Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác thẩm định tài chính dự án tại Chi nhánh NHNT Bắc Ninh

Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác thẩm định tài chính dự án tại
Chi nhánh NHNT Bắc Ninh
1. Định hướng hoạt động kinh doanh của Chi nhánh NHNT Bắc Ninh
1.1. Định hướng phát triển hoạt động cho vay của Chi nhánh
Phương châm hoạt động của VCB Bắc Ninh là “an toàn – hiệu quả - tăng trưởng”
trong mọi lĩnh vực sản xuất kinh doanh, hiệu quả mang ý nghĩa kinh tế xã hội, tăng trưởng
phù hợp với tốc độ phát triển kinh tế đất nước và chính sách tiền tệ của Ngân hàng. Cung
cấp các dịch vụ ngân hàng hoàn hảo cho khách hàng, quán triệt sâu sắc phương châm,
“Luôn mang đến cho khách hàng sự thành đạt” là trách nhiệm và nghĩa vụ của ngân hàng,
và cũng là tôn chỉ của VCB Bắc Ninh.
Chi nhánh NHNT Bắc Ninh xác định chiến lược phát triển tập trung vào các nội dung
sau:
- Tiếp tục đổi mới và hiện đại hóa toàn diện mọi mặt hoạt động, bắt kịp với trình độ
khu vực và thế giới.
- Tranh thủ thời cơ, phát huy lợi thế sẵn có của Ngân hàng để mở rộng lĩnh vực hoạt
động một cách hiệu quả theo cả chiều sau và chiều rộng
Về hoạt động cho vay, VCB Bắc Ninh đã định hướng:
- Duy trì và phát huy các biện pháp huy động vốn hữu hiệu, có khả năng cạnh tranh
cao nhằm thu hút nguồn vốn nhàn rỗi trong dân cư và các doanh nghiệp, củng cố uy tín của
Ngân hàng trên địa bàn, trong nước và nước ngoài để tranh thủ tiếp nhận được nguồn vốn
ủy thác của Nhà nước và các tổ chức nước ngoài.
- Hoạt động tín dụng đảm bảo tăng trưởng (tốc dộ tăng trưởng tín dụng phù hợp với
tốc độ phát triển kinh tế của đất nước và nhu cầu vốn của nền kinh tế, tránh tình trạng phát
triển quá nóng về tín dụng); an toàn (căn cứ vào những ngành có môi trường đầu tư thuận
lợi, có dự án khả thi và hiệu quả); hiệu quả (căn cứ vào khả năng an toàn vốn và hiệu quả
kinh tế xã hội của dự án).
- Dành lượng vốn lớn để cung cấp tín dụng cho các doanh nghiệp quốc doanh, các tập
đoàn kinh tế của nhà nước, các dự án có tầm cỡ quốc gia và lĩn vực sản xuất kinh doanh
xuất nhập khẩu. Mở rộng tín dụng đi liền với củng cố và nâng cao hiệu quả, chất lượng tín
dụng, đảm bảo khả năng thu hồi vốn giảm tỉ lệ nợ quá hạn, nợ khó đòi xuống tỷ lệ cho
phép.

Về công tác thẩm định tài chính:
- Thẩm định tài chính dự án đầu tư phải đứng trên quan điểm của người cho vay để
xem xét tính khả thi, hiệu quả của dự án, nhận thức rõ lợi ích của ngân hàng gắn bó chặt
chễ lợi ích của dự án.
- Phát huy từ tình hình thực tiễn trong ngành và phục vụ cho hoạt động cho vay của
Chi nhánh trong từng giai đoạn.
- Công tác thẩm định tài chính dự án đầu tư phải được quán triệt trong toàn hệ thống
không chỉ các cán bộ trực tiếp thực hiện thẩm định mà có cả các bộ phận khác với những
mức độ yêu cầu cho công việc khác nhau.
- Thẩm định tài chính của dự án phải được tiến hành thường xuyên liên tục với tất cả
các dự án xin vay với cả 3 giai đoạn trước và trong khi cho vay.
• Một số chỉ tiêu tài chính đặt ra năm 2010:
1/ Tổng tài sản: 71.037 tỷ, tăng trưởng 17%.
2/ Tổng nguồn vốn huy động: 1.697 tỷ, tăng trưởng 23.5%.
3/ Thu dịch vụ ròng: 104 tỷ, tăng trưởng 58%.
4/ Chênh lệch thu chi trước trích DPRR: 105 tỷ.
5/ Tỷ lệ nợ xấu: <=2,5%.
6/ Tỷ trọng dư nợ bán lẻ trong dư nợ: 19%
1.2. Định hướng trong công tác thẩm định tài chính dự án
Công tác thẩm định tài chính dự án đầu tư của Ngân hàng phải đứng trên
góc độ của người cho vay của Ngân hàng trong từng giai đoạn.
Công tác thẩm định dự án phải xuất phát từ tình hình thực tiễn trong hoạt
ngành và nhằm phục vụ hoạt động cho vay của ngân hàng trong từng giai đoạn.
Công tác thẩm định tài chính dự án đầu tư phải được phổ cập hóa trong toàn
hệ thống với tất cả các cán bộ làm nhiệm vụ ở các bộ phận khác nhau, với những
yêu cầu đòi hỏi khác nhau.
Công tác thẩm định tài chính dự án đầu tư phải được tiến hành thường
xuyên,liên tục,toàn diện đối với tất cả các dự án xin vay trong quá trình cho vay từ
xem xét dự án cho đến giai ngân, thu nợ, thu lãi.
Công tác thẩm định tài chính dự án đầu tư tại ngân hàng phải được tiến

