Thực trạng công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty tư vấn đầu tư và thiết kế xây dựng

Thực trạng công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và
tính giá thành sản phẩm tại công ty t vấn đầu t và thiết
kế xây dựng
I. Đặc điểm và tình hình chung của công ty t vấn đầu t và thiết kế xây dựng
Hà Nội
1. Qúa trình hình thành và phát triển
Công ty t vấn đầu t và thiết kế xây dựng là doanh nghiệp nhà nớc trực thuộc
tổng công ty xây dựng Hà Nội, đợc thành lập theo quyết định số
150A/BXD/TCLĐ ngày 26/03/1993 của bộ trởng bộ xây dựng trên cơ sở sát
nhập ban quản lý dự án số 1, trung tâm kinh tế kỹ thuật xây dựng, trung tâm
khoa học ứng dụng và khảo sát thiết kế, xí nghiệp thi công xây lắp thực
nghiệm nội ngoại thất.
Công ty t vấn đầu t và thiết kế xây dựng Hà Nội đợc nhà nớc và tổng công ty giao
vốn, tài nguyên đất đai và các nguồn khác, có trách nhiệm sử dụng hiệu quả, bảo
toàn và phát triển vốn đợc giao bằng cách bổ xung từ kết quả hoạt động sản xuất
kinh doanh.
Công ty đợc hình thành và phát triển trong điều kiện đất nớc đã và đang bớc
sang nền kinh tế mới Nền kinh tế thị trờng có sự quản lý của nhà nớc theo định
hớng xã hội chủ nghĩa. Mặc dù tuổi đời hoạt động của công ty còn rất trẻ song
trong suốt thời gian qua kể từ khi thành lập đến nay, công ty đã có những cố gắng
rất lớn và không ngừng phát triển nhằm đáp ứng đợc yêu cầu trong công cuộc
công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc.
Hiện nay trụ sở chính của công ty đặt tại 38 Phơng Mai- Đống Đa- Hà Nội,
văn phòng t vấn đặt tại 57 Quang Trung- Hai Bà Tr ng- Hà Nội. Công ty đ ợc cấp
lại giấy phép kinh doanh ngày 25/12/1996 mang số hiệu: OR:0104- 02- 00-01-
142. Lĩnh vực hoạt động của công ty bao gồm các ngành nghề chủ yếu sau: T vấn
đầu t ,khảo sát và thiết kế các công trình công nghiệp và dân dụng, thi công xây
lắp, trang trí nội ngoại thất.
Công ty t vấn đầu t và thiết kế xây dựng hiện tại có đội ngũ biên chế chính
thức là 165 cán bộ công nhân viên.
Để thực hiện nhiệm vụ sản xuất kinh doanh, công ty thờng xuyên sử dụng

một đội ngũ công tác viên thông qua hợp đồng lao động ngắn hạn. Mục tiêu hoạt
động của công ty là chuyên t vấn thiết kế, thi công xây lắp, giám sát các công
trình, cơ sở hạ tầng, các công trình dân dụng và công nghiệp trong phạm vi
chức năng hoạt động đợc bộ xây dựng cho phép kinh doanh.
Với đội ngũ cán bộ của công ty đợc đào tạo chính quy ở các trờng đại học
trong và ngoài nớc, đã qua kinh nghiệm thực tiễn nhiều năm công tác kết hợp với
việc đổi mới, phát triển khoa học kỹ thuật và công nghệ, lực lợng công nhân đợc
đào tạo ở các trờng đào tạo công nhân kỹ thuật của bộ và công ty. Trong những
năm gần đây, để đáp ứng yêu cầu của ngành xây dựng, công ty đã mạnh dạn đầu
t thêm máy móc thiết bị phục vụ cho quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp, đặc biệt quan tâm đến đầu t máy móc thiết bị cho xí nghiệp thi
công xây lắp nội ngoại thất nh : máy kéo uốn mẫu ximăng 500 kg kiểu L16, máy
nén ba trục Italia, máy nén 50T Controls kiểu N19
Thực tế cho thấy, hoạt động trong cơ chế thị trờng có sự điều tiết vĩ mô của nhà
nớc, đồng thời chịu sự chi phối của các quy luật khách quan của nền kinh tế thị tr -
ờng nh quy luật gía trị, quy luật cạnh tranh đã buộc các doanh nghiệp sản xuất
phải hết sức quan tâm đến việc giảm chi phí, hạ giá thành sản phẩm. Đối với công
ty t vấn đầu t và thiết kế xây dựng cũng vậy, sự nỗ lực cố gắng của cán bộ công
nhân viên toàn công ty trong những năm gần đây đã góp một phần không nhỏ cho
ngân sách nhà nớc, đồng thời góp phần nâng cao đời sống cho cán bộ công nhân
viên toàn công ty.
Sau đây là một số chỉ tiêu kinh tế mà công ty đã đạt đợc qua một số năm
gần đây:
Bảng một số chỉ tiêu kết quả sản xuất kinh doanh của công ty t vấn đầu t
và thiết kế xây dựng Hà Nội.
Đơn vị tính: Tỷ đồng
Số TT Chỉ tiêu Năm 2000 2001
So sánh
Mức %
1. Doanh thu thuần 5.383 8.509 3.126 + 58%

