Giải pháp tăng cường công tác thẩm định tài chính dự án tại Công ty điện lực I

Giải pháp tăng cờng công tác thẩm định tài chính dự án
tại Công ty điện lực I
III.1. Định hớng:
Mỗi dự án đợc đầu t nhằm một mục tiêu nhất định. Công tác thẩm định dự
án nói chung và thẩm định tài chính dự án nói riêng lựa chọn những dự án tốt, có
hiệu quả về nhiều mặt nh kinh tế, tài chính, kĩ thuật, xã hội. Các dự án đợc đầu t
sẽ góp phần phát triển kinh tế - xã hội của miền Bắc, loại bỏ những dự án không
hiệu quả gây thất thoát vốn của Nhà nớc. Vì vậy, vốn ngân sách đợc sử dụng hiệu
quả nhất và đạt đợc mục tiêu đề ra. Từ đó công tác thẩm định tài chính dự án cần
có những định hớng riêng để tăng cờng nh sau:
Thẩm định tài chính cần những kiến thức chuyên môn mới, trình độ
tổng hợp. Do đó, trong thời gian tới cần tạo điều kiện hơn nữa cho cán bộ
thẩm định đi học các lớp bồi dỡng, nâng cao kiến thức chuyên môn để việc
thẩm định tài chính đạt hiệu quả cao hơn.
Ngoài ra cần trang bị các phơng tiện thông tin liên lạc để quá trình
thẩm định hoàn thành đúng thời hạn.
Quy trình thẩm định cần phải đợc tôn trọng và diễn ra ngày một chặt
chẽ hơn. Trong quá trình thẩm định, phải thẩm định kĩ các nội dung, tùy
thuộc từng loại dự án mà có thể coi trọng thẩm định kĩ hơn ở một nội dung
nào đó.
Trong quá trình thẩm định tài chính dự án, các cán bộ thẩm định cần
phối hợp với các phòng và các cơ quan có liên quan để đa ra quyết định đầu
t một cách chính xác.
Khi thuê Trung tâm t vấn lập Báo cáo nghiên cứu khả thi, thì công ty
phải có quy định về thời gian lập cụ thể.
Tiến hành thẩm đinh cần phải đảm bảo về mặt thời gian, tránh tình
trạng kéo dài thời gian thẩm định ảnh hởng đến tiến độ thực hiện, hiệu quả
của dự án.
Hiện nay, công tác thẩm định dự án chủ yếu là thẩm định các phơng
diện trớc khi tiến hành đầu t. Còn việc thẩm định trong hay sau quá trình
đầu t cha đợc xem xét. Bởi vậy, một số dự án bị đình chỉ việc thi công do

thiếu vốn. Trong thời gian tới, Công ty nên đa việc thẩm định tài chính dự
án trong và sau quá trình đầu t.
III.2. Giải pháp
Thông qua thực tiễn công tác thẩm định tài chính dự án tại Công ty điện lực
I, với những kết quả tốt đạt đợc cùng với những hạn chế, khó khăn, vớng mắc,
Công ty điện lực I, đặc biệt là các cán bộ thẩm định Phòng quản lý xây dựng đang
cố gắng từng bớc đạt đợc những mục tiêu hiệu quả trong công tác thẩm định tài
chính dự án. Muốn thực hiện đợc điều đó thì công ty phải thực hiện nhiều biện
pháp đồng bộ, trong đó việc tăng cờng công tác thẩm định tài chính dự án giữ vai
trò quyết định.
Trên cơ sở nghiên cứu, tham khảo các tài liệu tại công ty cùng với thời gian
ít ỏi thực tập tại công ty, em xin đề xuất một số giải pháp nhằm tăng cờng công
tác thẩm định tài chính dự án nh sau:
III.2.1. Tăng c ờng quy trình thẩm định
Quy trình thẩm định của công ty cần đợc xây dựng một cách chặt chẽ từ
việc thu thập thông tin, đến việc phân tích, xử lý, lu trữ thông tin. Để thực hiện đ-
ợc giải pháp này thì giữa các cán bộ thẩm định phải có sự liên kết chặt chẽ với
nhau và có sự tham gia đóng góp ý kiến của các Bộ, ban, ngành có liên quan.
Trong việc thu thập và phân tích thông tin, Công ty điện lực I cần đến sự
tham gia ý kiến của một số Bộ, ban, ngành nh: Bộ Kế hoạch và Đầu t, Bộ Tài
chính, Bộ Công nghiệp, Bộ Khoa học công nghệ và Môi trờng, Ban quản lý dự
án... Bởi lẽ những thông tin thu thập và phân tích khi có sự tham gia của cơ quan
ban ngành trên sẽ là những thông tin chính xác và cần thiết cho quá trình thẩm
định.
Trong việc xử lý và lu trữ thông tin cần có sự phối hợp giữa các cán bộ
thẩm định và đồng thời cần có sự giúp đỡ của các phòng khác có liên quan đến
từng dự án cụ thể tại Công ty điện lực I.
III.2.2. Hoàn thiện nội dung và ph ơng pháp thẩm định tài chính dự án
Có rất nhiều sách, báo, tài liệu đề cập đến nội dung và phơng pháp thẩm
định tài chính dự án. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng là áp dụng phơng pháp đó nh

