MỘT SỐ Ý KIẾN NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN TIÊU THỤ HÀNG HÓA VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ TIÊU THỤ HÀNG HOÁ TẠI CÔNG TY LIÊN DOANH VIỆT NHẬT

MT S í KIN NHM HON THIN CễNG TC K TON TIấU
TH HNG HểA V XC NH KT QU TIấU TH HNG HO TI
CễNG TY LIấN DOANH VIT NHT.
I- Đánh giá thực trạng công tác kế toán tiêu thụ và xác định kết
quả tiêu thụ hàng hoá tại Công ty Liên doanh Việt - Nhật
Công ty liên doanh Việt Nhật đã đứng vững và không ngừng phát triển trớc sự
đổi thay của đất nớc. Góp phần vào sự thành công đó là việc hạch toán chính xác kết
quả hoạt động kinh doanh.
Cùng với sự tiến bộ của công ty bộ máy kế toán cũng từng bớc đợc hoàn thiện
hơn và ngày càng thể hiện rõ là một công cụ tài chính đắc lực. Tuy nhiên, bên cạnh
những u điểm bộ máy kế toán cũng bộc lộ rõ những hạn chế cần khắc phục. Cụ thể:
1. Ưu điểm.
Bộ máy kế toán có cơ cấu gọn nhẹ, năng động, linh hoạt trong công việc. Năm
nhân viên kế toán đã đảm nhiệm toàn bộ khối lợng công việc hạch toán của công ty,
cung cấp kịp thời những thông tin chính xác cho ban giám đốc. Trong đó, bộ phận
tiêu thụ và xác định kết quả tiêu thụ đã phản ánh ghi chép đầy đủ tình hình tiêu thụ
chi tiết về số lợng hàng xuất kho, phản ánh kịp thời doanh thu bán hàng và các khoản
giảm trừ doanh thu. Đồng thời theo dõi quá trình thanh toán tiền hàng của từng
khách hàng. Số liệu kế toán phản ánh một cách trung thực, hợp lý rõ ràng, hạn chế đ-
ợc việc ghi chép trùng lặp không cần thiết.
Việc luân chuyển sổ sách, chứng từ tơng đối hợp lý, trên cơ sở bảo đảm nguyên
tắc kế toán của chế độ kế toán hiện hành và phù hợp với khả năng trình độ kế toán
của đội ngũ cán bộ kế toán công ty, phù hợp với đặc điểm kinh doanh của đơn vị,
thuận tiện cho việc quản lý.
Công ty áp dụng phơng pháp kê khai thờng xuyên trong hạch toán lu chuyển
hàng hóa. Phơng pháp này tạo điều kiện cho việc phản ánh, ghi chép và theo dõi th-
ờng xuyên sự biến động của hàng hóa. Do hàng hóa của công ty có giá trị cao lại
chịu sự cạnh tranh gay gắt trên thị trờng nên phơng pháp này giúp quản lý chặt chẽ
hàng hóa và có biện pháp xử lý kịp thời khi có sự biến động trên thị trờng, tạo thuận
lợi cho công tác tiêu thụ và nâng cao hiệu quả tiêu thụ. Bên cạnh đó, trên cơ sở hợp
đồng kinh tế việc mua bán đợc thực hiện theo từng lô hàng nên phơng pháp giá thực

tế đích danh dùng để xác định giá vốn hàng hóa là đơn giản và chính xác.
Nhìn chung công tác tiêu thụ hàng hóa và xác định kết quả tiêu thụ hàng hóa
của công ty đã cung cấp những thông tin cần thiết phục vụ kịp thời cho Ban giám
đốc, bảo đảm việc thực hiện nghĩa vụ đối với ngân sách Nhà nớc đúng quy định. Th-
ờng xuyên có sự đối chiếu trao đổi giữa kế toán tiêu thụ và kế toán các phần hành
khác, đảm bảo cho việc hạch toán đợc tiến hành chính xác, thuận tiện.
Tuy nhiên, đi sâu vào tìm hiểu công tác hạch toán tiêu thụ và xác định kết quả
tiêu thụ tại công ty, bên cạnh phần lớn những u điểm vẩn còn tồn tại một số hạn chế
mà công ty cần nghiên cứu để cải tiến, hoàn thiện nhằm nâng cao hiệu quả công tác
kế toán trong quản lý quá trình kinh doanh của công ty.
2. Những tồn tại chủ yếu.
Phần hành hạch toán tiêu thụ hàng hóa và xác định kết quả tiêu thụ hàng hóa tại
công ty liên doanh Việt-Nhật còn có một số những hạn chế sau:
Thứ nhất : Việc xác định trị giá vốn của hàng nhập khẩu bao gồm giá mua thực
tế cộng chi phí thu mua cộng thuế nhập khẩu. Điều này là đúng, song ở công ty lại
không hạch toán riêng biệt chi phí mua hàng để phân bổ cho hàng tiêu thụ trong kỳ
nh chế độ quy định. Toàn bộ chi phí mua hàng công ty đều tập hợp trên tài khoản
156 mà theo quy định thì toàn bộ chi phí liên quan đến việc mua hàng trong các
doanh nghiệp thơng mại phải hạch toán vào tài khoản1562 Chi phí mua hàng. Việc
ghi gộp này làm cho công việc kế toán đơn giản hơn nhng không theo dõi đợc rõ
ràng, chính xác các khoản chi phí này, nên không thể phân bổ cho hàng tiêu thụ
trong kỳ cũng nh hàng tồn kho cuối kỳ.
Thứ hai: Theo chế độ kế toán hiện hành thì:
Giá trị thực tế
của hàng hoá
=
Giá mua ghi
trên hoá đơn
+
Chi phí

