NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN QUY TRÌNH KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC HÀNG TỒN KHO TRONG KIỂM TOÁN TÀI CHÍNH DO CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ TƯ VẤN TÀI CHÍNH

NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN QUY
TRÌNH KIỂM TOÁN KHOẢN MỤC HÀNG TỒN KHO
TRONG KIỂM TOÁN TÀI CHÍNH DO CÔNG TY TNHH
KIỂM TOÁN VÀ TƯ VẤN TÀI CHÍNH (IFC) THỰC HIỆN
3.1 Nhận xét và bài học kinh nghiệm từ hoạt động thực tiễn tại IFC
3.1.1 Nhận xét về hoạt động kiểm toán tại IFC
Được thành lập từ khá sớm so với các công ty kiểm toán khác, IFC ra đời
trong hoàn cảnh thị trường kiểm toán có nhiều biến đổi lớn, hoạt động kế toán
kiểm toán đang có những thay đổi đáng kể trên con đường hội nhập quốc tế.
Hội tụ từ những điều kiện thực tế, IFC có được những thuận lợi đáng kể trên
con đường phát triển nhằm khẳng định uy tín của mình.
Với yêu cầu từ thực tế là phải ngày càng nâng cao tính lành mạnh của các
thông tin tài chính của các doanh nghiệp nói riêng và của cả nền kinh tế nói
chung, hệ thống Chuẩn mực kế toán Việt Nam đang từng bước được sửa đổi bổ
sung và phù hợp hơn với nhu cầu của các loại hình doanh nghiệp, qui mô doanh
nghiệp, đồng thời, hệ thống Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam cũng ngày càng
được nghiên cứu và xem xét toàn diện trên mọi góc độ phù hợp với đặc thù
pháp luật Việt Nam nói chung. Những chuẩn mực kế toán, kiểm toán này sẽ là
chỗ dựa vững chắc cho IFC xây dựng một quy trình kiểm toán với một hệ thống
các bước công việc, các thủ tục kiểm toán và một hồ sơ kiểm toán đầy đủ và
hợp lý nhất. Đây là một trong những thuận lợi cơ bản của IFC, đặc biệt hơn khi
mà các thành viên của công ty thường được mời tham gia các đợt soạn thảo các
chuẩn mực kế toán, kiểm toán.
Với một đội ngũ cán bộ nhân viên có tuổi đời còn rất trẻ, IFC là một trong
những công ty Kiểm toán năng động nhất trong thị trường kế toán kiểm toán tại
Việt Nam, do vậy IFC có khả năng tiếp thu, cập nhật những thành tựu mới nhất
trong công nghệ kiểm toán hiện đại để hoàn thiện hơn chất lượng kiểm toán tại
công ty. Trong đội ngũ nhân viên của công ty có các KTV có kinh nghiệm đã
từng làm việc trong các công ty kiểm toán lớn như VACO, IFC có điều kiện tập
hợp, học tập kinh nghiệm của các công ty kiểm toán lớn về những thành tựu kế
toán và kiểm toán và cả những thành tựu hiện đại về công nghệ thông tin, công

nghệ kỹ thuật hoá.
Công ty có một độ ngũ nhân viên trẻ năng động, điều này được thể hiện ở
việc công ty được công nhận là công ty kiểm toán độc lập duy nhất tại Việt
Nam được đào tạo để dự thi chứng chỉ kiểm toán viên cấp quốc tế (ACCA),
điều này là một trong những yếu tố góp phần nâng cao uy tín cho công ty, điều
này như một bằng chứng chứng minh cho chất lượng của đội ngũ nhân viên
trong công ty.
Công ty cũng đã xác định cho mình chiến lược dài hạn, đây là mục tiêu
phấn đấu của công ty, đây không những là một chiến lược quản lí đúng đắn mà
nó còn nói lên rằng công ty sẽ tồn tại lâu dài, nỗ lực cùng phát triển không
ngừng với khách hàng, và luôn phấn đấu để trở thành một công ty có tầm cỡ
quốc tế.
Trong các loại hình dịch vụ của công ty, thì dịch vụ kiểm toán quyết toán
vốn đầu tư xây dựng cơ bản có nhiều thế mạnh so với các công ty khác, điều
này đã được thực tế chứng minh, đây là một thế mạnh mà công ty có thể khai
thác nhiều hơn nữa để tạo nên nét đăc trưng riêng có của mình
Hiện nay công tác kế toán kiểm toán tại Việt Nam đã có những bước tiến
đáng kể, vai trò quan trọng của công tác kế toán và kiểm toán đã được thừa
nhận ngay cả trong nhận thức, đây là thuận lợi cơ bản nhất mà ngành kiểm toán
nói chung và công ty nói riêng có thể tận dụng để phát triển cao hơn nữa.
Bên cạnh những thuận lợi đã có, thực tế tại công ty vì là một công ty mới
thành lập nên còn có nhiều khó khăn khách quan, một trong những kho khăn lớn
nhất đó là sự cạnh tranh, đây là một tất yếu không thể tránh khỏi trong nền kinh
tế thị trường. Vì là một công ty mới thành lập, tuổi đời còn non trẻ, quy mô của
công ty chưa thật lớn, tuy đã có nhiều cố gắng nhưng để khẳng định được chất
lượng, uy tín thì cần có thời gian, mặt khác, các doanh nghiệp thường có xu
hướng mời các công ty kiểm toán lớn, có uy tín và bề dầy kinh nghiệm về kiểm
toán, thêm vào đó là các công ty nước ngoài với những lợi thế về quy mô, kinh
nghiệm hoạt động. Đây là một thách thức lớn của IFC và đòi hỏi IFC phải nỗ
lực theo thời gian để khẳng định vị trí của mình bằng việc cung cấp một dịch vụ

