11:21 A10/P10
Phơng hớng và biện pháp hoàn thiện kế toán nghiệp
vụ mua hàng và thanh toán tiền hàng tại công ty dợc
liệu TWI
3.1 Đánh giá khái quát công tác kế toán nghiệp vụ mua hàng và thanh
toán tiền hàng tại công ty dợc liệu TWI
Sau thời gian thực tập tại phòng kế toán của công ty dợc liệu TWI, đợc tìm
hiểu tiếp xúc với thực tế công tác quản lý nói chung, công tác kế toán mua hàng và
thanh toán tiền hàng nói riêng ở công ty, em nhận thấy công tác quản lý cũng nh
công tác kế toán đã tơng đối hợp lý nhng bên cạnh đó vẫn còn một số vấn đề cha
hợp lý. Với mong muốn hoàn thiện hơn nữa công tác kế toán ở công ty em xin
mạnh dạn nêu ra một số nhận xét của bản thân về tổ chức công tác kế toán mua
hàng và thanh toán tiền hàng ở công ty nh sau
3.1.1 Những u diểm
Thứ nhất: trong điều kiện cơ chế quản lý mới, tơng ứng với mô hình quản lý
và đặc điểm tổ chức kinh doanh, hệ thống kế toán của công tyn dợc tổ chức tơng
đối gọn và hoàn chỉnh, có kế hoạch sắp xếp và chỉ đạo từ trên xuống. Căn cứ vào
đặc điểm tổ chức kinh doanh, tính chất quy mô hoạt động kinh doanh, khả năng và
trình độ của đội ngũ cán bộ kế toán của mình công ty chọn hình thức tổ chức bộ
máy kế toán vừa tập trung vừa phân tán. Hình thức tổ chức này tạo điều kiện để kế
toán có thể kiểm tra, giám sát các bộ phận, các cửa hàng và các đơn vị trực thuộc
trong toàn công ty, hạn chế bớt những khó khăn trong việc phân công lao động,
chuyên môn hoá nâng cao nghiệp vụ.
Thứ hai: các phần việc kế toán đợc phân công tơng đối rõ ràng cho từng kế
toán viên trong phòng, có sự phối hợp chặt chẽ và đồng bộ giữa các phần hành với
nhau, đảm bảo tính thống nhất về phạm vi tính toán, ghi chép. Từ đó tạo điều kiện
cho việc kiểm tra đối chiếu đợc dễ dàng phát hiện những sai xót để sửa chữa kịp
thời, đảm bảo cung cấp trung thực những thông tin giúp ban lãnh đạo, các phòng
ban có chức năng đánh giá đợc hiệu quả kinh doanh phù hợp với yêu cầu của thị
trờng.
Thứ ba: về chứng từ và luân chuyển chứng từ công ty sử dụng và chấp hành
nghiêm chỉnh mọi hoá đơn chứng từ theo mẫu của bộ Tài Chính. Mỗi nghiệp vụ
kinh tế phát sinh đều đợc phản ánh trên các hoá đơn chứng từ phù hợp về cả số l-
1
1
11:21 A10/P10
ợng, nguyên tắc ghi chép cũng nh yêu cầu của công tác quản lý chứng từ. Chứng từ
là những cơ sở ban đầu để thực hiện xong công việc hạch toán, do đó các chứng từ
đều đợc ký hiệu và đánh số theo thứ tự thời gian và đợc kiểm tra thờng xuyên về
nội dung nghiệp vụ kinh tế phát sinh, kiểm tra các chứng từ gốc kèm theo, kiểm tra
về các con số, các chữ ký, các định khoản. Việc kiểm tra này giúp cho việc tổng
hợp, phân loại thông tin kinh tế để ghi sổ tổng hợp hay sổ chi tiết.