2. Giá vốn 4.780 7.795 3.015 + 63%
3. Chi phí quản lý doanh nghiệp 603 714 111 + 18%
4. Lợi nhuận hoạt động kinh doanh 210 315 105 + 50
5. Lợi nhuận hoạt động tài chính
6. 6 Lợi nhuận hoạt động bất thờng
7. Nộp ngân sách 385 412 271 7%
8. Lợi nhuận sau thuế 143 214 + 71 49%
2. Đặc điểm tổ chức sản xuất
Công ty t vấn đầu t và thiết kế xây dựng Hà Nội là một doanh nghiệp
nhà nớc hạch toán độc lập và có t cách pháp nhân. Công ty chịu sự kiểm
tra và giám sát, quản lý về mặt tài chính của tổng công ty và cục quản lý
vốn tài sản doanh nghiệp thành phố Hà Nội. Công ty có các xí nghiệp
với các đội sản xuất phụ thuộc văn phòng công ty. Cơ cấu sản xuất của
công ty gồm 4 xí nghiệp thành viên, mỗi xí nghiệp có chức năng và
nhiệm vụ khác nhau, cụ thể:
- Trung tâm dự án và lập hồ sơ dự thầu: thực hiện việc lập dự án đầu t, t vấn
đấu thầu, xây dựng và thẩm định dự án đầu t, thẩm định thiết kế kỹ thuật và tổng
dự toán.
- Xí nghiệp thiết kế: tổ chức thực hiện thiết kế quy hoạch, thiết kế kỹ thuật
xây dựng
- Xí nghiệp khảo sát đo đạc và kiểm định chất lợng: tiến hành khảo sát đo
đạc và kiểm định chất lợng xây dựng trớc khi bàn giao cho bên A
- Xí nghiệp thi công và thực nghiệm nội ngoại thất: có chức năng tổ chức và
triển khai thi công thực nghiệm nội ngoại thất và giám sát kỹ thuật các công trình
theo sự phân công của công ty, thi công công trình theo đúng quy trình, quy phạm
của nhà nớc đã ban hành.
Các xí nghiệp trên đợc công ty giao các chỉ tiêu kinh tế và phân công hạch
toán. Kế toán ở các xí nghiệp (mỗi xí nghiệp chỉ có một kế toán) chỉ có nhiệm vụ
tổng hợp các số liệu, các chứng từ ban đầu (phiếu nhập kho, phiếu xuất kho, bảng
kê ) cuối tháng gửi về phòng kế toán của công ty để công ty tổng hợp và lập báo

cáo tài chính.
Do sản phẩm của công ty nói riêng cũng nh sản phẩm của ngành xây dựng
nói chung mang tính đơn chiếc nên phơng thức của công ty là theo đơn đặt hàng
sau khi nhận thầu. Công ty áp dụng rộng rãi cơ chế khoán đối với tất cả các hạng
mục công trình mà công ty nhận thâù thi công cho xí nghiệp trực thuộc công ty
với nguyên tắc đảm bảo hiệu quả kinh tế, chất lợng, tiến độ và an toàn lao động.
Các hình thức giao khoán đó là:
- Hình thức giao khoán chi phí trực tiếp: khoán chi phí trực tiếp bao gồm chi
phí vật liệu, chi phí nhân công, chi phí sử dụng máy, căn cứ dự toán công trình và
chi phí phát sinh đợc bên A chấp nhận thanh toán cho công ty.
+ Xí nghiệp đợc hởng 98% giá trị trực tiếp, xí nghiệp đợc tự chủ trong việc
sử dụng nhân lực, vật t, xe máy thi công. Xí nghiệp đợc công ty hỗ trợ về vốn lu
động trong định mức và vốn vay ngân hàng, các chi phí về bảo hiểm xã hội, bảo
hiểm y tế, bảo hiểm lao động.
+Xí nghiệp đợc thực hiện khoán gọn sau khi trừ chi phí, nếu lãi xí nghiệp đ-
ợc hởng 68% khoản lãi, công ty giữ lại 32%.
- Hình thức khoán gọn nhân công: khoán gọn chi phí nhân công là khoán
trọn gói 100% phần nhân công. Căn cứ vào vào dự toán công trình gồm cả chi phí
phát sinh đợc bên A chấp nhận thanh toán cho công ty. Xí nghiệp đợc chủ động sử
dụng nhân lực của công ty hoặc lao động thuê ngoài (nếu đợc phép của công ty).
Xí nghiệp phải nộp nghĩa vụ đối với công ty để công ty nộp nghĩa vụ với nhà nớc.
- Hình thức khoán gọn giá trị dự toán: là hình thức khoán tổng dự toán công
trình ký đợc với chủ đầu t. Công ty sẽ thanh toán cho xí nghiệp khi kết thúc công
trình bằng giá trị quyết toán thu đợc với chủ đầu t.
+Công ty giữ lại 15% để chi phí cho bộ máy quản lý của mình và làm nghĩa
vụ đối với nhà nớc và cấp trên, bảo toàn và phát triển mở rộng sản xuất kinh
doanh. Trong đó xí nghiệp phải nộp các khoản: lãi xuất tiền vay ngân hàng và lãi
xuất quá hạn (nếu có).
+Nếu đội sử dụng máy thi công thì phải nộp tiền thuê theo đơn giá ca máy
của nhà nớc quy định và khoản chênh lệch tiền l ơng thực tế với lơng thợ điều

