Bài 25 : Văn Bản: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC (Luận học pháp) Bài 25 Văn Bản: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC (Luận học pháp) La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (5.28 MB, 41 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Cáo
Hịch
Chiếu
1
2
3

Dựng c ng, thuyt phc hoc kêu gọi
chống thù trong giặc ngồi.

a

Dùng để trình bày một chủ tr ơng hay công bố ư
kết quả một việc lớn để mọi ng ời biết.ư

b

Thần dân gửi lên vua chúa để trình bày sự việc,
ý kiến, đề nghị.

c

Ban bè mƯnh lƯnh cđa nhµ vua.

d

H·y nèi khái niệm ở cột bên phải t ơng ứng với nội dung

ở cột bên trái?

Dựng c ng, thuyết phục hoặc kêu gọi
chống thù trong giặc ngoài.

a

Dùng để trình bày một chủ tr ơng hay cơng bố ư
kết quả một việc lớn để mọi ng ời biết.ư

b

Ban bè mƯnh lƯnh cđa nhµ vua.

d

4 Tấu Thần dân gửi lên vua chúa để trình bày sự việc,
ý kiến, đề nghị.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Kiểm tra bài cũ

“Nhân bất học bất tri lí, ngọc bất trác bất thành khí”, từ thủa

x a ơng cha ta đã coi việc học hành là nền tảng của sự nhận

thức, vậy học nh thế nào để đạt hiệu quả và thật sự có ích, đó

cũng chính là vấn đề mà La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp bàn

luận rất đầy đủ và dễ hiểu trong bài học mà chúng ta

tìm hiờ̉u

hôm

nay.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3></div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

I. Tìm hiểu chung:

Em hi

ểu

g

i

vÒ

cuộc đời và sự

nghiệp ca

tác giả Nguyễn Thiếp?

Bàn luận về phép học

1. Tác giả:

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

(Luận học pháp) La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp

I. Tỡm hiu chung:

1. Tác giả:

La Sơn phu tử, hay “Lam Hồng Dị Nhân”. Nguyễn Thiếp tiên sinh, huý là Minh, tự
là Quang Thiếp, sinh ngày 25 tháng 8 năm Quý Mão (1723) niêu hiệu Lê Bảo Thái năm thứ
4 tại làng Mật Thôn, xã Nguyệt Úc hay Nguyệt Áo (tục gọi là Nguyệt Ao), tổng Lai Thạch,
huyện La Sơn (nay là phủ Đức Thọ), tỉnh Hà Tĩnh. Tổng La Thạch sau này lại thuộc về
huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Nhưng trong cả cuộc đời, Nguyễn Thiếp có rất nhiều tên tự
hay tên hiệu, hoặc do Tiên sinh tự đặt, hoặc do người đương thời xưng tặng, chẳng hạn: Khải
Xuyên, Lạp phong cư sĩ, Điên ẩn, Cuồng ẩn, Hạnh am, Hầu lục niên, Lục niên Tiên sinh, La
Giang phu tử, La Sơn phu tử...

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

(Luận học pháp)

I- TÌM HIỂU CHUNG:

1/ Tác giả:

La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

I. TÌM HIỂU CHUNG:

1.

Tác giả

:

-

Ngun ThiÕp:

(1723-1804).

-

Tù :Kh¶i Xuyên, hiệu: Lạp Phong C Sĩ, ng ời

đ ơng thời gọi là

La Sơn Phu Tử

.

-

Quê quán: Hà Tĩnh.

-

L ng i đức trọng, tài cao.

ư

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Văn bản

thuộc thể

loại gì? Nêu

hiểu biết

của em về

thể loại đó?

Loại hình

tấu hài có

thuộc thể loại

tấu nghị luận

trung đại

khơng?

I

TÌM HIỂU CHUNG:

1/ Tác giả:

2/ Tác phẩm:

a/ Thể loại

:

-

Thể loại văn thư của bề

tơi

→

trình lên vua chúa

những kiến nghị, đề nghị

của mình.

Tấu

Văn bản

viết theo

phương thức

biểu đạt nào?

Thuộc giai

đoạn văn học

nào?

La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp



</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Bµi tÊu

( cđa Ngun ThiÕp gưi vua

Quang Trung )

Bµi tÊu

( cđa Ngun ThiÕp göi vua

Quang Trung )

Quân đức

( Đức của vua )

Quõn c

( Đức của vua )

Dân tâm

( Lòng dân )

Dân tâm

( Lòng dân )

Học pháp

( Phép học )

Học pháp

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

So sánh:

Chiếu, Hịch, Cáo với Tấu?

