Tải bản đầy đủ (.pdf) (10 trang)

Tải Bài văn mẫu lớp 8: Phân tích truyện ngắn Tôi đi học của Thanh Tịnh - Những bài văn mẫu lớp 8 hay nhất

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (182.91 KB, 10 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tôi đi học là truyện ngắn giàu chất trữ tình của nhà văn Thanh Tịnh.</b>Truyện khơng đi vào những
biến cố, những xung đột xã hội gay gắt mà đó là những cung bậc cảm xúc khác nhau của nhân vật tôi
trong ngày đầu tiên đến trường.


Sau đây mời quý thầy cô cùng các bạn học sinhlớp 8cùng tham khảo bài văn mẫuPhân tích truyện
ngắn Tơi đi học của Thanh Tịnhđược chúng tôi đăng tải ngay sau đây. Tài liệu bao gồm dàn ý chi tiết
kèm theo 3 bài bài văn mẫu. Mời bạn đọc cùng theo dõi.


<b>Dàn ý phân tích truyện ngắn Tơi đi học</b>
<b>A. Mở bài:</b>


- Giới thiệu tác giả, tác phẩm: “Tôi đi học” là truyện ngắn nổi tiếng của nhà văn Thanh Tịnh.


- Khái quát nội dung, nghệ thuật chính của tác phẩm: Tác phẩm là dòng hồi tưởng về những kỉ niệm
trong sáng của ngày đầu tiên đi học.


<b>B. Thân bài:</b>


Luận điểm 1: Cảm nhận về nội dung: Diễn biến tâm trạng nhân vật “tôi” trong ngày đầu tiên đến
trường


* Tâm trạng nhân vật tôi trên con đường tới trường


- Thiên nhiên: Những kỉ niệm của buổi tựu trường đầu tiên trong đời được nhân vật “tôi” nhớ lại là
thời điểm cuối thu, cây cối đang mùa thay lá. Những chiếc lá khô xào xạc trên đường tưởng như vô tri
vô giác ấy đã trở thành những màu sắc thông điệp, thanh âm riêng hối gọi lòng người nhớ về ngày khai
trường đầu tiên.


- Con người: Hình ảnh trực tiếp tác động đến tác giả để tác giả nhớ tới buổi khai trường của chính
mình đó là hình ảnh mấy em nhỏ rụt rè trong lần đầu tiên tới trường



- Tâm trạng nhân vật:


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

- Những kỉ niệm của nhân vật tôi:


+ Tác giả nhớ rất rõ từng chi tiết trong khung cảnh trên con đường đến trường, sương thu và gió lạnh
với con đường dài và hẹp dường như trở nên khác lạ trong đôi mắt trẻ thơ bởi một điều vô cùng đơn
giản: “Hôm nay tôi đi học”.


+ Những suy nghĩ, hành động, từng cảm nhận về chính bản thân mình, từ bộ quần áo đến những hành
trang mang theo đều cho thấy sự thay đổi, khôn lớn trong cậu bé nhưng đâu đó vẫn cịn nét hồn nhiên,
ngây thơ của một đứa trẻ lên 5.


* Tâm trạng nhân vật “tôi” khi tập trung ở sân trường


- Cảm nhận của cậu học trị về ngơi trường đã có sự thay đổi rõ rệt, cậu vừa ngỡ ngàng, vừa cảm thấy
nhỏ bé, lo sợ trước một ngồi trường đầy uy nghi, trang trọng trước mắt.


- Cả cậu bé và những người bạn xung quanh đều “như con chim con đứng bên bờ tổ, nhìn qng trời
rộng muốn bay, nhưng cịn ngập ngừng e sợ”. Hình ảnh so sánh thể hiện sự hồn nhiên, ngây thơ trong
tâm hồn cậu bé và tâm trạng lo sợ, hoang mang trong bước đi đầu tiên của cuộc đời.


- Những suy nghĩ, cảm nhận của cậu bé trước tất cả sự thay đổi, trước bạn bè, trước thầy cô vừa thể
hiện sự hồn nhiên, ngây thơ, vừa bộc lộ tâm trạng bối rối, cảm xúc vừa háo hức vừa có chút bơ vơ, lạc
lõng bởi đây là lần đầu tiên cậu xa mẹ.


