skkn GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI NGỮ VĂN LỚP 9

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI:
"GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ BỒI DƯỠNG HỌC SINH
GIỎI NGỮ VĂN LỚP 9"


I.Lí do chọn đề tài :
Từ xưa đến nay, văn chương nghệ thuật là một trong những hoạt động tinh thần hết
sức lí thú và bổ ích trong cuộc sống của người. Qua văn chương con người cảm nhận và ý
thức được cái đẹp và sự hài hòa của cuộc sống. Tiếp cận và tự nâng mình lên với những
tư tưởng tình cảm sâu sắc, tinh tế. Được bồi dưỡng về ngôn ngữ- thứ ngôn ngữ phong
phú, sống động và giàu sức biểu cảm của dân tộc. Người Việt Nam không chỉ hôm qua
mà cả hôm nay nữa đã gửi vào văn chương những kinh nghiệm sống về tình yêu, khát
vọng về cả đạo đức triết học và tín ngưỡng của mình. Cho nên muốn biết ơng cha ta đã
sống như thế nào, đã nhắn gửi gì cho các thế hệ tương lai cũng như con người Việt Nam
trong thời đại này đang buồn, vui, đau khổ,lo lắng, suy nghĩ và hy vọng ra sao thì hãy đến
với văn thơ...Chính vì vậy dạy học mơn Ngữ Văn trong nhà trường phổ thơng nói chung
và trong bậc THCS nói riêng có một vị trí vơ cùng quan trọng.
Bởi qua đó giờ học Văn được tiếp xúc với các tác phẩm văn chương học sinh cảm
thụ những vẻ đẹp muôn màu của cuộc sống. Hướng các em tới đỉnh cao của chân, thiện,
mĩ. Đối với những học sinh có khả năng cảm thụ tốt các tác phẩm văn chương. Thì việc
phát hiện và giúp các em phát triển về khả năng của mình trong lĩnh vực văn chương
khơng những là một việcệc làm cần thiết và đúng đắn mà còn là một công việc mang tầm
quan trọng trong việc đánh giá chất lượng dạy và học của giáo viên và học sinh trong
nhà trường phổ thơng. Do đó việc tìm kiếm những giải pháp để làm tốt công việc này
đang là những điều trăn trở của các cấp lao động ngành GD cũng như của giáo viên đứng
lớp hiện nay.
Một lí do để tôi chọn đề tài này là trong năm năm liên tục trở về đây. Tôi đã được
nhà trường giao cho nhiệm vụ bồi dưỡng học sinh giỏi khối 9. Mặc dù kết quả chưa cao
nhưng dù sao đó cũng là một trong những thành công bước đầu của tôi trong việc tìm tịi

áp dụng những biện pháp hình thức bồi dưỡng học sinh giỏi mơn Ngữ Văn 9. Chính vì
vậy tơi đưa ra vấn đề này để các anh chị em đồng nghiệp tham khảo. Hy vọng rằng những
kinh nghiệm nhỏ này giúp anh chị em tháo gỡ những vướng mắc trong việc bồi dưỡng
học sinh giỏi môn Ngữ Văn bậc THCS.
II. Đối tượng, cơ sở và phương pháp nghiên cứu :
1. Đối tượng nghiên cứu :


Học sinh khối 9 trường THCS An L©m



Học sinh giỏi mơn Ngữ Văn 9 năm học 2001 - 2002



Học sinh giỏi môn Ngữ Văn 9 năm học 2003 - 2004.



Học sinh giỏi môn Ngữ Văn 9 năm học 2005 - 2006.




Học sinh giỏi môn Ngữ Văn 9 năm học 2006 - 2007.

2.Cơ sở nghiên cứu :
2.1.Lí luận phương pháp dạy học mơn Ngữ Văn:
- Nghiên cứu lí luận và phương pháp dạy học Văn của Mai Xuân Miên.