Thể loại

Chiếu, Hịch, Cáo

Tấu

Khác

Giống

Là các thể văn

do vua, chúa

ban truyền

xuống thần dân.

Là một loại văn

thư của bề tôi ,

thần dân gửi lên

vua, chúa .

Đều là văn nghị luận trung đại

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

I

TÌM HIỂU CHUNG:

1/ Tác giả:

2/ Tác phẩm:

a/ Thể loại

:

b/ Xuất xứ:

Phần ba của bản tấu

Nguyễn Thiếp dâng vua

Quang Trung khi ông hội

kiến vua ( 8 – 1791 ).

Nêu

xuất

xứ văn

bản?

La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp



Văn bản

có kết cấu

(trình tự

lập luận)

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

c. Bè côc: 3 phÇn

Đoạn 1: Từ đầu đến đều do những điều tệ

hại ấy: Bàn về mục đích của việc học.

Đoạn 2: Tiếp đến xin chớ bỏ qua: Bn v

cỏch hc.

Đoạn 3:

Phn cũn li:

Bàn về tác dụng

của phép học chân chính.

c. Bố cục: 3 phần

on 1: Từ đầu đến

đều do những điều tệ

hại ấy:

Bàn về mục đích của việc học.

Đoạn 2: Tiếp đến

xin chớ bỏ qua

: Bàn về

cách hc.

Đoạn 3:

Phn cũn li

:

Bàn về

tác dụng

của phép học ch©n chÝnh.

Em hãy xác định bố cục của

văn bản?

Em hãy xác định bố cục của

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

(

Luận học pháp)

La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

Văn bản: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC

I.Tìm hiểu chung

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
( Luận học pháp)

“ Ngọc không mài, không thành đồ vật; người không học, không biết rõ đạo”. Đạo
là lẽ đối xử hàng ngày giữa mọi người. Kẻ đi học là học điều ấy. Nước Việt ta, từ khi
lập quốc đến giờ, nền chính học đã bị thất truyền. Người ta đua nhau lối học hình thức
hòng cầu danh lợi, khơng cịn biết đến tam cương ngũ thường. Chúa tầm thường thần
nịnh hót. Nước mất nhà tan đều do những điều tệ hại ấy.

Cúi xin từ nay ban chiếu thư cho thày trò trường học của phủ, huyện, các trường tư,
con cháu các nhà văn võ, thuộc lại ở các trấn cựu triều, đều tuỳ đâu tiện đấy mà đi học.
Phép dạy, nhất định theo Chu Tử. Lúc đầu học tiểu học để bồi lấy gốc.Tuần tự học
tiến lên học đến tứ thư, ngũ kinh, chư sử. Học rộng rồi tóm lược cho gọn, theo điều học
mà làm.Hoạ may kẻ nhân tài mới lập được công, nhà nước nhờ thế mà vững yên.Đó
mới thực là cái đạo ngày nay có quan hệ tới lịng người.Xin chớ bỏ qua.

Đạo học thành thì người tốt nhiều; người tốt nhiều thì triều đình ngay ngay ngắn mà
thiên hạ thịnh trị.

Đó là mấy điều,thành thật xin dâng.Chẳng quản lời nói vu vơ, cúi mong Hoàng
thượng soi xét.

Kẻ hèn thần cung kính tấu trình.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

* Chính học: học theo con

đường đúng đắn, chính nghĩa.

* Thịnh trị: ổn định, phát triển trong

thái bình (xã hội, đất nước).

(Luận học pháp)

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

I

TÌM HIỂU

CHUNG

:

II

ĐỌC - HỂU VB

:

La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Nhận

xét cách

sử dụng

luận cứ ở

tác giả?

Quan

điểm mà

Nguyễn

Thiếp đặt

ra ở đây

là gì?

Tìm

những

luận điểm

chính

được nêu

ở quan

điểm

này?

Vậy

mục

đích

chân

chính

của việc

học là

gì?

Vậy

“người

biết rõ

đạo”là

người

như thế

nào?

Nhận

xét cách

giải thích

khái niệm

“đạo” ở

tác giả?

