Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (50.41 KB, 6 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
Là đ i chi u s v t, s vi c này v i s v t, s vi c khác có nét tố ế ự ậ ự ệ ớ ự ậ ự ệ ương đ ng đ ồ ể
làm tăng s c g i hình g i c m cho s di n đ t.ứ ợ ợ ả ự ễ ạ
Có 2 ki u so sánh:ể
- So sánh ngang b ngằ
- So sánh không ngang b ngằ
VD:
1. Bà nh<b>ư</b> qu đã chín r iả ồ
Càng thêm tu i tác, càng tổ ươi lòng vàng.
<b>( Võ Thanh An)</b>
2. Ai i đ ng b ru ng hoangơ ừ ỏ ộ
<b>Bao nhiêu t c đ t t c vàng </b>ấ ấ ấ <b>b y nhiêuấ</b>
<b> ( Ca dao)</b>
3. Quê hương là chùm kh ng tế ọ
Cho con trèo hái m i ngày.ỗ
<b> ( Quê hương – Đ Trung Quân)ỗ</b>
<b>2. Nhân hóa :</b>
Là g i ho c t con v t, cây c i, đ v t,… b ng nh ng t ng v n đọ ặ ả ậ ố ồ ậ ằ ữ ừ ữ ố ược dùng đ ể
g i ho c t con ngọ ặ ả ười ; là cho th gi i loài v t, cây c i, đ v t,… tr nên g n gũi ế ớ ậ ố ồ ậ ở ầ
v i con ngớ ười, bi u th để ị ược nh ng suy nghĩ, tình c m c a con ngữ ả ủ ười.
Có 3 ki u nhân hóa thể ường g pặ :
- Dùng nh ng t v n g i ngữ ừ ố ọ ườ ể ọ ậi đ g i v t
- Dùng nh ng t v n ch ho t đ ng, tính ch t c a con ngữ ừ ố ỉ ạ ộ ấ ủ ườ ểi đ ch ho t đ ng, ỉ ạ ộ
tính ch t c a v t.ấ ủ ậ
- Trò chuy n, x ng hô v i v t nh đ i v i ngệ ư ớ ậ ư ố ớ ười.
VD :
Sóng đã cài then, đêm s p c a<b>ậ</b> <b>ử</b> .
<b> ( Đoàn thuy n đánh cá – Huy C n)ề</b> <b>ậ</b>
2. H t mùa hoa, chim chóc cũng vãn. Cây g o ch m d t nh ng ngàyế ạ ấ ứ ữ t ng <b>ư</b>
<b>b ng, n ã,ừ</b> <b>ồ</b> l i tr v v i dáng v xanh mát,ạ ở ề ớ ẻ tr m t<b>ầ</b> <b>ư</b>.
<b>( Cây g o- Vũ Tú Nam)ạ</b>
<b>3.</b> <b>Ẩn dụ</b>
Là g i tên s v t, hi n tọ ự ậ ệ ượng này b ng tên s v t, hi n tằ ự ậ ệ ượng khác có nét tương
đ ng v i nó nh m tăng s c g i hình, g i c m cho s di n đ t.ồ ớ ằ ứ ợ ợ ả ự ễ ạ
Có 4 ki u n dể ẩ ụ :
- Ẩn d hình th cụ ứ
- Ẩn d cách th cụ ứ
- Ẩn d ph m ch tụ ẩ ấ
- Ẩn d chuy n đ i c m giácụ ể ổ ả
VD :
1. G n m c thì ầ ự <b>đen, g n đèn thì </b>ầ <b>sáng</b>
<b>( T c ng )ụ</b> <b>ữ</b>
2. Ngày ngày m t tr i đi qua trên lăngặ ờ
Th y m t ấ ộ <b>m t tr iặ</b> <b>ờ</b> trong lăng r t đ .ấ ỏ
<b>( Vi n Phễ</b> <b>ương)</b>
<b>4. Hoán dụ</b>
Là g i tên s v t, hi n tọ ự ậ ệ ượng, khái ni m b ng tên c a m t s v t, hi n tệ ằ ủ ộ ự ậ ệ ượng,
khái ni m khác có quan h g n gũi v i nó nh m tăng s c g i hình, g i c m cho ệ ệ ầ ớ ằ ứ ợ ợ ả
s di n đ t.ự ễ ạ
Có 4 ki u hốn dể ụ :
- L y v t ch a đ ng đ g i v t b ch a đ ngấ ậ ứ ự ể ọ ậ ị ứ ự
- L y d u hi u c a s v t đ g i s v tấ ấ ệ ủ ự ậ ể ọ ự ậ
- L y cái c th đ g i cái tr u tấ ụ ể ể ọ ừ ượng
VD :
<b>1.</b> Ngày Hu ế<b>đ máuổ</b>
Chú Hà N i vộ ề
Tính c chú cháuờ
G p nhau hàng bèặ
<b>( T H u)ố ữ</b>
2. Vì sao ? Trái đ t<b>ấ</b> n ng ân tìnhặ
Nh c mãi tên ngắ ười H Chí Minh.ồ
