skkn một số BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 5 6 TUỔI học tốt môn TOÁN về tập hợp và số LƯỢNG

1. PHẦN MỞ ĐẦU
Như Bác Hồ kính u đã nói: “Giáo dục Mầm non tốt sẽ mở đầu cho một nền giáo
dục tốt”. Trường mầm non có nhiệm vụ chăm sóc, ni dưỡng, giáo dục các cháu,
bồi dưỡng cho các cháu trở thành người cơng dân có ích. Muốn thực hiện được
điều đó, trước hết người giáo viên phải có trình độ về chun mơn, nghiệp vụ để
trang bị cho trẻ những kiến thức tồn diện về các mơn học, phải nhận thức đúng về
nhiệm vụ, mục đích - yêu cầu, nội dung của chương trình giáo dục mầm non mới.
Lời dạy của Bác đã thấm sâu vào tâm hồn của mỗi người dân Việt Nam chúng ta
qua nhiều thế hệ. Bởi vậy sự nghiệp trồng người được Đảng và nhà nước ta quan
tâm hàng đầu. Đặc biệt là bậc học Mầm non là nền tảng là cơ sở ban đầu cho việc
hình thành và phát triển một con người tồn diện. Vì thế trẻ em khơng chỉ là niềm
vui, niềm hạnh phúc của mỗi gia đình mà cịn là tương lai của đất nước của xã hội.
Non song Việt Nam có lớn mạnh hay khơng, xã hội Việt Nam có phồn vinh hay
khơng điều đó phụ thuộc phần lớn vào sự nghiệp giáo dục của nước nhà. Giáo dục
Mầm non là khâu đầu tiên trong hệ thống giáo dục là nền tảng cho sự hình thành và
phát triển nhanh cách con người mới trong xã hội mới. Hơn ai hết, bản thân tôi là
một giáo viên Mầm non, tôi rất hiểu vai trị của mình trong sự nghiệp “ trồng người
”, tôi nguyện đem hết khả năng, năng lực và tâm huyết của mình để giáo dục trẻ và
giúp trẻ phát triển hài hòa, cân đối về mọi mặt “ Đức – Trí – Thể - Mỹ ”.
Dạy tốn cho trẻ không chỉ giúp trẻ nhận biết được những con số, mà còn phát
triển ở trẻ khả năng nhanh nhạy, trí thơng minh, sự phán đốn phân tích, so sánh
tổng hợp… Giúp trẻ có được những kiến thức sơ đẳng về tập hợp con số, phép
đếm. Đặc biệt hơn đối với trẻ 5 - 6 tuổi việc nhận biết số lượng và so sánh thêm
bớt là một nội dung quan trọng bổ sung vào hành trang cho trẻ khi bước vào lớp
một, góp phần quan trọng vào việc hình thành và phát triển toàn diện nhân cách
cho

trẻ.


Mục tiêu giáo dục mầm non là hình thành cho trẻ những yếu tố đầu tiên về nhân

cách cho trẻ vào lớp một. Dạy trẻ làm quen với biểu tượng tốn là một mơn học
cần thiết giúp trẻ hiểu biết và làm quen với tốn học. Mơn tốn là mơn học rất khơ
khan và cứng nhắc. Các tiết học tốn đặc biệt là tiết học hình thành các biểu tượng
về số lượng, con số và phép đếm thường lặp đi lặp lại nhiều lần, phương pháp
giống nhau, chỉ khác về số lượng là 5…6…7…8…9....10. Cho nên nếu ta chỉ tập
trung vào kiến thức dạy trẻ theo đúng các bước mà khơng có sự linh hoạt, sáng tạo
của cơ giáo thì trẻ nhàm chán sẽ không thu hút được sự chú ý của trẻ.
Hiệu quả của việc hình thành các biểu tượng tốn học sơ đẳng cho trẻ Mầm non
khơng chỉ phụ thuộc vào việc xây dựng hệ thống các biểu tượng tốn học để hình
thành cho trẻ, mà cịn phụ thuộc vào phương pháp, giải pháp tổ chức các hoạt động
cho trẻ làm quen với Toán.
Nhận thức được tầm quan trọng đó tơi đã tập trung nghiên cứu, tìm tịi để tìm
ra “Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 học tốt mơn tốn về tập hợp và số lượng”
1.1 .Lí do chọn đề tài, sáng kiến:
Như chúng ta đã biết cấp học Mầm non là cấp học đầu tiên trong hệ thống giáo dục
quốc dân. Trường Mầm non là “cái nơi” ni dưỡng, hình thành nhân cách con
người mới xã hội chủ nghĩa. Bởi vậy để ngay từ ban đầu trẻ được hình thành và
phát triển một cách tồn diện về : “Đức, trí, thể, mỹ”. Các cơ giáo khơng chỉ dừng
lại ở việc chăm sóc, thỏa mãn nhu cầu vui chơi của trẻ mà phải đầu tư giúp trẻ
bằng cả con đường tích lũy kiến thức để tạo tâm thế tốt nhất cho trẻ bước vào lớp
1.
“Toán học” theo nhận thức chung của mọi người là khó. Vì vậy để “học” được
“nó” lại càng khó hơn. Đối với trẻ Mầm non “Tốn học” đóng vai trị quan trọng
trong cuộc sống hàng ngày của trẻ, giúp trẻ nhận thức được thế giới xung quanh,
trong các mối quan hệ về số lượng, con số, phép đếm. “Tốn học” cịn giúp trẻ phát
triển về mọi mặt, trí tuệ, tư duy lơgic, tư duy trực quan... và một số thói quen cẩn


thận, chính xác, tạo cơ sở ban đầu cho trẻ tiếp xúc, lĩnh hội các kiến thức về tốn,
góp

phần

phát

triển

tồn

diện

cho

trẻ.