hành theo một quy trình khoa học,hiện đại sát với tình hình thực tế và phù hợp với
nghiệp vụ ngân hàng.
Công tác thẩm định tài chính dự án đầu tư phải được xây dựng theo hướng
đặc thù cho hoạt động cho vay của ngân hàng,duy trì phát triển thành một thế
mạnh trong kinh doanh thương trường.
Công tác thẩm định phải phát huy vai trò tham mưu cho lãnh đạo để có
những biện pháp tổ chức ,chỉ đạo điều hành cụ thể trong việc quyết định các
khoản vay.
Công tác thẩm định tài chính dự án đầu tư đòi hỏi tính chủ động, năng lực
sáng tạo.khả năng phân tích, tổng hợp và phải thường xuyên được tổng kết, rút
ra kinh nghiệm, bài học để hoàn thiện và phát triển.
2. Giải pháp hoàn thiện công tác thẩm định tài chính dự án tại VCB Bắc Ninh
2.1. Hoàn thiện phương pháp và nội dung thẩm định dự án một cách hợp lý,
khoa học và hiệu quả nhất.
2.1.1. Về phương pháp thẩm định
Việc lựa chọn phương pháp thẩm định dự án đầu tư đóng vai trò quyết định đến chất
lượng thẩm định tài chính dự án đầu tư. Do vậy ngân hàng phải luôn có sự thay đổi, có
những phương pháp thẩm định mới, hiện đại trên cơ sở tham khảo học hỏi các ngân hàng
khác tiến bộ trong nước và quốc tế. Các phương phấp thẩm định có rất nhiều và đa dạng,
tuy nhiên việc vận dụng vào từng dự án như thế nào còn tùy thuộc vào sự linh hoạt của
từng cán bộ thẩm định và điều đó cần được ban quản trị Ngân hàng quan tâm đúng mực
hơn nữa.
NHNT Bắc Ninh cần đa dạng hóa phương pháp thẩm định hơn nữa. Công tác thẩm
định cần tiến hành thường xuyên, liên tục, toàn diện đối với tất cả dự án xin vay, trong cả
quá trình cho vay từ khi xem xét dự án đến khi phát vốn và thu nợ lãi. Dự án đầu tư đa
phần là các dự án mang tính dài hạn, trong quá trình dự án hoạt động có thể xảy ra nhiều
biến cố. Do vậy muốn chất lượng khoản cho vay được tốt thì cán bộ thẩm định phải không
ngừng đánh giá, tổ chức theo dõi dự án một cách khoa học hiệu quả, tránh tình trạng lơi là
của cán bộ thẩm định. Phải có quy chế cụ thể về việc thẩm định trong quá trình cho vay
của các dự án. Các cán bộ phải có báo cáo về tình hình dự án một cách thường xuyên và cụ