* Tâm trạng nhân vật khi vào lớp và học bài học đầu tiên


- Lớp học là một thế giới khác biệt, cách biệt với thế giới ở bên ngoài khung cửa. Ngồi trong lớp, cậu
bé thấy xốn xang những cảm giác lạ và quen đan xen, trái ngược nhau bởi đó là giây phút sang trang
của một tâm hồn trẻ dại, tạm biệt thế giới ấu thơ chỉ biết nô đùa, nghịch ngợm để bước vào thế giới


tuổi học trò nghiêm chỉnh đầy khó khăn mà biết bao hấp dẫn.


⇒ Diễn biến tâm trạng nhân vật “tôi” để lại nhiều cảm xúc trong lịng người đọc, khơng chỉ bởi sự hồn
nhiên, ngây thơ mà cịn bởi nó khiến mỗi chúng ta nhớ về tuổi thơ của chính bản thân mình.


Luận điểm 2: Cảm nhận về nghệ thuật


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

- Sự kết hợp giữa phương thức tả và kể giúp cho cảm xúc, tâm trạng nhân vật được thể hiện một cách
tự nhiên hợp lí.


<b>C. Kết bài:</b>


- Khẳng định lại giá trị tác phẩm: “Tôi đi học” không chỉ hấp dẫn người đọc ở nghệ thuật kể chuyện,
xây dựng hình ảnh, mà còn khơi gợi trong mỗi chúng ta những kỉ niệm riêng, đẹp đẽ, trong sáng của
ngày tựu trường.


- Liên hệ, đánh giá: Truyện ngắn “Tôi đi học” làm nên thành cơng cho nhà văn Thanh Tịnh.
<b>Phân tích truyện ngắn Tơi đi học - Mẫu 1</b>


Hồi đầu năm lớp 7, học bài cổng trường mở ra, hẳn mỗi chúng ta không quên tấm lòng người mẹ biết
bao bồi hồi xao xuyến trong ngày đầu dẫn con đi học. Người mẹ ấy bồi hồi xao xuyến vì đang được
sống lại những kỉ niệm ngày đầu tiên cắp sách đến trường: "Hằng năm cứ vào cuối thu... Mẹ tôi âu
yếm nắm lấy tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp...". Câu văn đầy ắp kỉ niệm tuổi thơ trong
sáng ấy đã ngân nga, trầm bổng trong lòng người mẹ và vương vấn khơn ngi trong tâm trí học sinh
chúng ta. Nhiều bạn thắc mắc: đó là vãn của ai, ở trong tác phẩm nào ? Giờ đây, vào ngay trang đầu
của sách Ngữ văn 7, chúng ta tìm được xuất xứ và tác giả của câu văn ấy. Thú vị quá! Thú vị hơn nữa
là, qua truyện ngắn đậm chất hồi kí Tơi đi học của nhà văn Thanh Tịnh, chúng ta được sống lại những
kỉ niệm tuổi thơ mơn man, trong sáng ở buổi tựu trường đầu tiên.


Ngay mấy dòng đầu tác phẩm, nhà văn đã so sánh một cách ấn tượng: "Tôi quên thế nào được những


cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lịng tơi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang
đãng". Câu văn như cánh cửa dịu dàng mở ra, dẫn người đọc vào một thế giới đầy ắp những sự việc,
những con người, những cung bậc tâm tư tình cảm đẹp đẽ, trong sáng, rất đáng nhớ, đáng chia sẻ và
mến thương. Trung tâm của thế giới ấy là cậu học trò nhỏ ngày đầu tiên tới trường, trong lòng nảy nở
biết bao ý nghĩ, tình cảm xao xuyến, mới lạ, suốt đời không thể quên.


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

một sự kiện lớn, một đổi thay quan trọng, đánh dấu bước ngoặt của tuổi thơ. Vì thế "tơi" cảm thấy
trang trọng, đứng đắn với bộ quần áo, với mấy quyển vở mới trên tay. Vì thế, "tơi" muốn thử sức mình,
xin mẹ cho được cầm bút, thước như các bạn khác. Một ý nghĩ non nớt, ngây thơ nảy nở trong đầu:
"chắc chỉ người thạo mới cầm nổi bút thước". Ý nghĩ ấy thoáng qua... nhẹ nhàng như một làn mây lướt
ngang trên ngọn núi. Lại một so sánh thú vị nữa ! Ý nghĩ của một em nhỏ mới cắp sách tới trường
muốn nhận thức về một nhiệm vụ trong cuộc sống, được mường tượng trong hình ảnh "một làn mây
lướt ngang trên ngọn núi" như muốn biểu hiện nét dịu dàng, trong sáng và khát vọng vươn tới của một
tâm hổn trẻ thơ.


