phần đóng góp quan trọng của công tác
hạch toán kế toán. có thể đánh giá thực trạng công tác hạch toán kế toán tại Nhà
máy ở một số điểm chủ yếu sau:
3.1. Về cơ cấu và nhiệm vụ chung của bộ máy kế toán tại Nhà máy:
Do số lợng lao động kế toán tại Nhà máy có phần hạn chế nên mỗi kế toán
viên đều phải đảm nhiệm nhiều phần hành cùng một lúc. Việc đó làm cho hiệu quả
của việc chuyên môn hoá không đợc cao, tuy nhiên, nó lại có một lợi ích không nhỏ
là tiết kiệm đợc đáng kể chi phí trong điều kiện Nhà máy kinh doanh không mấy
thuận lợi nh hiện nay. Hơn nữa, quy mô hoạt động của Nhà máy cũng không lớn, số
nghiệp vụ phát sinh không nhiều nên khối lợng công việc cũng không phải là quá tải
đối với các kế toán viên. Một điểm tích cực nữa của bộ máy kế toán là mặc dù ít
nhân viên kế toán nhng Nhà máy đã tổ chức rất hợp lý, đảm bảo tuân thủ các

nguyên tắc cơ bản nh nguyên tắc bất kiêm nhiệm, nguyên tắc bất vị thân... .Và với
đội ngũ nhân viên kế toán giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm, trung thực, có trách
nhiệm với công việc, phòng tài chính kế toán luôn luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ đợc
giao, cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời, chính xác cho quản lý. Phòng kế toán đợc
Sinh viên thực hiện: Đinh Thị Thu Trang Lớp: Kế toán 42B
1

Đại Học Kinh Tế Quốc Dân
- 2 -
Báo cáo thực tập tổng hợp
trang bị đầy đủ, hiện đại gồm 3 máy vi tính có cài đặt phần mềm kế toán Fast
Accounting, 4 máy tính và các dụng cụ văn phòng cần thiết cho công việc của các
nhân viên kế toán. Các báo cáo đợc lập đúng quy định và nộp đúng thời hạn. các
chứng từ, sổ sách đợc thiết kế và in ấn rõ ràng, đẹp mắt.
3.2. Về tài khoản sử dụng:
Nhà máy áp dụng hệ thống tài khoản theo quyết định 1141- TC/QĐ/CĐKT của bộ
tài chính. Do đặc thù hoạt động sản xuất kinh doanh nên Nhà máy không sử dụng
một số TK nh TK 161 Chi sự nghiệp, TK 212 TSCĐ thuê tài chính, TK 451
Quỹ quản lý của cấp trên, TK 461 Nguồn kinh phí sự nghiệp và TK 466 Nguồn
kinh phí đã hình thành TSCĐ. Ngoài ra, do đặc thù quản lý, Nhà máy đã thiết kế
những tài khoản chi tiết một cách khoa học và thuận tiện nhất nh TK 112, 155. Nhìn
chung, phần lớn các TK mà Nhà máy sử dụng đều theo đúng quy định của bộ tài
chính, tuy nhiên có một số điểm sau mà Nhà máy nên điều chỉnh cho phù hợp với
chế độ:
Thứ nhất, việc hạch toán chi phí lãi vay vào TK 6425 nh Nhà máy đang làm
hiện nay là không phù hợp và không phản ánh đúng kết quả các hoạt động kinh
doanh của Nhà máy. theo thông t 89/2002/TT- BTC thì chi phí lãi vay đợc phản ánh
vào TK 635 Chi phí hoạt động tài chính. Nh vậy, Nhà máy nên bỏ tài khoản 6425
và thay vào đó là TK 635 với tên gọi nh trên. Đồng thời, cũng theo thông t trên, TK
711 Chi phí hoạt động tài chính cũng phải đợc đổi thành TK 515 vẫn với tên gọi

