skkn một số BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO dục PHÁT TRIỂN vận ĐỘNG CHO TRẺ mẫu GIÁO 5 6 TUỔI

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài: “MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC
PHÁT TRIỂN VẬN ĐỘNG CHO TRẺ 5-6 TUỔI”

Quảng Bình, tháng 05 năm 2017

1


CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài: “MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC
PHÁT TRIỂN VẬN ĐỘNG CHO TRẺ 5-6 TUỔI”

Họ và tên: Võ Thị Uyến
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm non An Thủy

Quảng Bình, tháng 5 năm 2017
2


Đề tài: “MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC
PHÁT TRIỂN VẬN ĐỘNG CHO TRẺ 5-6 TUỔI”
1. Phần mở đầu:
1.1 Lý do chọn đề tài:

Giáo dục phát triển thể chất là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng góp phần
trong việc phát triển tồn diện cho trẻ mầm non. Có thể nói rằng trẻ em là cơng dân
của xã hội, là thế hệ tương lai của đất nước nên ngay từ thủa lọt lịng chúng ta cần
chăm sóc giáo dục trẻ thật chu đáo. Đặc biêt giáo dục thể chất. Trong nghị quyết trung
ương 4 về những vấn đề cấp bách của sự nghiệp chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của
nhân dân có ghi rõ: "Sức khỏe là cái vốn quí nhất của mỗi con người và của toàn xã
hội, là nhân tố quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc". Hiện nay
chiến lược “Phát triển nguồn lực con người” đã và đang được Đảng và nhà nước ta rất
quân tâm. Vậy sự phát triển thể lực của trẻ em ở lứa tuổi Mầm non hiện nay như thế
nào? Đặc điểm cơ thể trẻ luôn phát triển tuân theo những quy luật cơ bản của sinh
học, trình tự và tốc độ của sự phát triển phụ thuộc vào những yếu tố về di truyền, môi
trường sống, phương pháp nuôi dưỡng và rèn luyện thân thể một cách có ý thức. Lứa
tuổi mầm non được coi là "giai đoạn quan trọng đặt nền móng hình thành mọi nhân tố
ban đầu của con người, khi được hình thành, rèn luyện, phát triển mọi khả năng để có
thể tiếp nhận và hành động theo những gì xung quanh cuộc sống của trẻ". Trong đó,
chất lượng giáo dục phát triển thể chất cho trẻ 5- 6 tuổi là vấn đề mà tất cả chúng ta
cần phải quan tâm.
Như chúng ta đã biết cơ thể trẻ đang phát triển mạnh mẽ, hệ thần kinh, cơ
xương hình thành nhanh, các bộ máy hơ hấp đang hồn thiện. Cơ thể trẻ còn non yếu
dễ bị phát triển lệch lạc, mất cân đối nếu khơng được chăm sóc giáo dục đúng đắn thì
có thể gây nên những thiếu sót và có thể ảnh hưởng không nhỏ trong sự phát triển
của trẻ sau này mà không thể khắc phục được. Đặc biệt là khi trẻ tiếp xúc với các yếu
tố tự nhiên như ánh nắng mặt trời, nước, khơng khí...giúp trẻ thích nghi với mơi
trường sống bên ngồi, tăng sức đề kháng của cơ thể trẻ.. Vì vậy, giáo dục thể chất
ngay từ lứa tuổi mầm non là cung cấp cho trẻ có được một thể lực cường tráng, một
tác phong nhanh nhẹn, vận động linh hoạt, có sức bền bỉ dẻo dai và nâng cao hiệu quả
trong các hoạt động góp phần tăng cường và bảo vệ sức khỏe. Vì thế chúng ta cần
phải tiến hành một cách thường xuyên và đồng bộ phù hợp với sự phát triển của từng
lứa tuổi.
Trong những năm gần đây, cùng với sự chuyển biến mọi mặt của xã hội và đặc

biệt là sự phát triển mạnh mẽ về kinh tế – xã hội, trẻ em đã có điều kiện được chăm
sóc tốt hơn dẫn đến tình trạng béo phì rất nhiều. Trên thực tế có nhiều yếu tố ảnh
hưởng khơng tốt đến sự phát triển thể chất của trẻ như: kinh tế, xã hội, chất lượng mơi
trường sống, song 3 yếu tố chính đó vẫn là hình thức tổ chức giáo dục thể chất cho
trẻ.

3


Thực hiện công văn số 469/SGD ĐT-GDMN ngày 25/3/2014 về việc “Hướng
dẫn xây dựng kế hoạch và thực hiện chuyên đề “Nâng cao chất lượng giáo dục phát
triển vận động cho trẻ trong trường mầm non, giai đoạn 2013 – 2016.
Năm học 2016-2017 là năm học tiếp tục thực hiện chuyên đề: Nâng cao chất
lượng giáo dục phát triển vận động cho trẻ trong trường mầm non, là giáo viên dạy ở
trường mầm non nông thôn vấn đề đặt ra hiện nay đối với tôi là cách tổ chức các hình
thức giáo dục thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi như thế nào để đạt được hiệu quả? qua nhiều
năm học tập tích luỹ kiến thức về giáo dục thể chất cho trẻ, cũng như tham khảo ý
kiến của các đồng nghiệp có kinh nghiệm, cùng với niềm say mê tự học hỏi và đã qua
ứng dụng, tôi quyết định đi sâu nghiên cứu về đề tài: “Một số biện pháp nâng cao
chất lượng giáo dục phát triển vận động cho trẻ 5 -6 tuổi”
1.2. Phạm vi áp dụng đề tài:
Theo chương trình giáo dục mầm non hiện nay, giáo dục thể chất nhằm giúp trẻ
có một thể lực tốt, cân đối, hài hòa, khỏe mạnh, cân nặng và chiều cao phát triển bình
thường theo lứa tuổi, thực hiện được các vận động cơ bản một cách vững vàng, đúng
tư thế. Có khả năng phối hợp các giác quan và vận động nhịp nhàng, biết định hướng
trong không gian. Có kĩ năng trong một số hoạt động cần sự khéo léo của đơi bàn
tay…Vì vậy việc giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển tốt về thể chất là một vấn đề quan trọng
trong tồn xã hội hiện nay. Chính vì thế mà tôi đã mạnh dạn đưa đề tài “Một số biện
pháp nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận động cho trẻ 5-6 tuổi” vào để
nghiên cứu, áp dụng cho lớp, trường tôi đang công tác.

