Tải Những phản ứng phụ sau khi tiêm phòng cho trẻ sơ sinh các mẹ nên biết - Lưu ý với những phản ứng phụ sau khi tiêm phòng cho trẻ nhỏ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (374.78 KB, 12 trang )

<b>Những phản ứng phụ sau khi tiêm phòng cho trẻ sơ sinh các</b>

<b>mẹ nên biết</b>

<b>Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ đều được tiêm phòng định kỳ nhằm phòng chống và</b>
<b>ngăn ngừa các loại bệnh giúp trẻ phát triển khỏe mạnh nhất. Nhưng trong</b>
<b>quá trình tiêm hay sau khi tiêm phòng cho trẻ các mẹ cần chú ý những phản</b>
<b>ứng phụ ngoài mong muốn mà thuốc gây ra để phát hiện kịp thời. Dưới đây</b>
<b>là liệt kê những phản ứng phụ sau khi tiêm phòng cho trẻ sơ sinh các mẹ nên</b>
<b>biết.</b>

<b>1. Những phản ứng phụ của việc tiêm phòng cho trẻ sơ sinh</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

có trẻ lại bị mẩn ngứa xung quanh nơi tiêm, có thể kéo dài từ 3 tới 6 ngày. Những
phản ứng này có thể xảy ra trong 5 - 10% số các trẻ tiêm phòng và thường là tự
khỏi.

Sốt là chứng hay gặp nhất. Sau khi tiêm phòng 1 vài giờ hoặc 1 ngày, một số trẻ có
thể bị sốt: Sốt thường nhẹ, nhưng cũng đôi khi sốt cao (trên 39 độ C), kèm theo
tình trạng vật vã, quấy khóc, những trẻ lớn có thể kêu nhức đầu. Chứng sốt này
hay thấy hơn cả trong các trường hợp tiêm phòng bệnh thương hàn, tiêm phịng
bệnh ho gà. Cũng có trường hợp, sau khi tiêm phịng sau tới 5-12 ngày, trẻ mới bị
sốt: thơng thường chứng sốt muộân này xảy ra sau khi tiêm phịng bệnh sởi, đơi
khi tiêm phịng bệnh quai bị. Tuy nhiên, tất cả các chứng sốt nói trên đều khỏi
trong 1-2 ngày, và thường là tự khỏi. Chỉ có một số ít trường hợp sốt cao mới cần
dùng đến thuốc hạ nhiệt (Paracetamol). Thực tế chưa xảy ra một tai biến nào nguy
hiểm trong các trường hợp sốt sau tiêm phịng nói trên.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<i><b>Tai</b></i>
<i><b>biến</b></i>
<i><b>thần</b></i>
<i><b>kinh</b></i>
Đây
mới
là
các
tai

biến đáng quan tâm hơn cả. Một số ít trẻ sau khi tiêm phịng bệnh ho gà, có thể bị
co giật (làm kinh) đôi khi kèm theo sốt cao. Các cơn co giật này có thể xảy ra
trong khoảng từ 30 phút đến 3 ngày sau khi tiêm phòng. Phần lớn các trẻ này, qua
điều tra, đã thấy có tiền sử có những cơn làm kinh từ trước khi tiêm phòng ho gà.
Tỷ lệ các trẻ làm kinh là khoảng 0,6%, nghĩa là trong 1.000 trẻ em tiêm phịng ho
gà, thì có khoảng 6 trẻ có thể lên cơn co giật (hầu hết đã có tiền sử có những cơn
làm kinh trước đó). Đại đa số trường hợp nói trên đều qua khỏi; chúng tôi chưa
gặp 1 trường hợp nào nguy hiểm đến tính mạng trong số các trẻ nói trên. Tuy
nhiên, cũng nên cân nhắc kỹ lưỡng việc tiêm phòng ho gà cho những trẻ đã có tiền
sử có những cơn làm kinh trước đây, và cũng có thể miễn cho các trẻ này. Nếu xét
thấy không thật sự cần thiết. Ở một số quốc gia, tình trạng này được coi là 1
“chống chỉ định” cho việc tiêm phòng ho gà.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<i><b>Hội chứng “rên la kéo dài”</b></i>