Chính vì thế mà tôi mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 tuổi
học tốt môn toán về tập hợp và số lượng”
1.2. Phạm vi áp dụng.
Đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 học tốt mơn tốn về tập hợp và số
lượng” được áp dụng tại lớp 5-6 tuổi mà tôi đang đảm nhận. Nhưng đề tài thành
cơng thì phạm vi áp dụng của nó sẽ được mở rộng ra ở trường chúng tôi, các
trường

bạn.

2. PHẦN NỘI DUNG
2.1. Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu
Năm học 2016 - 2017 tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi,
gồm 18 cháu, phần lớn là con em dân tộc Vân Kiều, trong đó số cháu nam 7 cháu,
nữ 11 cháu. Điều kiện về cơ sở vật chất trong lớp tương đối đầy đủ, trang thiết bị

dạy học tương đối đầy đủ theo Thông tư 02. Ban giám hiệu thường xuyên dự giờ
chỉ đạo giúp đỡ chuyên môn cho giáo viên, sự quan tâm và giúp đỡ tận tình của các
bậc phụ huynh, có sự quan tâm sâu sắc của Phòng Giáo dục - Đào tạo đặc biệt là
cấp học Mầm non. Vì vậy, bản thân tơi ln ln học hỏi trau dồi nghiệp vụ nâng
cao tay nghề làm thế nào tìm ra giải pháp thích hợp để tổ chức trẻ 5 - 6 tuổi làm
quen với toán đặc biệt là về tập hợp và số lượng đạt hiệu quả cao.
Trong thời gian nghiên cứu đề tài bản thân tơi nhận thấy trong lớp mình đang đảm
nhận cịn gặp một số thuận lợi và khó khăn sau:
a. Thuận lợi
Bản thân tôi luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Ban giám hiệu nhà
trường và bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, kĩ năng sư phạm và cung cấp các
trang thiết bị phục vụ cho việc làm quen với tốn như tranh ảnh, máy vi tính… và
nhiều đồ dùng khác đảm bảo cho hoạt động dạy học của cô và trẻ.


Bản thân cũng được nhà trường tạo điều kiện cho đi dự các lớp tập huấn bồi dưỡng
chuyên môn, nghiệp vụ. Nên từ đó đã tích lũy một số kinh nghiệm trong giảng
dạy.

Điều may mắn nhất là tôi được sống trong tập thể chị em đoàn kết, yêu

thương quan tâm giúp đỡ nhau trong cuộc sống hằng ngày cũng như trong công
việc, cùng nhau học hỏi trao đổi, chia sẽ kinh nghiệm…, bản thân tơi cũng có
những thế mạnh của mình là ham tìm tịi học hỏi thích khám phá những cái hay cái
lạ, say sưa nghiên cứu bài soạn, sáng tạo nhiều cái mới trong giảng dạy, có ý thức
phấn đấu vươn lên, nhanh nhẹn hoạt bát trong mọi lĩnh vực, có năng lực và trình
độ chun mơn nghiệp vụ vững vàng. Bản thân luôn cố gắng rèn luyện về chuẩn
mực đạo đức, nhân cách, hành vi, làm tấm gương sáng cho trẻ noi theo.
b. Khó khăn:
- Đa số là trẻ em vùng đặc biệt khó khăn, trẻ em người dân tộc Vân Kiều nên ít

cháu được quan tâm đầy đủ. Mặc dù có cùng độ tuổi song chênh lệch về tháng dẫn
đến nhận thức của trẻ cũng chênh lệch.
- Đa số phụ huynh là người dân tộc Vân Kiều, quanh năm chỉ biết làm nương rẫy,
trình độ dân trí cịn thấp, bận cơng việc nương rẫy nên ít có thời gian để quan tâm
đến trẻ, hướng dẫn thêm cho trẻ về hoạt động làm quen với toán ở nhà.
Vào đầu năm học tôi tiến hành khảo sát chất lượng về kỷ năng nhận biết số lượng
và so sánh, kỷ năng vận dụng thực tế, kỷ năng sử dụng ngôn ngữ và sự hứng thú
của trẻ tham gia vào giờ học kết quả như sau:

Nhận biết Số lượng và so sánh thêm bớt
Tỷ
Nội dung

Số
lượng

Tốt

lệ

Kh

(%

á

)

Tỷ
lệ

(%)

Tỷ
TB

lệ
(%)

Tỷ
Yếu lệ
(%)


