Một số biện pháp nhằm nâng cao nhận thức và kĩ năng sử dụng tiếng Việt của học sinh trường THPT Nguyễn Thị Giang

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (284.15 KB, 21 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

BÁO CÁO KẾT QUẢ

NGHIÊN CỨU, ỨNG DỤNG SÁNG KIẾN
1. Lời giới thiệu

Tiếng Việt là tài sản vơ cùng q giá, nó khơng chỉ là phương tiện giao tiếp
mà cịn được ví như một thứ “căn cước” của một dân tộc, là dấu hiệu nhận diện
một dân tộc, một nền văn hóa… Đối với một quốc gia độc lập, ngôn ngữ được xem
là một trong ba biểu tượng của một quốc gia (cùng với quốc ca và quốc kì).

Sinh thời, Bác Hờ kính u của chúng ta từng căn dặn: “Ngôn ngữ là thư
của cải vô cùng lâu đời và vô cùng quý báu của dân tộc, chúng ta phải giữ gìn nó,
quý trọng nó làm cho nó phát triển ngày càng rộng khắp”. Nhà nghiên cứu văn học
Đặng Thai Mai thì cho rằng: "Tiếng Việt, một biểu hiện hùng hồn của sưc sống
dân tợc.” Cịn cố thủ tướng Phạm Văn Đờng thì đã từng khẳng định: "Tiếng Việt
của chúng ta rất giàu. Tiếng Việt của chúng ta rất đẹp. Giàu bởi kinh nghiệm đấu
tranh của nhân dân ta lâu đời và phong phú. Đẹp bởi tâm hồn của người Việt Nam
ta rất đẹp. Hai nguồn của cái giàu, cái đẹp ấy là ở chỗ tiếng Việt là tiếng nói của
nhân dân, đầy tình cảm, màu sắc và âm điệu, hồn nhiên, ngộ nghĩnh và đầy ý
nghĩa; đồng thời nó là ngôn ngữ của văn học mà những nhà thơ lớn như Nguyễn
Trãi, Nguyễn Du... và những nhà văn, nhà thơ ngày nay ở miền Bắc và miền Nam
đã nâng lên đến trình độ rất cao về nghệ thuật."

Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, tiếng Việt đã vươn lên làm trọn chức
năng giao tiếp xã hội của một quốc gia độc lập và ngày càng vượt qua mọi thử
thách để phát triển như ngày nay. Tiếng Việt đã trở thành vũ khí quan trọng để dân
tộc Việt Nam thốt khỏi mọi vịng xiềng xích nơ lệ và trở thành một quốc gia độc
lập như ngày hơm nay. Khơng những thế, nó cịn làm nên bản sắc Việt Nam, mà
chúng ta hay nói đến một cách tự hào với cụm từ “niềm kiêu hãnh dân tộc”.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

học phổ thông - những người đã và đang được học văn hóa, được tiếp thu những

thành tựu khoa học – lại là những người sử dụng tiếng Việt thiếu trong sáng nhất.
Học sinh trường THPT Nguyễn Thị Giang cũng khơng nằm ngồi xu thế ấy.

Là một giáo viên giảng dạy bộ môn Ngữ văn, tôi không khỏi trăn trở trước
thực trạng trên. Và để chấn chỉnh, định hướng kịp thời, hướng học sinh đến cách
thức giao tiếp có văn hóa, tơi quyết định nghiên cứu và đưa vào ứng dụng sáng
kiến: Một số biện pháp nhằm nâng cao nhận thưc và kĩ năng sử dụng tiếng Việt
của học sinh trường THPT Nguyễn Thị Giang.

2. Tên sáng kiến

Một số biện pháp nhằm nâng cao nhận thưc và kĩ năng sử dụng tiếng Việt
của học sinh trường THPT Nguyễn Thị Giang.

3. Tác giả sáng kiến

- Họ và tên: Khuất Thị Lý

- Địa chỉ : Trường THPT Nguyễn Thị Giang

- Số điện thoại: 037 387 1672; E_mail:
4. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến

Tác giả sáng kiến.

5. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến

Sáng kiến có thể áp dụng trong lĩnh vực giảng dạy tiếng Việt của giáo viên
Ngữ văn trong nhà trường trung học phổ thông.

6. Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu
Ngày 01/10/2018

7. Mô tả bản chất của sáng kiến
7.1. Nội dung sáng kiến

7.1.1. Những biểu hiện cơ bản của việc sử dụng tiếng Việt thiếu trong sáng ở
một bộ phận học sinh hiện nay

a. Xu hướng đơn giản hóa

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

- Một số kí tự học sinh thường dùng phổ biến qua nhắn tin, qua chát:
Ngôn ngữ (gốc) Ngôn ngữ (sáng tạo)

(cười) haha Kaka

(cười) hihi Hjhj

A Ah

anh A

Ăn cơm ăn kum

Ba (cha) Papa

Bà xã Vx

bạn you, pạn

Be Pe

bệnh Bịnh

biến phiến, bín

biết pít, pek,bk

bình thường Bt

buổi Bỉu

b̀n pùn, bùn

bực mình pựx mìn

Cái Káj

cảm ơn Tks

Có Koa

con Kon

con gái Girl

con trai Boy

cơm Kưm

của Kủa

cút Kút

cưng Kưng

cười Kười

chà Ckàz

chảnh chó c2

chào bye bye

chắc Chắt

chết Chjt

chia tay Ct

chim Chym

chịu Ckju

cho Choa

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

chồng Ck

chúc ngủ ngon g9, chux ngủ ngon

chuyện chiện, chyn

chửi Ekuj

Dạ Dzạ

đang Dag

đánh lộn Wuynh lộn

đánh nhau Pk

đâu Âu

đẹp Chẹp

đẹp gái chẹp gái

đẹp trai đẹp zai

Đi Đj

điên Đin

điện thoại Đt

Đó Đok

đờng (đơn vị tiền Việt Nam k, kooo (trên game oline)

được đk, đc

Em E

Em yêu i*, ey

Ê Êk

ê (dùng gọi ai đó) Êt

ghet Gket

Gì J

Gia kiệm (tên địa danh) Gkịm

giận Jận

giấy Jay

giờ H

giữ gìn ju jin

hên xui hin xuj

hiểu Hju

học Hox

hơm (qua) Hum

hơn kis, hun

Im Jm

kia Kiêu

kiêu Kiu

khiếp Khíp

khóc khox, koh

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

không k, o, hok, hum

khùng Khjn

khùng khùng khìn khìn

lắm k'm, lem

Lấy Lax

ln Jn

Mà Mịa

Mẹ mama, mọe

mình Mìk

muốn Mún

Ne Nak

Nó Nóa

nói chuyện nc, pm, nói chỵn

nghe Nge

nghĩ Ghĩ

nha Heng

nhắn tin tn

nhiều nhju, nhiù

nhờ Nhok

nhớ Miss

như thế nào Ntn

ơng xã Ơx

ơi Ui

phịng trọ Pt

phúc Pux

qua Wa

q góa, wa

quen Wen

q Wế

qn Wên

quyển sách wyen sak

Rời ùi, gịi, rùi, rùj, roj

sao Seo

sặc Sặx

Sốt (đang là chủ điểm) Hót

sớm Súm

tạm biệt pp. pipi

Tao Kao

tiền lúa, máu, tìn

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

tình u t/ju

Tơi Tui

thằng Theng

Thì Tky

thích Thik

thích thít, thick

thơi thoj, thui

thương Xương

trong Trog

trời Chaj

trước trướk, trc

uống nước un nc

Ư uk, ừa

vẫn Zẫn

vậy zậy, z, vz

Yêu iu

b. Xu hướng phức tạp hóa

- Xu hướng này tuy khơng phát triển mạnh mẽ như xu hướng thứ nhất
nhưng nó vẫn tờn tại như một cách để thể hiện sự khác biệt “sành điệu”của giới
trẻ. Trong xu hướng phức tạp hóa, một trong những net đặc trưng cần phải nhấn
mạnh đó là cách thể hiện, trình bày nội dung văn bản. Với mong muốn được thể
hiện, khẳng định bản thân (do tâm lý lứa tuổi) xu hướng này vì thế, càng được
phát huy mạnh mẽ.