- Phương pháp dạy học Tiếng Việt theo quan điểm tích hợp của Trần Thị Diệu Nữ.
- Giáo trình phương pháp dạy học Văn của Phạn Trọng Luận.
2.2.Sách giáo viên, sách tham khảo khối 6, 7, 8, 9.
Sách tham khảo về môn Ngữ Văn các lớp 6, 7, 8, 9.
3.Phương pháp nghiên cứu :
- Bồi dưỡng năng lực cảm thụ văn chương.
- Thực tế công tác.
- Sự phối kết hợp với các đông nghiệp, tổ khối chuyên môn.
III.Nội dung và kết quả nghiên cứu :
1.Ý nghĩa, tầm quan trọng của việc bồi dưỡng học sinh giỏi :
Đối với học sinh bậc phổ thông nói chung và bậc THCS nói riêng, ở vào độ tuổi
này bản thân các em rất giàu cảm xúc và trí tưởng tượng vơ cùng phong phú. Việc cảm
thụ và tiếp nhận vẻ đẹp muôn màu của cuộc sống trong đời sống hàng ngày cũng như
trong tác phẩm văn chương đang chuyển dần từ cảm tính sang lí tính. Đây là giai đoạn để
các em bộc lộ năng khiếu nghệ thuật nói chung và năng khiếu văn chương nói riêng. Khi
tiếp xúc với tác phẩm văn chương các em tự đặt mình trong cảnh ngộ tâm trạng của nhân
vật. Cùng vui buồn, sướng khổ với nhân vật trong tác phẩm. Thế giới hình tượng và tiếng
lịng của người nghệ sĩ giúp học sinh mở rộng tâm hồn mình với thế giới xung quanh.
Qua đó khơi dậy, khích lệ các em phát triển từ năng khiếu cảm thụ văn chương đến năng
khiếu sáng tạo nghệ thuật. Hơn nữa, giúp các em có đời sống tinh thần phong phú hơn,
sáng tạo hơn, có tầm nhìn rộng mở hơn, u đời, u cuộc sống và tự tin hơn. Vì vậy
cơng tác bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường phổ thông là một việc làm đúng đắn và có tầm
quan trọng to lớn. Đó là một việc làm mang ý nghĩa xã hội nhằm phát hiện bồi dưỡng
nhân tài cho đất nước. Việc phát hiện và bồi dưỡng kịp thời những học sinh giỏi có năng
lực cảm thụ văn chương vừa thể hiện một cách sâu sắc tinh thần nhân văn cao đẹp của xã
hội vừa kích thích cổ vũ thái độ tinh thần học tập của học sinh đồng thời trong quá trình
bồi dưỡng học sinh giỏi với những phát hiện sáng tạo và sự thơng minh của học sinh. Nó
góp phần khơng nhỏ trong việc nâng cao ý thức học hỏi, tìm tòi, đào sâu suy nghĩ của