nh vậy và TK 721 thu nhập hoạt động bất thờng phải chuyển thành TK 711 Thu
nhập hoạt động khác, TK 821 Chi phí hoạt động bất thờng phải chuyển thành TK
811 Chi phí hoạt động khác.
Thứ hai, Nhà máy không sử dụng các tài khoản dự phòng, bao gồm dự phòng
phải thu khó đòi, dự phòng giảm giá hàng tồn kho và dự phòng giảm giá đầu t tài
chính. Trong thực tế, việc trích lập các khoản dự phòng, nhất là dự phòng phải thu
khó đòi và dự phòng giảm giá hàng tồn kho có ý nghĩa rất lớn đối với các doanh
nghiệp. Trong điều kiện sản xuất kinh doanh có nhiều rủi ro nh nhà hiện nay và với
đặc thù có nhiều danh điểm vật liệu và thành phẩm, Nhà máy nên lập và hạch toán
trên các khoản dự phòng để có nguồn bù đắp khi thiệt hại có thể xảy ra.
Thứ ba, Nhà máy không sử dụng các TK 521, 531, 532 mà khi có giảm giá
hàng bán, hàng bán bị trả lại thì kế toán hạch toán trực tiếp trên TK 511. Việc hạch
toán nh vậy một mặt là tiết kiệm đợc khối lợng công việc, giảm số lợng sổ sách nh-
Sinh viên thực hiện: Đinh Thị Thu Trang Lớp: Kế toán 42B
2

Đại Học Kinh Tế Quốc Dân
- 3 -
Báo cáo thực tập tổng hợp
ng mặt khác là không phù hợp với chế độ kế toán và không cho phép theo dõi các
khoản giảm trừ doanh thu để có biện pháp quản trị thích hợp.
Nh vậy, Nhà máy nên tổ chức biện pháp cập nhật các quy định mới trong chế
độ kế toán để phổ biến và áp dụng một cách kịp thời, hiệu quả.
3.3. Về chứng từ sử dụng:
Hệ thống chứng từ của Nhà máy đợc thực hiện đầy đủ và theo đúng quy định
của bộ tài chính. Các chứng từ của các phần hành đều đợc luân chuyển đúng quy
định, có đầy đủ chữ kí cần thiết bắt buộc và đợc bảo quản, lu trữ cẩn thận. Các
chứng từ đợc in trên các loại giấy tốt để đảm bảo giá trị lu trữ theo thời gian quy
định cho từng loại chứng từ, đợc đánh số thứ tự đầy đủ, liên tục và đợc kiểm tra kĩ l-
ỡng trớc khi ghi sổ, đảm bảo đầy đủ các yếu tố cần thiết cũng nh hiệu lực của chứng

từ. Sau khi ghi sổ, kế toán phân loại chứng từ theo từng phần hành để tổ chức bảo
quản, lu trữ. Việc bảo quản đợc Nhà máy tiến hành nghiêm chỉnh trong nhà lu trữ
chứng từ, đảm bảo yêu cầu về an toàn, bí mật và thờng xuyên đợc kiểm tra, phun
thuốc bảo vệ. Trong việc lập các chứng từ có sự độc lập tơng đối, đảm bảo sự kiểm
tra lẫn nhau, ví dụ, giữa kế toán tiền mặt và ngời ghi sổ quỹ. Tuy nhiên, theo em,
Nhà máy nên nghiên cứu lại mẫu phiếu nhập kho. Phiếu nhập kho là chứng từ xác
nhận số lợng và giá trị thực tế của lợng vật t nhập kho, do đó không cần quan tâm
đến thuế GTGT phải trả cho hàng hoá đó là bao nhiêu. Bởi vì thuế GTGT không đợc
hạch toán vào giá trị vật t, hơn nữa, chỉ tiêu này đã đợc phản ánh trong hoá đơn khi
mua hàng. Nh vậy, Nhà máy nên bỏ bớt chỉ tiêu thuế GTGT trong phiếu nhập kho để
giảm bớt phức tạp trong việc lập phiếu và ghi thẻ kho, hơn nữa còn làm cho việc ghi
số tiền thực tế bằng chữ thật sự có ý nghĩa.
3.4. Về phơng pháp hạch toán:
Có thể thấy rằng phơng pháp hạch toán hàng tồn kho và hạch toán tiêu thụ
theo phơng pháp kê khai thờng xuyên rất phù hợp với đặc điểm nguyên vật liệu,
công cụ, dụng cụ và thành phẩm của Nhà máy. Trong hạch toán chi tiết hàng tồn
kho, kế toán sử dụng phơng pháp thẻ song song có tuy có nhợc điểm là ghi chép
trùng lắp giữa thủ kho và phòng kế toán nhng lại có một u điểm rất lớn là ghi chép
đơn giản, dễ kiểm tra, đối chiếu. Tuy nhiên, theo em, việc Nhà máy tổ chức tính giá
thành sản phẩm theo phơng pháp tổng cộng chi phí là cha hợp lý. Mặc dù phơng
pháp này có u điểm là đơn giản, dễ tính toán nhng lại có nhợc điểm là không cho
Sinh viên thực hiện: Đinh Thị Thu Trang Lớp: Kế toán 42B
3