thế nào và áp dụng trong trờng hợp nào, điều kiện cụ thể ra sao thì không phải cán
bộ thẩm định nào cũng sử dụng giống nhau. Nhng dù cách tiếp cận và sử dụng các
phơng pháp khác nhau thì mỗi cán bộ thẩm định luôn luôn phải làm rõ hai yếu tố
khi tham gia thẩm định là: Lợi ích và chi phí. Xét cho cùng thì hiệu quả của dự án
đó chính là kết quả của sự so sánh giữa lợi ích và chi phí của dự án. Công tác
thẩm định tài chính dự án cần xem xét đến các khía cạnh sau:
+ Về thẩm định tổng mức vốn đầu t
Đây là nội dung quan trọng đầu tiên cần xác định khi tiến hành phân tích
tài chính dự án. Tổng mức vốn đầu t đợc tính toán chính xác có ý nghĩa rất quan
trọng đối với tính khả thi của dự án. Do vậy, cán bộ thẩm định tài chính của dự án
cần kiểm tra tính hợp lý, và tính phù hợp của tổng mức vốn đầu t với các văn bản
pháp quy do t vấn lập nên.
Bên cạnh đó, cán bộ thẩm định tài chính phải có sự kiểm tra thực tế kinh
nghiệm tình hình sử dụng tài sản cố định đầu t cho dự án. Đồng thời, các cán bộ
thẩm định cũng phải dự báo những rủi ro ảnh hởng đến vốn đầu t nh giá cả
nguyên vật liệu, tỷ giá hối đoái, lạm phát ... để từ đó đa ra các biên pháp phòng
ngừa nh lập quỹ dự phòng tài chính cho dự án. Nh vậy, việc tính toán vốn đầu t
cho tài sản cố định cần phải chi tiết theo từng hạng mục, chủng loại tài sản và ớc
tính thời gian sử dụng tài sản trong bao lâu là hợp lý.
Theo từng giai đoạn của quá trình thực hiện đầu t, tổng mức vốn đầu t dự
tính cho dự án cần đợc xem xét và đợc xác định rõ bằng giá trị nhất định nh bằng
VND, ngoại tệ, bằng hiện vật hoặc bằng tài sản khác.
+ Về thẩm định doanh thu, chi phí và dòng tiền ròng
* Doanh thu:
Dựa trên định mức thực tế lợng điện tạo ra và nhu cầu của thị trờng, các cán
bộ thẩm định thẩm định lại doanh thu bán điện qua các năm. Đồng thời cán bộ
thẩm định cần phải dự báo về sự biến động của thị trờng tiêu thụ điện để sớm đa
ra các dự án bổ sung.
Các cán bộ thẩm định tài chính dự án cần xác định rõ doanh thu từ dự án
không chỉ là doanh thu bán điện mà nó còn bao gồm doanh thu từ giá trị thanh lý