giáo viên về trình độ chun mơn nghiệp vụ để phục vụ tốt hơn cho cơng tác giảng dạy
của mình.
2. Thực trạng về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi hiện nay:
Việc bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ Văn nhằm phát hiện tài năng nâng cao năng
lực cảm thụ văn chương cho học sinh. Đây là việc diễn ra thường xuyên hàng năm ở các
cấp học. Và cũng hằng năm Sở GD và Phòng GD & ĐT tổ chức các kì thi tuyển chọn học
sinh giỏi các cấp nhằm chọn lựa ra những học sinh giỏi ở các cấp học.
Trong những năm gần đây, các kì thi tuyển chọn học sinh giỏi huyện và học sinh
giỏi tỉnh chỉ được tổ chức với các khối lớp cuối cấp:Cấp tiểu học-Khối lớp 5,cấp THCSKhối lớp 9,cấp THPT-Khối lớp 12. Mặc dù vậy nhưng hầu như ở các trường phổ thơng
nói chung và cấp THCS nói riêng việc tổ chức thi chọn học sinh giỏi vẫn được tiến hành
ở các khối lớp. Riêng đối với trường THCS Nguyễn Trãi công tác phát hiện bồi dưỡng
học sinh giỏi ở các khối lớp đặc biệt được cấp ủy cũng như lãnh đạo nhà trường và đội
ngũ giáo viên hết sức quan tâm. Nhằm phát hiện và tìm nguồn nhân lực cho đội tuyển để
định hướng bồi dưỡng một cách có hệ thống. Thế nhưng một thực tế của trường THCS
Nguyễn Trãi cho thấy. Hiện nay, nguồn lực học sinh giỏi rất hạn chế về cả số lượng cũng
như chất lượng. Bởi vì đối với mơn Ngữ Văn hình như các em ít quan tâm hơn những
mơn khoa học khác như:Tốn, Lí, Hóa...Số học sinh u thích mơn Ngữ Văn cịn q ít.
Trong q trình công tác tại trường tôi nhận thấy rằng học sinh khi học sinh có năng
khiếu về mơn Văn mà có khả năng ở các mơn học khác thì các em sẽ khơng chọn mơn
Văn. Ngược lại có những học sinh u thích mơn Văn thì năng lực cảm thụ văn chương
lại hạn chế. Trong khi đó việc nhận thức mơn học chưa sâu sắc cho nên một số phụ huynh
có con em học được môn Văn lại không muốn cho con em mình tham gia đội tuyển. Và
hơn nữa việc bồi dưỡng nguồn lực học sinh giỏi ở những lớp dưới 6, 7, 8 không đồng
đều ở các môn học vì lí do các em có quyền tự do chọn mơn thi cho nên rất khó khăn
trong việc bồi dưỡng. Một khó khăn nữa của giáo viên khi bồi dưỡng học sinh giỏi mơn
Ngữ Văn đó là vấn đề tài liệu và nhất là phương pháp, hình thức bồi dưỡng còn hạn chế.
Kinh nghiệm bồi dưỡng học sinh giỏi chưa có là bao mà những bài việcvề chun đề này
cịn quá ít. Chính tư những lí do này mà các giáo viên làm công tác bồi dưỡng học sinh
giỏi rất lo lắng khi được phân công bồi dưỡng. Hơn nữa đặc thù bồi dưỡng học sinh giỏi
lại đòi hỏi ở giáo viên sự đầu tư về thời gian và công sức rất nhiều. Giáo viên tự lên

chương trình và đầu tư soạn giảng đã là một việc làm khó khăn đối với giáo viên bồi
dưỡng học sinh giỏi. Trong khi đó kinh phí đầu tư cho cơng tác này lại khơng có, khơng
tránh khỏi tình trạng giáo viên được phân cơng tìm lí do để từ chối hoặc tham gia bồi
dưỡng nhưng không đến nơi đến chốn...Thực tế này đã ảnh hưởng không nhỏ tới chất
lượng của đội ngũ học sinh giỏi của trường nói chung và của mơn Ngữ Văn nói riêng.


Chính vì vậy. Hiện nay các cấp lãnh đạo và đội ngũ giáo viên trong nhà trường
đang trăn trở tìm kiếm những giải pháp tối ưu nhất để nâng cao chất lượng hiệu quả công
tác với công tác bồi dưỡng học sinh giỏi .
3. Giải pháp:
Trước thực trạng đã nêu ở trên-giáo viên làm công tác bồi dưỡng học sinh giỏi cần
phải nắm được các nguyên tắc cơ bản, có những biện pháp cụ thể và hình thức bồi dưỡng
phù hợp thì việc bồi dưỡng mới có kết quả. Sau đây là những phương pháp mà tôi đã thực
hiện và đúc rút được qua từng năm học về công tác này.
3.1.Những u cầu có tính ngun tắc đối với bồi dưỡng học sinh giỏi :


Bồi dưỡng học sinh giỏi bộ môn phải gắn liền với GD đạo đức tư tưởng học sinh.


Bồi dưỡng học sinh giỏi là phải làm cho học sinh ý thức được ý nghĩa ý thức được
ý nghĩa tầm quan trọng của môn học đặt trong mối quan hệ biện chứng với các môn học
khác.


Bồi dưỡng học sinh giỏi phải liên tục và có tính hệ thống.