Đại Học Kinh Tế Quốc Dân
- 4 -
Báo cáo thực tập tổng hợp
phép theo dõi tình hình hoàn thành kế hoạch sản phẩm cũng nh thực hành tiết kiệm
nguyên vật liệu của từng phân xởng. Do đó, theo em, Nhà máy nên tính giá theo ph-
ơng pháp phân bớc, nh vậy có thể khắc phục đợc những nhợc điểm trên, giúp cho

Nhà máy xác định đợc hiệu quả hoạt động của từng phân xởng, từ đó có chính sách
lơng, thởng hợp lý. Nhìn chung, việc hạch toán các nghiệp vụ phát sinh ở Nhà máy
là đúng với nội dung nghiệp vụ và đúng với chế độ kế toán. Tuy nhiên, có một số tr-
ờng hợp mà Nhà máy cha thực hiện đúng với quy định của chế độ kế toán hiện
hành, trong đó nguyên nhân chủ yếu là do việc áp dụng chế độ tài khoản kế toán nh
đã nêu ở phần trên. Cụ thể:
Đối với chi phí lãi vay, Nhà máy hạch toán
Nợ TK 6425
Có TK 111, 112
là không hợp lý vì chi phí lãi vay đợc tính vào chi phí hoạt động tài chính của Nhà
máy cha không phải chi phí quản lý doanh nghiệp. Do đó phải bỏ tài khoản 6425,
thay bằng tài khoản TK 635 và hạch toán:
Nợ TK 635
Có TK 111, 112
Việc hạch toán trên các TK 711, 721, 811, 821 phải chỉnh lại cho phù hợp với hệ
thống tài khoản mới theo thông t 89/ 2002/TT- BTC
Đối với các khoản chiết khấu thơng mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại,
Nhà máy hạch toán:
Nợ TK 511
Có TK 133
là không đúng với chế độ. Nh đã kiến nghị ở phần tài khoản kế toán áp dụng, Nhà
máy nên sử dụng các TK 521, 531, 532 và khi có các nghiệp vụ chiết khấu thơng
mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại thì hạch toán ;
Nợ TK 521, 531, 532
Có TK 133:
Có TK 131, 111, 112
Đối với các khoản hao hụt, mất mát hàng tồn kho, kế toán Nhà máy hạch toán
tăng chi phí quản lý doanh nghiệp nhng theo thông t 89/2002/TT- BTC thì khoản
hao hụt, mất mát này phải ghi tăng giá vốn hàng bán. Nhà máy nên điều chỉnh lại
cho phù hợp.

Sinh viên thực hiện: Đinh Thị Thu Trang Lớp: Kế toán 42B
4

Đại Học Kinh Tế Quốc Dân
- 5 -
Báo cáo thực tập tổng hợp
Về hạch toán chênh lệch tỉ giá hối đoái, Nhà máy hạch toán vào bên Nợ hoặc
bên Có TK 413 và để nguyên số d này trên các báo cáo tài chính. Tuy nhiên, theo
quyết định 165/2002/QĐ- BTC và thông t 105/2003/TT- BTC về hớng dẫn kế toán
theo 6 chuẩn mực mới thì TK 413 phải đợc chi tiết thành 4131- Chênh lệch tỉ giá hối
đoái đánh giá lại cuối năm tài chính, 4132- chênh lệch tỉ giá hối đoái trong xây dựng
cơ bản và 4133- chênh lệch tỉ giá hối đoái từ chuyển đổi báo cáo tài chính và việc
hạch toán đợc thực hiện nh sau:
+ Trong quá trình sản xuất kinh doanh, nếu có phát sinh chênh lệch TGHĐ thì
không phản ánh vào TK 413 mà xử lý vào TK 635 hoặc 515
+ Trong quá trình XDCB, nếu phát sinh chênh lệch TGHĐ thì hạch toán qua TK
4132
+ Cuối năm tài chính, đánh giá lại tỉ giá ngoại tệ, nếu có phát sinh chênh lệch thì
đều phản ánh qua TK 413 (4131, 4132)
+ Xử lý chênh lệch tỉ giá ngoại tệ đối với TK 4131, coi là thu nhập hoặc chi phí
hoạt động tài chính.
+ Xử lý chênh lệch tỉ giá ngoại tệ đối với TK 4132, để số d trên TK 413. Khi đa tài
sản vào sử dụng thì kết chuyển sang TK 242 hoặc TK 3387 và phân bổ trong thời
gian tối đa là 5 năm vào chi phí hoặc thu nhập hoạt động tài chính.
3.5. Về sổ sách kế toán sử dụng:
Sổ kế toán là hình thức biểu hiện của phơng pháp đối ứng tài khoản, nói cách
khác, đó là phơng tiện vật chất cơ bản để hệ thống hoá số liệu kế toán trên cơ sở
chứng từ gốc và các tài liệu kế toán khác. Với đặc điểm hoạt động kinh doanh khá
phức tạp, hình thức sổ Nhật kí chứng từ tỏ ra là một hình thức thích hợp bởi nó kết
hợp đợc giữa hạch toán trên sổ chi tiết và trên sổ tổng hợp, cho phép theo dõi một