Bên cạnh việc tổ chức kiểm tra chứng từ thờng xuyên kế toán không ngừng
hợp lý hoá các thủ tục lập và xử lý chứng từ nh giảm các thủ tục xét duyệt, ký
chứng từ đến mức tối đa, đồng thời thực hiện chơng trình luân chuyển chứng từ
theo đúng quy định và phù hợp với yêu cầu nghiệp vụ kinh doanh. Khi áp dụng
luật thuế GTGT, công tác quản lý chứng từ thuế GTGT đầu ra và thuế GTGT đầu
vào đợc chia thành hai mảng rõ ràng thuận tiện cho việc kê khai thuế GTGT và
thực hiện nghĩa vụ đối với ngân sách nhà nớc.
Thứ t: hệ thống tài khoản công ty sử dụng trong hạch toán nghiệp vụ mua
hàng và thanh toán tiền hàng đợc chi tiết tơng đối phù hợp với đặc điểm kinh
doanh của công ty. Với quy mô hoạt động kinh doanh tơng đối lớn, quan hệ với
nhiều công ty xí nghiệp nên tài khoản 331 đợc chi tiết cho từng chủ nợ chẳng hạn
nh thanh toán với các công ty thì sử dụng TK 3311, thanh toán với cá nhân là TK
3316 sau đó lại chi tiết cho từng công ty, từng cá nhân.
Thứ năm: công ty áp dụng phơng pháp kê khai thờng xuyên để hạch toán
hàng tồn kho. Phơng pháp này đảm bảo cung cấp thông tin chính xác, thờng xuyên
về tình trạng biến động của hàng hoá trên các mặt tiêu thụ, dự trữ và cung ứng, tạo
sự quản lý và bảo quản tốt hàng hoá cả về số lợng và giá trị.
Thứ sáu: hiện nay tất cả nhân viên trong phòng kế toán đều đợc trang bị máy
tính do đó giúp cho công việc kế toán nhanh và chính xác. Khi cần thông tin kế
toán sẽ đợc đáp ứng ngay, giảm đợc khối lợng công việc tính toán cho các kế toán
viên. Giúp cho việc theo dõi đối chiếu, kiểm tra đợc dễ dàng thuận lợi hơn.
Thứ bảy: đội ngũ cán bộ và nhân viên kế toán trong công ty có trình độ
nghiệp vụ, nắm vững và am hiểu các kỹ thuật nghiệp vụ, các chế định tài chính và
thanh toán, có trình độ tin học và ngoại ngữ. Đặc biệt là kế toán trởng là ngời luôn
sắp xếp phân công công việc hợp lý, đúng ngời, đúng việc, còn các cán bộ kế toán
là những ngời có trách nhiệm với công việc.
2
2
11:21 A10/P10
Thứ tám: việc lập kế hoạch mua hàng và tổ chức thực hiện kế hoạch do
phòng kinh doanh của công ty đảm nhận với đội ngũ nhân viên trẻ, năng động, có
trình độ. Do đó các kế hoạch mua hàng luôn đợc hoàn thành tốt, đáp ứng nhu cầu
về hàng hoá dùng cho kinh doanh của công ty.
