PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG KIỂM TOÁN TẠI CÔNG TY KIỂM TOÁN DELOITTE VIỆT NAM

Chuyên đề thực tập
PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KIỂM SOÁT
CHẤT LƯỢNG KIỂM TOÁN TẠI CÔNG TY KIỂM TOÁN
DELOITTE VIỆT NAM
1.1. Đánh giá công tác kiểm soát chất lượng tại Công ty kiểm toán
Deloitte Việt Nam
Ngành kiểm toán độc lập ở Việt Nam tuy còn non trẻ so với thế giới
nhưng hơn 15 năm hoạt động, kiểm toán độc lập ở Việt Nam đã có những
bước phát triển vượt bậc cả về số lượng, quy mô và chất lượng. Là một tổ
chức đi đầu trong lĩnh vực cung cấp dịch vụ tài chính kế toán và kiểm toán,
trong thời gian qua, Deloitte Việt Nam cũng không ngừng phát triển và có chỗ
đứng vững chắc trên thị trường. Để đạt được thành công đó, một trong những
yếu tố vô cùng quan trọng là Công ty luôn coi trọng chất lượng dịch vụ cung
cấp. Tuy nhiên, trong điều kiện nền kinh tế nước ta còn đang trong giai đoạn
phát triển và hội nhập, bên cạnh những kết quả to lớn đã đạt được, công tác
kiểm soát chất lượng kiểm toán tại Deloitte Việt Nam vẫn còn những hạn chế
cần khắc phục.
1.1.1.Những kết quả đã đạt được
Trong công tác kiểm soát chất lượng, cho đến nay, có thể nói Deloitte
Việt Nam đã có được những thành công đáng kể, xứng đáng là một trong
những công ty đi đầu về công tác kiểm soát chất lượng tại Việt Nam. Có thể
kể đến một số điểm mạnh như sau:
Cơ cấu tổ chức của Công ty: Công ty đã tổ chức một hệ thống các
phòng ban chức năng, bố trí nhân viên theo hướng chuyên môn hoá khá rõ rệt,
đi sâu vào từng loại hình khách hàng. Điều này đã góp phần phát huy được
Phạm Thuý Vân Kiểm toán 46A
Chuyên đề thực tập
năng lực, kinh nghiệm của từng KTV, làm tăng đáng kể hiệu quả công việc
cũng như chất lượng của các dịch vụ Công ty cung cấp.
Công tác tuyển dụng và đào tạo nhân viên: Đối với công ty kiểm toán
thì chất lượng của các dịch vụ mà công ty cung cấp luôn đi liền với chất

lượng, nằng lực và trình độ của các nhân viên trong toàn công ty. Chính vì
vậy, công tác tuyển dụng và đào tạo luôn được ban lãnh đạo Công ty hết sức
coi trọng. Công ty đã thiết lập, ban hành những chỉ tiêu tuyển dụng và kế
hoạch đào tạo cụ thể. Chương trình đào tạo của Công ty được xây dựng dựa
trên những đánh giá về chất lượng kiểm toán năm trước và nguyện vọng đào
tạo của nhân viên, do đó, hết sức đa dạng và phù hợp với yêu cầu về đào tạo.
Xuất phát từ việc đầu tư cho công tác tuyển dụng và đào tạo như vậy nên
Deloitte Việt Nam luôn có một đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, giàu kinh
nghiệm, vững vàng về chuyên môn và am hiểu sâu sắc về các lĩnh vực dịch vụ
mà công ty cung cấp.
Xây dựng chương trình kiểm toán: Công ty đã xây dựng được một
chương trình kiểm toán AS/2 theo tiêu chuẩn Deloitte toàn cầu và đã được cụ
thể hoá cho phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam. Chương trình kiểm
toán này cùng với sự hỗ trợ của phần mềm kiểm toán đã giúp cho việc thực
hiện kiểm toán trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn.
Tổ chức HSKT: Công ty đã thực hiện lưu trữ tài liệu kiểm toán theo các
chỉ mục của một HSKT chuẩn của DTT. Điều này đã trợ giúp rất nhiều cho
các KTV, trưởng nhóm kiểm toán, chủ nhiệm kiểm toán và thành viên BGĐ
trong việc soát xét các giấy tờ làm việc, từ đó kiểm soát chất lượng cuộc kiểm
toán.
Thiết lập một quy trình kiểm soát khá chặt chẽ: Từ khi mới thành lập
đến nay, Công ty đã rất chú trọng đến công tác kiểm soát chất lượng. Cho đến
nay, Công ty đã thiết lập được một quy trình kiểm soát chất lượng khá chặt
Phạm Thuý Vân Kiểm toán 46A
Chuyên đề thực tập
chẽ: Trong kiểm soát chất lượng từng cuộc kiểm toán có sự tham gia của
KTV, trưởng nhóm kiểm toán, chủ nhiệm kiểm toán và thành viên BGĐ.
Ngoài ra, trong kiểm soát chất lượng sau mùa kiểm toán đối với một số HSKT
được chọn mẫu còn có sự tham gia của các chuyên gia DTT đang làm việc tại
công ty và các KTV ở các chi nhánh Hải Phòng, Thành phố Hồ Chí Minh, từ