thu mua
+
Chi phí sơ chế
hoàn thiện
-
Các khoản giảm
giá hàng mua
Tuy nhiên, hiện nay ở công ty khi hàng hóa mua về nhập kho kế toán chỉ phản
ánh phần giá mua và chi phí thu mua vào giá thực tế của hàng hóa.Còn chi phí sửa
chữa tân trang kế toán tập hợp vào tài khoản 641-Chi phí bán hàng.Cách ghi chép
này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho kế toán trong việc áp dụng phơng pháp giá thực tế
đích danh tính cho hàng hóa xuất kho. Tuy nhiên kết quả kinh doanh sẽ không đợc
phản ánh chính xác nếu nh lợng hàng tồn cuối kỳ nhiều. Điều này sẽ gây khó khăn
cho công tác quản lý.
Thứ ba: ở công ty hiện nay khi xuất hàng bán cho đơn vị trực thuộc kế toán tiến
hành ghi nhận doanh thu nh đối với bên ngoài tức là hạch toán vào tài khoản 511.
Việc hạch toán này là trái với quy định của Nhà nớc về hạch toán doanh thu tiêu thụ
nội bộ gây khó khăn cho việc đánh giá hiệu quả kinh doanh của công ty do không
phản ánh đúng đắn tính chất của từng loại doanh thu.
Thứ t: Công ty không sử dụng một số tài khoản nên có đối với một doanh
nghiệp kinh doanh thơng mại nh tài khoản 151-Hàng mua đang đi đờng,tài khoản
113-Tiền đang chuyển, tài khoản 159-Dự phòng giảm giá hàng tồn kho....Điều này
dẩn tới phản ánh sai bản chất của một số nghiệp vụ kinh tế và lúng túng khi có những
tình huống khác thờng xảy ra.
Thứ năm: Với quy mô của Công ty là nhỏ, khối lợng công việc không nhiều, lại
là một Công ty liên doanh thì việc sử dụng hình thức chứng từ ghi sổ là không phù
hợp. Bởi vì nhợc điểm của hình thức này là ghi chép trùng lặp, do đó làm cho khối l-
ợng công việc nhiều lên, nó phù hợp với những đơn vị có quy mô lớn, khối lợng công
việc nhiều, số nhân viên kế toán nhiều.
Những hạn chế này đã gây ảnh hởng không nhỏ tới hoạt động của công ty, đòi

hỏi phải có giải pháp kịp thời hoàn thiện để hoạt động kế toán tiêu thụ thực sự phát
huy đợc vai trò quan trọng của mình.
II. Sự cần thiết phải hoàn thiện công tác tổ chức kế toán tiêu thụ
hàng hóa và xác định kết quả tiêu thụ hàng hóa.
Trong điều kiện ngày nay cạnh tranh giữa các doanh nghiệp ngày càng trở nên
găy gắt. Sự thành bại của doanh nghiệp phụ thuộc rất lớn vào công tác kế toán.
Thông qua việc kiểm tra tính toán, ghi chép, phân loại, tổng hợp các nghiệp vụ kinh
tế phát sinh trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp bằng hệ thống
phơng pháp khoa học của kế toán nh: chứng từ, đối ứng tài khoản, tính giá và tổng
hợp cân đối có thể biết đợc thông tin một cách đầy đủ, chính xác kịp thời và toàn
diện về tình hình tài sản và sự vận động của tài sản. Ngoài ra các báo cáo tài chính
còn cung cấp những thông tin cho các đối tợng quan tâm về tình hình tài chính triển
vọng phát triển kinh doanh của doanh nghiệp để có những quyết định đầu t đúng dắn
trong từng thời kỳ. Vì vậy phải hoàn thiện và đổi mới không ngừng công tác kế toán
cho thích hợp với yêu cầu quản lý trong nền kinh tế thị trờng hiện nay. Vì đây thực sự
là một yêu cầu bức xúc.
Trong hoạt động kinh doanh thơng mại, quá trinh tiêu thụ hàng hóa là khâu cuối
cùng và quan trọng nhất trong việc luân chuyển vốn kinh doanh của doanh nghiệp từ
hình thái hàng hóa sang hình thái tiền tệ. Hoàn thiện hạch toán quá trình này là một
vấn đề rất cần thiết trong các doanh nghiệp thơng mại bởi vì:
Khi quá trình này đợc hoàn thiện thì việc tổ chức chứng từ ban đầu cũng nh nh
việc sử dụng đúng hệ thống tài khoản sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc kiểm tra
giám sát công tác kế toán toàn công ty. Đối với cơ quan quản lý cấp trên, việc hoàn
thiện còn tạo cho họ có những thông tin số liệu chính xác, phản ánh đúng tình hình
tiêu thụ cũng nh kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Hoàn thiện quá trình này giúp cho việc hoàn thiện sổ sách. Việc ghi chép đợc
ghi chép đợc chi tiết theo từng tháng, quý... tạo điều kiện tốt cho công tác kiểm tra
đối chiếu số liệu, xác định chính xác thời điểm tăng, giảm hàng tồn kho, tình hình
thanh toán công nợ, thời điểm ghi nhận doanh thu....đảm bảo kết cấu sổ gọn nhẹ,
giảm bớt khối lợng công việc ghi chép mà đảm bảo cung cấp đầy đủ các thông tin

