skkn những biện pháp nhằm xây dựng và phát triển thư viện trường học tiểu học

Những biện pháp nhằm xây dựng và phát triển th viÖn trêng häc

MỤC LỤC
PHẦN I: MỞ ĐẦU .........................................................................................
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ..............................................................................
2. MỤC

1
1
3

ĐÍCH .................................................................................................
3. PHẠM VI ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU .................................................. 3
4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................................................. 3
PHẦN II: NỘI DUNG ĐỀ TÀI ...................................................................... 4
1. Cơ sở lý luận .............................................................................................. 4
2. Cơ sở thực tiễn .......................................................................................... 4
3. Các biện pháp tiến hành .............................................................................. 5
4. Kết quả đạt được ......................................................................................... 19
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................... 21
1.
KẾT 21
LUẬN .................................................................................................
2.
KHUYẾN 21
NGHỊ .........................................................................................
Tài liệu tham khảo .......................................................................................

1/25

23

Những biện pháp nhằm xây dựng và phát triển th viÖn trêng häc

PHẦN I. MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
1.1. Lý do khách quan:
- Thư viện góp phần mở rộng kiến thức và xây dựng thói quen tự học, tự
nghiên cứu cho học sinh, đồng thời tham gia tích cực vào việc bồi dưỡng tư
tưởng chính trị và xây dựng nếp sống văn hố mới trong nhà trường.
- Cơng tác thư viện trường học chiếm vị trí, vai trị quan trọng góp phần
nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường đặc biệt công tác thư viện
trường học cịn nhằm giới những cuốn sách có nội dung phục vụ thiết thực cho
việc dạy và học nói riêng.
- Đối với nhà trường Thư viện chẳng những là cơ sở vật chất trọng yếu, nó
đảm bảo số lượng và chất lượng sách giáo khoa, sách giáo viên và sách tham
khảo mà cịn là trung tâm sinh hoạt văn hố khoa học. Thư viện có ảnh hưởng
khá lớn đến chất lượng và nâng cao năng lực giảng dạy của giáo viên, mở rộng
kiến thức và xây dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu cho học sinh, đồng thời
tham gia tích cực vào việc bồi dưỡng tư tưởng chính trị và xây dựng nếp sống
văn hoá mới trong nhà trường. Thư viện còn giúp các em học sinh xây dựng
được phương pháp học tập và phong cách làm việc khoa học, biết sử dụng sách
báo thư viện.
- Thư viện có vai trị vơ cùng quan trọng trong xã hội, là nơi tuyên truyền
chính sách của Đảng và nhà nước, xây dựng thế giới quan khoa học, nếp sống
văn minh...góp phần quyết định nâng cao chất lượng, năng lực giảng dạy của
giáo viên, thúc đẩy, nâng cao kết quả học tập của học sinh.
- Bộ giáo dục và đào tạo đã có nhiều chủ trương đúng đắn và biện pháp cụ
thể nhằm đẩy mạnh công tác xây dựng thư viện trong các trường học. Quyết
định 61, quyết định 01 của BGD&ĐT, thông tư 30/ TTLB, thông tư 05/VP. Pháp

lệnh thư viện... và nhiều văn bản chỉ thị khác đã được ban hành, chẳng những
đánh dấu sự phát triển của sự nghiệp thư viện trong các trường học, mà còn là sự
khẳng định vị trí quan trọng và tác dụng lớn lao của thư viện đối với sự nghiệp
giáo dục và đào tạo thế hệ trẻ. Vậy làm thế nào để thư viện nói chung và các
hoạt động của thư viện nói riêng thể hiện hết được tầm quan trọng của nó trong
việc dạy và học. Căn cứ vào tình hình thực tế của trường năm học 2018-2019
tôi mạnh dạn đưa ra “những biện pháp nhằm xây dựng và phát triển thư viện
trường học” để vai trò của thư viện ngày một được khẳng định hơn.
1.2. Lý do chủ quan:
- Căn cứ vào đặc điểm nhận thức của học sinh Tiểu học ở độ tuổi 6-10,
không phải học sinh nào cũng hứng thú với những bài giảng tỉ mỉ của giáo viên
2/25