Một số trẻ, thường ở lứa tuổi 3-6 tháng sau tiêm phòng khoảng 6-10 giờ, bổng
phát ra những tiếng rên, có khi la hét to lên. Sự rên la này có thể xảy ra ở khoảng
dưới 3% số trẻ tiêm phịng. Những tình trạng này có thể tự khỏi, nhưng nhiều khi

thầy thuốc buộc phải dùng thuốc an thần để làm yên trẻ, và để gia đình an tâm.
Tác giả đã có trường hợp phải dùng thuốc ngủ (Gerdenal) cho 1 trẻ la hét quá dữ.
Tuy nhiên, tất cả các trường hợp nói trên chỉ do ảnh hưởng của thuốc tới thần kinh
của trẻ đều qua khỏi khơng gây biến chứng gì.

Ở một số trẻ nhỏ, sau khi tiêm thuốc phòng lao (BCG) có thể thấy nổi hạch ở nách,
bên phía mới tiêm phịng: trẻ đã có hiện tượng “viêm hạch nách do tiêm phịng
lao”. Viêm hạch này có thể xuất hiện sau khi tiêm phịng khoảng 3 đến 5 tuần, và
có 2 loại: Viêm hạch đơn thuần và viêm hạch hóa mủ.

Viêm hạch đơn thuần, là hạch nổi sưng to lên thường to bằng hạt đậu phộng (hột
lạc), sờ vào hơi cứng, nhưng khơng có mủ ở trong, và thường sưng kéo dài khoảng
1 tháng rồi tự khỏi. Theo 1 thống kê quốc tế, thì tình trạng viêm hạch đơn thuần
này có thể xảy ra ở khoảng 6 - 12% số trẻ tiêm phịng lao, và thường khơng gây
khó chịu gì cho trẻ.

Loại viêm hạch hóa mủ gây phiền phức hơn: Hạch sưng tấy lên, to dần, có khi
bằng 1 quả chanh, ấn vào thấy lũng nhũng vì mủ ở trong. Hạch này có thể tự vỡ,
mủ chảy ra, rồi sau khi được rửa sạch hàng ngày, sẽ khỏi dần. Tuy nhiên, cũng có
1 số trường hợp phải can thiệp bằng phẫu thuật: Mổ ra, nạo mủ, rồi băng lại. Dĩ
nhiên, cũng phải rửa sạch hàng ngày. Loại viêm hạch hóa mủ này có thể xảy ra ở
khoảng 0,1 - 4,3% trẻ tiêm phòng lao, theo 1 thống kê quốc tế.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Chứng viêm hạch nói trên tuy được coi là một phản ứng đặc biệt của việc tiêm
phòng lao nhưng cũng đơi khi, rất hiếm, có thể xảy ra sau tiêm phòng thuốc khác,
như sau khi tiêm phòng bệnh sởi hoặc bệnh rubêơn.

Nói chung, các hiện tượng viêm hạch kể trên đều khơng gây nguy hiểm gì cho trẻ

và đều qua khỏi sau 1 thời gian. Điều đáng ghi nhớ, là các hiện tượng đó khơng hề
làm giảm tác dụng phòng bệnh của việc tiêm phòng.

<b>2. Những chống chỉ định của tiêm phịng</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

trong tình trạng mà việc tiêm phịng có thể gây ra những phản ứng nguy hiểm.
Những trường hợp này được coi là “chống chỉ định” của việc tiêm phòng.

Những trường hợp “chống chỉ định” đó gồm có:

<i><b>Chống chỉ định tạm thời:</b></i>

 Trẻ đang sốt.