- Sự phức tạp trước hết được thể hiện thơng qua hàng loạt các biểu đạt tình
cảm đi kem.

Ví dụ:

:(( b̀n
:) cười

:))))) rất buồn cười.

- Sự phức tạp cịn được thể hiện trong cách trình bày cầu kỳ.
Ví dụ:

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

c. Xu hướng tạo ra những lời nói cớ định
Những câu giới trẻ hay sử dụng là:

Chảnh như con chó cảnh

Chán như con gián
Chuyện nhỏ như con thỏ
Biết chết liền

Đã xấu còn xa, đã si đa còn xông pha hiến máu
Bó tay chấm cơm

Bó tay con gà quay
Bực như con mực

Ăn trông nồi ngồi trông xó
Cái khó ló cái ngu

Buồn như con chuồn chuồn
Đen như con mèo hen
Đẹp trai có gì là sai
Đói như con sói
Dở hơi tập bơi

Không mày đố thầy dạy ai

Một con ngựa đau cả tàu được ăn thêm cỏ
Một điều nhịn là chín điều nhục

Ngu như con bò thích hát hò
Xấu như con gấu

Yêu là phải nói như đói là phải ăn
Ngất trên cành quất

Xấu nhưng biết phấn đấu…

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

những câu nói có thể chấp nhận được cịn là những câu nói dựa vào thành ngữ gốc
mà biến đổi, làm mất hết ý nghĩa của thành ngữ và nó mang lại một thơng tin sai
lệch hồn tồn với thành ngữ ban đầu mà người Việt sử dụng Không mày đố thầy
dạy ai; Một con ngựa đau cả tàu được ăn thêm cỏ; Một điều nhịn là chín điều
nhục; Ăn trông nồi ngồi trơng xó. Và khi những câu nói quen thuộc này được giới
tuổi teen sử dụng để giao tiếp với người lớn. Giáo viên chúng ta cũng từng là nạn
nhân của những câu nói trên khi đơi lần hỏi bài học sinh trả lời trống không “biết
chết liền” đây là những tình huống nằm ngồi ý muốn của người đứng lớp.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9></div>
(10)<div class='page_container' data-page=10></div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

d. Hiện tượng nói tục

Các từ thường trực ở cửa miệng của nhiều học trò mà ta thường xuyên thấy
qua các tin nhắn trên Facebook: “Đ.M”, “vl”, đcm, … Điều này làm xấu đi hình
ảnh tiếng Việt rất vốn rất giàu và đẹp.

e. Hiện tượng sử dụng ngoại ngữ một cách tùy tiện

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

1925, nhà báo Nguyễn An Ninh đã trăn trở:

Nhiều người An Nam thích bập bẹ năm ba tiếng Tây hơn là diễn tả ý tưởng
cho mạch lạc bằng tiếng nước mình. Hình như đối với họ, việc sử dụng Pháp ngữ
là một dấu hiệu thuộc giai cấp quý tộc, cũng như sử dụng nước suối Pe – ri – ê
(Perrier) và rượu khai vị biểu trưng cho nền văn minh châu Âu. Nhiểu người An
Nam bị Tây hóa hiện nay tưởng rằng khi cóp nhặt những cái tầm thường của
phong hóa châu Âu họ sẽ làm cho đồng bào của mình tin là họ đã được đào tạo
theo kiểu Tây phương.

Thái độ mù tịt về văn hóa châu Âu như thế không nên làm chúng ta ngạc

nhiên. Vì chỉ có những người đã hiểu biết vững một nền văn hóa rồi mới có khả
năng thưởng thưc một nền văn hóa ngoại bang. Những kiểu kiên trúc và trang trí
lai căng của những ngôi nhà thuộc về những người An Nam được hun đúc theo cái
mà những người ở Đông Dương gọi là văn minh Pháp, chưng tỏ rằng những người
ở An Nam bị Tây hóa chẳng có được một thư văn minh nào. Việc từ bỏ văn hóa cha
ông và tiếng mẹ đẻ phải làm cho mọi người An Nam tha thiết với giống nòi lo lắng.
(Trích “Tiếng mẹ đẻ - nguồn giải phóng các dân tộc bị áp bưc” – Nguyễn An Ninh)

Vấn đề này đã từng được Trần Đức Nguyên - Trần Việt Phương đề cập đến
trên báo điện tử Vietnamnet ngày 03/03/2007:

Dạo này, dường như ngày càng có nhiều người, nhất là lớp trẻ, khi nói và
viết tiếng Việt thường chen tiếng mrớc ngoài, chủ yếu là tiếng Anh. Hồi nước ta
còn thuộc Pháp, thói quen dùng chen tiếng Pháp cũng đã khá phổ biến và được gọi
là nói “tiếng lai”.