</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

diện vì mình được nhiều người chú ý, vậy mà giờ đây lại khóc. Tiếng khóc như một phản ứng dây
chuyền, rất tự nhiên, rất ngây thơ và giàu ý nghĩa. Nó là sự tiếc nuối những ngày chơi đùa thoải mái,
sự lưu luyến những người thân yêu,... Nó cũng là những e sợ trước một thời kì thử thách khơng ít khó
khăn, hay nó cũng là một niềm vui, niềm quyết tâm để bước vào một thế giới khác lạ mà đầy hấp dẫn ?
Miêu tả cụ thể ba dạng khóc: "ơm mặt khóc", "nức nở khóc" và "thút thít", thêm một lần nữa, cây bút
văn xuôi Thanh Tịnh truyền cảm biết bao, trữ tình biết bao, thấu tỏ lịng người biết bao ! Thực ra, đây
đâu phải ông viết vãn, mà là ông đang sống lại những kỉ niệm của chính minh, ơng giãi bày tuổi thơ
của chính mình. Những kỉ niệm ấy trong sáng và chân thực vô cùng.


Đến những phút cuối của buổi tựu trường, cảm giác của nhà văn (cũng là của nhân vật "tơi", cậu học
trị nhỏ) càng trong sáng và chân thực hơn. Ngồi trong lớp, cậu bé thấy xốn xang những cảm giác lạ và
quen đan xen, trái ngược nhau. Thấy "một mùi hương lạ xông lên trong lớp", "hình gì treo trên tường
tơi cũng thấy lạ", nhưng cậu bé nhìn bàn ghế chỗ mình ngồi "tự nhiên lạm nhận làm vật riêng của
mình", nhìn người bạn ngồi bên "khơng cảm thấy xa lạ chút nào",... Có thể nói, đoạn văn kết thúc câu
chuyện ngắn gọn mà hiện lên nhiều hình ảnh rất đẹp và giàu ý nghĩa. Một chú chim nhỏ hót mấy tiếng


rụt rè, vỗ cánh bay cao. Mắt "tơi" thèm thuồng nhìn theo... Kỉ niệm bẫy chim giữa đổng lúa vẫy gọi...
Tiếng phấn và chữ viết của thầy giáo nhắc nhở, níu giữ, đưa về,... Cuối cùng là "tơi vịng tay lên bàn
chăm chỉ nhìn thầy viết và lẩm nhẩm đánh vần đọc...". Phải chăng đây là phút sang trang của một tâm
hồn trẻ dại, tạm biệt thế giới ấu thơ chỉ biết nô dùa, nghịch ngợm để bước vào thế giới tuổi học trị
nghiêm chỉnh đầy khó khăn mà biết bao hấp dẫn.


</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

cũng thích thú biết bao khi được sống lại những kỉ niệm trẻ thơ mơn man trong buổi tựu trường đầu
tiên.


Vậy đấy, học truyện ngắn Tôi đi học vào những ngày đầu của năm học, chúng ta thấm thìa rằng: Trong
cuộc đời mỗi người, kỉ niệm trong sáng của tuổi học trò, nhất là ở buổi tựu trường đầu tiên, thường sẽ
được ghi nhớ mãi. Nhà văn Thanh Tịnh đã diễn tả dòng cảm nghĩ này bằng tâm hồn rung động thiết
tha, một ngòi bút giàu chất thơ, một bố cục thống nhất, với các cung bậc tâm trạng, nhân vật, các sự
việc, chi tiết, các hình ảnh và những biện pháp tu từ chặt chẽ, hài hòa, tập trung vào chủ đề của tác
phẩm.


<b>Phân tích truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 2</b>


Tôi đi học là truyện ngắn giàu chất trữ tình của nhà văn Thanh Tịnh. Truyện không đi vào những biến
cố, những xung đột xã hội gay gắt mà đó là những cung bậc cảm xúc khác nhau của nhân vật tôi trong
ngày đầu tiên đến trường. Câu chuyện vì thế mặc dù nhẹ nhàng nhưng vẫn vô cùng sâu lắng, in những
dấu ấn đậm nét trong lòng người đọc.


Câu chuyện được bắt đầu bằng không gian thấm đẫm chất thu, không gian của tiếng trống khai giảng,
của những ngày cắp sách đến trường: “hàng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên
khơng có những đám mây bàng bạc, lịng tơi lại náo nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường”.
Từ những ngày của hiện tại, nhân vật tôi nôn nao nhớ về quá khứ, nhớ về ngày đầu tiên đến trường của
mình. Sự thay đổi cả về tâm trạng và nhận thức của nhân vật tôi diễn ra theo từng chặng, phù hợp với
cách đọc và tư duy của các bạn nhỏ, nhưng vẫn khiến người lớn thấy xúc động vì được sống lại những
cảm giác về ngày đầu tiên đến trường của mình.