Kỹ

năng

nhận biết
số

lượng

18

3/1
8

16,7

7/1

8

38,9

5/1
8

27,7

3/1
8

16,7

và so sánh
Kỹ

năng

vận dụng
vào

thực

18

4/1
8

22,2

4/1
8

22,2

8/1
8

44,4

2/1
8

11,1

tế
Kỹ

năng

sử

dụng

ngôn ngữ

18

4/1

8

22,2

6/1
8

33,4

7/1
8

38,9

1/1
8

5,5

mạch lạc
Trẻ hứng
thú tham
gia

vào

18

3/1
8

16,7

5/1
8

27,7

7/1
8

38,9

3/1
8

16,7

giờ học
- Một khó khăn nữa là tuy cùng một độ tuổi nhưng có cháu sinh đầu năm có cháu
sinh cuối năm nên trình độ nhận thức của các cháu khơng đồng đều. Nhiều trẻ còn
nhút nhát, chưa tự tin, phát âm Tiếng Việt chưa chuẩn. Trong các giờ học toán chưa
hứng thú tham gia vào hoạt động cùng cơ.
- Với tình hình thực tế của lớp tơi phụ trách như vậy nên tơi rất băn khoăn lo lắng,
suy nghĩ, tìm tịi, tìm ra “Một số biện pháp giúp trẻ học tốt mơn tốn về tập hợp và
số lượng”.
Qua q trình cho trẻ làm quen với “Toán học” đặc biệt là nhận biết số lượng và so
sánh thêm bớt đã cho tôi thấy rằng : “Toán học” là một hoạt động chiếm vị trí và
vai trị rất quan trọng đối với sự phát triển trí tuệ và nhân cách tồn diện ở trẻ. Đặc

biệt đối với trẻ 5 - 6 tuổi, lứa tuổi cuối cùng của cấp học Mầm non, nhận thức của
trẻ về thế giới xung quanh khá ổn định, tư duy trực quan hình tượng, tư duy lơgic
phát triển mạnh. Với sự kết hợp sáng tạo, lồng ghép và cung cấp các biểu tượng sơ
đẳng về toán đã tạo cho trẻ cảm xúc, hứng thú, tích cực tham gia vào hoạt động.
Trẻ u thích được học tốn, thích tìm tịi khám phá, thích tìm cách giải quyết và
trả lời các câu hỏi “Có bao nhiêu, nhóm nào nhiều hơn?”. Rồi các câu hỏi vì sao:
Vì sao nhóm đó ít hơn, nhiều hơn ? Bằng thực tế giảng dạy ở lớp và thực tiễn nói
trên, tơi nhận thấy việc nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với toán, nhận biết số
lượng và so sánh thêm bớt còn nhiều hạn chế và bất cập. Để giúp trẻ lĩnh hội một
cách hứng thú, sâu sắc mà nhẹ nhàng, thể hiện được tính tích cực, chủ động, sáng
tạo, ham hiểu biết, thích khám phá, tìm tịi của trẻ tơi xin đưa ra giải pháp giúp trẻ
5 – 6 tuổi học tốt mơn tốn về tập hợp và số lượng như sau:
2.2. Các giải pháp:
Giải pháp 1: Tạo môi trường trong lớp học
Để tạo một môi trường học tập tốt cho trẻ tôi dành nhiều thời gian cho việc trang
trí lớp, tơi thường xun thay đổi, bố trí và sắp xếp lại lớp học, tạo mơi trường học
tốn một cách phong phú, phù hợp theo chủ đề chủ điểm nhằm gây hứng thú cho
trẻ giúp trẻ làm quen với Toán mọi lúc, mọi nơi. Từ các bức tranh trang trí lớp, tơi
đã lồng ghép một cách thật khéo léo.
Ví dụ: Như ở tranh bé học tốn: Tơi tạo nhóm số lượng và cho trẻ so sánh thêm
bớt... hay trong các bức tranh khác như tranh chủ điểm tôi cũng thiết kế sao cho trẻ
vừa làm được với các môn học khác vừa tranh thủ làm quen với tốn một cách tích
cực như tơi làm những hình ảnh đẹp cho trẻ tìm và đếm trên tranh đó có bao nhiêu
bơng hoa, tìm thẻ số mấy gắn vào số bơng hoa dưới đó, hay có bao nhiêu quả trẻ
đếm và tìm số biểu thị vào. Tuy nhiên nó vẫn ln đảm bảo tính hợp lý, tính thẩm
mỹ. Ở góc học tốn tơi để những quyển vở bé làm quen với Toán, các chữ số, hộp,