3.1.2 Những tồn tại cần khắc phục
Bên cạnh những thành tích đạt đợc, tổ chức công tác kế toán mua hàng và
thanh toán tiền hàng của công ty vẫn còn một số tồn tại nhất định cần hoàn thiện
Thứ nhất: Sử dụng tài khoản 151. Hàng mua đang đi đờng
Theo chế độ kế toán hiện hành, TK 151 hàng mua đang đi đờng dùng để phản
ánh tình hình vật t, hàng hoá cha về nhập kho doanh nghiệp. Trong công ty xảy ra
trờng hợp hoá đơn về mà hàng cha về( nhất là hàng nhập khẩu) nhng công ty
không hạch toán mà đợi cho đến khi hàng về hạch toán thẳng vào TK 156 nh bình
thờng. Tuy cách làm trên giảm nhẹ công tác kế toán nhng thực tế lại hạn chế tới
việc quản lý chặt chẽ, kịp thời hàng hoá của công ty( đặc biệt là công ty có hàng
hoá nhập khẩu)
Thứ hai: công ty dợc liệu TWI là công ty có quy mô kinh doanh lớn hàng
ngày phải nhập, xuất một lợng hàng khá lớn với nhiều loại nguyên vật liệu khác
nhau. Do vậy hiện tợng hàng hoá nhập kho bị thiếu, thừa hay không đúng quy
cách, phẩm chất so với hợp đồng đã ký là không tránh khỏi. Vì vậy kế toán mua
hàng và thanh toán tiền hàng nên sử dụng" Biên bản kiểm nhận hàng hoá nhập
kho"
3.2 Phơng hớng và biên pháp hoàn thiện quá tình hạch toán kế toán
nghiệp vụ mua hàng và thanh toán tiền hàng tại công ty dợc liệu TWI
3.2.1 Nội dung và yêu cầu của việc hoàn thiện
Trong nền kinh tế thị trờng với sự định hớng của nhà nớc xuất hiện rất nhiều
thành phần kinh tế cạnh tranh ngày càng gay gắt. Các doanh nghiệp kinh doanh
phải đối mặt thờng xuyên với sự biến động của môi trờng kinh doanh trong nớc và
quốc tế. Chính vì vậy, muốn đạt đợc hiệu quả kinh doanh đòi hỏi các doanh nghiệp
không ngừng hoàn thiện công tác tổ chức hoạt động kinh doanh ở đơn vị mình. Để
đạt đợc mục tiêu đó, công tác kế toán phải không ngừng hoàn thiện đặc biệt ở
công ty dợc liệu TWI.
-Hoàn thiện đúng phạm vi và thời điểm xác định là hàng mua đã thuộc quyền
sở hữu của công ty đây là yêu cầu rất quan trọng, có xác định đúng thì mới có thể
3
3
11:21 A10/P10
đảm bảo ghi chép, phản ánh một cách kịp thời, chính xác các nghiệp vụ kinh tế
phát sinh.
- Hoàn thiện phơng pháp kế toán nhằm đáp ứng tốt nhu cầu cung cấp thông
tin phục vụ cho công tác quản lý của doanh nghiệp.
Mặc dù chế độ kế toán đợc ban hành thống nhất trong cả nớc, song công ty
với đặc điểm riêng về cơ cấu, ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh đã áp dụng chế độ
kế toán mới ban hành theo số 1141 TC/QĐ/CKĐT ngày 1/11/1995. Không phải
mọi doanh nghiệp đều áp dụng một cách dập khuôn máy móc mà họ vận dụng linh
hoạt sao cho đảm bảo đúng chế độ và hiệu quả kinh tế vẫn cao.
Trong nền kinh tế thị trờng mở cửa tự do cạnh tranh, kế toán không chỉ đơn
thuần là việc ghi chép lại các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong kỳ, mà nó còn là
công cụ đắc lực cho việc quản lý, đa ra những quyết định thích hợp. Nghiệp vụ
mua hàng và thanh toán tiền hàng có vai trò quan trọng và ảnh hởng lớn đến các
quá trình sau của lu chuyển hàng hoá. Vì vậy hoàn thiện công tác kế toán nghiệp
vụ mua hàng và thanh toán tiền hàng phải đảm bảo những yêu cầu sau:
- Phải phù hợp với chính sách kinh tế tài chính, chế độ thể lệ hiện hành về kế
toán của nhà nớc. Đặc biệt trong kế toán tài chính, các tài khoản cấp 1 và một số
tài khoản cấp 2, các nội dung kế toán mua hàng và thanh toán tiền hàng phải đảm
bảo theo đúng hớng dẫn của chế độ kế toán. Điều đó có nghĩa là kế toán tài chính
phải vận dụng hợp lý các nguyên tắc chuẩn mực kế toán thừa nhận.
- Việc hoàn thiện phải phù hợp với đặc điểm kinh doanh, yêu cầu quản lý cảu
doanh nghiệp. Là một doanh nghiệp vừa sản xuất vừa kinh doanh, cững nh các
doanh nghiệp khác mục tiêu chiến lợc của công ty là phải đạt tới mức lợi nhuận
cao nhất với chi phí thấp nhất. Nh vậy, việc tăng lợi nhuận và giảm chi phí kinh
doanh chính là động lực cho việc hoàn thiện công tác kế toán và nâng cao chất l-
ợng thông tin kế toán.