Bồi dưỡng học sinh giỏi là phát huy tối đa khả năng tích cực chủ động sáng tạo của

học sinh.
3.2.Một số hình thức và biện pháp bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ Văn
Phát hiện học sinh giỏi .
Đây là khâu đầu tiên có tính chất quyết định chất lượng đội tuyển nên nó hết sức
quan trọng.Việc phát hiện học sinh giỏi mơn Văn địi hỏi người giáo viên phải trực tiếp
giảng dạy ở các lớp phải lưu tâm ngay từ đầu năm học chứ khơng phải chờ đến gần kì thi
mới tuyển chọn như chúng ta vẫn thường làm. Rõ ràng việc phát hiện học sinh giỏi môn
Ngữ Văn cũng khơng đến nỗi q khó vì khả năng của các em đối với môn học này được
bộc lộ phần nào qua kĩ năng nghe, nói, đọc, việc. Nói năng rành mạch, diễn đạt lưu loát
những ý nghĩ, quan điểm bản thân, Hơn nữa chỉ qua vài bài viết của các em dù đó là đoạn
văn hay cả bài văn giáo viên cũng có thể nhận ra cách cảm, cách hiểu, cách nghĩ thơng
qua đó phát hiện ra những học sinh có năng khiếu để có hướng bồi dưỡng.
Việc tiếp theo khi chọn đội tuyển là sau khi đã phát hiện ra được học sinh có năng
khiếu.Giáo viên cần phải kiểm tra kiến thức các em. Vốn kiến thức cũng như khả năng
cảm thụ của các em đến đâu. Sở dĩ phải làm bước này bởi yêu cầu đối với học sinh giỏi
ít nhất là phải có kiến thức cơ bản, cái gọi là phần nền để có cơ sở bồi dưỡng sau này.
Đối với môn Ngữ Văn việc khơi gợi lịng u mến đối với mơn học của các em là
khơng thể thiếu. Bằng cách chuyển tải nào đó giáo viên phải truyền đến cho học sinh


lịng đam mê đối với mơn học để học sinh ý thức được tầm quan trọng và ý nghĩa của
môn học từ đó tạo được niềm say mê - sự khám phá sáng tạo của học sinh trong lĩnh vực
văn chương.
Lên kế hoạch bồi dưỡng :
Như đã nói ở trên, việc bồi dưỡng học sinh giỏi giáo viên phải tự lên chương trình
nội dung kiến thức. Do đó người giáo viên trước hết phải có tinh thần trách nhiệm cao,
yêu nghề u cơng việc mà mình đang làm và ý thức được tầm quan trọng của việcệc
mình đang làm. Chính vì vậy giáo viên bồi dưỡng phải mày mị, tìm tòi, học hỏi kinh
nghiệm của đồng nghiệp để xây dựng được một chương trình với lượng kiến thức thích
hợp với những điều học sinh đã học và đồng thời phải vừa rộng vừa sâu đáp ứng được

tính vượt trội của đối tượng học sinh giỏi. Cần chú trọng sắp xếp chương trình sao cho
có hệ thống và đảm bảo tính khoa học. Tránh tình trạng thích gì dạy nấy theo cảm tính.
Để xây dựng được một chương trình ơn luyện đạt hiệu quả cao mà không nhàm chán đối
với học sinh (vì các kiến thức đều đã được học) giáo viên cần phải sáng tạo trong việc thể
hiện nội dung kiến thức. Sắp xếp lượng kiến thức giữa phân môn phù hợp với u cầu. Vì
mục đích cuối cùng của học sinh là tạo lập được một văn bản đầy đủ về nội dung và hình
thức. Để làm được điều đó, khi lên chương trình bồi dưỡng giáo viên cần phải chú ý đến
tính thống nhất giữa các phân mơn. Hơn nữa, đối với từng phân môn cần phải đảm bảo
đúng đặc trưng của từng phần đối với phân môn Tiếng Việt. Khi giáo viên bồi dưỡng cho
học sinh . Ngoài việc củng cố cho các em :cách dùng từ, đặt câu, dựng đoạn, các biện
pháp tu từ ...Thì đối với từng loại đơn vị kiến thức, giáo viên cần phải chuẩn bị một hệ
thống bài tập ứng dụng đối với từng loại.
*Hoặc khi lên chương trình Tập làm văn : giáo viên hệ thống lại kiến thứcđã học rồi
chia ra từng mảng chuyên đề chủ đề. Để tóm lược nội dung tác phẩm và khái quát lên vấn
đề trọng tâm .
VD:Chủ đề về người phụ nữ.
Chủ đề về người lính.
Chủ đề về người nơng dân.
Chủ đề về người mẹ...
Để từ những kiến thức mang tính khái quát - học sinh có thể khai triển ra một cách
cụ thể hơn, sâu sắc hơn theo cách cảm và cách nghĩ của bản thân một cách sang tạo hơn.
*Còn đối với Tập làm văn . Do có sự lặp lại và nâng cao về nội dung kiến thức. Cho
nên việc ôn luyện lí thuyết có phần thuận lợi hơn. Do đó khi lên chương trình giáo viên
đặc biệt chú trọng hơn đối với phần luyện tập. Giáo viên có thể bố trí làm sao đó để học