cách chi tiết nhất tình hình của Nhà máy. Các loại sổ ở Nhà máy đợc tổ chức đầy đủ
theo hình thức Nhật kí chứng từ, bao gồm các sổ chi tiết, các bảng kê và Nhật kí
chứng từ. Các sổ sách đều đợc trình bày dễ hiểu, dễ ghi chép và dễ kiểm tra, đối
chiếu. Trình tự ghi sổ và các nội dung chủ yếu của các sổ đúng với quy định của chế
độ kế toán. Tuy nhiên, vẫn còn một số điểm Nhà máy cần xem xét và điều chỉnh cho
phù hợp. Đó là:
Thứ nhất, bảng tính và phân bổ khấu hao Nhà máy thiết kế có phần quá đơn
giản, không theo dõi chi tiết từng loại hoặc từng TSCĐ về các thông tin: nguyên giá,
Sinh viên thực hiện: Đinh Thị Thu Trang Lớp: Kế toán 42B
5

Đại Học Kinh Tế Quốc Dân
- 6 -
Báo cáo thực tập tổng hợp
tỉ lệ khấu hao, không theo dõi chi tiết cho từng phân xởng sản xuất, do đó công việc
kiểm tra về độ chính xác của các số liệu rất khó khăn. Theo em, Nhà máy nên lập
thêm các cột theo dõi nguyên giá, tỉ lệ khấu hao của TSCĐ và theo dõi chi tiết theo
từng phân xởng sản xuất nếu có thể.
Thứ hai, bảng kê tính giá nguyên vật liệu, công cụ, dụng cụ của Nhà máy lập
chung cho các loại vật t và các loại tài sản. Trong thực tế, mẫu bảng này chỉ sử dụng
trong các doanh nghiệp áp dụng tỉ giá hạch toán trong hạch toán nguyên vật liệu,
công cụ, dụng cụ. Đối với Nhà máy tính giá vật t xuất kho theo phơng pháp bình
quân cả kì dự trữ thì phải lập bảng kê số 3 riêng cho từng loại vật t, mỗi loại lập một
bảng. Cơ sở để lập bảng kê số 3 là các phiếu nhập, phiếu xuất và các chứng từ khác
liên quan. Mẫu bảng kê số 3 có thể đợc thực hiện nh sau:
Công ty XNK da giầy Sài Gòn
Nhà máy da giầy XK Hà Nội.
Bảng kê 3
Tính giá vật t, sản phẩm, hàng hoá xuất kho
Tháng.....năm.....

Loại vật t:
Chủng loại, quy cách: Đơn vị tính:
Ngày
tháng
Chứng từ
Diễn giải Số lợng Thành tiền
Số hiệu Ngày
I. Tồn đầu kì
II. Nhập trong kì
III. Tồn + nhập
IV. Đơn giá bình quân
V. Xuất trong kì
VI. Tồn cuối kì
3.6. Về chế độ báo cáo kế toán:
Nhà máy tiến hành lập đầy đủ các báo cáo tài chính bắt buộc. Các báo cáo
nhìn chung phản ánh đúng tình hình tài chính của Nhà máy và nộp đúng thời hạn
cho cơ quan cấp trên. Các báo cáo đợc lập đúng mẫu quy định của bộ tài chính, trình
Sinh viên thực hiện: Đinh Thị Thu Trang Lớp: Kế toán 42B
6