I

TÌM HIỂU

CHUNG

:

II

ĐỌC - HỂU VB

:

1. Mục đích chân chính của việc học:

La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

-

“ Ngọc không mài ... đạo ”.



Học để làm người có đạo đức,

c

ó

tri thức.

+ “ Đạo”: Là lẽ đối xử giữa mọi

người:

→

Cách giải thích giản dị, dễ hiểu.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Theo em, quan niƯm vỊ mơc

đích của việc học nh thế có

điểm nào tích cực cần đ ợc phát

huy ? Có những điểm nào cần đ

ợc bổ sung ?

Theo em, quan niÖm vỊ mơc

đích của việc học nh thế có

điểm nào tích cực cần đ ợc phát

huy ? Có những điểm nào cần đ

ợc bổ sung ?

§iĨm tÝch cùc

§iĨm tÝch cùc

Điểm cần bổ sung

Điểm cần bổ sung

Coi träng môc

tiêu đạo đức của việc

học

Coi trọng mục

tiêu đạo đức của việc

học

Mục đích học

khơng chỉ là rèn

luyện

đạo đức

mà

còn rèn

năng lực trí

tuệ

để con ng ời có

ư

sức mạnh xây dựng,

cải tạo xã hội trên

mọi lĩnh vực.

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

I. TÌM HIỂU CHUNG:

II. ĐỌC – HIỂU VB:

1. Mục đích chân chính của việc học:

2. Phê phán quan niệm không đúng đắn về việc học:

- Học cầu danh lợi cho cá

nhân.

La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

-

Lối học chuộng hình thức.

Tác giả

đã phê

phán lối

học lệch

lạc, sai trái

nào?

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

(Luận học pháp) La Sơn Phu Tử-Nguyễn

Thiếp-I.Tìm hiểu chung
II.Đọc, hiểu văn bản

Lèi häc h×nh

thøc:

Học nh

con vẹt, nhại lại

những điều ng ời

khác nói chứ

không hiểu, học

thuộc lòng câu

chữ mà không

nắm đ ợc ý

nghĩa.

Hc cu

danh lợi

: Học

mà không cần

hiểu, bằng mọi

cách mong có

danh tiếng để

ti

ến thõn , để

đ

ợc lợi lộc, nhàn

nhã.

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

(LuËn häc ph¸p)

Bµn ln vỊ phÐp häc

II. Hiểu văn bản:

I. Tìm hiểu chung:

Để phê phán về những biểu hiện lệch lạc sai trái trong việc học,

tác giả đã dùng biện pháp nghệ thuật gi?

- NT:

Phép: Liệt kê

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Hậu

quả của

lối học

này?

I. TÌM HIỂU CHUNG:

II. ĐỌC – HIỂU VB:

1. Mục đích chân chính của việc học:

2. Phê phán quan niệm không đúng đắn về việc học:

- Học cầu danh lợi cho cá

nhân.



Chúa tầm thường, thần nịnh

hót ( nước mất, nhà tan )

La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

-

Lối học chuộng hình thức.

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

Thời gian: 60 giây.

HẾT GiỜ

2

1

5

4

3

Nguyễn Thiếp bàn và kiến nghị về những

vấn đề gì ở phép học của mình?

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

I- TÌM HIỂU CHUNG:

II- ĐỌC – HIỂU VB

1. Mục đích chân chính của việc học:

3. Nguyễn Thiếp bàn về phép học:

- Phạm vi:

rộng khắp nơi.

- Đối tượng :

mọi người.

La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

I- TÌM HIỂU CHUNG:

II- ĐỌC – HIỂU VB

1. Mục đích chân chính của việc học:

3. Nguyễn Thiếp bàn về phép học:

La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp



- Phương pháp:

+ Học từ thấp đến cao.

+ Học rộng, nghĩ sâu. Tóm lược điều cơ bản, cốt

yếu nhất..

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Tác

dụng của

quan

điểm

đúng

đắn đó?

I- TÌM HIỂU CHUNG:

II- ĐỌC – HIỂU VB

1. Mục đích chân chính của việc học:

3. Nguyễn Thiếp bàn về phép học

:

La Sơn Phu Tử Nguyễn Thip

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

* Tạo đ îc nhiÒu

ng êi tèt.

* Triều đình

ngay ngắn, thiên

hạ thịnh trị.

* T¹o ® ỵc nhiỊu

ng êi tèt.

* Triều đình

ngay ngắn, thiên

hạ thịnh trị.