Những biện pháp nhằm xây dựng và phát triển th viƯn trêng häc

mà đơi khi chờ đợi một hình thức học tập mới. Học sinh được phát huy tính tích
cực, sự chủ động trong hiểu, cảm nhận và thực hành các kỹ năng. Các em không
chỉ muốn chiếm lĩnh kiến thức mà còn muốn thu thập kiến thức từ nhiều nguồn
khác nhau ở bên ngồi.
- Cơng tác thư viện của trường gắn liền với trách nhiệm giáo dục đạo đức
cho học sinh và thiếu niên.
- Thực tế hiện nay lượng sách báo tham khảo cho học sinh rất nhiều. Vậy
làm thế nào để hướng học sinh tìm đọc những cuốn sách hay, những cuốn truyện
bổ ích ? Và làm thế nào để trong một thời gian có hạn các em có thể đọc được
những cuốn sách có ý nghĩa?. Đó là những băn khoăn trăn trở của tơi. Vì lý do
đó mà tơi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài này với một mong muốn giúp các em xây
dựng được phương pháp học tập và phong cách làm việc khoa học, biết sử dụng
sách báo thư viện.
- Trường Tiểu học nơi tơi cơng tác, hiện tại trường có 53 cán bộ, giáo viên,

nhân viên. Có 31 lớp học tổng số 1644 em học sinh. Qua bao nhiêu năm, cùng
với sự trưởng thành khơng ngừng và những thành tích lớn lao của nhà trường,
thư viện từng ngày càng được củng cố và ngày càng được phát huy. Góp phần
tích cực trong sự nghiệp trồng người.
- Ngay từ những ngày đầu mới thành lập tuy cịn rất nhiều những khó khăn
về cơ sở vật chất, khơng có phịng đọc chỉ là một cái kho chứa sách mà hầu hết
lại là sách lạc hậu, rách nát. Qua nhiều năm phấn đấu liên tục, được sự quan tâm
giúp đỡ của các cấp lãnh đạo, nhất là ban giám hiệu đã quyết tâm xây dựng thư
viện trở thành thư viện đạt chuẩn. Năm học 2017- 2018 Thư viện tiếp tục được
công nhận là thư viện tiên tiến.
- Giờ đây thư viện trường đã được đặt trong một tồ nhà đẹp đẽ khang
trang, với hai phịng đọc riêng biệt. Tổng số sách trong thư viện gần 18563 cuốn
sách được phân loại thành 3 loại sách: Sách nghiệp vụ, sách tham khảo (gồm
sách tham khảo + truyện Kim Đồng), sách giáo khoa. Ngồi ra cịn có 9 loại báo
và tạp chí... Hàng năm tổng số vốn tài liệu được bổ sung bằng nhiều nguồn khác
nhau, làm cho kho sách ngày càng phát triển phong phú về chủng loại và chất
lượng. Hơn nữa trong những năm qua việc triển khai đổi mới chương trình giáo
dục phổ thơng, cải tiến phương pháp dạy học, phát huy tính tích cực, chủ động
sáng tạo của học sinh thì vai trị của sách lại càng trở lên quan trọng hơn trong
hoạt động dạy và học. Nhằm khai thác triệt để giá trị kho sách, phục vụ số
lượng giáo viên và học sinh, thư viện đã tiến hành thực hiện bằng sáu biện pháp
để phấn đấu duy trì và giữ vững danh hiệu thư viện tiên tiến, đáp ứng thoả mãn
nhu cầu về văn hoá đọc.
3/25