sinh được thực hành càng nhiều càng tốt và đối với mỗi kiểu loại hay mỗi dạng đề giáo
viên cần phải có ví dụ minh họa cụ thể.
*Bên cạnh việc xây dựng một chương trình cụ thể, về nội dung và phương pháp thì việc
lên kế hoạch về thời gian bồi dưỡng cho học sinh cần phải hợp lí kế hoạch. Việc sắp xếp

các buổi học bồi dưỡng không nên gần nhau mà có thể phân đều trong tuần. Ví dụ : khi
đã bố trí thời gian bồi dưỡng thì tiết tiếp theo phải là giữa tuần...Mỗi buổi không học quá
ba tiết. Mục đích của việc làm nay là tạo điều kiện cho các em có thời gian làm bài tập ở
nhà và học các môn học khác. Đồng thời làm mềm hóa sự cẳng thẳng của áp lực thi cử.
Nói tóm lại, việc xây dựng chương trình bồi dưỡng là một việc làm cần thiết và
quan trọng trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi. Bởi khi giáo viên có sự chuẩn bị bài
kĩ lưỡng . Cơng tác bồi dưỡng sẽ đạt hiệu quả cao hơn.
3.2.2.Phương pháp bồi dưỡng kĩ năng:
Trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, giáo viên không chỉ ôn luyện cho các em
những kiến thức nội dung thuần túy mà giáo viên nên tập trung bồi dưỡng kĩ năng cơ bản
để phục vụ cho việc củng cố vốn kiến thức mà các em đã có để chuyển tải được lượng
kiến thức đã học thành kiến thức của riêng mình. Bởi đối tượng được bồi dưỡng ở dây là
học sinh giỏi. Cho nên việc củng cố phát triển kĩ năng là vô cùng quan trọng. Sau đây tôi
xin nêu
một vài biện pháp bồi dưỡng và phát triển kĩ năng cho học sinh.
Thứ nhất là kĩ năng cảm thụ văn chương.
Như chúng ta đã biết học Văn là một q trình tổng hịa nhiều cách thức nhiều thao
tác ở nhiều không gian, thời gian khác nhau. Bằng nhiều giác quan và nội lực của người
học.Nên việcệc học Văn trong nhà trường là để biết thưởng thức, biết tự giải mã tác phẩm
văn chương nghĩa là học những kiến thức phương pháp cơ bản nhất liên quan đến vấn đề
văn chương. Một vấn đề được đặt ra cho người giáo viên dạy Văn nói chung cho giáo
viên bồi dưỡng học sinh giỏi nói riêng là dạy theo cách nào để đạt hiệu quả tối ưu ?
Với việc bồi dưỡng học sinh giỏi, giáo viên cần hưỡng dẫn cho học sinh các thao
tác kĩ năng cảm thụ các tác phẩm văn học.
Đầu tiên phải nói đến kĩ năng phân tích nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. Với
vấn đề này giáo viên cần hướng dẫn cho học sinh nắm được những đặc trưng cơ bản của
từng thể loạI văn học. Để trên cơ sở đó học sinh có hướng phân tích cụ thể. Chẳng hạn
khi phân tích một tác phẩm truyện sẽ khác với phân tích một tác phẩm thơ.Với tác phẩm
truyện cần chú ý đến hình ảnh, ngôn ngữ nhạc điệu tiết tấu, cảm xúc của nhà thơ.