hạt, que tính và một số đồ dùng khác...Chúng được thay đổi theo từng chủ đề, chủ

điểm, tránh sự nhàm chán ở trẻ.
Việc trang trí tạo mơi trường học tốn cho trẻ ngay ở trong lớp không chỉ
giúp trẻ hứng thú trong việc học Tốn mà cịn là hình thức tuyên truyền cho phụ
huynh. Qua biểu bảng gắn ở lớp phụ huynh biết tuần này con mình học tốn số
mấy? Cách thêm bớt như thế nào, …để phụ huynh về nhà nhắc nhở hỏi trẻ, giúp trẻ
nhớ lại, khắc sâu kiến thức được cô truyền thụ ở lớp.
Giải pháp 1: Sưu tầm đồ dùng, đồ chơi
Đặc thù của trẻ Mầm non là “Học mà chơi - chơi mà học”. Nên đồ dùng đồ chơi
chiếm vị trí rất quan trọng trong việc giáo dục trẻ, nhất là với bộ môn học Toán. Đồ
dùng đồ chơi vừa là phương tiện cho trẻ chơi, vừa là “món ăn tinh thần” của các
trị chơi, qua trò chơi trẻ được thao tác với đồ chơi nhằm giúp trẻ ghi nhớ các biểu
tượng ban đầu về Tốn một cách sâu sắc.
Đồ chơi giúp trẻ hình thành kỹ năng như so sánh, tạo nhóm, xếp, cắt,
dán, đếm, giúp trẻ diễn đạt bằng lời nói, tăng cường ngơn ngữ và làm giàu vốn từ
cho trẻ.
Do điều kiện lớp cịn gặp khó khăn, kinh phí để mua sắm đồ dùng đồ chơi cịn ít
nên tơi thường thu gom các nguyên liệu, phế liệu sẵn như: Lọ dầu rửa bát, dầu gội
đầu, hộp, hạt, bát thìa, búp bê cho trẻ đếm và so sánh số lượng các nhóm
Ví dụ: Tiết học đếm đến 7 về chủ đề “Nghề nghiệp” tôi đã làm được rất nhiều
cuốc, cào, xẻng, bay, bê bằng vỏ hộp của chai dầu rửa bát cho trẻ đếm và thêm bớt,
trẻ rất thích thú vì những đồ dùng đó lạ mắt và đẹp ...
- Ln thay đổi đồ dùng, đồ chơi phù hợp với chủ đề bài dạy.
Ví dụ: Các đồ vật có tính tự nhiên: hoa, lá, cây, ốc, sỏi, đá màu, hột hạt các loại …
- Cho trẻ đếm các vật có tính chất tạo hình: hoa, lá, cây nấm, băng giấy có dán
chấm trịn …


Với chuẩn bị đó đã gây cho trẻ sự hứng thú hoạt động, ngồi ra tơi cịn dùng giấy
màu, các loại xốp làm thành các bộ lô tô con vật, hoa quả, phục vụ phù hợp cho
từng chủ đề, chủ điểm.

Ví dụ: Chủ đề “Gia đình”
Tơi đã chuẩn bị mơ hình đồ dùng gia đình được cắt ra từ xốp. Tận dụng nguyên vật
liệu như chai dầu gội, dầu rửa bát để làm ca cốc, soong nồi. Tơi cịn làm các chiếc
xe bằng hộp sữa hay áo quần được cắt từ những loại bìa cứng bỏ đi để cho trẻ tập
đếm, hay nhặt vỏ ngao rồi phun màu trang trí cho trẻ so sánh nhóm ngao màu xanh
và nhóm ngao màu đỏ, hầu hết trẻ rất thích thú khi học
Để có được những đồ dùng đó khơng phải tự nó đến, địi hỏi bản thân phải tự tìm
tịi, tự giác, cần mẫn và luôn luôn sáng tạo không ngừng. Muốn cho tiết dạy lôi
cuốn trẻ và giúp trẻ lĩnh hội tốt thì tơi phải sưu tầm, làm thêm đồ dùng mới, bổ
sung cho từng tiết dạy, biến nó thành cơng việc thường xun của mình trước khi
lên lớp, xem đó như một sự đam mê. Từ việc làm đồ dùng, đồ chơi đã lôi cuốn trẻ
vào tiết học, tôi cũng tự tin nhiều hơn khi truyền thụ kiến thức đến với trẻ.
Giải pháp 3: Tổ chức tốt hoạt động cho trẻ nhận biết số lượng và so sánh thêm
bớt trên các tiết học
Khi tổ chức hoạt động chung về nhận biết số lượng và so sánh thêm bớt, để trẻ
hứng thú và tự nguyện tham gia vào hoạt động đồng thời lĩnh hội được các tri thức,
kỹ năng một cách đầy đủ, tự tin, nhẹ nhàng, thoải mái, tránh sự gị bó, áp đặt, khơ
khan thì ta phải lơi cuốn trẻ vào bài một cách hấp dẫn từ đầu giờ đến cuối tiết học:
dùng các thủ thuật khác nhau như đọc thơ, kể chuyện, câu đố, trị chơi…
Ví dụ : Với chủ đề “Nghề nghiệp” - Dạy trẻ đếm đến 7, thêm bớt để tạo sự bằng
nhau trong phạm vi 7. Tôi đưa câu chuyện “Người làm vườn và các con trai” vào
bài dạy: Xưa có 1 người làm vườn sinh được 2 người con, trước lúc qua đời ông bố
dặn: "Lúc nào bố mất 2 con hãy đào lấy vật quý ở trong vườn. Thế nhưng 2 người
con của ông lại không có cuốc và xẻng để thực hiện mong muốn của cha. Hôm nay


cơ cháu mình sẽ đến thăm các anh và mang tặng họ cuốc và xẻng nhé! Chúng ta có
bao nhiêu cái cuốc? Có bao nhiêu cái xẻng?...
- Cho trẻ chơi “tìm bạn thân”. Tơi cho trẻ chơi bằng các tình huống tạo nhóm bạn
theo u cầu. Tìm nhóm bạn trai có số lượng là 7, nhóm bạn gái có số lượng là 4.