Hệ thống các giải pháp tơi đưa ra sau đây nó mang tính thực thi cao, phù hợp
với điều kiện cơ sở vật chất, đặc thù vùng miền, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của
trẻ 5-6 tuổi, phù hợp với nội dung chương trình chăm sóc giáo dục trẻ trong giai đoạn
hiện nay.
2. Phần nội dung
2.1. Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu
Trong quá trình giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi, nhiệm vụ đặt ra
hàng đầu cho chúng ta là hoàn thiện kĩ năng vận động cơ bản như: đi, chạy, nhảy, bò,
trườn, trèo, tung, bắt, ném và phát triển các tố chất vận động như: nhanh nhẹn, mạnh
dạn, bền bỉ và khéo léo nhằm cho trẻ có đủ năng lực để đến trường phổ thơng.
Với việc đưa nội dung nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận động cho trẻ
5-6 tuổi, nhằm giúp trẻ phát triển tồn diện, trong q trình thực hiện và nghiên cứu
đề tài bản thân tôi gặp những thuận lợi và khó khăn sau
2.1.1. Thuận lợi:
Được sự quan tâm, hỗ trợ và chỉ đạo sâu sát của Ban giám hiệu nhà trường,
cũng như sự đồng tình giúp đỡ của chị em đồng nghiệp.
4


- Trường có khn viên rộng rãi, thống mát, đủ diện tích, có hàng rào bao
quanh, có sân chơi và các loại đồ chơi ngoài trời đầy đủ cho trẻ vận động, có hệ thống
cống rãnh thốt nước đảm bảo, vườn trường có đường đi lối lại thuận tiện an toàn.
Được nhà trường lựa chọn làm lớp điểm về chuyên đề phát triển vận động tại
điểm trường nên luôn nhận được sự quan tâm, ưu ái của nhà trường về công tác phát
triển vận động cho trẻ.
Nhà trường luôn đầu tư về cơ sở vật chất: Lớp học và sân tập rộng rãi, thoáng
mát, đồ dùng trực quan khá đầy đủ, đẹp mắt. Đặc biệt đã tạo được phòng tập thể dục
cho trẻ, vì vậy đã thu hút trẻ tích cực tập luyện thể dục thể thao.
Một số phụ huynh có ý thức trách nhiệm, quan tâm đến việc học tập, sức khỏe
của con em mình, phối hợp thường xuyên với giáo viên.

- Bản thân là một giáo viên có kinh nghiệm nhiều năm giảng dạy, có năng lực
chun mơn nghiệp vụ vững vàng, tâm huyết với nghề, nhiệt tình, năng động trong
mọi cơng việc. Thực hiện tốt chương trình chăm sóc, ni dưỡng, giáo dục trẻ của Bộ
giáo dục và đào tạo, ln có ý thức, nhiệt tình trong công tác thể dục thể thao và
thường xuyên được tham dự các buổi sinh hoạt chuyên môn giữa các trường để trao
đổi kinh nghiệm và được nhiều năm dạy trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi nên tôi đã phần nào
hiểu được đặc điểm tâm sinh lý, khả năng tiếp thu kiến thức của trẻ ở lứa tuổi này.
2.1.2. Khó khăn:
- Trường tôi đang công tác thuộc vùng nông thôn chiêm trũng, qua hàng năm
thiên tai lũ lụt kéo dài, trường thường xuyên ngập sâu trong nước. Cơ sở vật chất mặc
dù có sự đầu tư của nhà nước, chính quyền địa phương và phụ huynh nhưng so với
nhu cầu thì vẫn còn nhiều thiếu thốn về các phương tiện để giúp trẻ phát triển thể lực.
- Về phía giáo viên, trong thực tế hiện nay, việc nhận thức tầm quan trọng, cần
thiết của việc giáo dục phát triển vận động cho trẻ ở một số giáo viên còn hạn chế.
Qua khảo sát thực tế cho thấy một số giáo viên còn lúng túng cả về nội dung lẫn biện
pháp giáo dục phát triển vận động cho trẻ. Nhận thức của một số giáo viên cịn mơ hồ,
chưa đầy đủ nên khơng thể tìm ra được biện pháp, hình thức tổ chức hữu hiệu để giáo
dục trẻ; một số giáo viên chưa hiểu hết nội dung phải dạy trẻ theo từng khối lớp,
những vấn đề cơ bản nào theo đặc điểm tâm sinh lý của độ tuổi, nên đến 5 - 6 tuổi trẻ
thực hiện các vận động chưa mạnh dạn và linh hoạt.
- Khả năng nhận thức của trẻ trong lớp khơng đồng đều, mỗi trẻ có một tính
cách, một tâm lý và sức khỏe khác nhau, đòi hỏi giáo viên phải tìm tịi quan sát và áp
dụng các phương pháp giáo dục sao cho phù hợp theo tâm lý, sức khỏe của từng đứa
trẻ. Một số trẻ chưa mạnh dạn, tự tin khi tham gia các hoạt động như “ Trèo thang” “
Đi trên ván kê dốc”... nên việc giáo dục phát triển vận động cho trẻ còn nhiều hạn chế