đó nâng cao tính khách quan và chất lượng của việc kiểm soát chéo.
Trang thiết bị phục vụ công tác kiểm toán: Trang thiết bị phục vụ cho
nhân viên Công ty khá đầy đủ. Tất cả nhân viên Công ty đều được trang bị
máy tính xách tay có cài sẵn phần mềm AS/2. Điều này đã hỗ trợ rất nhiều để
KTV có thể chủ động trong công việc ở Công ty cũng như tại khách hàng.
Công tác đánh giá khách hàng: Trong điều kiện cạnh tranh trở nên gay
gắt trên thị trường dịch vụ kiểm toán ở Việt Nam thì việc thu hút khách hàng
cho Công ty là hết sức quan trọng. Tuy nhiên, Công ty luôn ý thức được rằng
việc đảm bảo uy tín và chất lượng dịch vụ cung cấp còn quan trọng hơn.
Chính vì vậy, trước khi tiến hành ký kết hợp đồng kiểm toán với một khách
hàng nào đó, Công ty luôn thực hiện đánh giá sơ bộ về rủi ro kiểm toán. Từ
đó sẽ quyết định có chấp nhận kiểm toán (đối với khách hàng lần đầu mời
kiểm toán) hoặc duy trì kiểm toán (đối với khách hàng đang cung cấp dịch vụ
kiểm toán) hay không.
Đánh giá mức độ thoả mãn của khách hàng: Sau mỗi cuộc kiểm toán,
Công ty luôn tiến hành các hoạt động thăm dò mức độ thoả mãn của khách
hàng thông qua việc tiếp xúc trực tiếp. Trong từng cuộc kiểm toán cụ thể,
nhân viên của Công ty luôn có thái độ niềm nở và tinh thần phục vụ đối với
khách hàng.
1.1.2.Những hạn chế cần khắc phục
Bên cạnh những ưu điểm nêu trên, hệ thống kiểm soát chất lượng tại
Deloitte Việt Nam vẫn còn những hạn chế cần khắc phục:
Phạm Thuý Vân Kiểm toán 46A
Chuyên đề thực tập
Thứ nhất, hiện nay tại Deloitte Việt Nam hàng năm vẫn có bước kiểm
soát chéo của đoàn kiểm tra DTT quốc tế đối với một số HSKT được chọn
mẫu. Tuy nhiên, thủ tục này mới chỉ được thực hiện ở quy mô nhỏ, chưa thực
sự đáp ứng được yêu cầu kiểm soát chất lượng kiểm toán. Nhất là trong điều
kiện lượng khách hàng có vốn đầu tư nước ngoài tăng nhanh như hiện nay.
Thứ hai, về kiểm soát sau kiểm toán, Công ty tuy có thực hiện đánh giá