Đất n ớc

nhiều nhân tài,

chế

độ

vững

mạnh, quốc gia

h ng thịnh.

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

III. TỔNG KẾT

2. NỘI DUNG

• Mục đích của việc học là để làm người có đạo đức, có tri thức,

góp phần làm hưng thịnh đất nước, chứ khơng phải để cầu

danh lợi .

• Muốn học tốt phải có phương pháp, học cho rộng nhưng phải

nắm cho gọn, đặc biệt, học phải đi đôi với hành .

1. NGHỆ THUẬT

• So sánh cụ thể dễ hiểu .

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

I. TÌM HIỂU CHUNG:

II. PHÂN TÍCH:

III. TỔNG KẾT:

La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

Qua phương pháp

học của tác giả, gợi

em nhớ đến câu nói

nào của Bác liên

quan đến nội dung

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

“Học với hành phải đi đơi!

Học mà khơng hành thì vơ ích.

Hành mà không học thì hành không trôi chảy”

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32></div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

-90

89

88

87

86

85

84

83

82

81

80

79

78

77

76

75

74

73

72

71

70

69

68

67

66

65

64

63

62

61

60

59

58

57

56

55

54

53

52

51

50

49

48

47

46

45

44

43

42

41

40

39

38

37

36

35

34

33

32

31

30

29

28

27

26

25

24

23

22

21

20

19

18

17

16

15

14

13

12

11

10

987654321

HÕt giê

Đọc những lời tấu trình của Nguyễn Thiếp về phép học,

em hiểu thêm đ ợc những điều sâu xa nào về đạo học

của ông cha ngày tr ớc ?

Đọc những lời tấu trình của Nguyễn Thiếp về phép học,

em hiểu thêm đ ợc những điều sâu xa nào về đạo học

của ông cha ngày tr ớc ?

1. Học để làm ng ời, học để biết và làm, học góp phần làm cho

quốc gia h ng thịnh.

1. Học để làm ng ời, học để biết và làm, học góp phần làm cho

quốc gia h ng thịnh.

2. Bốn mục tiêu giáo dục của UNESCO: Học để biết, học để làm,

học để chung sống, học để tự khẳng định minh.

Học để làm người

Học gắn với hành

Dạy học lấy người học làm trung tâm.

2. Bốn mục tiêu giáo dục của UNESCO: Học để biết, học để làm,

học để chung sống, học để tự khẳng định minh.

Học để làm người

Học gắn với hành

Dạy học lấy người học làm trung tâm.

Theo em quan điểm dạy học nào của chúng ta nay rất gần

víi quan ®iĨm cđa Ngun Thiếp trong văn bản Bàn

luận về phép học?

Theo em quan điểm dạy học nào của chúng ta nay rất gần

với quan điểm của Nguyễn Thiếp trong văn bản Bàn

luận về phép học?

Nhúm 1

Nhúm 2

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

Em hiÓu g× vỊ Ngun ThiÕp - tác giả của

những lời tấu trình này ?

Em hiểu gì vỊ Ngun ThiÕp - t¸c giả của

những lời tấu trình này ?

Là ng ời thiên t sáng suốt, học rộng hiểu sâu; yêu

n c, quan tâm đến vận mệnh của đất n ớc; trọng

chữ, trọng tài.

Là ng ời thiên t sáng suốt, học rộng hiểu sâu; yêu

n c, quan tâm đến vận mệnh của đất n ớc; trọng

chữ, trọng tài.

T t ëng cđa Ngun ThiÕp lµ nền tảng cho những

quan im hc ỳng n ngy nay: học để làm ng ời,

học đi đôi với hành.

T t ëng cđa Ngun Thiếp là nền tảng cho những

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

III. TỔNG KẾT

2. NỘI DUNG

• Mục đích của việc học là để làm người có đạo đức, có tri thức,

góp phần làm hưng thịnh đất nước, chứ khơng phải để cầu

danh lợi .

• Muốn học tốt phải có phương pháp, học cho rộng nhưng phải

nắm cho gọn, đặc biệt, học phải đi đôi với hành .

1. NGHỆ THUẬT

• So sánh cụ thể dễ hiểu .