tài sản cố định còn lại. Doanh thu của dự án đợc tính cho từng năm hoạt động và
dựa vào kế hoạch sản xuất và tiêu thụ hàng năm của dự án để xác định.
* Chi phí:
Các chi phí thiết bị, chi phí xây lắp, khấu hao tài sản cố định và chi phí
nhân công thờng là các chi phí chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi phí. Để tính chi
tiết thì cán bộ thẩm đinh tài chính phải yêu cầu t vấn lập bảng biểu tính chi tiết và
phơng pháp mà họ áp dụng để cán bộ thẩm định có cơ sở thẩm định.
Đối với chi phí thiết bị: Cán bộ thẩm định xác định mức tiêu hao của thiết
bị phần điện, phần thông tin để xác định rõ chi phí đảm bảo cho máy móc hoạt
động tốt và lịch trình bảo dỡng máy.
Đối với chi phí xây lắp: Cán bộ thẩm định cần phải xác định rõ các chi phí
lắp đặt, xây dựng, điện nớc...và các chi phí có liên quan khác.
Khấu hao tài sản cố định: cán bộ thẩm định phải xem xét, kiểm tra việc tính
khấu hao của t vấn đã hợp lý cha. Khi tính khấu hao tài sản cố định nên phân
nhóm tài sản cố định theo các nhóm có tỷ lệ khấu hao giống nhau và xác định
những tài sản đã khấu hao hết mà vẫn đang sử dụng trong thời điểm lập dự án.
Với những tài sản hết thời gian tính khấu hao thì sẽ không tính khấu hao nữa, mà
thanh lý chúng.
Hiện nay, tính khấu hao sử dụng khá nhiều phơng pháp, mỗi phơng pháp lại
có u nhợc điểm riêng. Điều quan trọng là áp dụng phơng pháp nào cho phù hợp và
có hiệu quả nhất. Các phơng pháp khấu hao gồm: khấu hao theo đờng thẳng, khấu
hao theo tổng số năm, khấu hao theo số d giảm dần, khấu hao nhanh điều chỉnh
MACRS.
Chi phí nhân công: Cán bộ thẩm định cần xem xét chi phí nhân công mà dự
án nêu ra, cùng với phụ cấp lu động, phụ cấp khu vực, phụ cấp độc hại nguy hiểm,
phụ cấp thu hút.
Trong trờng hợp dự án có vốn vay ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng khác
cần phải tính tới thời điểm vay và kế hoạch trả lãi vay và nợ gốc bởi nó liên quan
đến sự lu chuyển tiền tệ trong các năm của dự án.
Tính cụ thể cho các khoản thu hồi thanh lý. Những tài sản đợc thanh lý cần

phải tính để bổ sung thêm cho nguồn thu của dự án. Tài sản thanh lý bao gồm tài
sản cố định hết thời gian sử dụng, nguyên vật liệu không sử dụng do thay đổi thiết
kế và các nguồn thu khác từ việc bán phế thải.
*Xác định dòng tiền ròng:
Tùy từng trờng hợp mà ta có cách xác định khác nhau. Cách xác định này
đã trình bày ở mục I.2.2.2
* Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả tài chính:
Cán bộ thẩm định cần sử dụng các chỉ tiêu tài chính nh NPV, IRR, PI, PP...
để xem xét tính hiệu quả của dự án. Tuy nhiên, việc áp dụng các chỉ tiêu này cũng
phải linh hoạt và phải xác định tỷ lệ chiết khấu hợp lý cho dự án, không dùng
cùng một tỷ lệ chiết khấu trong một thời gian dài khi mà các nhân tố ảnh hởng tới
dự án luôn luôn biến động. Việc xác định chính xác tỷ lệ chiết khấu là rất quan
trọng vì nó ảnh hởng trực tiếp tới việc đánh giá hiệu quả tài chính của dự án.
Thông thờng, tỷ lệ chiết khấu đợc xác định theo phơng pháp sau:
Dùng WACC (chi phí bình quân của vốn) làm tỷ lệ chiết khấu.
WACC = W
d
K
d
(1 -T) + W
p
K
p
+ W
s
K
s
Trong đó:
- T : thuế thu nhập doanh nghiệp
- W

d
,

W
p
,

W
s
: lần lợt là tỷ lệ nợ, vốn cổ phần u tiên, cổ phần thờng
- K
d
, K
p
, K
s
: lần lợt là chi phí nợ, chi phí cổ phiếu u tiên và chi phí
của cổ phần thờng.
Hoặc sử dụng lãi suất trái phiếu kho bạc Nhà nớc cộng thêm mức rủi
ro tơng ứng của dự án làm tỷ lệ chiết khấu. Phơng pháp này dễ áp dụng và
đang đợc áp dụng rộng rãi trên thế giới. Nhng nó không phản ánh thực tế
cơ hội sử dụng vốn ở nớc ta hiện nay. Do thị trờng tài chính Việt Nam cha
hoàn hảo, tài chính còn là một vấn đề khá mới mẻ, lãi suất trái phiếu kho