Những chi tiết chọn lọc để phân tích tác phẩm phải là những chi tiết tiêu biểu để
làm nổi bật được nội dung tư tưởng mà tác giả muốn thể hiện. Việc phân tích biện pháp
nghệ thuật để làm nổI bật nội dung hay vừa phân tích nội dung vừa phân tích nghệ thuật cũng tùy thuộc vào từng thể loại khi học sinh thành thạo về kĩ năng phân tích thì việc
cảm thụ tác phẩm sâu sắc và tự nhiên hơn.
Thứ hai là kĩ năng đọc tài liệu tham khảo. Để học tốt môn Ngữ Văn cần phải đọc
sách nhiều. Nhất là đối với học sinh giỏi môn Ngữ Văn việc đọc sách tham khảo là khơng
thể thiếu. Đó là điều mà giáo viên cần hướng dẫn học sinh.Về việc này giáo viên cần
hướng dẫn các em cách chọn sách tham khảo cũng như cách đọc. Trên cơ sở đó hình
thành các kĩ năng đọc cho học sinh.
Đối với sách tham khảo học sinh sẽ học hỏi được rất nhiều kinh nghiệm qua bài
viết của người khác. Nếu như biết cách hướng dẫn học sinh rèn luyện tư duy của mình
thơng qua hình thức này.
Với học sinh giỏi để rèn luyện kĩ năng này giáo viên chỉ cần hướng dẫn học sinh
biết cách đọc, ghi chép, suy ngẫm. Để đối chiếu với phần lí thuyết của từng dạng bài,
kiểu bài. Tự rút ra những kĩ năng cơ bản khi trình bày một bài văn ví như khi học sinh
đọc một bài văn đạt giải - học sinh cần phải làm gì?Điều trước tiên giáo viên cần hướng
dẫn học sinh học cách triển khai bài viết. Với nội dung đó, đề bài đó thì cách mở bài
được triển khai như thế nào? Phần thân bài được trình bày ra sao? Ở phần kết bài phải
làm được những ý gì, kết quả nào?..v..v..Tiếc là luyện cho học sinh kĩ năng đọc, nhận xét
văn người để bổ sung sửa chữa cho văn mình.Chứ khơng phải học thuộc lịng để sao chép
một cách sáo rỗng. Vì mục đích cuối cùng của việc đọc sách giáo khoa nói chung và sách
tham khảo nói riêng là cách chuyển hóa tri thức của người thành tri thức của bản thân
mình một cách sáng tạo. Do đó việc bồi dưỡng kĩ năng đọc sách tham khảo một cách
khoa học đúng đắn sẽ góp phần khơng nhỏ trong việc rèn luyện năng lực văn chương cho
các em.
Thứ ba là bồi dưỡng kĩ năng tạo lập văn bản. Nói đến kĩ năng tạo lập văn bản
phải nói đến cách trình bay, diễn đạt,cách sắp xếp triển khai bài viết cũng nhưcách điều
chỉnh thời lượng bài viết cho phù hợp với học sinh.Đặc biệt đối với học sinh giỏi thì
những kĩ năng này lạI phải càng chú trọng hơn. Nếu chúng ta khơng làm tốt được những

việc này thì dù học sinh có nắm chắc kiến thức cơ bản bao nhiêu đi chăng nữa thì kết quả
cuối cùng vẫn khơng đạt như mong muốn.
Bởi một yêu cầu đầu tiên đối với bài viết của học sinh nói chung và học sinh giỏi
nói riêng là chữ viết phải rõ rang đúng chính tả.Cách dùng từ đặt câu phải thật chính xác
chuẩn mực. Cách khai triển bài đoạn văn bài văn phải lôgic, chặt chẽ. Cho nên giáo viên


phải rèn cho học sinh làm tốt những kĩ năng này. Điều đó địi hỏi phải có thời gian để các
em rèn luyện. Đồng thời giáo viên phải kèm cặp sát sao chỉ bảo chấm chữa bài tập kịp
thời và động viên khích lệ sửa chữa uốn nắn học sinh kịp thời giúp học sinh phát triển kĩ
năng một cách tự nhiên hơn.
Đối với phân môn Tiếng Việt. Thường khi làm bài các em có một thói quen là hay
trả lời vắn tắt(kể cả trong văn bản). Kiểu hỏi cái gì trả lời nấy. Cách trả lời nơm na đó
thực ra nó khơng mang tính chất văn chương. Với học sinh giỏi cách trình bày rõ ràng,
mạch lạc, chặt chẽ khoa học có đầu có đi là rất cần thiết. Chẳng hạn khi cho học sinh
phân tích giá trị của các biện pháp tu từ trong đoạn thơ sau:
" Mọc giữa dịng song xanh
Một bơng hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trờI
Từng giọt long lanh rơi
Tơi đưa tay tôi hứng.."
(Mùa xuân nho nhỏ_Thanh HảI) .
Giáo viên cần hướng dẫn cho học sinh tiến hành các bước sau:
- Giới thiệu câu thơ.
- Chỉ ra các biện pháp tu từ.
- Phân tích giá trị của biện pháp nghệ thuật đó và tác dụng của nó trong
việc thể hiện nội dung chủ đề.
- Nêu suy nghĩ, cảm xúc, những nhận xét đánh giá của bản thân về cách sử
dụng biện pháp tu từ đó của tác giả.