5


- Về phía phụ huynh, khái niệm phát triển vận động đang cịn chung chung. Họ

chưa hiểu hết mục đích và tầm quan trọng của việc phát triển vận động. Đặc biệt là
chế độ dinh dưỡng trong các bửa ăn ở nhà của trẻ chưa cao, điều đó cũng ảnh hưởng
rất lớn đến thể lực của trẻ. Ngồi ra cịn có một số phụ huynh vì q lo cho con nên
họ khơng thích cho con tham gia chạy, nhảy và chơi với bạn vì sợ va chạm, ra đường
trẻ được ngồi lên xe máy, đi đâu được bồng bế trên tay…nên trẻ có thói quen lười đi,
chạy, điều đó khiến cho giáo viên rất khó khăn trong việc giáo dục phát triển vận động
cho trẻ. Nhưng với sự quyết tâm của bản thân, tơi đã khơng ngừng tìm kiếm, học hỏi,
sáng tạo ra những phương pháp nhằm giúp phát triển vận động. Mong rằng những
việc làm của tôi sẽ mang lại kết quả nhất định cho trẻ. Đó là lý do tại sao tôi chọn đề
tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận động cho trẻ 5-6
tuổi”
* Khảo sát thực trạng:
Để lựa chọn được hệ thống giải pháp có hiệu quả, ngay đầu năm học tôi tiến
hành khảo sát khả năng vận động của trẻ, đồng thời tiến hành cân, đo trẻ kết quả như
sau:
- Kết quả khả năng vận động:
Khả năng
Xếp loại tốt Xếp loại khá
Xếp loại TB
Xếp loại yếu
vận động
Đi, chạy

8/29=27,6%

Bò, trườn,
5/29=17,2%
trèo
Tung,
5/29=17,2%

ném, bắt
Bật, nhảy 7/31=22,6%

7/29=24,1%

10/29=34,4%

6/29=20,7%

10/29=34,4%

8/29=27,6%

8/29=27,6%

8/29=27,6%

11/29=37,9%

7/29=24,1%

9/31=29%

10/31=32,3%

5/31=16,1%

- Kết quả cân, đo:
Cân nặng

Chiều cao
6


Trẻ bình
thường

Trẻ
suy Trẻ
suy Trẻ
bình Trẻ thấp cịi Trẻ thấp
dinh dưỡng dinh
thường
độ 1
còi độ 2
vừa
dưỡng
nặng

24/29=82,7% 3/29=10,3% 2/29=6,9% 24/29=82,7% 3/29=10,3% 2/29=6,9%

Qua kết quả trên, bản thân tôi nhận thấy khả năng vận động và tình hình sức
khỏe trên trẻ của lớp tơi còn quá thấp so với yêu cầu của một trường đóng trên địa bàn
khá thuận lợi. Điều đó làm tơi luôn trăn trở và rút ra những nguyên nhân sau:
- Đa số trẻ trong lớp trình độ nhận thức, tiếp thu kiến thức, kỹ năng của trẻ còn
hạn chế, lại không đồng đều.
- Giáo viên chưa biết vận dụng các phương pháp giảng dạy và cách lồng ghép
các nội dung giáo dục phát triển thể lực cho trẻ sao chưa phù hợp
- Đa số trẻ là con nông dân nên chưa được bố, mẹ quan tâm chăm sóc nhiều đặc
biệt là việc phát triển thể chất, nhu cầu dinh dưỡng trong các bửa ăn của trẻ chưa đảm

bảo.
- Sự phối kết hợp giữa nhà trường - gia đình - xã hội chưa thường xuyên, thiếu
sự thống nhất trong việc giáo dục phát triển thể lực cho trẻ
Mặc dù gặp nhiều khó khăn, song với lịng u nghề mến trẻ tơi đã tìm tịi một
số biện pháp tối ưu, thu hút lôi cuốn trẻ tham gia vào các hoạt động một cách tích cực
và có hiệu quả.
2.2. Các Biện pháp:
Trong thực trạng đó, cũng như nhận thức được tình hình thực tế hiện nay, tơi đã
suy nghĩ tìm tịi, nghiên cứu tìm ra những biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo
dục phát triển vận động cho trẻ 5-6 tuổi như sau:
Giải pháp 1: Lập kế hoạch giáo dục phát triển vận động cho trẻ 5-6 tuổi.
Năm nay lớp tôi được lựa chọn làm lớp điểm về chuyên đề phát triển vận động,
nên ngay từ đầu năm tôi đã căn cứ vào kế hoạch giáo dục của nhà trường đưa ra, căn
cứ vào mục tiêu đặt ra trong Chương trình giáo dục mầm non, căn cứ vào độ tuổi và
khả năng của trẻ, căn cứ vào tình hình thực tế của lớp, tôi đã lựa chọn nội dung giáo
dục phù hợp, cụ thể theo hướng gần gủi với trẻ, phù hợp với vùng, miền. Từ nội dung
giáo dục đó tơi đã cụ thể hóa thành các vận động cụ thể trong từng giờ giáo dục phát
triển vận động cho trẻ theo nguyên tắc hệ thống, liên tục và có sự phối hợp giữa các
vận động, theo mức độ tăng dần đi từ dễ đến khó, đồng thời phù hợp với từng chủ đề,
7


phù hợp với thời gian nào trong năm, phù hợp với thời điểm nào trong chế độ sinh
hoạt ở trường
Ví dụ: Lập kế hoạch giáo dục phát triển vận động cho trẻ 5-6 tuổi.
Chủ đề “Bản thân”
Thời
gian
3 tuần
Từ

29/9 3/10

Tháng/
Chủ đề
Bản
thân

Tuần/Chủ
đề nhánh
Tôi là ai

Mục tiêu giáo dục phát
triển vận động cần đạt
- Trẻ khỏe mạnh, tinh
thần thoải mái.
- Trẻ thực hiện được đầy
đủ, đúng các động tác
trong bài thể dục theo
hiệu lệnh.
- Trẻ vận động nhanh
nhẹn, khéo léo khi đi
thăng bằng trên ghế thể
Cơ thể tôi
dục.
- Trẻ vận động nhanh
nhẹn, kiểm sốt được
vận động khi chạy liên
tục 150m khơng hạn chế
thời gian.
Các

giác - Trẻ biết phối hợp tay
quan trên mắt trong bài tập tung,
đập và bắt bóng.
cơ thể bé
- Trẻ được rèn luyện nề
nếp, tính kỉ luật, tinh
thần tập thể trong q
trình luyện tập.
- Trẻ có thái độ tích cực
với hoạt động luyện tập
thể chất.