Nhóm nào có số lượng ít hơn (nhiều hơn). Muốn hai nhóm bạn đều bằng nhau thì
chúng ta phải làm gì? hoặc 2 bạn tìm đến nhau sao cho số trứng trong rổ của hai
bạn bằng 9, hoặc vỗ tay tiếp tiếng vỗ tay của cô sao cho đủ 8.
Hoặc với chủ đề “Thực vật”: Tôi tạo mô hình vườn nhà bà ngoại, tạo
tình huống bạn Thảo về quê thăm bà ngoại. Đến nhà bà ngoại của bạn Thảo thấy
thật nhiều cây ăn quả, các con hãy đếm hộ bạn có bao nhiêu cây ăn quả ? (từ 1 7) ... lại có thêm một cây ăn quả bên phải nữa. Vậy có tất cả là bao nhiêu cây ăn
quả ? Cho trẻ đếm và tìm thẻ số gắn lên (7 thêm 1 là 8). Hoặc với tiết so sánh thêm
bớt tơi tạo tình huống có một bạn rất nghèo bây giờ đến mượn các con 1 thứ đồ
dùng, trẻ bớt. Sau đó bạn trả lại thì thêm vào ... Cơ gợi ý bằng cách ví dụ: Cơ
khơng biết bạn Lan Anh có bao nhiêu cái bát. Con hãy giúp cô nào? Do kiến thức
ban đầu của trẻ cịn chưa đồng đều, vì vậy tơi ln chú trọng cung cấp bổ sung cho
những trẻ cịn yếu để có sự đồng đều về kiến thức nhằm cung cấp kiến thức mới dễ
dàng

hơn.

Muốn đạt được những điều trên thì địi hỏi trẻ phải được cung cấp một cách thật
đầy đủ các biểu tượng, hình ảnh về sự vật, hiện tượng ở xung quanh trẻ như ngắm
nhìn, sờ mó, sắp xếp...
Ví dụ: Khi cho trẻ dạo chơi ngoài trời, quan sát cây hoa, tôi gợi hỏi cho trẻ thực
hành đếm: Các con đếm xem có mấy bơng hoa ? (6 bơng). Vậy để có 6 bơng hoa
chúng ta phải gieo số hạt là bao nhiêu?
Đếm 7 con thỏ và 7 củ cà rốt, trẻ chỉ tay vào từng con thỏ và đếm thứ tự từ 1, 2, 3,
4, 5, 6, 7.


- Giai đoạn sau: tôi cho trẻ đếm bằng mắt: trẻ khơng cần chỉ tay vào từng đối tượng
và

vẫn

nhận

biết

và

nói

được

số

kết

quả

của

đối

tượng

đó.

- Tơi sử dụng nhiều đồ dùng cho trẻ đếm, các vật có kích thước màu sắc, vị trí sắp
đặt khác nhau cho trẻ đếm.
Ví dụ: Bài số 8.
Cho trẻ xếp 8 ô tô thành hàng ngang sau đó cho ô tô xếp thành hàng dọc, xếp vòng
tròn để đếm. Đếm bằng sờ nắn tạo tập hợp âm thanh, tiếng động…

Ví dụ: Mỗi bạn có mấy tay? Mỗi bàn tay có mấy ngón?
- Trẻ được chơi tập đếm kết hợp bài hát về các bộ phận trên cơ thể giúp trẻ nhớ
khắc sâu các số lượng trong các tập hợp được làm quen trong các tiết học, cho trẻ
tơ màu, khoanh trịn các nhóm đồ vật trong sách làm quen với tốn.
Hay là khi cho trẻ xem tranh về gia đình bé: Các con ơi, các con cùng nhìn xem gia
đình bạn Lan có mấy thế hệ ? Gia đình bạn có bao nhiêu người ? Sau đó tơi cho trẻ
chơi trị chơi tìm các đồ vật tương ứng để tặng người thân. Không chỉ dừng lại ở
các tiết học mà việc dạy cho trẻ vận dụng những kiến thức đã học vào hoạt động
trong cuộc sống hàng ngày có ý nghĩa rất lớn, có tác dụng củng cố giúp trẻ hiểu
được ý nghĩa các kiến thức đối với cuộc sống xung quanh trẻ. Sử dụng tốt quyển
bé làm quen với toán. Tạo tình huống kích thích trẻ tìm tịi khám phá, trải nghiệm
để trẻ tự rút ra kết quả, trẻ nhớ lâu.
Ví dụ: Chơi trị chơi “Chiếc túi kỳ lạ” cho trẻ nhắm mắt sờ vào túi có bao nhiêu đồ
vật, trẻ nói lên kết quả, cơ cùng cả lớp kiểm tra. Rèn luyện khả năng quan sát, tư
duy cho trẻ qua trị chơi “dùng các que tính xếp ngơi nhà và đếm ngơi nhà được
xếp bao nhiêu que tính” hay đánh dấu vào số lượng phù hợp với hình ảnh.
Giải pháp 4: Tổ chức dạy trẻ mọi lúc mọi nơi
Để giúp trẻ lĩnh hội các kiến thức một cách tích cực, sáng tạo, sâu sắc nhằm khắc
sâu những khái niệm, kỹ năng về tốn thì tơi ln tận dụng mọi thời điểm thích
hợp trong sinh hoạt hàng ngày để củng cố các kỹ năng về toán cho trẻ.