Hay trước một đề bài Tập làm văn-sau bước tìm hiểu đề, tìm lý lẽ ra để định hướng
bài viết học sinh phải vận dụng kĩ năng lập dàn ý.
Mặc dù việc rèn kĩ năng này hầu như là một việc làm thường xuyên trong mỗi dạng
bài kiểu bài trong chương trình thế nhưng hầu như tất cả học sinh kể cả học sinh giỏi
thường bỏ qua bước này. Do đó khi bồi dưỡng học sinh giỏi giáo viên cần lưu ý hướng
dẫn học sinh kĩ năng này tạo thói quen tốt trước khi viết bài bởi đây là một bước quan
trọng mang tính khoa học nên học sinh cần phải thực hiện.
Trên đây là những kĩ năng cơ bản mà bồi dưỡng học sinh giỏi - giáo viên cần phải
chú trọng.


Kết quả thực hiện:
Trong quá trình thực hiện áp dụng những biện pháp hình thức bồi dưỡng nêu trên
vào cơng tác bồi dưỡng học sinh giỏi Ngữ Văn 9 tạI trường trong năm năm qua trở về
đây. Số học sinh giỏi môn Văn 9 do tôi phụ trách tham gia các kì thi đã đạt được những
kết quả đáng khích lệ :
Năm 2001-2002: Cã 3 em dự thi đạt giải huyện, được đi thi tỉnh.
2006-2007:1 em dự thi đạt giải huyện.

Năm

Năm 2007-2008:1 em dự thi đạt giải huyện đạt giải nhì, được đi thi tỉnh cấp
tỉnh và được cơng nhận.
IV.Kết luận:
Bồi dưỡng học sinh giỏi là công tác trọng tâm ở các trường phổ thơng nói chung và
bậc THCS nói riêng. Nó địi hỏi phải thường xun liên tục. Do đó việc phát hiện để bồi
dưỡng học sinh giỏi là nhiệm vụ quan trọng của mỗi giáo viên. Để đạt được hiệu quả
trong cơng tác nàyđịi hỏi người giáo viên phải có tinh thần trách nhiệm cao, có năng lực
và năng khiếu sư phạm. Đồng thời phải có tâm huyết đối với nghề nghiệp, biết tôn trọng
tài năng, chất lượng học sinh giỏi không chỉ thể hiện đánh giá năng lực năng khiếu của

học sinh mà còn thể hiện năng lực bồi dưỡng của mỗi giáo viên nói riêng và chất lượng
giáo dục của nhà trường nói chung. Đây cũng là cơng tác mũi nhọn góp phần thúc đẩy
phong trào dạy và học trong nhà trường hiện nay.
V.Những đề xuất, kiến nghị:
- Các cấp lãnh đạo cần phải quan tâm hơn nữa đối với công tác bồi dưỡng học sinh
giỏi về cả vật chất lẫn tinh thần.
- Tăng cường cơ sở vật chất, phương tiện dạy học, tư liệu tham khảo.
- Thường xuyên kiểm tra công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của giáo viên.
................................................................................................................


Trên đây là những vấn đề mà bản thân tôi rút ra từ thực tế cơng tác của mình. Tơi
rất mong nhận được sự đồng tình góp ý, bổ sung những kinh nghiệm quý báu của đồng
nghiệp về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ Văn bậc THCS để bản thân ngày
càng phục vụ tốt hơn trong công tác giảng dạy mơn Văn nói chung và cơng tác bồi dưỡng
học sinh giỏi Văn nói riêng ngày càng đạt kết quả cao hơn.