Đại Học Kinh Tế Quốc Dân
- 7 -
Báo cáo thực tập tổng hợp
bày rõ ràng, dễ hiểu. Tuy nhiên, còn một số điểm mà Nhà máy nên xem xét lại cho
phù hợp. Đó là mẫu báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Nhà máy cha thay đổi
theo mẫu báo cáo mới hớng dẫn trong thông t 89/ 2002/TT- BTC. Theo đó, hoạt
động tài chính đợc coi là hoạt động sản xuất kinh doanh và do đó thu nhập và chi
phí hoạt động tài chính đợc chuyển lên trên chi phí bán hàng và quản lý doanh
nghiệp. Khi đó, lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ sau khi cộng với thu
nhập hoạt động tài chính và trừ đi chi phí hoạt động tài chính, chi phí bán hàng, chi

phí quản lý doanh nghiệp sẽ ra lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh. Thu nhập,
chi phí và lợi nhuận hoạt động bất thờng chuyển thành thu nhập, chi phí và lợi
nhuận khác. Lợi nhuận thuần về hoạt động kinh doanh sau khi trừ đi lợi nhuận khác
sẽ ra tổng lợi nhuận trớc thuế. ở Nhà máy, do không theo dõi chi phí lãi vay, không
kết chuyển chênh lệch tỉ giá vào tài khoản Chi phí hoạt động tài chính nên chi phí
hoạt động tài chính luôn bằng không. Đây là điểm mà Nhà máy nên điều chỉnh cho
phù hợp với chế độ nh đã trình bày trong mục 3.2 nói trên. Ngoài ra, bắt đầu từ năm
2004, báo cáo lu chuyển tiền tệ sẽ trở thành báo cáo tài chính bắt buộc nên Nhà máy
phải lập thêm báo cáo này, không những để thực hiện đúng chế độ kế toán mà nó
còn giúp cho Nhà máy theo dõi chính xác sự biến động của tiền và các khoản tơng
đơng tiền, từ đó chỉ ra khả năng tái đầu t và xác định những nhu cầu tài chính trong
tơng lai.
Về báo cáo quản trị, Nhà máy đã lập đợc quyết toán vật t và báo cáo quỹ để
theo dõi và quản lý nguyên vật liệu, công cụ, dụng cụ và tiền mặt. Tuy nhiên, hai
báo cáo này cha thể cung cấp thông tin đầy đủ về mọi mặt hoạt động của nhà máy.
Vì vậy, trong thời gian tới, nhà máy nên cố gắng hoàn thiện hệ thống báo cáo quản
trị bao gồm báo cáo tiêu thụ (lập hàng tháng), báo cáo tình hình công nợ và tài chính
( lập hàng quý) và báo cáo chi phí, giá thành sản phẩm (lập hàng tháng) nhằm tăng
cờng mối liên hệ giữa các phòng ban, giữa các cấp lãnh đạo với các phân xởng sản
xuất.
Sinh viên thực hiện: Đinh Thị Thu Trang Lớp: Kế toán 42B
7

Đại Học Kinh Tế Quốc Dân
- 8 -
Báo cáo thực tập tổng hợp
Kết luận
Công tác hạch toán kế toán đóng một vai trò rất quan trọng trong hoạt động
của bất cứ doanh nghiệp nào. Nó là cơ sở để quản lý quá trình hoạt động kinh tế, mà
chỉ có quản lý tốt thì mới có thể đem lại hiệu quả cao. Nhà máy Da giầy xuất khẩu

Hà Nội là một trong những doanh nghiệp có đặc điểm hoạt động sản xuất kinh
doanh khá phức tạp, khó khăn cho công tác hạch toán kế toán. Trong thời gian qua,
Nhà máy đã rất cố gắng để đạt đợc những bớc phát triển tuy không lớn nhng rất có
ý nghĩa. Đó một phần là do sự đóng góp của bộ máy kế toán.
Trong thời gian tới, cùng với việc phát triển sản xuất, tìm kiếm thị trờng, Nhà
máy Da giầy xuất khẩu Hà Nội nên tích cực củng cố công tác tổ chức hạch toán kế
toán để mang lại hiệu quả cao hơn nữa, tiếp tục khẳng định mình trong điều kiện
hợp tác kinh tế mạnh mẽ trên phạm vi toàn thế giới.
Một lần nữa, em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của thầy giáo TS.
Phạm Quang và các cô chú trong phòng kế toán Nhà máy da giầy Hà Nội.
Sinh viên thực hiện: Đinh Thị Thu Trang Lớp: Kế toán 42B
8