Ví dụ: Trong giờ hoạt động ngồi trời, tơi thường tổ chức cho trẻ chơi các trị chơi
có tác dụng củng cố kiến thức trẻ đã được học: chơi trò chơi “Chuyển trứng cho
gà”. Tôi tổ chức cho 2 đội chơi xếp thành hai hàng dọc, lần lượt từng trẻ cầm thìa
đặt quả trứng lên trên thìa đi theo đường hẹp, khi hết thời gian cho
trẻ đếm số lượng của hai đội.
Sinh

hoạt

chiều

trẻ

tham

gia

nhặt

lá

vàng

và

đếm

lá

vàng

Hay: Trước giờ ăn cơm tôi thường cho trẻ ngồi vào bàn: Cơ hỏi bàn con có bao
nhiêu cái ghế ? Vậy muốn số bạn bằng số ghế thì phải làm gì ? (Thêm
vào 1 bạn nữa ...)
Hay trước khi ăn cơm trẻ có thể kiểm tra được bàn bạn A có bao nhiêu cái bát, bao
nhiêu cái thìa? Số lượng bát và số lượng thìa đủ với số lượng bạn ngồi trong bàn
mình chưa ?
Nói tóm lại hình thức tổ chức dạy trẻ kết hợp với các hoạt động trong cuộc sống

hàng ngày là một việc làm cần thiết trong q trình hình thành các biểu tượng về
tốn và góp phần nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với toán rất hữu hiệu.
Giải pháp 5: Phối hợp với phụ huynh để giúp trẻ có điều kiện tốt nâng cao chất
lượng làm quen với tốn.
Mặc dầu cịn bận rộn với nhiều công việc nhưng để các giờ dạy học nhất là giờ làm
quen với toán đạt chất lượng cao, tôi luôn tranh thủ mọi thời gian gặp gỡ, trao đổi
với bạn bè, phụ huynh để thống nhất các biện pháp dạy trẻ ở nhà, nhất là đối với
trẻ mức tiếp thu còn hạn chế, và cũng tạo điều kiện cho phụ huynh biết được thực
tế vốn hiểu biết của trẻ về tốn.
Tơi thường tổ chức cho phụ huynh tới dự giờ, qua đó phụ huynh cũng tận mắt nhìn
thấy những hoạt động của cơ và của trẻ trong tiết học, ngồi ra tơi cịn tổ chức
trưng bày các đồ dùng đồ chơi về toán và trưng bày các sản phẩm về toán (tranh bé
học toán, tranh dán các sản phẩm về toán, tranh ghi số 6, 7, 8 trẻ dán 6, 7, 8 bông
hoa tương ứng ...) do trẻ tự làm.


Huy động phụ huynh đóng góp, sưu tầm thêm nguyên vật liệu, phế liệu cho lớp để
làm đồ chơi đồ dùng học tập phục vụ cho việc cho trẻ làm quen với biểu tượng
toán thêm phong phú.
Phụ huynh trong lớp tơi rất nhiệt tình ủng hộ, sưu tầm cho lớp nhiều vỏ các loại
hộp bằng cát tông, vỏ lon bia, nước ngọt, chai các loại, hột hạt các loại, cúc áo
cũ…
+ Các quyển lịch treo tường, giấy bìa, giấy màu…
+ Các loại vải vụn, bông, len màu, xốp…
+ Kết hợp cùng cô giáo luyện tập cho trẻ , đưa trẻ đến lớp đều đặn.
Chính việc gặp gỡ trao đổi với phụ huynh cũng như để phụ huynh biết được, quan
sát các hoạt động làm quen với toán, khả năng lĩnh hội về tốn của con mình sẽ
giúp cho việc giáo dục đạt kết quả cao. Sự phối hợp của phụ huynh là động lực để
các bậc phụ huynh sẵn sàng mua sắm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho bộ mơn làm
quen với tốn. Mặt khác tơi động viên phụ huynh mua vở bài tập toán về nhà cho

trẻ làm quen thêm. KÕt qu¶: 100% phơ huynh hëng øng. Khi dạy trẻ Làm quen với
Toán đặc biệt nhận biết số lượng và so sánh thêm bớt vừa dạy trẻ cách làm, vừa
phải cho cháu được thực hành, luyện tập ngay.
Ví dụ: hôm nay trẻ được làm quen số 8, cô dặn trẻ về nhà tìm những đồ vật có gắn
với số 8 như 8 cái thìa, 8 cái kẹo v..v..
*Kết quả đạt được:
Qua q trình tìm tịi suy nghĩ và đặc biệt là áp dụng các biện pháp cho trẻ học tốt
mơn tốn về tập hợp và số lượng thể hiện ở các mặt:
- Tấp cả số trẻ trong lớp có đầy đủ đồ dùng học tập trong các tiết học và ngồi tiết
học, vở bé làm quen với tốn để học tại lớp và luyện tập tại nhà.
- Lớp có đủ đồ dùng học tập, đồ chơi để dạy và học các biểu tượng toán.
- Giáo viên nắm chắc được phương pháp của bộ mơn, tìm ra những cái mới lạ,
sáng tạo hơn. Bản thân tơi có thêm nhiều kinh nghiệm trong việc dạy trẻ như