kinh tế cần thiết cho các đối tợng quan tâm.
III. Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán tiêu
thụ hàng hoá và xác định kết quả tiêu thụ hàng hóa tại công ty
liên doanh Việt Nhật.
1. Nguyên tắc và quan điểm định hớng.
Để hoàn thiện công tác tiêu thụ và xác định kết quả tiêu thụ hàng hóa nói riêng
và hoàn thiện công tác kế toán nói chung phải đáp ứng các yêu cầu sau:
-Hoàn thiện trên cơ sở tôn trọng các cơ chế tài chính, tôn trọng các chế độ kế
toán. Kế toán không chỉ là công cụ quản lý kinh tế của các đơn vị mà còn là công cụ
quản lý kinh tế của Nhà nớc.Việc tổ chức công tác kế toán tại các đơn vị kinh tế cụ
thể đợc phép vận dụng và cải tiến không nhất thiết là phải rập khuôn máy móc theo
đúng chế độ, nhng trong khuôn khổ nhất định phải tôn trọng chế độ, tôn trọng cơ
chế.
-Hoàn thiện phải dựa trên cơ sở phù hợp với đặc điểm của doanh nghiệp, phù
hợp với đặc điểm tổ chức kinh doanh nhằm mang lại hiệu quả cao nhất.
-Hoàn thiện phải dựa trên cơ sở tiết kiệm đem lại hiệu quả cao.
-Hoàn thiện phải đảm bảo đáp ứng đựoc thông tin kịp thời, chính xác phù hợp
với yêu cầu quản lý.
2.Hoàn thiện công tác tiêu thụ hàng hóa và xác định kết quả tiêu thụ hàng hóa.
-Hoàn thiện việc hạch toán chi phí mua hàng phân bổ cho hàng bán ra trong
kỳ.
Chi phí mua hàng hóa là biểu tợng bằng tiền của toàn bộ các khoản hao phí về
lao động sống và lao động vật hoá mà đơn vị bỏ ra có liên quan đến việc thu mua
hàng hoá. Thuộc chi phí thu mua hàng hoá bao gồm chi phí vận chuyển, bốc dỡ, tiền
thuê kho bãi, hoa hồng thu mua...Do chi phí thu mua liên quan đến toàn bộ hàng hoá
trong kỳ theo tiêu thức phù hợp (theo doanh thu, theo trị giá mua, theo số lợng, trọng
lợng....
Công thức phân bổ chi phí mua hàng cho hàng hóa tiêu thụ trong kỳ nh sau:
Chi phí mua
hàng phân bổ

cho hàng bán
ra trong kỳ
=
Chi phí mua hàng
đầu kỳ
+
Chi phí mua hàng
trong kỳ
x
Trị giá
của hàng
bán ra
trong kỳ
Trị giá mua của hàng
bán ra trong kỳ
+
Trị giá mua của
hàng còn lại cuối kỳ
Trong đó: Chi phí mua hàng đầu kỳ = Số d đầu kỳ trên tài khoản 1562
Chi phí mua hàng trong kỳ = Tổng phát sinh Nợ tài khoản 1562.
Trị giá mua của hàng hoá bán ra trong kỳ = Phát sinh Nợ tài khoản 632.
Từ đây có thể tính đợc chi phí thu mua để lại cho hàng tồn kho cuối kỳ
TổngTttt
Tổng chi phí thu mua phân bổ cho hàng tiêu thụ trong kỳ với trị giá của hàng
tiêu thụ trong kỳ mới chính là trị giá vốn của hàng tiêu thụ trong kỳ. Đây là cơ sở để
kế toán lập chứng từ ghi sổ cho tài khoản 632.
Công ty có thể mở thêm sổ chi tiết chi phí mua hàng để theo dõi các khoản chi
phí này vì đây là khoản chi phí khá lớn trong việc xác định trị giá vốn. Mẫu sổ có thể
đợc thiết kế nh sau:
=

+
-
Chi phí
thu mua
phát sinh
trong kỳ
Chi phí thu
mua của hàng
tiêu thụ trong
kỳ
Chi phí
thu mua
của hàng
tồn đầu
kỳ
Chi phí thu
mua để lại
cho hàng
tồn kho
cuối kỳ