Phải nhận rằng, trong sự phát triển mau lẹ của khoa học và còng nghệ, nhất
là của tin học và công nghệ thông tin, nhiều thuật ngữ mới ra đời, mà do chưa kịp
có từ tương ưng trong tiếng Việt, nên buộc phải dùng thuật ngữ bằng tiếng nước
ngoài khi nói cũng như khi viết.

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

thời thượng, là “sành điệu ”.

Tiếng Việt, ngôn ngữ của dân tộc, không chỉ là biểu hiện của vẻ đẹp truyền
thống cũng như sự hiện đại hóa về tư duy của con người, của đất nước, mà còn
khẳng định vị thế của văn hóa Việt Nam. Vậy mà việc sử dụng thứ ngơn ngữ được
coi là tiếng Việt, nhưng khơng có trong từ điển tiếng Việt, của các bạn trẻ hiện nay
đang là trào lưu nổ rộ. Đó là cách các bạn trẻ thể hiện phong cách? Có lẽ đúng hơn
là một sự lai căng, biến tướng tiếng mẹ đẻ, và đó là vấn đề đáng lên án và cần phải
loại trừ.Việc xen kẽ những từ ngữ nước ngồi khơng cịn quá xa lạ trong những

mẩu đối thoại hằng ngày của giới trẻ.

Ví dụ:

- Ngày Valentine, cậu định mua quà gi tặng người yêu? 
- Mai nhớ mang laptop nhe!

- Có gì cứ call cho tơi.
- Hello bạn…

7.1.2. Ngun nhân dẫn đến việc sử dụng tiếng Việt thiếu trong sáng ở
một bộ phận học sinh hiện nay

a. Nguyên nhân khách quan

- Xã hội ngày càng phát triển, lối sống phương Tây ồ ạt tràn vào Việt Nam.
Giới trẻ là những người nhạy ben nhất. Họ học tập, sáng tạo, áp dụng và làm ra
cái mới để thể hiện mình. Tuy nhiên, vì cịn trẻ nên các em chưa khẳng định được
việc thể hiện mình như vậy là đúng hay sai, các em muốn thay đổi nhưng chưa
biết cách thay đổi như thế nào cho phù hợp.

- Bên cạnh đó, chúng ta cũng phải thừa nhận một thực tế đó là trong chính
tả của Tiếng Việt vẫn cịn tờn tại sự bất hợp lý khi sử dụng nhiều ký hiệu để biểu
thị cùng một âm vị: K,Q, C cùng để biểu thị âm vị / K/; hay Z, d, gi cùng để biểu
thị âm /z/.v.v.

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

- Thứ nhất: do sự giảm sút tình yêu tiếng Việt, ý thức giữ gìn và bảo vệ sự
trong sáng của tiếng Việt không được coi trọng

- Thứ hai: do xu hướng lai căng, xính ngoại, thích “hiện đại”, thích được

thể hiện cá tính của giới trẻ. Tâm lý “thích sành điệu, thích được xem là dân chơi”
của đa phần giới trẻ.

- Thứ ba: do sự thiếu hụt những tri thức cơ bản về ngơn ngữ nói chung và
tiếng Việt nói riêng

- Thứ tư: do cách giao tiếp, ứng xử thiếu văn hóa của một bộ phận khơng
nhỏ học sinh như: nói tục, chửi bậy, dùng từ, đặt câu khơng đúng nghĩa, khơng
phù hợp với hồn cảnh, nội dung, mục đích giao tiếp ...

- Thứ năm: do việc tiếp xúc thường xuyên với cách sử dụng ngôn ngữ một
cách tùy tiện của những bài viết không chuẩn mực trên mạng...