Nội dung Thời điểm
thực hiện
Đi Hoạt
thăng
động học.
bằng trên Hoạt
ghế thể động vui
dục đầu chơi ngoài
đội
túi trời.
cát.
- Chạy
liên tục
150m
khơng
hạn chế
thời gian.

Hoạt
động học.
Hoạt
động vui
chơi ngồi
trời.

- Tung, Hoạt
đập
và động học.
bắt bóng Hoạt
động vui
chơi ngồi
trời.

Giải pháp 2: Xây dựng mơi trường giáo dục phát triển vận động cho trẻ.
8


Là một lớp điểm về chuyên đề phát triển vận động nên tôi rất chú trọng công
việc xây dựng môi trường giáo dục phát triển vận động trong và ngoài lớp cho trẻ, với
mục đích là tạo cho trẻ cảm giác thân thiện, tích cực, hứng thú với các hoạt động phát
triển vận động.
Trong lớp, tơi đã chọn một ví trí thích hợp để xây dựng “Góc vận động” cho
trẻ. Ở góc, các loại trang thiết bị, đồ dùng, dụng cụ tập luyện như: Thang thể dục, ghế,
đích ném, cổng chui, vật cản, vịng, gậy, cờ……được tơi lựa chọn, đảm bảo độ bền
vững, an tồn cho trẻ; kích thước, trọng lượng phù hợp với cơ thể trẻ. Các loại đồ
dùng, dụng cụ được sắp xếp gọn gàng, đảm bảo an tồn thân thiện để mời gọi trẻ tích
cực chủ động vận động với các loại thiết bị, đồ chơi và tận dụng mọi điều kiện phù
hợp với từng vận động của trẻ để tạo cơ hội cho trẻ được vận động ở mọi lúc, mọi nơi,

tăng cường vận động trong thời gian trẻ ở trường. Bên cạnh đó cịn tạo điều kiện dễ
dàng cho trẻ có thể được tự do tiếp cận, tự lựa chọn và sử dụng đồ dùng, đồ chơi một
cách hiệu quả, đồng thời thuận lợi cho sự quan sát của giáo viên.
Việc sắp xếp hợp lý các dụng cụ luyện tập, trang thiết bị sẽ nâng cao hiệu quả
sử dụng của chúng và sự sắp xếp đó nó phụ thuộc vào kích thước, mục đích sử dụng.
Ví dụ: Thang leo, thang dây được cố định chắc chắn trên nền nhà. Những dụng cụ như
ghế thể dục, khối gỗ được đặt dọc theo tường. Các dụng cụ nhỏ như: bóng, túi cát
được để vào ngăn tủ. Vịng thể dục, dây thừng được treo trên tường…
Cùng với việc tạo mơi trường trong lớp, ngồi lớp tơi cũng tạo được mơi trường
phát triển vận động cho trẻ, đó là làm các ống dài từ lốp xe cho trẻ chui, làm đường gồ
ghề cho trẻ đi, vẽ các hình con sâu trên sân cho trẻ bật nhảy, làm cầu treo….Các thiết
bị, đồ chơi được sắp xếp theo hướng khuyến khích trẻ tích cực hoạt động theo nhóm,
lớp, cá nhân, đảm bảo các mức độ vận động khác nhau để mọi trẻ đều có thể thực hiện
vận động, đảm bảo an toàn, giáo viên dễ quan sát trẻ. Khu vui chơi với thiết bị đồ
chơi liên hoàn, trên mỗi thiết bị tơi có đánh số thứ tự hoặc có kí hiệu (mũi tên) chỉ
dẫn gợi ý giúp trẻ biết nên chơi liên hoàn thiết bị nào trước, thiết bị nào sau…
Giải pháp 3: Tổ chức tốt giờ học thể dục.
Giờ thể dục được coi là hình thức cơ bản để tổ chức hoạt động giáo dục phát
triển vận động cho trẻ mẫu giáo ở trường mầm non. Bởi trong giờ thể dục là thời điểm
tốt nhất mà giáo viên cung cấp (rèn luyện) cho trẻ những kĩ năng, kĩ xảo vận động có
mục đích, có tổ chức, có hệ thống, có kế hoạch, qua đó phát triển các tố chất vận động
cho trẻ. Vì vậy khi thực hiện giờ học thể dục trước hết tôi xác định đúng mục tiêu của
bài dạy, xác định đúng nội dung trọng tâm của giờ thể dục và chuẩn bị đầy đủ đồ
dùng, dụng cụ cho trẻ học. Sau đó tơi hướng dẫn trẻ giờ học thể dục gồm 3 phần
(Khởi động, trọng động, hồi tỉnh), giữa các phần có sự chuyển tiếp tự nhiên, liên tục.
* Khởi động: (Thực hiện 3-4 phút)
9