chất lượng đảm bảo, giá cả hợp lý. Ngày càng hoàn thiện công tác tổ chức quản
lý và hoàn thiện quy trình kiểm toán là cơ sở để IFC đáp ứng được nhu cầu ngày
càng đa dạng và nhiều khi là khắt khe đối với một công ty mới thành lập.
Trong thực tế hiện nay mặc dù đã có những bước tiến đáng kể trong việc
tạo khung pháp lý cho công tác kiểm toán tuy nhiên thực tế hiện nay ở Việt
Nam sự chồng chéo của các chính sách thủ tục, sự không nhất quán giữa các bộ
ngành, giữa luật thuế và kế toán đã gây ra sự do dự và mất niềm tin của các
doanh nghiệp... Vì vậy IFC cũng như các công ty kiểm toán khác có khả năng
gặp phải những bất đồng với khách hàng, với cơ quan thuế do sự không thống
nhất giữa kết quả kiểm toán với kết quả điều tra của cơ quan thuế, kết quả kiểm
toán có thể chưa được tôn trọng... Do đó khả năng làm việc dưới áp lực về thời
gian cũng như phí kiểm toán là rất cao.
Một vấn đề nữa cũng làm cho công ty gặp phải khó khăn trong việc đảm
bảo chất lượng các cuộc kiểm toán đó là vấn đề nhân sự, đây là khó khăn chung
của hầu hết các công ty kiểm toán hiện nay. Khi vào mùa làm việc( từ tháng 12
đến tháng 6) thì công ty thường phải đối mặt với vấn đề thiếu nhân viên do khối
lượng công việc tập trung vào mùa là chủ yếu, cũng từ đây nẩy sinh một khó
khăn nữa là công tác quản lí, điều hành đòi hỏi phải linh hoạt, nghệ thuật có kế
hoạch để vừa làm sao bố trí được một cách hợp lí nhất đội ngũ nhân viên để đảo
bảo tiến độ công việc cũng như đảm bảo chất lượng công tác kiểm toán vừa để
hài hòa thời gian làm việc giữa các bộ phận các cá nhân trong từng phòng
nghiệp vụ để hoàn thành công việc tốt nhất.
Thực tế hiện nay hoạt động kiểm toán độc lập đang ở gian đoạn phát triển
ban đầu, vì vậy chưa khẳng định được vai trò thực sự như vốn có là công cụ cho
các nhà quản lí và đến thời điểm hiện nay đa số các doanh nghiệp vẫn chưa hiểu
hết được vai trò, tác dụng, lợi ích của hoạt động kiểm toán đem lại cho nên mục
đích chính của các doanh nghiệp khi sử dụng dịch vụ kiểm toán không phải là
củng cố hoạt động tài chính để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh mà chỉ
đơn thuần là tuân theo các quy định của nhà nước n ên trong qua trình thực hiện
kiểm toán thì khó khăn các kiểm toán viên thường gặp phải là không có được