sự hài lòng của khách hàng về chất lượng cuộc kiểm toán nhưng với hình thức
chủ yếu là thông qua tiếp xúc của BGĐ với khách hàng sau mỗi cuộc kiểm
toán. Cách thức này vẫn chưa thực sự hữu hiệu trong việc đánh giá một cách
chính xác mức độ hài lòng của khách hàng cũng như năng lực của các nhân
viên do thiếu sự giải trình và tham gia của các KTV trực tiếp phục vụ khách
hàng.
Thứ ba, hoạt động giao lưu nhân viên giữa các thành viên của hãng
trong khu vực có ý nghĩa rất lớn trong việc nâng cao trình độ và kinh nghiệm
quốc tế của nhân viên, góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng đội
ngũ nhân viên chuyên nghiệp tại Công ty. Tuy nhiên, đến nay việc Deloitte
Việt Nam cử nhân viên đi làm việc tại các thành viên khác của DTT trong khu
vực hiện nay mới được thực hiện với số lượng rất hạn chế.
Từ những hạn chế trên, việc hoàn thiện hệ thống kiểm soát chất lượng
kiểm toán tại Công ty là việc cần thực hiện. Tuy nhiên, đây không phải là việc
có thể thực hiện nhanh chóng mà nó đòi hỏi phải đầu tư nhiều thời gian và
kinh phí đầu tư. Chính vì vậy, trước mắt để phát huy những mặt mạnh, hạn
chế những khuyết điểm, Công ty cần nỗ lực để tìm ra những giải pháp hiệu
quả.
Phạm Thuý Vân Kiểm toán 46A
Chuyên đề thực tập
1.2. Hoàn thiện công tác kiểm soát chất lượng hoạt động kiểm toán
BCTC tại Công ty kiểm toán Deloitte Việt Nam.
1.2.1.Sự cần thiết phải hoàn thiện
Thế kỷ XXI là thế kỷ của hội nhập quốc tế về kinh tế, thương mại, đầu
tư, tài chính. Tiến trình này đã và đang diễn ra sâu rộng trên phạm vi toàn thế
giới và trong từng quốc gia. Việt Nam cũng đang chủ động, tích cực vận động
tham gia vào tiến trình hội nhập này. Ngày 07/11/2006, Việt Nam đã trở
thành thành viên thứ 150 của WTO, đánh dấu một bước ngoặt lớn trong lịch
sử phát triển kinh tế và hội nhập của Việt Nam. Từ nay, thị trường dịch vụ
kiểm toán – tư vấn tài chính cũng như các thị trường khác có một cơ hội mới

để lớn mạnh không ngừng. Đồng thời, việc hàng rào thuế quan sẽ được cắt
giảm đến mức thấp nhất hoặc xoá bỏ hoàn toàn sẽ đặt các công ty kiểm toán
Việt Nam vào môi trường cạnh tranh gay gắt với các công ty kiểm toán quốc
tế. Có thể thấy hoạt động kiểm soát chất lượng kiểm toán tại Việt Nam chưa
được phát triển do đội ngũ KTV chuyên nghiệp của Việt Nam chưa đáp ứng
được yêu cầu trong nước. Lĩnh vực kiểm toán tại Việt Nam sẽ gặp khó khăn
trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế. Trong khi đó, các nước trong khu
vực đã sẵn sàng một đội ngũ KTV có chất lượng và trình độ chuyên môn cao
với bằng cấp được công nhận trên toàn thế giới. Do đó, hoàn thiện kiểm soát
chất lượng kiểm toán đóng vai trò chủ đạo trong việc nâng cao chất lượng
hoạt động kiểm toán ở Việt Nam.
Để hội nhập với thế giới trong lĩnh vực kế toán - kiểm toán, Chính phủ
đã thông qua lịch trình gồm 3 giai đoạn như sau:
Giai đoạn I (2000 – 2005): Giai đoạn chuẩn bị những tiền đề cần thiết
cho hội nhập, giai đoạn củng cố các yếu tố môi trường pháp lý và các điều
kiện cơ sở hạ tầng cần thiết khác để phát triển ngành dịch vụ kế toán, kiểm
toán theo hướng hội nhập, đồng thời cũng phải phù hợp với bối cảnh tình hình
Phạm Thuý Vân Kiểm toán 46A