Cơ cho trẻ đi, chạy nhẹ nhàng theo đội hình vòng tròn, kết hợp các kiểu đi khác

nhau với tốc độ khác nhau trên nền nhạc (đi thường, đi bằng mũi bàn chân, đi thường,
đi bằng gót chân, đi thường, đi bằng mép chân, đi thường, chạy chậm, chạy nhanh,
chạy chậm…)
* Trọng động: (Thực hiện 17-20 phút)
Đây là phần trọng tâm của giờ thể dục, nó có tác dụng nhiều nhất đến sự phát
triển của cơ thể trẻ. Ở phần này gồm có: Bài tập phát triển chung, vận động cơ bản,
trò chơi vận động.
- Bài tập phát triển chung: (Đội hình 3 hàng ngang, khoảng cách đều nhau).
Tùy vào mức độ yêu cầu của bài tập vận động cơ bản để lựa chọn các động tác củ và
mới phù hợp, thứ tự thực hiện các động tác là: Tay-vai; bụng- lườn; chân-bật, trong đó
động tác hỗ trợ cho vận động cơ bản với số lần tăng thêm từ 1- 2 lần.
Ví dụ: Vận động cơ bản “Bật qua vật cản”, lựa chọn động tác:
Tay-vai 1: Tay đưa ra phía trước, lên cao.(2l x 8n)
Bụng- lườn 1: Đứng cúi gập người về trước, tay chạm ngón chân. (2l x 8n)
Bật 2: Bật về phía trước. ( 4l x 8n)
Với bài tập phát triển chung cơ có thể hơ cho trẻ tự tập hoặc cho trẻ tập theo bài
hát. Khi tập cơ cho trẻ tập kết hợp với vịng, gậy để tạo sự hứng thú cho trẻ, các dụng
cụ đó phải tạo cho trẻ lượng vận động chính xác, được sắp xếp sao cho trẻ dễ lấy,
không mất thời gian.
- Vận động cơ bản: (Đội hình 2 hàng ngang)
Tùy theo vận động mới hoặc củ để hướng đẫn trẻ tập. Đối với vận động củ cô
tổ chức cho trẻ nhắc lại cách thực hiện và tập thử, sau đó cả lớp tiến hành tập. Đối với
vận động mới cô hướng dẫn trẻ thật tỉ mỉ, tiến hành theo các bước:
Bước 1: Cô làm mẫu: Lần 1: Cô làm chậm rải, không giải thích động tác.
Lần 2: Cơ làm kết hợp giải thích động tác ngắn gọn, rõ
ràng, dễ hiểu, động tác từ tốn.
Bước 2: Cho 1-2 trẻ làm thử.
Bước 3: Trẻ thực hiện lần 1: Cô cho lần lượt 2 trẻ lên thực hiện 1 lần. Trong và
sau khi bạn làm thực hiện tơi khuyến khích trẻ quan sát, nhận xét bạn làm như thế nào
và sau đó trẻ mạnh dạn lên thực hiện một cách linh hoạt và đạt hiệu quả cao hơn.

Trẻ thực hiện lần 2: Cơ có thể tăng dần độ khó( vật cản cao hơn, tăng thêm 1-2
vật cản) và cho 2 đội thi đua nhau lên thực hiện.
Cơ chú ý sửa sai cho trẻ (nếu có)
- Trị chơi vận động: Đây là một hình thức rèn luyện, củng cố những kĩ năng
vận động đã được hình thành ở các giờ thể dục trước. Với trẻ mẫu giáo lớn cô yêu cầu

10


trẻ nhắc lại cách chơi và luật chơi, cơ có thể cho trẻ tự chơi nhưng cô là người hướng
dẫn.
* Hồi tỉnh: (Thực hiện 3-4 phút)
Cơ cho trẻ đi vịng tròn, vừa đi vừa hát nhẹ nhàng hoặc đi theo một bản nhạc
nhẹ, vừa đi vừa vươn vai, hít thở những hơi dài…
* Nhận xét giờ học:
Trong giờ học thể dục cô cần phải khen trẻ công bằng, đúng lúc và động viên
trẻ kịp thời bằng cách tặng quà, nổ tràng pháo tay…tránh tình trạng chê bai trẻ, điều
đó sẽ làm trẻ buồn, mất tự tin, khơng hứng thú học…
Ngồi ra tôi đã đề xuất với ban giám hiệu tạo không gian cho trẻ thường xuyên
tập thể dục sáng đồng diễn cùng nhau, nếu thời tiết thuận lợi một tuần tập đồng diễn
3-4 lần, mỗi động tác tập được lựa chọn dựa theo chương trình và đặc điểm phát triển
của lứa tuổi.
Vi dụ: trẻ 5-6 tuổi tập 2 x 8 nhịp; trẻ 4-5 tuổi tập 4 lần x 4 nhịp. Đặc biệt là trẻ
5-6 tuổi tôi thường chú ý động viên trẻ mạnh dạn, linh hoạt, đặc biệt là lớp tơi đang
dạy trẻ rất hiếu động, thích thể thao vì vậy tôi cho trẻ thể hiện hết khá năng của mình.
Giải pháp 4: Dạy trẻ vận động phối hợp các hình thức khác nhau.
Để tránh sự nhàm chán, vậy khi tổ chức các vận động cho trẻ, giáo viên cần
phải biết phối hợp, lồng ghép nhiều hình thức khác nhau nhằm giúp trẻ hứng thú, lơi
cuốn trẻ tham gia tích cực vào vận động một cách chủ động, điều đó làm cho trẻ phát
triển theo đúng khả năng và nhu cầu của bản thân trẻ.

Ví dụ: Khi dạy vận động cơ bản: “Đi trên ghế băng đầu đội túi cát”.
Trò chơi: “Chuyền bóng qua đầu”.
Với bài tập này cơ hướng cho trẻ đến tham gia hội thi “Điền kinh”. Vào hội thi
cô cho trẻ giới thiệu các đội chơi, cho trẻ khởi động để bước vào hội thi (Trẻ đi các
kiểu đi). Cơ cho trẻ biết có 3 phần thi: Phần thi “Đồng diễn” (Bài tập phát triển
chung); Phần thi “Thử tài của bé” (Vận động cơ bản); Phần thi “Chung sức” ( Trò
chơi vận động), sau mỗi phần thi cơ tổ chức nhận xét, động viên, khuyến khích các
đội chơi....
Hoặc: Khi dạy vận động: Bò thấp – chui qua cổng. Giáo viên chỉ cần chọn nhạc
và điều chỉnh nhanh hay chậm theo nhạc to – nhỏ rồi cho trẻ thi đua vận động theo
nhạc. Khi bản nhạc kết thúc bạn nào về trước không làm đổ cổng là thắng cuộc.
Hoặc: Vẫn là bài “Bò thấp – chui qua cổng” Chủ điểm: “Thế giới thực vật”,
giáo viên sử dụng các biện pháp như: dạy trẻ vận động kết hợp với âm nhạc, thay đổi
điều kiện học tập như giáo viên cho trẻ học dưới hình thức vào “Vườn cổ tích” hỏi
nhiều hoa thơm trái ngọt trong vườn cổ tích, cổng cơ cuộn những chiếc lá và tạo ra
tình huống nếu bạn nào bị khéo, khơng làm đổ cổng thì khơng những hái được nhiều
11