sự hợp tác thích đáng từ phía khách hàng, đông thời vì mục đích kiểm toán như
của các doanh nhiệp như trên dẫn đến rủi ro gặp phải là cao hơn do sẽ có nhiều
gian lận hơn
3.1.2 Nhận xét về quy trình kiểm toán mà công ty áp dụng
* Giai đoạn lập kế hoạch:
Khách hàng của IFC tương đối phong phú, hoạt động trong nhiều lĩnh
vực, tuy nhiên phần nhiều là những khách hàng mới nên công việc tìm hiểu
khách hàng chiếm khá nhiều thời gian. Vì vậy, việc lựa chọn những KTV có
trình độ, kinh nghiệm thích hợp và có sự hiểu biết nhất định về hoạt động kinh
doanh của khách hàng, sẽ tạo điều kiện cho công tác kiểm toán diễn ra thuận lợi
và mang lại hiệu quả cao. Với những khách hàng cũ cũng không coi nhẹ việc
tìm hiểu sơ bộ về khách hàng trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán.
Trong mỗi cuộc kiểm toán, trưởng nhóm kiểm toán là người tiến hành iệc
lập kế hoạnh kiểm toán chung cho cả cuộc kiểm toán và lựa chọn các thủ tục
kiểm toán phù hợp để áp dụng cho kiểm toán HTK, do vậy, khi thực hiện kiểm
toán HTK sẽ linh hoạt và phù hợp hơn với đặc điểm kinh doanh của từng khách
hàng, cũng như cụ thể hơn cho HTK trong mối quan hệ với các phần hành khác.
* Giai đoạn thực hiện kế hoạch
KTV thực hiện các thủ tục kiểm tra chi tiết đã đề ra trong chương trình
kiểm toán cho từng phần hành cụ thể, Tuỳ vào mức rủi ro dự kiến KTV tiến
hành kiểm tra chi tiết nhằm thu thập bằng chứng kiểm toán cho các vấn đề liên
quan và đưa ra ý kiến trong Báo cáo kiểm toán cũng như các kiến nghị và cách
thức xử lý trong Thư quản lý. Trong quan hệ với chi phí và thời gian thực hiện
cho phép thì số lượng bằng chứng kiểm toán chỉ cần đủ để cân bằng với mức rủi
ro nên dù theo kế hoạch kiểm toán các thủ tục kiểm tra chi tiết được tiến hành
nhưng không phải tất cả mà có thể linh hoạt kết hợp và vận dụng các phần hành
kiểm toán khác hay phụ thuộc vào đặc điểm của HTK trong doanh nghiệp để
tiến hành hợp lý.
Như vậy thủ tục kiểm toán chi tiết tại các khách hàng trong những lĩnh
vực sản xuất kinh doanh với những đặc điểm khác nhau được tiến hành khác

nhau và giúp KTV phát hiện ra các sai sót, gian lận, góp phần xác minh tính
trung thực và hợp lý của BCTC.
* Giai đoạn kết thúc kiểm toán
Thông qua bằng chứng thu thập được, KTV tiến hành xem xét lập Báo
cáo kiểm toán, xác nhận mức độ trung thực và hợp lý của các thông tin tài chính
bằng viêc đưa ra ý kiến của mình và phát hành thư quản lý nếu cần thiết để nêu
lên nhận xét và kiến nghị đồng thời đưa ra các bút toán điền chỉnh nếu cần.
* Các công việc sau kiểm toán
Sau một cuộc kiểm toán hệ thống kiểm soát chất lượng của công ty sẽ
tiến hành soát xét đánh giá và rút kinh nghiệm cho các lần kiểm toán sau. Công
việc soát xét sau cùng này thường được thành viên ban giám đốc thực hiện
Như vậy, nhìn chung KTV tại IFC đã thực hiện đúng quy trình và phương
pháp kiểm toán, cuộc kiểm toán tiến hành trên cơ sở Chuẩn mực kiểm toán Việt
Nam, quốc tế và quy chế kiểm toán độc lập tại Việt Nam.
Kinh nghiệm từ công tác kiểm toán Hàng tồn kho tại Công ty IFC
Trong quá trình kiểm toán sự phối hợp giữa các KTV là hết sức quan
trọng. Các phần hành có mối liên hệ chặt chẽ với nhau do đó sử dụng kết quả
kiểm toán của các phần hành này sẽ tránh lãng phí thời gian đối với phần hành
khác. Đây là một kinh nghiệm lớn trong quá trình kiểm toán HTK tại IFC.
3.1.3 Sự cần thiết phải hoàn thiện quy trình kiểm toán hàng tồn kho
Trong hoàn cảnh hiện nay, một yêu cầu bức thiết từ thực tế là luôn đòi
hỏi các công ty kiểm toán phải không ngừng nâng cao chất lượng các cuộc kiểm