khiển trong giá ca máy, bảo đảm tính điều hoà về thu nhập giữa các công nhân
tham gia thi công trong cùng công trình.
+ Bảo hiểm xã hôị ngời lao động nộp theo TT-19-BLĐTBXH.
+ Công ty nghiêm cấm các xí nghiệp dùng xe máy vật t, nhân lực của công ty
để thi công công trình ngoài mà không có sự đồng ý của lãnh đạo công ty.
Nh vậy tuỳ theo tính chất đặc điểm của từng công trình ký đ ợc mà công ty
áp dụng các hình thức giao khoán cho xí nghiệp phù hợp với yêu cầu quản lý của
công ty
Có thể khái quát sơ đồ cơ cấu tổ chức sản xuất ở công ty nh sau:
Công ty t vấn đầu t và thiết kế xây dựng Hà Nội
Trung tâm dự án và lập hồ sơ thầu
Xí nghiệp thi công thực nghiệm nội ngoại thất
Xí nghiệp khảo sát đo đạc và kiểm định CLXD
Xí nghiệp thiết kế


Với đặc điểm riêng có của ngành xây dựng, sản phẩm của công ty mang
tính đơn chiếc, thời gian sản xuất lâu dài, sản phẩm cố định tại nơi sản xuất, do
vậy các điều kiện khác nh lao động (các cán bộ kỹ thuật, đội tr ởng, đội phó), thiết
bị máy móc phải di chuyển đến địa điểm đặt sản phẩm. Tại mỗi công trờng xây
dựng thông thờng có khoảng 20 cán bộ quản lý và cán bộ kỹ thuật là lao động chủ
chốt của công ty, số trực tiếp thi công khoảng 60-110 ngời (tuỳ thuộc vào quy mô
của công trình và tuỳ thuộc vào từng phần việc mà số lao động trực tiếp này có thể
tăng giảm trong quá trình thi công). Công ty t vấn đầu t và thiết kế xây dựng có
phạm vi hoạt động trong cả nớc, do vậy sản phẩm của công ty cũng đợc thực hiện
ở nhiều địa điểm khác nhau. Cho nên để giảm đến mức thấp nhất các chi phí nh
chi phí đi lại, sinh hoạt công ty đã tận dụng triệt để lực l ợng lao động tại địa ph-
ơng nơi đặt sản phẩm để góp phần tăng lợi nhuận cho công ty.
Thực hiện phơng châm đa dạng hoá sản phẩm, công ty vừa có chức năng
xây lắp thi công nội ngoại thất, vừa có chức năng t vấn thiết kế, khảo sát địa chất.

Trong đó chức năng thi công xây lắp nội ngoại thất là chức năng chính của công
ty. Có thể khái quát chức năng này theo sơ đồ sau:
Công tác chuẩn bị
Tổ chức thi công
Kết thúc quá trình thi công
- Thu dọn mặt bằng
- Khảo sát đo đạc
- Nhân lực
- Kho bãi vật t: xi măng, sắt thép cát đá
- Phần nền móng
- Phần thân bao che
- Phần hoàn thiện
- Kiểm tra nghiệm thu
- Quyết toán A-B về khối lợng sản phẩm hoàn thành (công trình hoặc hạng
mục công trình)
- Bàn giao