phương pháp lên lớp, cách vào bài sử dụng thủ thật linh hoạt sáng tạo thu hút sự
tập trung chú ý của trẻ, tạo mơi trường trong và ngồi lớp học phong phú theo chủ
đề chủ điểm về hoạt động làm quen với tốn.
Qua đó giúp tơi sáng tạo hơn trong việc tổ chức tiết dạy sử dụng đồ dùng trực quan
một cách khoa học, giải quyết tốt tình huống sư phạm một cách nhanh nhạy.
- Sưu tầm các nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương và làm nhiều đồ dùng đồ chơi
phục vụ cho hoạt động làm quen với tốn có hiệu quả, trẻ đã tích cực tham gia vào
hoạt động.- Hầu hết trẻ ở trong lớp hứng thú học, biết phát huy tính sáng tạo, tích
cực hoạt động của mình, trẻ thích khám phá, tìm tịi cái mới lạ xung quanh mình.
Kiến thức về tốn ở trẻ nắm chắc hơn, sâu hơn.
- 100% trẻ tham gia vào hoạt động, nắm vững kiến thức, 98% trẻ có kỹ năng thành
thạo, khơng có trẻ chậm chạm, hiếu động như trước. Trẻ biết và hiểu các khái niệm
về toán, biết so sánh, biết tạo mối quan hệ hơn kém, thêm bớt trong phạm vi từ 6 10. Ngôn ngữ của trẻ phát triển một cách rõ rệt. Trẻ phát âm rõ ràng các khái niệm
khó, trả lời mạch lạc hơn khi đàm thoại, trí tuệ của trẻ phát triển rõ rệt, trẻ ứng xử
nhanh

nhẹn

nay

hoạt

mạnh

bát

hơn,
dạn

một

số
hơn

trẻ

yếu
so

cịn

nhút
với

nhát

đến
trước.

- Trong q trình tổ chức dạy trẻ mọi lúc mọi nơi bản thân đã tích hợp lịng
ghép được hoạt động làm quen với tốn về số lượng qua các giờ đón trẻ, giờ hoạt
động ngồi trời, sinh hoạt chiều, giờ trả trẻ đã có hiệu quả. 100% trẻ đã biết đếm số
lượng và so sánh thêm bớt các nhóm đối tượng qua các hoạt động sinh hoạt trong
ngày của trẻ.
- Tạo được niềm tin cho phụ huynh, kết hợp chặt chẽ với phụ huynh hỗ trợ, đóng
góp thêm đồ dùng, đồ chơi, phục vụ cho bộ mơn làm quen với tốn. Tầm nhận thức
của phụ huynh cũng được nâng lên, phụ huynh đã hiểu rõ về nội dung và ý nghĩa
của việc nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với tốn nói riêng và các môn học


khác nói chung. Đây khơng những hình thành các biểu tượng ban đầu về toán đối
với trẻ 5 - 6 tuổi mà cịn tạo cơ sở tốn học cho trẻ bước vào lớp 1 vững vàng hơn.
Nhờ các giải pháp trên tôi đã tổ chức được những tiết học hứng thú, chất lượng
được nâng lên rõ rệt, qua khảo sát chất lượng học kì I đạt được kết quả đáng mừng
như sau:
Kết quả
Nội dung

Tỷ

Số
lượng Tốt

Kỹ

Tỷ

lệ

Kh

lệ

%

á

%

Tỷ
TB

lệ
%

Tỷ
Yếu

lệ
%

năng

nhận biết
số lượng

18

8/18

18

6/18

18

5/18

18

10/18

44,
4

7/18

38,

2/1

9

8

33,

5/1

4

8

33,

7/1

4

8

33,

2/1

4

8

27,7

1/1
8

5,5

và so sánh
Kỹ

năng

vận dụng
vào thực

33,
4

6/18

27,7

1/1
8

5,5

tế
Kỹ

năng

sử

dụng

ngôn ngữ

27,
7

6/18

38,9

0/1
8

0

mạch lạc
Trẻ hứng
thú tham
gia

vào

giờ học
3. PHẦN KẾT LUẬN

55,
5

6/18

11,1

0/1
8

0


3.1. Ý nghĩa của đề tài, sáng kiến, giải pháp:
Sáng kiến kinh nghiệm về giải pháp nâng cao chất lượng dạy trẻ 5 - 6 tuổi làm
quen với toán về tập hợp và số lượng mang một ý nghĩa rất quan trọng và là việc
làm hết sức cần thiết, bởi lẽ trẻ sẽ học bài một cách hứng thú hơn. Qua đó, giúp trẻ
hứng thú và biết tầm quan trọng trong khi học các con số, để trẻ hoàn thiện hơn và
phát triển một cách tồn diện, trẻ sẽ tích cực tham gia các hoạt động mang ý nghĩa
cộng đồng, hòa đồng, thân ái, đồng cảm chia sẻ với mọi người xung quanh (Nhặt lá
và đếm lá vệ sinh môi trường) hơn hết là trẻ sống tốt, sống có ý nghĩa và có một
niềm tin thiết tha hơn về cuộc sống hiện tại.
* Để đạt kết quả cao trong việc dạy trẻ làm quen với toán về tập hợp và số lượng
nhận biết số lượng và so sánh thêm bớt, tôi đã sử dụng các giải pháp trên và rút ra
được một vài kinh nghiệm sau:
+ Kinh nghiệm dạy trẻ đếm đúng số lượng:
Làm thế nào để lôi cuốn trẻ vào giờ học, trẻ hứng thú say mê học toán. Đó là yêu
cầu cần thiết với giáo viên trước khi chuẩn bị cho giờ hoạt động, tôi đã chuẩn bị
tham khảo trong chương trình và tìm tịi biện pháp tốt nhất.
Tôi phải luyện cách đếm đúng để giúp trẻ cảm nhận được dạy trẻ từ cách chỉ theo
thứ tự, từ trái qua phải, từ trên xuống dưới, dạy trẻ từ đơn giản đến khó, phù hợp
với nhận thức của trẻ, trẻ cịn được ơn luyện thêm vào buổi chiều.
+ Kinh nghiệm khi dạy trẻ, so sánh, thêm bớt:
Khi dạy trẻ, so sánh, thêm bớt, tôi đã tham khảo trên nhiều phương diện để vận
dụng vào bài để phù hợp cho trẻ phù hợp với nội dung tính chất của bài dạy. Dạy
so sánh, thêm bớt cần phải có sự chuẩn bị về đồ dùng đẹp, hấp dẫn phù hợp với bài