quả mà lại tìm được cơ cơng chúa nữa, cịn bạn nào chạm vào cổng làm đổ sẽ
khơng tìm được gì mà cịn bị lá che vào người nữa như vậy trẻ rất tò mò hào hứng bò
cho khéo, thi đua nhau. Trong lúc trẻ bị cơ đánh đàn bài hát: “Vườn cổ tích”, “Quả”
các bài hát có nội dung về thế giới thực vật, như thế vừa bò rèn kỹ năng khéo léo lại
vừa nghe nhạc. Như vậy trẻ học một cách nhẹ nhàng, vận động thấy thoải mái, không
mệt mỏi. Hay đối với những bài tập tổng hợp bao gồm từ 2 – 3 động tác mà yêu cầu
kỹ năng đòi hỏi phối hợp nhiều, trẻ phải thực hiện liên hồn các động tác mà khơng bị
gián đoạn, giáo viên sử dụng hình thức biện pháp tổ chức hội thi “Bé nhanh trí”, “ Bé
khoẻ – Bé ngoan”, “ Hội khoẻ măng non” theo một chủ điểm Thế giới động vật chẳng
hạn. Ví dụ: Bài “ném xa – chạy nhanh”, giáo viên cho trẻ ném xa – chạy nhanh lấy
con vật theo yêu cầu của cô. Trong khi trẻ thực hiện các vận động cơ bản cô kết hợp

bật nhạc các bài hát về thế giới động vật, lúc đó trẻ rất hứng thú và chủ động chạy
nhanh để lên gắn được nhiều con vật theo yêu cầu của cô trong thời gian 1 bản nhạc.
Khi tổ chức vận động cho trẻ giáo viên có thể cho trẻ vận động theo: cả lớp
đồng loạt, cả lớp nối tiếp, theo nhóm, cá nhân...
Khi giáo viên biết phối hợp các hình thức, biện pháp linh hoạt, gợi mở một
cách nhẹ nhàng làm trẻ hào hứng, vận động không nhàm chán. Nội dung phong phú
được đan quyện chặt chẽ trong một thể thống nhất, giúp cho quá trình giáo dục phù
hợp với q trình nhận thức và phát triển tồn diện của trẻ. Trẻ cảm thấy thực sự học
bằng chơi – chơi mà học.
Giải pháp 5: Tổ chức phát triển vận động cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi.
Trong quá trình cung cấp cho trẻ một số kĩ năng, kĩ xảo vận động đúng trên tiết
học thì việc phát triển vận động cho trẻ ngoài tiết học cũng rất quan trọng. Chính vì
thế thơng qua mọi lúc, mọi nơi tơi đã tổ chức cho trẻ phát triển vận động.
Ví dụ: Hàng ngày đến trường tôi tổ chức cho trẻ tập thể dục sáng theo các bản
nhạc như: “Dậy đi thôi”; “Bé yêu biển lắm”; “Chú gà trống”…nhằm giúp trẻ hít thở
sâu, điều hịa nhịp thở, tăng cường q trình trao đổi chất và tuần hoàn trong cơ thể;
giúp các khớp, dây chằng được mềm dẻo, linh hoạt; đồng thời hỗ trợ cho những hoạt
động trong ngày của trẻ thêm nhịp nhàng, nhanh nhẹn, giảm động tác thừa và tạo cho
trẻ tâm trạng sảng khối, vui tươi đón ngày hoạt động mới.
Tổ chức cho trẻ “phút thể dục” giữa hai hoạt động hoặc ngay trong giờ hoạt
động (khi tôi nhận thấy dấu hiệu giảm sự tập trung chú ý ở đa số trẻ) bằng cách sử
dụng bài hát, bài thơ, câu chuyện ngắn, co duỗi các ngón tay, thả lịng bàn tay, ngồi
xuống, đứng lên, xoay người sang hai bên….Phút thể dục đó nhằm tăng khả năng làm
việc của hệ thần kinh, cơ bắp, tăng tuần hoàn máu, thay đổi hoạt động của trẻ, chống
lại sự mệt mỏi, giúp trẻ tập trung chú ý vào hoạt động tiếp theo….hoặc sau khi trẻ ngủ
trưa dậy giúp thay đổi trạng thái cơ thể, trẻ trở nên tỉnh táo hơn.
12


Tổ chức trò chơi vận động trong hoạt động chơi ngồi trời, ví dụ như trị chơi

“Mèo đuổi chuột”, “Nhảy lị cị”, “Chuyền bóng”, “Tìm đúng nhà”, “Kéo co”, “Lộn
cầu vịng”…Thơng qua các trị chơi nhằm giúp trẻ rèn luyện kĩ năng vận động.
Tổ chức cho trẻ dạo chơi ngoài trời khoảng 1 lần/tuần. Cơ có thể cho trẻ đi bộ
xung quanh vườn trường hoặc cho trẻ đi dạo ngoài khuôn viên nhà trường rồi cho trẻ
chơi vận động tự do, chơi với bóng, gậy, vịng…nhằm giúp trẻ nghỉ ngơi tích cực,
củng cố kĩ năng vận động, phát triển các tố chất vận động trong những điều kiện tự
nhiên. Ngoài ra, giáo dục trẻ ý thức chấp hành tổ chức kỉ luật, tính tập thể, sự tự tin.
Tổ chức “Tuần lễ sức khỏe”: Là lớp điểm về chuyên đề phát triển vận động
nên tôi tổ chức “Tuần lễ sức khỏe” cho trẻ 2 lần /năm, nhằm tạo kiện cho trẻ được vui
chơi thoải mái ngoài trời, bổ sung thêm nhiều trò chơi, bài tập vận động khác nhau
trong các hoạt động của trẻ. Hình thành cho trẻ những hiểu biết cơ bản về đặc điểm
cấu tạo và chức năng của cơ thể mình. Từ đó có sự chuẩn bị tâm lí cần thiết cho hoạt
động về sức khỏe. Ở tuần lễ sức khỏe tôi lựa chọn nội dung, phương pháp để hướng
dẫn trẻ vận động. Ví dụ: Chọn các bài tập phát triển cơ hô hấp, cơ tay, cơ chân, bàn
chân và rèn luyện tư thế đúng. Đưa thêm các bài tập để rèn luyện thị giác như: “Sóc
nâu nhảy từ cành nọ sang cành kia”…Cơ có thể trị chuyện với trẻ về các đề tài khác
nhau như: Cách giữ gìn vệ sinh thân thể, ăn uống hợp lí, cách tập luyện, cấu tạo từng
phần trong cơ thể…
Tổ chức “Ngày hội thể dục thể thao” cho trẻ 1 lần /năm vào khoảng tháng 4.
Trong ngày hội cô chuẩn bị địa điểm, dụng cụ tập luyện, trang trí băng cờ, khẩu hiệu
…có thể thơng báo cho phụ huynh biết và cùng tham gia với lớp. Khi vào ngày hội,
cô đưa ra yêu cầu trò chơi, khẩu lệnh bắt đầu và kết thúc trò chơi, bài tập vận động,
đưa ra kết luận, làm trọng tài chính của cuộc thi, bao quát và thúc đẩy trẻ, kịp thời
nhắc nhở và tác động đến khơng khí chung của ngày hội. Các trị chơi bắt đầu từ đơn
giản sau đó phức tạp hóa và đưa ra yêu cầu vận động cao hơn. Qua ngày hội nhằm rèn
luyện cơ thể trẻ, khích lệ lịng u thích thể dục, thể thao, góp phần củng cố và hồn
thiện kĩ năng vận động ở trẻ.
Hội thi “ Ngày hội của bé” là một minh chứng góp phần vào sự phát triển vận
động cho trẻ một cách có hiệu quả cao qua hội thi cấp trường lớp tôi là một lớp có
tiềm năng, nhanh nhẹn, linh hoạt trong các vận động nên đạt kết quả cao và được lựa