 Trẻ đang mắc 1 bệnh nhiễm khuẩn cấp tính (viêm phổi, thương hàn, sởi,…).
 Trẻ mới khỏi các bệnh nói trên, còn đang trong thời kỳ hồi sức.

 Đang bị viêm da mủ (bệnh ngoài da, có mủ), hoặc bệnh chàm ngoài da
(eczéma).

<i><b>Chống chỉ định lâu dài</b></i>

Trẻ đang mắc một bệnh mãn tính đang tiến triển như lao phổi tiến triển, tràn dịch
(có nước) màng phổi,… nhất là đang có bệnh ở thận (như viêm thận mạn tính,…).

<i><b>Một số chống chỉ định đặc biệt</b></i>

Đối với tiêm phòng lao: Nên tránh cho các trẻ sinh non còn quá yếu, quá thiếu cân;
Các trẻ đang bị bệnh cấp tính; Các trẻ đang bị bệnh ngồi da lan rộng, đang tiến
triển.

Đối với tiêm phịng sởi: Nên tránh cho các trẻ đang bị bệnh bạch cầu (1 dạng ung
thư máu), các trẻ đang bị suy dinh dưỡng rất trầm trọng, các trẻ đang phải chữa
bệnh bằng các loại thuốc corticoid (như “đề xa”: Dexamethasone,…).

Đối với tiêm phòng thương hàn: Nên tránh cho các trẻ đang bị bệnh ở thận, đang
bị tiểu đường, hoặc đang trong 1 tình trạng có hiện tượng dị ứng trầm trọng (như
đang trong thời kỳ có cơn suyễn phế quản,…).

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Để kết luận, có thể ghi nhớ như sau: Việc tiêm phịng cho trẻ ln ln là cần
thiết, vì những lợi ích to lớn trong việc bảo vệ sức khỏe của trẻ, những phản ứng
tạm thời của 1 số trường hợp không gây nguy hại cho trẻ, và cũng không làm giảm
tác dụng phòng bệnh của việc tiêm phòng. Chỉ duy có 1 số trường hợp cần tránh
tiêm phịng trong 1 thời gian thì cần ghi nhớ. Do đó, trước khi cho trẻ tiêm phòng,
bà mẹ nên báo cho nhân viên tiêm phịng biết về tình trạng sức khỏe trước đây và
hiện nay của trẻ, để nhân viên y tế cân nhắc trước khi tiêm phịng và có thể hỗn
lại ngày tiêm nếu cần thiết. Có thể tốt hơn nữa, nên hỏi ý kiến của thầy thuốc trước
khi đưa trẻ đến nơi tiêm phòng.

<b>3. Những lưu ý quan trọng khi cho bé đi tiêm phòng</b>

Việc tiêm phòng vacxin cho mọi người, đặc biệt cho trẻ nhỏ là một hành động vơ
cùng quan trọng, tiêm phịng là biện pháp vừa rẻ tiền lại vừa giúp cơ thể khỏe
mạnh, chúng có tác dụng phịng bệnh và bảo vệ cho những người có thể mắc bệnh.
Tuy nhiên đã có trường hợp trẻ sơ sinh bị tử vong sau khi tiêm vacxin khiến rất
nhiều bậc phụ huynh hoang mang, lo lắng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

Sốc phản vệ là một phản ứng dị ứng đặc biệt nghiêm trọng có thể đe dọa trực tiếp

đến tính mạng trẻ. Nó xảy ra khi hệ thống miễn dịch của bé nhạy cảm quá mức với
một chất gây dị ứng mà bé tiếp xúc, được tiêm vào người.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

chất khác với số lượng lớn. Điều này khiến cơ thể của bé bị sốc, hiện tượng này
gồm nhiều triệu chứng và đôi khi đe dọa đến tính mạng trẻ.