</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

của cậu bé, cậu cầm hai quyển vở trên tay đã thấy nặng nhưng còn yêu cầu “mẹ đưa bút thước cho con
cầm” với ý nghĩ ngây thơ “chắc chỉ người thạo mới cầm nổi bút thước”. Ý nghĩ non nớt có chút buồn
cười nhưng cũng thật đáng trân trọng của cậu bé.


Khi đến trường là một chuỗi những cung bậc cảm xúc khác nhau, cho thấy cậu bé là một người có tâm
hồn tinh tế, nhạy cảm. Trước sân trường Mĩ Lí dày đặc người, ai cũng quần áo tươm tất, gương mặt
tươi vui, sáng sủa, khiến cậu bé đâm ra lo sợ vẩn vơ. Có lẽ đây là cảm giác của bất cứ ai vào ngày đầu
tiên đến trường, cảm giác cơ đơn, lạc lõng, vừa muốn hịa cùng mọi người mà lại vừa lo lắng, sợ hãi.
Nhưng đâu chỉ có cậu bé, những người bạn như cậu cũng như những chú chim non đứng nép bên
người thân.


Khi đứng trước sân trường cảm giác “chơ vơ” lại dấy lên. Rồi khi được thầy thống đốc gọi tên nhân
vật tôi giật mình, lúng túng, quả tim như ngừng đập. Và đáng u nhất chính là lúc cậu bé bất giác ịa
khóc lên nức nở khi sắp phải chia tay mẹ để vào lớp học. Cậu bé được bước vào một thế giới mới, rời
xa thế giới quen thuộc có mẹ ở bên chăm sóc, đùm bọc.


Bước vào lớp học là cảm giác vừa xa lạ, vừa gần gũi, vừa ngỡ ngàng nhưng cũng rất tự tin. Nhân vật
tôi cảm thấy mùi hương lạ xông lên trong lớp, mọi thứ xung quanh đều lạ, tự nhận chỗ ngồi làm của
riêng, ngay cả người bạn lần đầu tiên gặp cũng khơng hề có cảm giác lạ lẫm. Nhân vật tôi đã tái hiện
một cách đầy đủ, chân thật những cung bậc cảm xúc khác nhau về ngày đầu tiên đến trường. Một cách
thật tự nhiên, mỗi chúng ta dường như cũng được sống lại bầu khơng khí của ngày tựu trường đầu tiên
ấy.


</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Tác phẩm đã xây dựng một tình huống truyện thật đặc biệt – ngày đầu tiên đến trường với biết bao
cảm xúc, tâm trạng về dấu mốc quan trọng trong cuộc đời mỗi người. Kết cấu câu chuyện phù hợp:
theo dòng hồi tưởng. Kết hợp linh hoạt các phương thức biểu đạt tự sự, miêu tả, biểu cảm diễn tả đầy
đủ và hợp lí các cung bậc cảm xúc nhân vật. Ngôn ngữ nhẹ nhàng, sâu lắng, giọng văn thơ mộng, mượt
mà, tinh tế.



Với ngôn ngữ kể chuyện tự nhiên, nhẹ nhàng, giàu chất thơ, tác phẩm đã làm sống dậy những cũng bậc
cảm xúc về ngày đầu tiên đến trường. Buổi tựu trường sẽ là kỉ niệm ghi dấu ấn sâu đậm nhất trong
lòng mỗi người. Đồng thời cũng nhận thấy vai trò, tầm quan trọng của giáo dục đối với thế hệ tương
lai.