chọn dự thi cấp cụm. Vì vậy các hoạt động có kế hoạch, có nội dung phù hợp sẽ mang
đến hiệu quả nhất định.
Giải pháp 6: Phối hợp với cha mẹ, cộng đồng trong phát triển vận động.
Muốn giáo dục phát triển vận động cho trẻ có chất lượng cần có sự phối hợp
chặt chẽ giữa nhà trường với phụ huynh và các tổ chức đoàn thể. Nhận thức được tầm
quan trọng đó, tơi đã tun truyền và phối hợp với phụ huynh cũng như các tổ chức
13


đồn thể trong cơng tác giáo dục phát triển vận động cho trẻ. Đây là một trong những
biện pháp không thể thiếu khi giáo dục trẻ. Bởi vì bằng những hành động cụ thể hằng
ngày để giáo dục, vun đắp có hiệu quả rất cao chứ khơng phải là bằng khẩu hiệu, nên
tôi mạnh dạn đề xuất trong các cuộc họp phụ huynh lớp, phụ huynh toàn trường mua
sắm một số trang thiết bị cần thiết cho trẻ vận động, Không những trong các cuộc họp
mà trong các lúc được trực tiếp gặp gỡ phụ huynh như lúc đón trẻ, trả trẻ.. tôi luôn
trao đổi với phụ huynh về một số trẻ chưa mạnh dạn, thiếu tự tin khi vận động và đặc
biệt là trẻ 5-6 tuổi tôi thấy phụ huynh thương con sẽ bồng bế con trên tay, ít cho chạy
nhảy nên tôi trao đổi kịp để phụ huynh phối hợp với giáo viên giáo dục trẻ một thể lực
tốt hơn.
Ngồi ra, tơi thường xun xây dựng góc tun truyền làm cho phong phú, hấp
dẫn như tìm và tải các bài báo trên mạng, các phóng sự, tranh ảnh dán ở bảng những
điều phụ huynh cần biết để nêu cao ý thức phát triển vận động trong phụ huynh và
trong nhân dân .
Trong các lúc được gặp phụ huynh hoặc có cơ hội tham gia trong các tổ chức
đồn thể tôi thường lồng ghép đưa nội dung giáo dục phát triển vận động trong các
cuộc gặp gỡ đó. Điều đó tơi muốn nhắc nhở phụ huynh ln quan tâm đến sự vạn
động của trẻ nhất là trong thời đại ngày nay. Ngồi ra tơi cịn hướng cho phụ huynh
khuyến khích trẻ cùng tham gia một số việc làm cụ thể như: Cho trẻ cùng tham gia
chơi bóng. Chơi đuổi bắt...
Ngoài ra bản thân phối hợp cùng phụ huynh để hướng dẫn trẻ thực hiện các

nhiệm vụ vận động của trẻ tại gia đình theo yêu cầu của nhà trường, khuyến khích trẻ
thực hiện tích cực các nhiệm vụ vận động ở trường, động viên phụ huynh tham gia
tích cực vào các hoạt động khác như hội khỏe, tuần lễ sức khỏe, tham quan hay các
giờ thể dục mở do nhà trường tổ chức. Từ đó phụ huynh nhận ra và hiểu rõ tầm quan
trọng của việc phát triển vận động cho trẻ để rồi đồng hành cùng cô giáo hỗ trợ , giúp
đỡ, giám sát các hoạt động giáo dục phát triển vận động cho trẻ.
Qua hàng quý bản thân và nhân viên y tế cùng phối hợp với phụ huynh để tổ
chức cân, đo, khám sức khỏe cho trẻ. Sau đó thơng báo kết quả về chiều cao, cân
nặng, tình hình sức khỏe để phụ huynh có biện pháp chăm sóc sức khỏe cho trẻ tốt
hơn.
Phối hợp phụ huynh trong việc tìm kiếm các nguyên vật liệu sẳn có ở địa
phương để làm đồ dùng, đồ chơi cho trẻ như: Lốp xe đẻ làm ống chui, tre làm cầu
treo, long bia làm tạ…
Giáo dục phát triển vận động cho con trẻ chúng ta cần phải có sự phối hợp
giữa gia đình- Nhà trường- Xã hội, khơng chỉ riêng mỗi một tổ chức nào đó mà thành