7.1.3. Giải pháp khắc phục tình trạng sử dụng tiếng Việt thiếu trong sáng ở
một bộ phận học sinh hiện nay

Từ những thực trạng và nguyên nhân sử dụng tiếng Việt như trên, là giáo
viên giảng dạy Ngữ văn, tôi xin được đưa ra một số giải pháp nhằm giữ gìn sự
trong sáng của tiếng Việt trong giai đoạn hiện nay như sau:

a. Giáo dục cho học sinh ý thức quý trọng tiếng Việt

Mỗi âm thanh, từ ngữ, quy tắc trong tiếng Việt là di sản quý báu của ông cha
để lại. Di sản đó giúp mọi người hiểu biết, có nhân cách, nuôi dưỡng cho dân tộc
trường tồn, phát triển. Muốn giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt cần có tình yêu
sâu sắc, quý trọng di sản của cha ông, phải quý trọng tiếng nói của dân tộc như
những tấc đất ở biên thùy.

Trong quá trình giảng dạy, giáo viên Ngữ văn cần phân tích cho học sinh
thấy được cái hay, cái đẹp của tiếng Việt; lồng ghep giáo dục tình yêu tiếng Việt

qua các ngữ liệu trong phần đọc – hiểu. Từ đó, hình thành trong các em ý thức quý
trọng tiếng Việt.

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Giáo viên cần cung cấp cho học sinh những hiểu biết cần thiết về tiếng Việt.
Đó là những hiểu biết về chuẩn mực và quy tắc tiếng Việt trong các phát âm, chữ
viết, cách dùng từ, đặt câu, tạo lập văn bản, giao tiếp… có thể tích lũy kinh nghiệm
từ thực tế giao tiếp hay trau dồi qua sách báo nhưng vẫn tuân thủ quy tắc của tiếng
Việt.

c. Giáo dục cho học sinh trách nhiệm cá nhân trong hoạt động sử dụng tiếng 
Việt

- Giáo viên giáo dục học sinh trách nhiệm cá nhân trong hoạt động sử dụng
tiếng Việt:

+ Muốn giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt cần diễn đạt đủ, đúng và chuẩn
mực và quy tắc trong tiếng Việt, chuẩn mực không phủ nhận những sự chuyển đổi
linh hoạt và sáng tạo, không phủ nhận cái mới. Tuy nhiên sáng tạo không nên sai
quy tắc của câu, cái mới luôn cần phải phù hợp với quy tắc chung, những điều đó
tạo nên sự phong phú cho tiếng Việt.

+ Bên cạnh việc giữ những phẩm chất đẹp đẽ của tiếng Việt cần dung nạp
những yếu tố tích cực để tăng thêm từ vựng và phong phú trong ngữ pháp của tiếng
Việt.

+ Trong tiếng Việt cần quan tâm tới nhiều yếu tố trong đó văn hóa và cách
ăn nói lịch sự cần phải được quan tâm hàng đầu để có thể giữ gìn sự trong sáng của
tiếng Việt. Sự trong sáng của tiếng Việt được thể hiện ở những biểu hiện và các
phương diện khác nhau, đó là tính chuẩn mực, có quy tắc của tiếng Việt, đó là sự
khơng lai căng, pha tạp và tính lịch sự, văn hóa của lời nói… Trong những hoạt

động sử dụng tiếng Việt có thể áp dụng sáng tạo riêng nhưng vẫn phải tuân theo
quy tắc chung của tiếng Việt, cần tránh những các thể hiện thơ tục, kệch cỡm để lời
nói vừa đúng, vừa hay, vừa có văn hóa.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

sự hiểu biết và những suy nghĩ của bản thân về việc sử dụng tiếng Việt của chính
mình.