Những biện pháp nhằm xây dựng và phát triển th viƯn trêng häc

2. MỤC ĐÍCH:
- Hướng dẫn cho học sinh và giáo viên biết sử dụng sách tham khảo, sách

giáo khoa, báo ... trong thư viện, cũng như biết cách tra cứu thư mục, mục lục
một cách thành thạo. Từ thực tế thư viện có nhiều sách, giáo viên và học sinh
ham mê đọc sách. Vậy muốn duy trì và giữ vững được danh hiệu thư viện tiên
tiến với mục đích nhằm nâng cao chất lượng giáo dục tồn diện. Thư viện góp
phần quyết định chất lượng và nâng cao năng lực giảng dạy của giáo viên, mở
rộng kiến thức và xây dựng thói quen tự học, tự nghiên cứu cho học sinh, đồng
thời tham gia tích cực vào việc bồi dưỡng tư tưởng chính trị và xây dựng nếp
sống văn hóa mới trong nhà trường. Thư viện cịn giúp các em xây dựng được
phương pháp học tập, và phong cách làm việc khoa học.Việc bồi dưỡng hứng
thú, thói quen và phương pháp tự học, hướng dẫn các em biết cách nghiên cứu
sách báo, thảo luận chuyên đề, ghi chép tư liệu, sử dụng hệ thống mục lục để tra
tìm và lựa chọn tài liệu, biết sử dụng kho sách...
- Phát huy tính tích cực, sự chủ động trong hiểu, cảm nhận và thực hành các
kỹ năng của học sinh như tự học, tự nghiên cứu... Giúp các em thu thập kiến
thức từ nhiều nguồn khác nhau ở bên ngoài …
- Giáo dục đạo đức cho học sinh và thiếu niên.
3. PHẠM VI ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
- Đề tài viết có kết quả thực tế. Tơi đã kết hợp với tổ cơng tác thư viện, các
đồn thể và các tổ chuyên môn. Đề tài này được áp dụng cho các trường tiểu
học, trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thơng, các trường có thư viện.
Nhất là những trường đang phấn đấu thư viện đạt chuẩn, thư viện tiên tiến, thư
viện xuất sắc.
4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
- Nghiên cứu tài liệu, tâm lý học sinh
- Khảo sát thực trạng
- Ứng dụng các ý tưởng, biện pháp vào thực tế
- Rút ra bài học kinh nghiệm .

4/25

Những biện pháp nhằm xây dựng và phát triển th viÖn trêng häc

PHẦN II. NỘI DUNG ĐỀ TÀI
1. Cơ sở lí luận:
Thư viện trường học có vị trí vai trị, nhiệm vụ và chức năng vô cùng
quan trọng . Mà hoạt động chủ yếu của giáo viên và học sinh trong nhà trường
phổ thông là giảng dạy và học tập. Cả hai hoạt động này đều sử dụng công cụ là
sách báo. Sách báo chỉ có thể được quản lý tốt và phát huy được tác dụng tích
cực của nó. Trên cơ sở tổ chức tốt công tác thư viện. Vì vậy tổ chức hoạt động
thư viện nhằm thoả mãn nhu cầu về sách, báo cho giáo viên và học sinh là một
yêu cầu khách quan không thể thiếu được. Hoạt động của thư viện phải gắn liền
với chương trình, nội dung học tập của từng loại trường, đồng thời gắn liền với
nội dung đào tạo con người mới – Con người toàn diện theo mục tiêu của cấp
học, bậc học.Với chức năng lưu trữ và luân chuyển sách, báo, thơng qua nội
dung sách báo, thư viện góp phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng dạy và
học. Tuyên truyền đường lối chính sách của Đảng và nhà nước. Xây dựng thế
giới quan khoa học, nếp sống văn minh cho giáo viên và học sinh.
2. Cơ sở thực tiễn:
- Thư viện trường được thành lập ngay khi có quyết định thành lập
trường. Tính đến đầu năm học 2018-2019 thư viện đã có hơn 18563 cuốn sách
các loại. Với tổng số học sinh là 1644 em và 53 cán bộ cơng nhân viên, giáo
viên. Trong đó có hơn 2683 cuốn sách giáo khoa, 1381 cuốn sách nghiệp vụ,
14499 cuốn sách tham khảo và truyện kim đồng. Các loại sách chủ yếu là truyện
cổ tích, truyện tranh và một số truyện về lịch sử, khoa học, tủ sách đạo đức về
Bác Hồ. Với số lượng sách như trên, phần lớn là các loại sách thiếu nhi... Các
năm học trước đây Thư viện cũng đã hoạt động đều, thu hút được đông đảo bạn
đọc, đến nay Thư viện đã có nhiều các loại sách có tác dụng hơn nên Thư viện
đã thu hút được 100% giáo viên và học sinh đến Thư viện đọc sách và làm theo
sách. Từ năm 2009 đến nay thư viện trường luôn giữ vững danh hiệu thư viện

tiên tiến .
2.1. Thư viện có cơ sở vật chất khang trang.
- Phòng của thư viện đạt đúng tiêu chuẩn thư viện trường học theo quyết định
01 của BGD và ĐT. Có phịng kho, phịng đọc sách của giáo viên, phịng đọc
của học sinh đẹp đẽ khang trang và thống mát.
- Sách: có sách giáo khoa, sách giáo dục đạo đức, sách nghiệp vụ cho giáo
viên, sách tham khảo chung cho giáo viên và học sinh được xử lý nghiệp vụ đầy
đủ.
- Báo, tạp chí, bản đồ và tranh ảnh giáo dục, băng đĩa giáo khoa: hơn 9 loại
báo các loại, các báo của nghành, báo giáo dục thời đại, báo Lao động thủ đô,
5/25