dạy.
Để lối cuốn trẻ vào hoạt động tôi đã tạo ra nhiều các đồ dùng tự tạo gần gũi với trẻ
như các đồ dùng tự làm, tranh ảnh... để trẻ kết hợp vào tiết học. Giúp trẻ hứng thú


tham gia vào hoạt động thì các hình thức cơ và trẻ hoạt động cũng cần phải sáng
tạo phong phú.
*Bằng kinh nghiệm thực tế trong quá trình dạy "Hoạt động làm quen với tốn" có
sự giúp đỡ của phịng giáo dục và nhà trường tôi đã thực hiện nâng cao chất lượng
trẻ 5 - 6 tuổi làm quen với toán về tập hợp và số lượng (nhận biết số lượng và so
sánh thêm bớt) đạt kết quả cao.
- Giáo viên phải có lịng u nghề mến trẻ, có lịng nhiệt tình và có lịng
ham muốn mơn học.
- Giáo viên phải là người giàu kinh nghiệm, phải có tính linh hoạt, tính tích cực tìm
tịi, học hỏi.Giáo viên phải là người có kiến thức chun mơn vững vàng về hình
thức giáo dục về tốn. Có sáng tạo trong lời dẫn dắt bài dạy để gây hứng thú cho
trẻ.
- Biết chọn bài kết hợp phù hợp theo nội dung bài dạy và sắp xếp bài
dạy hợp lý, giờ hoạt động phải biết sử dụng đồ dùng phù hợp, gây hứng thú
cho trẻ. Biết chọn nội dung tích hợp, trình bày, hấp dẫn và phù hợp trẻ. Nắm vững
đặc điểm nhận thức của từng trẻ để có phương pháp dạy học phù hợp. Phát triển
khả năng nhận thức về toán cho trẻ và đảm bảo chất lượng giáo dục đồng bộ. Kết
hợp trong giờ khéo léo, sinh động gây hứng thú cho trẻ.
- Quá trình dạy, giáo viên phải quan tâm đến kiến thức cá nhân trẻ để có biện pháp
bồi dưỡng phù hợp.
- Giáo viên phải có sự tham mưu với nhà trường và vận động phụ huynh để có đủ
đồ dùng phục vụ cho hoạt động về tốn.
- Cơ giáo phải nắm vững phương pháp biết cách cải tiến, đổi mới phương pháp và
vận dụng sáng tạo thủ thuật sư phạm, linh hoạt trong tổ chức các giờ học toán trên
lớp cho trẻ hợp lý.

- Thường xuyên thay đổi, tạo môi trường học tập, thay đổi đồ dùng đồ chơi theo
nội dung từng hoạt động, chủ đề.


- Biết phối hợp với nhà trường, các bậc phụ huynh để có biện pháp giáo dục trẻ.
- Để nâng cao chất lượng cho trẻ 5 - 6 tuổi có kiến thức vững vàng và đạt kết quả
cao, giáo viên không chỉ cung cấp kiến thức cho trẻ ở trong hoạt động mà phải tạo
điều kiện dạy trẻ ở mọi lúc, mọi nơi, kết hợp với nhiều hoạt động khác, có như vậy
trẻ mới tiếp thu lỉnh hội kiến thức về toán học một cách dễ dàng và khắc sâu kiến
thức cho trẻ.
3.2. Kiến nghị, đề xuất:
Để bộ môn dạy trẻ làm quen với toán đạt được kết quả cao hơn tôi xin được kiến
nghị như sau :
- Đối với nhà trường: Kiến nghị BGH xem xét bổ sung thêm đồ dùng, trang thiết bị
dạy học. Đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị để phục vụ tốt hơn về lĩnh vực phát
triển nhận thức đặc biệt bộ môn làm quen với toán cho trẻ 5 - 6 tuổi.
+ Tổ chức cho giáo viên tham quan dự giờ một số tiết dạy tốt tại trường và một số
trường bạn để học tập kinh nghiệm.
- Đối với phòng giáo dục: Ngoài việc tổ chức hội thi giáo viên giỏi, cần tổ chức bồi
dưỡng chuyên môn về chuyên đề phát triển nhận thức đặc biệt chun đề làm quen
bộ mơn tốn để giáo viên học hỏi thực hiện chương trình giáo dục mầm non hiệu
quả hơn.
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân tơi, trong q trình nghiên cứu, tìm
tịi sáng tạo, thực hành giảng dạy bộ mơn làm quen với Toán. Đặc biệt về tập hợp
và số lượng. Tôi rất mong được sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo Phòng, BGH nhà
trường và hội đồng khoa học cũng như sự góp ý của bạn bè, đồng nghiệp giúp tơi
có những giải pháp hiệu quả và sáng tạo hơn ./.
Tôi xin chân thành cảm ơn!