- Phải kết hợp chặt chẽ giữa kế toán tổng hợp và kế toán chi tiết, giữa kế tài
chính và kế toán quản trị. Chức năng của hạch toán kế toán là thu thập , xử lý và
cung cấp thông tin phục vụ cho quá trình quản lý. Trong nền kinh tế thị trờng, ngời
sử dụng thông tin kế toán bao gồm nhiều đối tợng khác nhau nh chủ doanh nhgiệp,
nhà cung cấp, nhà đầu t, các nhà cung cấp tín dụng... Căn cứ vào đối tợng sử dụng
thông tin kế toán, hệ thống kế toán đợc phân định thành kế toán tài chính và kế
toán quản trị.
4
4
11:21 A10/P10
Kế toán quản trị cung cấp thông tin phục vụ trong nội bộ doanh nghiệp, sử
dụng để quản lý điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh .
Kế toán tài chính chủ yếu cung cấp thông tin phục vụ cho các đối tợng bên
ngoài nh nhà đầu t, các bên có quan hệ mua bán hàng hoá, cơ quan thuế...
Mặc dù hiện nay ở Việt Nam kế toán quản trị là lĩnh vực còn mới mẻ, việc
nhận thức và hiểu biết về kế toán quản trị trong nền kinh tế thị trờng còn hạn chế
và cha thống nhất, hiện còn nhiều quan điểm khác nhau. Dù có nhiều quan điểm
khác nhau, kế toán quản trị có những điểm giống và khác nhau nhng kế toán quản
trị và kế toán tài chính là hai bộ phận của hệ thống kế toán phải kết hợp chặt chẽ
với nhau trong cùng bộ máy, trong cùng một quá trình xử lý thông tin trên một hệ
thống tài khoản thống nhất. Để phục vụ yêu cầu quản lý và nhu cầu sử dụng thông
tin kế toán thì phải kết hợp chặt chẽ giữa kế toán tổng hợp và kế toán chi tiết, giữa
kế toán quản trị và kế toán tài chính.
- Hoàn thiện công tác kế toán phải đảm bảo tính khả thi và tính hiệu quả cao.
Bất kỳ một phơng án tổ chức kinh doanh hoặc một phơng án tổ chức quản lý nào
ngời ta đều phải tính toán đến tính hiệu quả và tính khả thi của nó không thể thực
hiện bằng mọi giá. Vì vậy hoàn thiện kế toán mua hàng và thanh toán tiền hàng
phải chú ý đến việc tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả và khả năng áp dụng trong
doanh nghiệp. Để thực hiện đợc yêu cầu này hoàn thiện kế toán mua hàng và thanh
toán tiền hàng phải tỉ mỉ, thận trọng và có cơ sở khoa học.
3.2.2 Các giải pháp hoàn thiện kế toán nghiệp vụ mua hàng và thanh
toán tiền hàng tại công ty dợc liệu TWI
Thông qua những suy nghĩ, nhận xét đánh giá về công tác kế toán nghiệp vụ
mua hàng và thanh toán tiền hàng tại công ty dợc liệu TWI ở trên, ta thấy những
điểm nổi bật cũng nh những vấn đề còn tồn tại cần đợc hoàn thiện trong công tác
kế toán hoạt động mua hàng và thanh toán tiền hàng của công ty. Qua nghiên cứu
lý luận và thực tiễn công tác kế toán ở công ty, em xin mạnh dạn đề xuất một số ý
kiến nhằm hoàn thiện công tác kế toán mua hàng và thanh toán tiền hàng ở công ty
nhằm góp phần tăng cờng quản lý và nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh nói
chung và hoạt động mua hàng nói riêng.
3.2.2.1 Công ty nên sử dụng TK 151 hàng mua đang đi đờng để hạch toán
nghiệp vụ hoá đơn về, hàng cha về.
5
5