Mùa xuân nho nhỏ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.23 MB, 25 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

I.

Tìm hiểu chung

- Tªn khai sinh là: Phạm Bá

NgoÃn (1930-1980), quê ë Thõa

Thiªn - HuÕ.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Sáng tác tháng 11 / 1980, khi

nhà thơ đang nằm trên

giường bệnh – không bao lâu

trước khi nhà thơ qua đời.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

I. TÌM HIỂU CHUNG

*

T

ừ khó

: (sgk, trang 57)

Nêu bố cục của bài thơ ?

*

Bố cục

:

4 phần

* Khổ thơ đầu:

* Khổ thơ đầu: Cảm xúc trước 
mùa xuân thiên nhiên, đất trời

* Khổ 2 và 3: Cảm xúc về mùa 
xuân của đất nước

* Khổ 4 và 5: Suy nghĩ và ước 
nguyện của nhà thơ

* Khổ cuối: Lời ngợi ca quê 
hương đất nước

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Mùa xuân ở khổ

thơ đầu được dùng

với ý nghĩa gì ?

1. Cảm xúc trước mùa

xuân của thiên nhiên đất

trời:

Mọc giữa dịng sơng xanh

Ơi con chim chiền chiện

Một bơng hoa tím biếc

Hót chi mà vang trời

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Hình ảnh:

Bức

tranh

xn

Màu sắc:

Âm thanh:

dịng sơng,

xanh, tím

tiếng chim hót

1. Cảm xúc trước mùa xn của thiên nhiên đất trời

Mọc

giữa dịng sơng xanh

Một bơng hoa tím biếc

Liệt kê, hình ảnh chọn lọc, màu sắc tươi thắm, đặc trưng, âm

thanh rộn rã, vui tươi

Đảo ngữ  Ngạc nhiên trước

sức sống của thiên nhiên.

bông hoa, chim chiền

chiện

Mọc

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

“Mọc

giữa dịng sơng xanh

Ơi con chim chiền chiện

Một bơng hoa tím biếc

Hót chi mà vang trời”

Đảo ngữ, liệt kê, hình ảnh chọn lọc, màu sắc tươi thắm, đặc

trưng, âm thanh rộn rã, vui tươi.

Mùa xn bình dị, khơng gian bao la, màu sắc tươi

sáng, tràn đầy sức sống, tưng bừng rộn rã

Đọc hai câu thơ tiếp theo

- Từng giọt long lanh rơi

Tôi đưa tay tôi hứng

Theo em, giọt long lanh

là giọt gì ?

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

Giọt âm thanh của tiếng chim.

Giọt sương, giọt mưa xuân.

Vậy cảm xúc của nhà thơ

ở đây được diễn tả như thế nào?

- Ẩn dụ (Chuyển đổi cảm giác thật tinh tế)

Cảm xúc ngây ngất, say sưa, tha thiết,

nồng nàn, tin yêu vào con người và cuộc

sống của quê hương đất nước

Tác giả cảm nhận âm thanh

tiếng chim khơng chỉ bằng thính giác, thị

giác, mà còn cảm nhận bằng xúc giác

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

1. Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên đất trời

- Mọc giữa dịng sơng xanh
- Ơi con chim chiền chiện

- Một bơng hoa tím biếc

- Hót chi mà vang trời

Đảo ngữ, hình ảnh chọn lọc, màu sắc tươi thắm, đặc trưng, âm

thanh rộn rã, vui tươi.

Mùa xuân tràn đầy sức sống

- Từng giọt long lanh rơi

Tôi đưa tay tôi hứng

Cảm xúc ngây ngất, say sưa.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

2. Cảm xúc trước mùa xuân đất nước:

Hãy tìm những hình ảnh gắn với

mùa xuân về ở đoạn thơ trên.

- Mùa xuân

người cầm súng

người ra đồng

Biểu trưng cho hai nhiệm vụ bảo vệ và xây dựng đất nước

Tại sao tác giả nhắc

đến hai hình ảnh này khi

mùa xuân về ?

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

-

Mùa xuân

người

cầm súng

người ra

đồng

Biểu trưng cho hai nhiệm vụ bảo vệ và xây dựng đất

nước.

Lộc

Hình ảnh nào

gắn liền bên họ ?

Theo em, sức sống của mùa

xuân đất nước còn được cảm

nhận qua nhịp điệu như thế nào ?

tìm dẫn chứng.

hối hả

xơn xao

Người chiến sĩ và người nông dân mang mùa xuân

ấm no, hạnh phúc đến cho mọi người.

Lộc gắn liền với hình ảnh

người chiến sĩ và nười nơng dân

có ý nghĩa gì? .