</div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

SƠ ĐỒ TRÌNH TỰ LẬP LUẬN CỦA VĂN BẢN:

“BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC”

MỤC ĐÍCH

CHÂN CHÍNH

CỦA VIỆC HỌC

PHÊ PHÁN

LỐI HỌC LỆCH LẠC

SAI TRÁI ,

KHẲNG ĐỊNH QUAN

ĐIỂM , TƯ TƯỞNG

HỌC TẬP ĐÚNG ĐẮN

TÁC DỤNG CỦA

</div>
(37)<div class='page_container' data-page=37></div>
(38)<div class='page_container' data-page=38>

Đấ

t n

ướ

c

ph

ồn

vi

nh

Nư

ớc m

ất n

</div>
(39)<div class='page_container' data-page=39></div>
(40)<div class='page_container' data-page=40>

Th cđa vua Quang Trung gưi Ngun ThiÕp

Ng ời đ ơng thời gọi Nguyễn Thiếp là

gì?

Nêu tên bốn quyển sách tiêu biĨu cđa

Nho gi¸o ?

Ba mèi quan hƯ gèc trong xÃ hội phong

kiến là gì?

Xỏc định ph ơng thức biểu đạt chính

ư

đ ợc sử dụng ở văn bản “

ư

Bàn luận về

phÐp häc”?

Bµi tÊu cđa Ngun ThiÕp gưi vua

Quang Trung đ ợc viết vào năm nào?

Nguyễn Thiếp quê ở đâu?

</div>
(41)<div class='page_container' data-page=41>

Bài 25 : Văn Bản: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC (Luận học pháp) Bài 25 Văn Bản: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC (Luận học pháp) La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp

a

b

<b>c</b>

d

<i><b>H·y nèi khái niệm ở cột bên phải t ơng ứng với nội dung </b></i>

<i><b></b></i>

<i><b>ở cột bên trái?</b></i>

a

b

d

<i><b>Kiểm tra bài cũ</b></i>

“Nhân bất học bất tri lí, ngọc bất trác bất thành khí”, từ thủa

x a ơng cha ta đã coi việc học hành là nền tảng của sự nhận

thức, vậy học nh thế nào để đạt hiệu quả và thật sự có ích, đó

cũng chính là vấn đề mà La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp bàn

luận rất đầy đủ và dễ hiểu trong bài học mà chúng ta

tìm hiờ̉u

hôm

nay.

<b> La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp </b>

<b> </b>

I. Tìm hiểu chung:

<i><b>Em hi</b></i>

<i><b>ểu</b></i>

<i><b> g</b></i>

<i><b>i</b></i>

<i><b> vÒ </b></i>

<i><b>cuộc đời và sự </b></i>

<i><b>nghiệp ca </b></i>

<i><b>tác giả Nguyễn Thiếp?</b></i>

<b> Bàn luận về phép học</b>

1. Tác giả:

(Luận học pháp) La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp

<b>I. Tỡm hiu chung: </b>

<b>1. Tác giả:</b>

<b>(Luận học pháp)</b>

<b>I- TÌM HIỂU CHUNG:</b>

<b>1/ Tác giả:</b>

<b>La Sơn Phu Tử Nguyễn Thiếp</b>

<i><b>I. TÌM HIỂU CHUNG:</b></i>

<i><b>1.</b></i>

<i><b>Tác giả</b></i>

<i><b>:</b></i>

-

<b>Ngun ThiÕp: </b>

(1723-1804).

-

<b>Tù :Kh¶i Xuyên, hiệu: Lạp Phong C Sĩ, ng ời </b>

<b></b>

<b></b>

<b>đ ơng thời gọi là </b>

<b></b>

<i><b>La Sơn Phu Tử</b></i>

<b>.</b>

-

<b><sub>Quê quán: Hà Tĩnh.</sub></b>

-

<b><sub> L ng i đức trọng, tài cao.</sub></b>

<b>ư</b>

<b>Văn bản </b>

<b>thuộc thể </b>

<b>loại gì? Nêu </b>

<b>hiểu biết </b>

<b>của em về </b>

<b>thể loại đó?</b>

<b> </b>

<b>Loại hình </b>

<b>tấu hài có </b>

<b>thuộc thể loại </b>

<b>tấu nghị luận </b>

<b>trung đại </b>

<b>khơng?</b>

<b>I </b>

<b>TÌM HIỂU CHUNG:</b>

<b>1/ Tác giả:</b>

<b>2/ Tác phẩm:</b>

<b>a/ Thể loại</b>

<b>: </b>

<b> - </b>