NHỮNG PHƯƠNG HƯỚNG NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC TỔ CHỨC XÂY DỰNG HỆ THỐNG KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG KIỂM TOÁN TẠI AASC

những phơng hớng nhằm hoàn thiện công tác tổ chức
xây dựng hệ thống kiểm soát chất lợng hoạt động
kiểm toán tại AASC
I. Một số nhận xét về công tác tổ chức xây dựng hệ thống kiểm
soát chất lợng hoạt động kiểm toán tại AASC
Sau khi tìm hiểu thực trạng tổ chức xây dựng hệ thống KSCL tại AASC, nhận
thấy mặc dù còn non trẻ mới thành lập trên 10 năm, nhng để thực hiện phơng
châm đặt chất lợng các dịch vụ cung cấp lên hàng đầu, AASC đã và đang trú trọng
và triển khai thực hiện hoạt động KSCL và đạt đợc những mặt tích cực sau:
1. Ưu điểm của hệ thống kiểm soát chất lợng
- Cơ cấu tổ chức của Công ty: AASC đã tổ chức một hệ thống các phòng
chức năng và bố trí nhân viên theo hớng chuyên môn hoá khá rõ rệt. Việc thiết lập
các phòng ban và bố trí nhân lực dựa trên cơ sở năng lực của nhân viên và điều
kiện cụ thể của Công ty làm tăng hiệu quả công việc cũng nh chất lợng các dịch
vụ cung cấp.
- Công tác tuyển dụng, đào tạo nhân viên: Công tác tuyển dụng luôn đợc
Ban lãnh đạo Công ty coi trọng. Công ty đã thiết lập và ban hành những chỉ tiêu
tuyển dụng nhân viên hết sức cụ thể nh: phải có bằng tốt nghiệp hệ chính quy
chuyên ngành tài chính, kế toán, kiểm toán loại khá trở lên, thông thạo ngoại ngữ,
vi tính và phải là ngời có phẩm chất đạo đức t cách tốt
Bên cạnh đó, công tác đào tạo bồi dỡng nghiệp vụ thờng xuyên cho các nhân
viên toàn Công ty cũng đợc Ban lãnh đạo Công ty hết sức chú ý: lên kế hoạch đào
tạo cụ thể hàng năm với các chơng trình đào tạo hết sức đa dạng.
Do đó, AASC luôn luôn có một đội ngũ nhân viên giàu kinh nghiệm, chuyên
môn cao, am hiểu sâu sắc về các lĩnh vực dịch vụ cung cấp của Công ty.
- Kế hoạch và chơng trình kiểm toán: Mặc dù mới chỉ thành lập đợc hơn 10
năm nhng Công ty đã đề ra Chơng trình kiểm toán chuẩn tuân theo Chuẩn mực
kiểm toán và đang tiếp tục xây dựng quy trình kiểm toán đầy đủ và khoa học hơn.
Hàng năm, Công ty đều có kế hoạch làm việc cụ thể và chi tiết. Kế hoạch công tác
do Ban giám đốc xây dựng cho toàn Công ty sau đó triển khai thực hiện chi tiết,
phân công nhiệm vụ cho từng kiểm toán viên.