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

-

Mùa xuân

người

cầm súng

người ra

đồng

Biểu trưng cho hai nhiệm vụ bảo vệ và xây dựng đất

nước

Lộc

Hình ảnh sóng

đơi, điệp ngữ

-

Tất cả như

hối hả

xôn xao

Điệ

p ngữ,

so sánh, từ láy

Khẩn trương, tưng bừng rộn rã

- Đất nước như vì sao

Cứ đi lên phía trước

Khẳng định niềm tin vào tương lai phát triển

Người chiến sĩ và người nông dân mang mùa xuân

ấm no, hạnh phúc đến cho mọi người

So sánh, liên tưởng

Các nội dung trên được thể hiện

Qua đó thể hiện khơng khí như thế nào?

Hình ảnh thơ nào trong khổ sau nói lên

suy nghĩ của tác giả về đất nước?

Hình ảnh thơ nào trong khổ sau nói lên

suy nghĩ của tác giả về đất nước?

Em hiểu gì về thái độ gì của tác giả?

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

3. Suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ:

Trước mùa xuân bao la của đất

trời, nhà thơ đã ước vọng điều gì ?

- Ta làm

con chim hót

một cành hoa

một nốt trầm

- Mùa xuân nho nhỏ

- Lặng lẽ dâng cho đời

Ước nguyện cống hiến cho đời một cách khiêm

tốn và thầm lặng, không kể thời gian, tuổi tác.

- Dù là

tuổi hai mươi

khi tóc bạc

Điệp ngữ, ẩn dụ.

Nhận xét về nghệ thuật ?

Em có cảm nhận gì về

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

CÂU HỎI THẢO LUẬN

Em hãy nhận xét cách dùng

đại từ xưng hô của tác giả ?

Tại sao ở khổ 1 xưng “tôi”, ở

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

Thay đổi cách xưng hơ

Tơi

Số ít

Riêng

Tác giả

Ta

Số ít + số nhiều

Riêng + chung

Tác giả + mọi người

Trang trọng, tự hào

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Lời thơ như ngân lên thành lời ca. Nếu như đoạn đầu Thanh Hải xưng tơi
kín đáo và lặng lẽ thì đến đoạn này ơng chuyển giọng xưng ta. Vì sao có sự thay đổi
như vậy? Ta ở đây là nhà thơ và cũng chính là tất cả mọi người. Khát vọng của ông
là được làm con chim hót, một cành hoa để hồ nhập vào “mùa xn lớn” của đất
nước, góp một nốt trầm vào bản hoà ca bất tận của cuộc đời. Hiến dâng “mùa xuân
nho nhỏ” nghĩa là tất cả những gì tốt đẹp nhất, dù nhỏ bé của mỗi người cho cuộc
đời chung cho đất nước. Điều tâm niệm đó thật chân thành, giản dị và tha thiết – xin
được làm một nốt trầm trong bản hoà ca của cuộc đời nhưng là “một nốt trầm xao
xuyến”.

Điều tâm niệm của tác giả: “lặng lẽ dâng cho đời” chính là khát vọng chung của mọi
người, ở mọi lứa tuổi, chứ đâu phải của riêng ai. Thanh Hải đã thể hiện hết mình vì
lịng tin u cuộc sống và khiêm tốn hiến dâng cho đất nước, cho cuộc đời, bởi vậy,
xuất phát từ tiếng lòng thiết tha, nhỏ nhẹ, chân thành của tác giả nên lời thơ dễ dàng
được mọi người tiếp nhận và chia sẻ cho nhau:

“Một mùa xuân nho nhỏ
Lặng lẽ dâng cho đời
Dù là tuổi hai mươi

Dù là khi tóc bạc”.

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

4. Lời ngợi ca quê hương, đất nước:

- Ta xin hát câu

Nam ai

Nam bình

Giai điệu quê hương thiết tha, sâu lắng

Tha thiết với vẻ đẹp của tâm hồn quê hương,

đất nước.

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

- Tên bài thơ là một sáng tạo độc đáo, một phát hiện mới

mẻ của nhà thơ.

- Hình ảnh mùa xuân nho nhỏ là biểu tượng cho những gì

tinh túy nhất, đẹp đẽ nhất của sự sống và của cuộc đời mỗi

con người.

- Thể hiện nguyện ước của nhà thơ muốn làm một mùa

xuân, nghĩa là sống đẹp, sống với tất cả sức sống tươi trẻ

của mình nhưng rất khiêm nhường là một mùa xuân nhỏ

góp vào mùa xuân lớn của đất nước của cuộc đời.

- Thể hiện quan điểm về sự thống nhất giữa cái riêng và cái

chung, giữa cá nhân và cộng đồng.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

* Ý nghĩa của bài thơ:

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

1. Trong những tác phẩm được học, có những tác

phẩm nào, nhân vật nào đã thể hiện quan niệm sống mà

nhà thơ Thanh Hải gửi gắm qua bài thơ?

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Khoanh tròn vào chữ cái đầu dòng nêu

nhận xét đúng nhất về hình ảnh thơ

trong bài?

A Hình ảnh thơ giản dị, gợi cảm giàu sức biểu

trưng.