Ví dụ 1:

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 4:

Chưa chữ viết đã vẹn tròn tiếng nói 
Vầng trăng cao đêm cá lặn sao mờ 
Ơi tiếng Việt như bùn và như lụa 
Ĩng tre ngà và mềm mại như tơ

Tiếng tha thiết, nói thường nghe như hát
Kể mọi điều bằng ríu rít âm thanh

Như gió nước không thể nào nắm bắt
Dấu huyền trầm, dấu ngã chênh vênh

Dấu hỏi dựng suốt ngàn đời lửa cháy 
Một tiếng vườn rợp bóng lá cành vươn 
Nghe mát lịm ở đầu môi tiếng suối

Tiếng heo may gợi nhớ những con đường

Một đảo nhỏ xa xôi ngoài biển rộng
 Vẫn tiếng làng tiếng nước của riêng ta

Tiếng chẳng mất khi Loa Thành đã mất 
Nàng Mị Châu quỳ xuống lạy cha già.
Tiếng thao thưc lòng trai ôm ngọc sáng 
Dưới cát vùi sóng dập chẳng hề nguôi 
Tiếng tủi cực kẻ ăn cầu ngủ quán

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

(Trích Tiếng Việt - Lưu Quang Vũ, Thơ Việt Nam 1945-1985, NXB Giáo dục, 
1985, tr.218)

Câu 1. Sự mượt mà và tinh tế của tiếng Việt được thể hiện ở những từ ngữ nào
trong khổ thơ thứ nhất?

Câu 2. Kể tên hai biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ thứ hai và thứ ba.
Câu 3. Nêu nội dung chính của đoạn trích.

Câu 4. Từ đoạn trích, anh/chị hãy bày tỏ cảm nghĩ của mình về tiếng
Việt.

Ví dụ 2:

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:

(1) Tiếng Việt có những đặc sắc của một thư tiếng đẹp, một thư tiếng hay. Nói
thế có nghĩa là nói rằng: tiếng Việt là một thư tiếng hài hòa về mặt âm hưởng,
thanh điệu mà cũng rất tế nhị, uyển chuyển trong cách đặt câu. Nói thế cũng có
nghĩa là nói rằng: tiếng Việt có đầy đủ khá năng để diễn đạt tình cảm, tư tưởng
của người Việt Nam và để thỏa mãn cho yêu cầu của đời sống văn hóa nước nhà
qua các thời kì lịch sử.

(2) Tiếng Việt, trong cấu tạo của nó, thật sự có những đặc sắc của một thư tiếng

khá đẹp. Nhiều người ngoại quốc sang thăm nước ta và có dịp nghe tiếng nói của
quần chúng nhân dân ta, đã có thể nhận xét rằng: tiếng Việt là một thư tiếng giàu
chất nhạc. Họ không hiểu tiếng ta, và đó là một ấn tượng, ấn tượng của người
“nghe” và chỉ nghe thôi. Tuy vậy lời bình phẩm của họ có phần chắc không phải
chỉ là một lời khen xã giao. Những nhân chưng có đủ thẩm quyền hơn về mặt này
cũng không hiếm. Một giáo sĩ nước ngoài (chúng ta biết rằng nhiều nhà truyền đạo
Thiên Chúa nước ngoài cũng là người rất thạo tiếng Việt), đã có thể nói đến tiếng
Việt như là một thư tiếng “đẹp” và “rất rành mạch trong lối nói, rất uyển chuyển
trong câu kéo, rất ngon lành trong những câu tục ngữ”.

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Câu 1: Chọn ra câu chủ đề của đoạn trích trên? .

Câu 2: Đoạn trích trên được viết bằng phương thức biểu đạt nào? .

Câu 3: Đoạn (2) có những phep liên kết nào? Nêu tác dụng của các phep liên kết
đó trong việc thể hiện nội dung chủ đạo của đoạn văn. .

Câu 4: Trong khoảng 5-7 dịng, hãy trình bày suy nghĩ của anh (chị) về việc giữ
gìn sự giàu đẹp của tiếng Việt của bộ phận giới trẻ hiện nay.

Ví dụ 3:

Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
"

... Tiếng nói là người bảo vệ quý báu nhất nền độc lập của các dân tộc, là yếu tố
quan trọng nhất giúp giải phóng các dân tộc bị thống trị. Nếu người An Nam hãnh
diện giữ gìn tiếng nói của mình và ra sưc làm cho tiếng nói ấy phong phú hơn để
có khả năng phổ biến tại An Nam các học thuyết đạo đưc và khoa học của châu Âu,
việc giải phóng dân tộc An Nam chỉ còn là vấn đề thời gian. Bất cư người An Nam

nào vưt bỏ tiếng nói của mình, thì cũng đương nhiên khước từ niềm hi vọng giải
phóng giống nòi [...] Vì thế, đối với người An Nam chúng ta, choi từ tiếng mẹ đẻ
đồng nghĩa với từ chổi sự tự do của mình..."