14


cơng được bời vì chúng ta sẽ tránh được điều “Trống đánh xi, kèn thổi ngược “thì
hiệu quả khơng cao và ngược lại.
3. Phần kết luận.
3.1. Ý nghĩa của đề tài.
Nâng cao chất lượng giáo dục phát triển vận động cho trẻ 5-6 tuổi là một trong
những nhiệm vụ của giáo dục phát triển thể chất, nhằm tăng cường các hoạt động giáo
dục phát triển vận động cho trẻ mầm non, thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển thể chất của
trẻ. Do đó mỗi một giáo viên cần phải hiểu rõ mục đích, ý nghĩa của việc phát triển
vận động cho trẻ. Các nội dung phát triển vận động cho trẻ trong trường mầm non
phải đảm bảo tính đồng tâm phát triển, đảm bảo vừa sức, phù hợp với đặc điểm vận
động theo độ tuổi, đảm bảo sự kết hợp hài hòa giữa các vận động cơ bản, chú ý rèn

sức bền, dẻo dai của cơ thể. Đặc biệt quan tâm đến các hoạt động giúp trẻ rèn luyện
sự nhanh nhạy, chính xác khi vận động.
Trong q trình tổ chức các hoạt động vận động, đảm bảo huy động được tối đa
các giác quan của trẻ. Thời gian luyện tập cần đủ để đảm bảo trẻ được trải nghiệm,
kiên trì thực hiện các hoạt động nhằm hình thành khả năng chịu đựng và sự tự tin.
Chú ý đến quy trình thực hiện các loại vận động khác nhau như (đi, chạy, nhảy..).
Khích lệ trẻ tham gia vào các trị chơi vận động đa dạng và tự sáng tạo về cách chơi,
luật chơi. Khuyến khích trẻ tự tạo ra các đồ chơi, mơ hình để chơi các trị chơi vận
động theo ý tưởng riêng của mình.
Giáo viên cần cung cấp cho trẻ cơ hội thường xuyên và liên tục ở các lĩnh vực
hoạt động khác nhau (trong và ngoài lớp học…). Đồng thời, giúp trẻ hiểu được các
hành vi đúng sẽ đảm bảo an toàn cho trẻ và cho bạn trong quá trình chơi.
Giáo viên cần chú trọng xây dựng kế hoạch, thiết kế môi trường giáo dục phát
triển vận động, khai thác sử dụng thiết bị, đồ chơi giáo dục phát triển vận động, đổi
mới phương pháp, kĩ năng tổ chức các hoạt động giáo dục phát triển vận động cho trẻ
trong trường mầm non.
Qua quá tình tổ chức cho trẻ tham gia vận động trong giáo dục thể chất, với các
biện pháp nêu trên tôi đã thu được một số kết quả sau:
- Đối với bản thân:
+ Bản thân đã tạo được môi trường giáo dục phát triển vận động cho trẻ với
nhiều đồ dùng, đồ chơi phong phú để mời gọi trẻ tích cực chủ động vận động.
+ Lĩnh hội được những kinh nghiệm về giáo dục phát triển thể chất cho trẻ.
+Vững vàng hơn trong công tác giáo dục phát triển vận động cho trẻ.
- Đối với trẻ:
+ Trẻ khỏe mạnh, cân nặng và chiều cao phát triển bình thường theo lứa tuổi

15


+ Một số tố chất vận động của trẻ (nhanh nhẹn, mạnh dạn, tự tin, khéo léo)

được phát triển, hứng thú tham gia vào các hoạt động vận động.
+ Có khả năng phối hợp các giác quan và vận động; vận động nhịp nhàng, biết
định hướng trong không gian. Thực hiện các vận động cơ bản một cách vững vàng
đúng tư thế.
Kết quả thể hiện rất rõ qua việc khảo sát khả năng vận động của trẻ; cân, đo trẻ
quý 3 như sau:
Khả
năng
Xếp loại Tốt
vận động

Xếp loại Khá

Xếp loại TB

Đi, chạy

12/29=41,4%

2/29=6,9%

13/29=48,3%

2/29=6,9%

11/29= 37,9%

5/29=17,2%

10/29=34,5%

5/29=17,2%

15/29=51,7%

Bò,
trườn,
13/29=48,3%
trèo
Tung, ném,
14/29=48,3%
bắt
Bật, nhảy

15/29=51,7%

Xếp loại Yếu

Kết quả cân, do:
Cân nặng
Chiều cao
Trẻ
bình Trẻ
suy Trẻ suy dinh Trẻ
bình Trẻ thấp Trẻ thấp
thường
dinh dưỡng dưỡng nặng thường
còi độ 1
còi độ 2
vừa

29/29=100%

28/29=96,5
%

1/29=3,5%

- Đối với phụ huynh:
+ Đa số phụ huynh nhận thức tốt tác dụng của thiết bị, đồ dùng, đồ chơi đối với
việc phát triển vận động cho trẻ.
+ Phụ huynh nhiệt tình giúp đỡ giáo viên trong việc tìm kiếm nguyên vật liệu
để làm đồ dùng, đồ chơi.
+ Phụ huynh thấy được tầm quan trọng và trách nhiệm của mình trong việc kết
hợp với giáo viên cùng quan tâm chăm sóc giáo dục thể chất cho trẻ.
+ Phụ huynh đã quan tâm hơn tới nội dung phát triển vận động, biết hướng dẫn,
rèn luyện một số kỹ năng cơ bản cho trẻ lúc ở nhà.
16


+ Phụ huynh hiểu về sự cần thiết phải xây dựng môi trường giáo dục phát triển
vận động phù hợp, an toàn cho trẻ.
+ Phụ huynh nắm vững các yêu cầu về môi trường giáo dục phát triển vận động
bên trong, bên ngoài lớp học.
Trên đây là một số bài học kinh nghiệm mà bản thân tôi đúc rút ra từ tình hình
thực tế giảng dạy. Tuy nhiên bài sáng kiến kinh nghiệm của tôi cũng không tránh khỏi
những hạn chế, kính mong sự góp ý, giúp đỡ của hội đồng sư phạm nhà trường, bạn
bè đồng nghiệp, phòng giáo dục đào tạo để tơi có nhiều kinh nghiệm hơn trong công
tác giảng dạy.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

17