B. Hình ảnh thơ bất ngờ, thú vị.

C. Hình ảnh thơ giàu chất triết lí.

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

Khoanh trịn vào chữ cái đầu dòng nêu

nhận xét đúng nhất về chủ đề của bài

thơ.

A. Lời tâm nguyện chân thành trước lúc đi xa.

B. Mong ước được hoá thân làm đẹp cuộc đời.

C. Cảm xúc về mùa xuân thiên nhiên, đất nước.

D. Ước nguyện sống có ích, được cống hiến cho

đời.

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

MÙA XUÂN NHO NHỎ

Tiết 124 - Bài 23:

Thanh Hải

I.

ĐỌC - HIỂU CHÚ THÍCH

II.

ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN

1.

Bố cục

:

4 phần

2.

T

ìm hiểu chi tiết

:

a. Cảm xúc trước mùa xuân

của thiên nhiên đất trời:

b. Cảm xúc về mùa xuân đất

nước:

c. Suy nghĩ và ước nguyện

của nhà thơ:

d. Lời ngợi ca quê hương, đất

nước:

e. Ý nghĩa của bài thơ:

III. GHI NHỚ: SGK / 58.

HƯỚNG DẪN HỌC

Ở NHÀ

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24></div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

Xin chân thành cảm ơn

Các thầy cô giáo

Chúc các em học tốt!!

</div>

Mùa xuân nho nhỏ

<b>I. </b>

<b>I. </b>

<b>Tìm hiểu chung</b>

<b>Tìm hiểu chung</b>

<b>- Tªn khai sinh là: Phạm Bá </b>

<b>NgoÃn (1930-1980), quê ë Thõa </b>

<b>Thiªn - HuÕ.</b>

<b>Sáng tác tháng 11 / 1980, khi </b>

<b>nhà thơ đang nằm trên </b>

<b>giường bệnh – không bao lâu </b>

<b>trước khi nhà thơ qua đời.</b>

<i><b> </b></i>

I.

I.

TÌM HIỂU CHUNG

TÌM HIỂU CHUNG

<b>*</b>

<b>*</b>

<b>T</b>

<b>T</b>

<b>ừ khó</b>

<b>ừ khó</b>

<b>: (sgk, trang 57)</b>

<b>: (sgk, trang 57)</b>

<b>Nêu bố cục của bài thơ ? </b>

<b>*</b>

<b>*</b>

<b>Bố cục</b>

<b>Bố cục</b>

<b>:</b>

<b>:</b>

<b>4 phần </b>

<b>Mùa xuân ở khổ </b>

<b>thơ đầu được dùng </b>

<b>với ý nghĩa gì ?</b>

<b>1. Cảm xúc trước mùa </b>

<b>xuân của thiên nhiên đất </b>

<b>trời:</b>

<b>Mọc giữa dịng sơng xanh</b>

<b>Ơi con chim chiền chiện</b>

<b>Một bơng hoa tím biếc</b>

<b>Hót chi mà vang trời</b>

<b>Hình ảnh:</b>

<b>Bức </b>

<b>tranh </b>

<b>xn</b>

<b>Màu sắc:</b>

<b>Âm thanh:</b>

<b>dịng sơng, </b>

<b>xanh, tím</b>

<b>tiếng chim hót</b>

<b>1. Cảm xúc trước mùa xn của thiên nhiên đất trời</b>

<b>Mọc</b>

<b>giữa dịng sơng xanh</b>

<b>Một bơng hoa tím biếc</b>

<b>Liệt kê, hình ảnh chọn lọc, màu sắc tươi thắm, đặc trưng, âm </b>

<b>thanh rộn rã, vui tươi </b>

<b>Đảo ngữ  Ngạc nhiên trước </b>

<b>sức sống của thiên nhiên.</b>

<b> bông hoa, chim chiền </b>

<b>chiện</b>

<b>Mọc</b>

<b>“Mọc</b>

<b> giữa dịng sơng xanh</b>

<b> Ơi con chim chiền chiện</b>

<b> Một bơng hoa tím biếc</b>

<b> Hót chi mà vang trời”</b>

<b>Đảo ngữ, liệt kê, hình ảnh chọn lọc, màu sắc tươi thắm, đặc </b>

<b>trưng, âm thanh rộn rã, vui tươi.</b>

<b>Mùa xn bình dị, khơng gian bao la, màu sắc tươi </b>

<b>sáng, tràn đầy sức sống, tưng bừng rộn rã</b>

<b>Đọc hai câu thơ tiếp theo</b>

<b>- Từng giọt long lanh rơi</b>

<b> Tôi đưa tay tôi hứng</b>

<b><sub>Theo em, giọt long lanh</sub></b>

<b>là giọt gì ?</b>

<b> Giọt âm thanh của tiếng chim.</b>

<b> Giọt sương, giọt mưa xuân.</b>

<b>Vậy cảm xúc của nhà thơ</b>