(Nguyễn An Ninh, Tiếng mẹ đẻ - nguồn giải phóng các dân tộc bị áp bưc, Theo
Ngữ văn 11, Tập hai, NXB Giáo dục, 2014, tr. 90)

Câu 1. Hãy xác định phong cách ngôn ngữ của đoạn trích trên.

Câu 2. Trong đoạn trích, tác giả chủ yếu sử dụng thao tác lập luận nào?

Câu 3. Theo tác giả, tiếng nói có tầm quan trọng như thể nào đối với vận mệnh của
dân tộc?

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

HỌ VÀ TÊN

SỐ LỖI CHÍNH TẢ, CÁCH DÙNG TỪ…
BÀI SỐ

1

BÀI SỐ 
2

BÀI SỐ 3 BÀI SỐ 4

NGUYỄN VĂN A
NGUYỄN VĂN B

+ Giáo viên cũng có thể cho học sinh ren luyện kĩ năng sử dụng tiếng Việt

qua việc đưa ra các bài tập yêu cầu học sinh phát hiện, mô tả lỗi và sửa lỗi trong
một số văn bản chưa chuẩn mực.

d. Xây dựng trong nhà trường phong trào giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt 
- Việc giáo dục cần bắt nguồn từ thực tế, từ những câu chuyện, những tình
huống thật xảy ra trong cuộc sống. Thầy cơ - những người có ảnh hưởng trực tiếp
đến các bạn trẻ, những người định hướng, giúp các em hoàn thiện vốn ngơn ngữ
của mình cần phải là những tấm gương về sử dụng ngôn ngữ, kiến thức ngôn
ngữ.

- Thường xuyên thiết lập các kênh đối thoại để từ đó khích lệ, nhắc nhở hay
chấn chỉnh hoạt động ngơn ngơn ngữ của học sinh.

- Nhà trường và Đồn thanh niên cần có những buổi sinh hoạt ngoại khóa
về vấn đề sử dụng tiếng Việt đúng chuẩn.

7.2. Khả năng áp dụng của sáng kiến

Sáng kiến hoàn toàn có thể áp dụng trong thực tế giảng dạy của tất cả các
giáo viên, đặc biệt là giáo viên giảng dạy môn Ngữ văn.

8. Những thông tin cần được bảo mật
Không.

9. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến

- Giáo viên phải nắm chắc những quy tắc sử dụng tiếng Việt; nói và viết
theo chuẩn để làm gương cho học sinh; chú ý quan sát, uốn nắn học sinh trong lời
ăn tiếng nói và cả chữ viết.

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

10. Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến

10.1. Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả

Lớp Sĩ số Số lối vi phạm

Bài viết số 1 Bài viết số 1 Bài viết số 1 Bài viết số 1

10A6 37 22 14 11 4

12A2 39 28 17 14 7

12A4 29 19 14 10 6

10.2. Đánh giá lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tổ chức,
cá nhân

- Các đồng nghiệp trong cơ quan khi đưa sáng kiến trên áp dụng vào thực
tiễn giảng dạy tiếng Việt đều thấy học sinh có những chuyển biến tích cực hơn,
trong bài làm văn, các lỗi dùng từ tiếng Việt giảm đi đáng kể, kết quả học tập môn
Văn được nâng lên.

- Học sinh phát huy được những năng lực sử dụng ngôn ngữ, giao tiếp, sử
dụng tiếng Việt trong sáng hơn.

11. Danh sách những tổ chức/cá nhân đã tham gia áp dụng thử sáng kiến
STT Tên tổ chức/

cá nhân

Địa chỉ Phạm vi/
Lĩnhvực
áp dụng sáng

kiến
1 Lê Mai Anh Trường THPT

Nguyễn Thị
Giang

Dạy học Ngữ
văn

2 Lê Thị Hiền Trường THPT
Nguyễn Thị
Giang

Dạy học Ngữ
văn

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Phượng Nguyễn Thị
Giang

văn