- Tổ chức hồ sơ kiểm toán: Công ty đã ban bố hồ sơ kiểm toán chuẩn, có
đánh ký hiệu tham chiếu thuận tiện cho công việc kiểm tra, kiểm soát.
- Trang thiết bị phục vụ: Trang thiết bị của Công ty khá đầy đủ và hiện đại.
Các KTV đều đợc trang bị máy tính xách tay thuận lợi cho công việc.
- Công tác đánh giá khách hàng: Công ty cũng tiến hành việc đánh giá sơ
bộ về khách hàng trớc khi cam kết tiến hành cung cấp dịch vụ.
- Đánh giá mức độ thoả mãn của khách hàng: Công ty tiến hành thăm dò
mức thoả mãn của khách hàng thông qua tiếp xúc trực tiếp.
Bên cạnh những mặt mạnh đó còn tồn tại những mặt tiêu cực sau:
2. Nhợc điểm của hệ thống kiểm soát chất lợng
- Công ty cha có văn bản cụ thể quy định quy trình hoạt động KSCL.
- Các chi nhánh cũng cha đợc Công ty quy định và có kế hoạch cụ thể về
công tác kiểm soát đối với chất lợng dịch vụ cung cấp.
- Công việc kiểm soát, soát xét cha thể hiện đầy đủ trên các tài liệu lu tại hồ
sơ, giấy tờ làm việc của KTV.
- Chơng trình kiểm toán chỉ có ý nghĩa nh một tài liệu tham khảo, mức độ
chi tiết cha cao, cha đợc vi tính hoá.
- Việc đánh giá khách hàng cha đợc lu trong hồ sơ kiểm toán.
- Hoạt động thăm dò khách hàng chỉ thông qua tiếp xúc trực tiếp nên không
đảm bảo về chất lợng thông tin và độ khách quan.
- Việc đánh giá rủi ro trong quy trình kiểm toán chuẩn cha có hớng dẫn chi
tiết cụ thể. Nên công việc này chỉ đợc các KTV dừng lại ở mức độ định tính cha l-
ợng hoá đợc các rủi ro trong kiểm toán, có thể dẫn đến chất lợng kiểm toán kém
hiệu quả.
II. một số ý kiến trong công tác tổ chức xây dựng hệ thống
kiểm soát chất lợng kiểm toán tại AASC
Từ việc tìm hiểu tổ chức xây dựng hệ thống KSCL tại AASC, có một số nhận
xét về vấn đề này xin mạnh dạn đa ra một số kiến nghị nhằm hoàn thiện hơn công
tác tổ chức xây dựng hệ thống KSCL tại Công ty nh sau:
1. Đối với kiểm soát chất lợng mỗi cuộc kiểm toán

1.1Phơng hớng
Một cuộc kiểm toán có chất lợng cao quyết định đến việc tăng cờng độ tin
cậy của kết quả kiểm toán và những kiến nghị nêu ra trong cuộc kiểm toán này sẽ
đợc quan tâm và thực hiện một cách nghiêm túc, do đó ảnh hởng trực tiếp tới chất
lợng kiểm toán nói chung của toàn Công ty. Thiết lập cơ chế kiểm soát đối với các
cuộc kiểm toán cụ thể là nền tảng cho hoạt động KSCL của Công ty.
Những câu hỏi cần đợc trả lời khi xây dựng qui trình kiểm soát đối với từng
cuộc kiểm toán là:
- Đánh giá ban đầu về mức độ rủi ro khi chấp nhận kiểm toán có giúp cho
việc giám sát, kiểm tra trớc, trong và sau khi thực hiện kiểm toán hay không?
- Đội ngũ KTV đợc lựa chọn có đáp ứng yêu cầu của công việc (năng lực, kỹ
năng, t cách đạo đức) thực hiện hay không?
- Các giấy tờ làm việc có thể hiện rõ những bất cập cha đợc giải quyết về tính
độc lập với bên ngoài cũng nh của từng cá nhân hay không?
- Các quy định KTV có tuân thủ các chuẩn mực kiểm toán Việt Nam và
Chuẩn mực kiểm toán đợc thừa nhận tại Việt Nam hay không?
- Mục tiêu kiểm toán có rõ ràng và phù hợp yêu cầu của khách hàng không?
- Kế hoạch kiểm toán chi tiết có đợc lập và thực hiện đúng hay không?
- Các giấy tờ làm việc có đợc tài liệu hoá, tổng hợp, đánh tham chiếu rõ ràng
và đợc kiểm tra, soát xét đầy đủ không?
- Các phát hiện, kết luận, nhận xét và các bằng chứng có hợp lý, đầy đủ và có
giá trị không? Chúng có đợc phản ánh trên Báo cáo kiểm toán hay cha?
- Báo cáo kiểm toán có đợc lập theo đúng thời hạn và các kết luận trên đó có
bằng chứng xác thực không?
Để thiết lập quy trình KSCL cho từng cuộc kiểm toán phù hợp, cần có đầy đủ
các Chuẩn mực kiểm toán về KSCL kiểm toán mà hiện nay Việt Nam cha ban
hành đầy đủ.
1.2 Kiến nghị
Đối với từng cuộc kiểm toán cụ thể, Công ty cần lập những chính sách, thủ
tục KSCL 1 cách phù hợp. Các quy định kiểm soát này bao gồm:

- Xem xét khả năng tiếp tục, duy trì hoặc chấp nhận kiểm toán.
Công ty nên lu giữ việc đánh giá ban đầu về mức độ rủi ro khi chấp nhận
kiểm toán vào hồ sơ kiểm toán. Nh vậy sẽ giúp cho việc kiểm tra, kiểm soát trớc,
trong và sau khi thực hiện kiểm toán dễ dàng và thuận lợi. Hơn nữa, công việc này
còn tạo điều kiện để duy trì uy tín và danh tiếng của Công ty.
- Kế hoạch kiểm toán chi tiết nên lập cụ thể trên giấy tờ lu vào hồ sơ kiểm
toán và phải đợc Ban giám đốc soát xét lại cũng nh ký duyệt.
- Các trợ lý KTV khi thực hiện công việc phải đợc hớng dẫn, chỉ đạo, giám
sát chặt chẽ bởi KTV chính và trởng nhóm kiểm toán. Các trợ lý này phải đợc h-
ớng dẫn đầy đủ thích hợp về công việc của mình. Đồng thời, cần phải xem xét
những trợ lý này có đầy đủ kỹ năng cần thiết để hoàn thành và thực hiện công việc
đợc giao; họ có hiểu các hớng dẫn kiểm toán không và thực hịên theo Chuẩn mực
kiểm toán hay không?
- Các giấy tờ làm việc khi kiểm tra, soát xét cần ghi đủ vào các ô: ngời kiểm
tra, ngày thực hiện để nâng cao trách nhiệm của ngời soát xét cũng nh giúp cho
việc rà soát của các cấp cao hơn dễ dàng.
- Đối với những cuộc kiểm toán mà hợp đồng có giá trị lớn, Công ty nên
thành lập riêng một Ban kiểm soát độc lập với đoàn kiểm toán để kiểm tra rà soát
cuộc kiểm toán. Công việc của Ban kiểm soát này để kiểm tra: cuộc kiểm toán có
tiến hành đúng chơng trình kiểm toán, các kết quả kiểm toán có lu vào tài liệu
không, các vấn đề trọng yếu đã đợc giả quyết và phản ánh vào kết luận kiểm toán
cha, mục tiêu kiểm toán có đạt đợc không và các kết luận nêu ra có phù hợp với
kết quả công việc kiểm toán hay không. Ngoài ra, nếu có những bất đồng xảy ra
giữa đánh giá chuyên môn của các nhân viên trong nhóm kiểm toán thì Ban kiểm
soát này có thể kiêm luôn vai trò giải quyết, t vấn.
Các quy định này cần đợc lập thành một quy trình kiểm soát chuẩn và áp
dụng thống nhất cho toàn Công ty. Muốn vậy, Ban lãnh đạo Công ty nên đề nghị
Bộ tài chính sớm ban hành đầy đủ các Chuẩn mực về kiểm soát chất lợng kiểm
toán, cơ chế KSCL kiểm toán để dựa vào đó Công ty thiết lập quy trình KSCL
cuộc kiểm toán phù hợp.

2. Đối với việc kiểm soát hồ sơ kiểm toán
2.1Phơng hớng
Công ty đã tiến hành công tác kiểm soát hồ sơ kiểm soát hồ sơ kiểm toán và
có quy trình cụ thể cho việc này. Song Công ty vẫn cha lập và ban hành chơng
trình hớng dẫn chi tiết khi thực hiện kiểm tra.
2.2Kiến nghị
Để kiểm tra hồ sơ kiểm toán Công ty cần ban hành mẫu câu hỏi kiểm soát hồ
sơ kiểm toán đối với hồ sơ kiểm toán chung và hồ sơ kiểm toán thờng niên.(Xem
phụ lục 4)
Mẫu câu hỏi này có tác dụng:
- Giúp cho cuộc kiểm soát có định hớng và thực hiện đúng sự chỉ đạo của
Ban giám đốc, đạt kết quả cao và đảm bảo rằng có yếu tố quan trọng đã đợc chú ý
kiểm soát chặt chẽ.
- Bên cạnh đó, có mẫu câu hỏi này nhằm tài liệu hoá phơng pháp, kỹ thuật
kiểm soát để kiểm soát viên lập hồ sơ kiểm soát thuận tiện và dễ dàng hơn.