<b>Phân tích truyện ngắn Tôi đi học - Mẫu 3</b>


Tôi đi học là truyện ngắn của nhà văn Thanh Tịnh, in trong tập Quê mẹ và được xuất bản năm 1941.
Đây là một truyện ngắn thể hiện rất đầy đủ phong cách sáng tác của tác giả: đậm đà chất trữ tình, đằm
thắm, êm dịu, trong trẻo và tràn đầy chất thơ. Truyện đã thể hiện một cách xúc động tâm trạng hồi hộp,
cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật tôi, chú bé được mẹ đưa đến trường lần đầu tiên trong ngày tựu trường.
Cảm xúc bắt đầu được khơi nguồn từ hiện tại với cảnh lá rụng vào cuối thu. Đó là một buổi ban mai
đầy sương thu và gió lạnh: Buổi tựu trường xa xưa ấy thật đáng nhớ, cậu con trai bé bỏng được mẹ âu
yếm nắm tay tôi dẫn đi. Con đường đi đến trường là con đường làng dài và hẹp vốn đã quen đi lại lắm
lần nhưng tự nhiên chú bé thấy lạ. Cảnh vật quê nhà hình như đều thay đổi bởi lẽ vì chính lịng tơi
đang có sự thay đổi lớn: Chú bé bảy tám tuổi cảm thấy mình đã khơn, khơng cịn chơi bời lêu lổng lội
qua sông thả diều như thằng Quý và không đi ra đồng nô đùa như thằng Sơn nữa.


</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

được so sánh với làn mây lướt ngang trên ngọn núi đã làm nổi bật ý nghĩ non nớt và ngây thơ trong
sáng của nhân vật tôi.


Khi đứng trước ngôi trường, chú bé càng hồi hộp, bỡ ngỡ. Chú ngạc nhiên trước cảnh đông vui dày
đặc cả người trước sân trường; ai cũng áo quần sạch sẽ, gương mặt vui tươi sáng sủa. Chú đã từng đi
bẫy chim quyên với thằng Minh, và ghé lại trường một lần, đi quanh các lớp, cảm thấy trường xa lạ,
cao ráo và sạch sẽ hơn các nhà trong làng. Thế mà buổi tựu trường hơm nay, chú cảm thấy trường Mỹ
Lí của mình vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa ấp. Đứng giữa sân trường rộng, chú
bé đâm ra lo sợ vẩn Vơ. Phải chăng tâm trạng bồi hồi, bỡ ngỡ là rất thực, rất điển hình đối với tuổi thơ
trong buổi tựu trường đầu tiên trong đời mình.


Chú bé cũng như những học trị khác bỡ ngỡ đứng nép bên người thân, con chim đứng bên bờ tổ, nhìn


qng trời rộng muốn bay, nhưng cịn ngập ngừng, e sợ. Hình ảnh so sánh đặc sắc quá! Tâm trạng vừa
khao khát học hành, ước mơ bay tới những chân trời xa. Chân trời ước mơ và hy vọng đã hiện về trong
tâm tưởng của tuổi thơ trong buổi tựu trường.


Tiếng trống trường, tiếng trống trường ngày khai giảng tiếng trống dù ở đâu và bất cứ thời nào cũng
gây chấn động, hồi hộp kỳ lạ. Hồi trông trường của trường Mỹ Lí đã thúc vang dội cả lịng chú bé. Khi
học sinh xếp hàng vào lớp, chú cảm thấy mình chơ vơ. Và tất cả học trị đều bắt đầu vụng về lúng túng.
Tưởng như không đi mà bị kéo dìu tới trước. Co chân rồi duỗi chân, cứ dềnh dàng mãi. Tồn thân thì
run run theo nhịp bước rộn ràng trong các lớp. Và khi ông đốc gọi tên, khi ơng đốc nói..., các em học
trị vào lớp Năm đã lúng túng... càng lúng túng hơn. Nhiều em ơm mặt khóc, nhiều em thút thít. Riêng
chú bé thì cố bàn tay dịu dàng đẩy tơi tới trước nhưng vẫn dúi đầu vào lịng mẹ tơi khóc nức nở. Có
bao giờ, chú quên được cái bàn tay yêu thương của mẹ vuốt nhẹ lên tóc mình. Tuy vậy, chú bé khi xếp
hàng vào lớp Năm, được thầy giáo trẻ tuổi tươi cười đứng đón ở cửa lớp, nhưng chú vẫn cảm thấy lẻ
loi: trong thời thơ ấu tôi chưa lần nào thấy xa mẹ tôi như lần này.


</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

Bằng trang hồi ức của mình, Thanh Tịnh đã diễn tả những kỷ niệm, những diễn biến tâm trạng hồi hộp,
cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật "tôi" trong buổi tựu trường theo trình tự thời gian, khơng gian: lúc đầu là
buổi sớm mai mẹ dẫn đi trên con đường làng, sau đó là lúc đứng giữa sân trường, một hồi trống vang
lên, nghe ông đốc đọc tên và dặn dò, cuối cùng là khi thầy giáo trẻ đưa vào lớp.


</div>

<!--links-->

×