<b>(T H u)ố ữ</b>
<b>5. Đi p ngệ</b> <b>ữ</b>
Là t ng ( ho c m t c m t , m t câu, th m chí m t đo n) đừ ữ ặ ộ ụ ừ ộ ậ ộ ạ ượ ặ ạc l p l i nhi u ề
l n trong khi nói và vi t.ầ ế
Các d ng đi p ngạ ệ ữ :
- Đi p ng cách quãngệ ữ
- Đi p ng n i ti pệ ữ ố ế
- Đi p ng chuy n ti pệ ữ ể ế
VD :
1. <b>M t dân t cộ</b> <b>ộ</b> đã gan góc ch ng ách nơ l c a Pháp h n 80 năm nay, ố ệ ủ ơ
<b>m t dân t c ộ</b> <b>ộ</b> đã gan góc đ ng v phe D ng minh ch ng phát xít m y ứ ề ồ ố ấ
năm nay, dân t c đó ph i độ ả ượ ực t do! Dân t c đó ph i độ ả ược đ c l p!ộ ậ
2. Người ta đi c y l y công,ấ ấ
Tôi nay đi c y cịn trơng nhi u b .ấ ề ề
<b>Trông tr i, trông đ t, </b>ờ ấ <b>trông mây,</b>
<b>Trông m a, trông n ng, </b>ư ắ <b>trông ngày, trông đêm.</b>
<b>Trông cho chân c ng đá m m,</b>ứ ề
Tr i yên bi n l ng m i yên t m lòng.ờ ể ặ ớ ấ
<b>( Ca dao)</b>
<b>6. Ch i chơ</b> <b>ữ</b>
Ch i ch là l i d ng đ c s c v âm thanh, v nghĩa c a t ng đ t o s c thái dí ơ ữ ợ ụ ặ ắ ề ề ủ ừ ữ ể ạ ắ
d m, hài hỏ ước… làm cho câu văn h p d n và thú v .ấ ẫ ị
Các l i ch i ch thố ơ ữ ường g p là:ặ
- Dùng t ng đ ng âm.ừ ữ ồ
- Dùng l i nói tr i âm (g n âm)ố ạ ầ
- Dùng cách đi p âmệ
- Dùng cách nói láy.
- Dùng t trái nghĩa, đ ng nghĩa, g n nghĩaừ ồ ầ
VD
1. Mênh mông muôn m u m t màu m aẫ ộ ư
M i m t miêm man mãi m t mỏ ắ ị ờ
M ng m m i mòn mai m t m tộ ị ỏ ộ ộ
Mỹ mi u may m n m y mà mề ắ ấ ơ
<b>(M a - Tú M )ư</b> <b>ỡ</b>
2. Bà già đi ch c u Đơngợ ầ
Bói xem m t qu l y ch ng ộ ẻ ấ ồ <b>l iợ</b> chăng?
<b>( Ca dao)</b>
<b>7. Li t kêệ</b>
Là s p x p n i ti p hàng lo t t hay c m t cùng lo i đ di n t đắ ế ố ế ạ ừ ụ ừ ạ ể ễ ả ược đ y đ ầ ủ
h n, sâu s c h n nh ng khía c nh khác nhau c a th c t hay c a t tơ ắ ơ ữ ạ ủ ự ế ủ ư ưởng, tình
c m.ả
Các ki u li t kêể ệ :
- Xét theo c u t oấ ạ
+ ki u li t kê theo t ng c pể ệ ừ ặ
+ ki u li t kê không theo t ng c pể ệ ừ ặ
- Xét theo ý nghĩa
+ Li t kê tăng ti nệ ế
+ Li t kê không tăng ti nệ ế
VD
<b>1.</b> Toàn th dân t c Vi t Nam quy t đem t t c ể ộ ệ ế ấ ả<b>tinh th n ầ</b> <b>, l c lự ượng, tính </b>
<b>m ng và c a c i ạ</b> <b>ủ</b> <b>ả</b> đ gi v ng quy n t do, đ c l p y.ể ữ ữ ề ự ộ ậ ấ
<b>( H Chí Minh)ồ</b>
<b>2.</b> T nh l i em i qua r i c n ác m ngỉ ạ ơ ồ ơ ộ
Em đã s ng l i r i em đã s ngố ạ ồ ố
<b>đi n gi t ,dùi đâm , dao c t, l a nungệ</b> <b>ậ</b> <b>ắ ử</b>
Không gi t đế ược em người con gái anh hùng.
<b>( T H u)ố ữ</b>
<b>8. Nói quá</b>
Là bi n pháp tu t phóng đ i m c đ , quy mơ, tính ch t c a s v t, hi n tệ ừ ạ ứ ộ ấ ủ ự ậ ệ ượng
được miêu t đ nh n m nh , gây n tả ể ấ ạ ấ ượng, tăng s c bi u c m.ứ ể ả
VD :
<b>1.</b> Bàn tay ta làm nên t t cấ ả
<b>( Hồng Trung Thơng, Bài ca v đ t)ỡ ấ</b>
<b>2.</b> Đêm tháng năm ch a n m đã sáng<b>ư</b> <b>ằ</b>