Nguyên nhân phổ biến nhất của sốc phản vệ ở trẻ sơ sinh và trẻ em là qua thực
phẩm, chẳng hạn như bé ăn đậu phộng, các loại hạt khác, sữa, cá, động vật có vỏ
hoặc trứng; Và qua thuốc như thuốc kháng sinh, ong bắp cày đốt, cao su,… Số ít
mới bị sốc phản vệ khi tiêm phịng.

<i><b>Triệu chứng của sốc phản vệ </b></i>

 Khó thở, thở khò khè hoặc thở nặng.
 Mạch nhanh.

 Đổ mồ hơi.

 Chóng mặt, ngất xỉu hoặc bất tỉnh ngay tại chỗ.
 Buồn nôn, nôn mửa, đau bụng và tiêu chảy dữ dội.
 Da biến sắc, xanh xao, nhợt nhạt.

Các chuyên gia y tế nhận định tuy sốc phản vệ dẫn tới nguy cơ tử vong là không
cao song cha mẹ đặc biệt lưu ý cảnh giác bởi nếu trẻ bị sốc phản vệ nặng thì rất
nguy hiểm.

Nếu con bị sốc phản vệ, bạn càng hành động nhanh bao nhiêu, con càng khỏi
nhanh, giảm thiểu những ảnh hưởng tới sức khỏe của con. Nếu không xử lý kịp

thời, trong một vài trường hợp khơng may trẻ dễ gặp nguy hiểm tới tính mạng.
Bạn hãy đưa con tới ngay bệnh viện nếu thấy con khó thở, dễ bị kích thích hoặc
hơn mê sâu. Cố gắng giữ bình tĩnh bé bằng cách nói chuyện với bé liên tục. Nếu
sốc phản vệ được điều trị kịp thời, hầu hết trẻ em phục hồi hoàn toàn và khơng có
biến chứng lâu dài .

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

truyền thuốc qua đường tĩnh mạch và làm vài thủ thuật cơ bản để giúp bé khơi
phục lại trạng thái bình thường. Bé sẽ cần ở lại cơ sở y tế trong ít nhất 24 giờ đồng
hồ để các bác sĩ theo dõi và thăm khám một cách cẩn thận nhất. Tại bệnh viện, bé
sẽ được làm các xét nghiệm để biết chính xác nguyên nhân xảy ra dị ứng, hiện
tượng sốc phản vệ này là do đâu.

<i><b>Thêm những lưu ý khi cho bé đi tiêm phòng</b></i>

Khi đưa con tới cơ sở y tế tiêm chủng, cha mẹ cho bé ăn mặc thật đơn giản, tránh
rườm rà, ủ ấm nhiều tầng lớp để giúp các chuyên gia thao tác nhanh, chính xác.
Trước khi tiêm, không cho bé ăn, bú sữa quá no, cũng khơng để bé q đói dẫn tới
tình trạng kiệt sức, hạ huyết áp sau khi tiêm.

Sau khi bé được tiêm vacxin, cha mẹ cần theo dõi bé để biết chắc chắn con vẫn
khỏe mạnh, khơng gặp vấn đề gì, thơng thường nên quan sát con khoảng 30 phút
vì bình thường nếu con bị sốc, tai biến thì sau khi tiêm khoảng 7–10 phút là bé sẽ
có những biểu hiện bất thường.

Những bệnh nhân có cơ địa dị ứng hoặc có tiền sử đã bị sốc phản vệ phải được tư
vấn và hướng dẫn để có thể nhận biết được các dấu hiệu sớm của sốc phản vệ và
có những biện pháp can thiệp kịp thời.

Đối với trẻ em đã có hiện tượng sốc phản vệ nhẹ với lần tiêm đầu thì những lần
tiêm tiếp theo, cha mẹ cần thơng báo điều này với các chuyên gia y tế để đưa ra

một phác đồ tiêm hợp lý, hiệu quả, an tồn cho bé.

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

nếu bé có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.

</div>