thể. Hàng tháng tổ chức buổi họp bàn xem xét về các dự án đang trong quá trình hoạt động
và đề xuất giải pháp với những dự án có dấu hiệu không tốt. Tiến hành linh hoạt thay đổi
cách thức kiểm soát theo dõi khoản vay tùy thuộc vào tình hình, ví dụ việc theo dõi thẩm
định trong thời kỳ kình tế suy thoái hiện nay phải được tiến hành khác với thời kỳ nền kinh
tế tăng trưởng . Trong thời kỳ hiện nay nên chú trọng đầu tư hơn đến việc thẩm định các
giải pháp của các dự án khi đối mặt với suy thoái kinh tế. Tổ chức rút kinh nghiệm thường
xuyên từ các dự án đã tiến hành thanh lý để tìm ra trọng tâm khi quản lý các khoản cho
vay.
Đối với mỗi phương pháp, cần chi tiết hóa các bước. Mỗi bước thẩm định cần áp
dụng theo phương pháp nào đạt hiệu quả nhất. Sau đó tìm ra mối quan hệ giữa các chỉ tiêu
cũng như nguyên nhân gây ra sự khác biệt với những dự án tương tự hay với chuẩn của
ngành, lĩnh vực.
• Ví dụ: khi phân tích rủi ro của dự án ta thường dùng phương pháp dự báo và phương pháp
phân tích độ nhạy. Dự án đầu tư nào cũng chứa đựng rủi ro, khi phân tích nhận định được
các yếu tố rủi ro giúp chủ đầu tư cũng như cán bộ thẩm định tìm ra biện pháp giảm thiểu,
hạn chế rủi ro. Hoặc khi thẩm định tổng vốn đầu tư, cơ cấu nguồn vốn đầu tư thì hay áp
dụng phương pháp so sánh, đối chiếu các chỉ tiêu của ngành, lĩnh vực, dự án tương tự…
Cần áp dụng, so sánh nhiều hơn với các chuẩn của khu vực và quốc tế.
Kết hợp các phương pháp nhiều hơn để có thể có một kết luận cho mỗi dự án mang
tính thuyết phục.
2.1.2. Về nội dung thẩm định
Nội dung thẩm định cần hoàn thiện ở những mặt sau:
- Thẩm định tổng vốn đầu tư và nguồn tài trợ:
Trong tính toán tổng vốn đầu tư của dự án, cán bộ thẩm định của ngân hàng
thường chỉ để ý đến đơn giá do chủ đầu tư đưa ra mà ít có sự so sánh với giá thị
trường. Do đó, nên xem xét kỹ về các số liệu giá cả thiết bị, đơn giá nguyên vật
liệu tính cho tài sản lưu động ròng…có sát với thị trường không. Chi nhánh nên
xây dựng thành một khung giá với những dự án có tài sản cố định và tài sản lưu
động tương đối giống nhau để rút ngắn được thời gian tính toán cho cán bộ thẩm
định. Bên cạnh đó phải thường xuyên cập nhật thông tin thị trường để khung giá

đặt ra luôn sát với thị trường. Các biến động về lạm phát hay tỷ giá hối đoái cũng
cần được tình đến để ước lượng khoảng dự phòng phù hợp. VCB Bắc Ninh cũng
cần có sự so sánh đối chiếu giữa những dự án thuộc cũng lĩnh vực, loại hình
được thực hiện bởi các công ty khác để tăng tính khách quan trong tính vốn đầu
tư.
Về phía nguồn tài trợ, Ngân hàng cần xác định được các nguồn tài trợ và vị
trí của từng nguồn tài trợ đối với dự án. VCB Bắc Ninh cần phải thận trọng trong
khi ra quyết định cho vay nếu xét trong trường hợp dự án không thành công mà
ngân hàng chỉ được trả nợ sau khi các nguồn khác được thanh toán. Vốn chủ đầu
tư đóng góp trong dự án cần đặc biệt quan tâm độ trách nhiệm của chủ đầu tư có
không chỉ là tấm đệm an toàn cho dự án mà còn có ảnh hưởng đến thái độ trách
nhiệm của chủ đầu tư trong thực hiện dự án. Vốn của chủ đầu tư nên quy định
phải trên một tỷ lệ nhất định trong tổng vốn đầu tư. Qua đó, chi nhánh có thể giảm
thiểu rủi ro với khoản cho vay, tránh được những tổn thất.
Với các nguồn khác, ngân hàng phải xem xét tính khả thi và chắc chắn của
từng nguồn, đảm bảo là quá trình thực hiện dự án không bị đình trệ vì thiếu vốn.
- Thẩm định dòng tiền của dự án:
Một trong những yếu tố quyết đinh tới tính chính xác của NPV cũng như các
chỉ tiêu tài chính khác là việc tính toán dòng tiền chênh lệch chính xác. Muốn vậy
cần phải tính chính xác các yếu tố doanh thu chi phí từng năm của dự án cũng
như thời điểm xuất hiện các dòng doanh thu, chi phí đó.
Chi nhánh cần phải xác định được rõ ràng mọi nguồn tạo ra doanh thu cho
dự án khi tính toán doanh thu của dự án, bao gồm: doanh thu từ sản phẩm chính,
doanh thù từ sản phẩm phụ…chác tính toán một cách khái quát. Phải xem xét cẩn
thận đến đơn giá của sản phẩm do chủ đầu tư đưa ra: có hợp lý không, có tính
cạnh tranh trên thị trương không băng việc so sánh với các sản phẩm cùng loại
trên thị trường, đặc biệt các sản phẩm nhập khẩu từ nước ngoài.
Bên cạnh đó, chi nhánh cần chú ý tới chi phí khấu hao và chi phí trả lãi khi
tính chi phí của dự án. Cán bộ thẩm định cần xem xét phương pháp khấu hao
được áp dụng có hợp lý và hợp pháp không; tổng mức khấu hao của các năm có

bằng nguyên giá hay không và tính cả các khấu hao của các thiết bị của doanh
nghiệp. Chính sách khấu hao của doanh nghiệp có phù hợp với quy định của luật
pháp hay không. Chi nhánh cần xây dựng một danh mục những tài sản cố định và
tỷ lệ khấu hao hợp lý tương ứng với mỗi tài sản đó tạo điều kiện cho các cán bộ
thẩm định đối chiếu khi tiến hành thẩm định. Đối với chi phí trả lãi cần xem xét
thận trọng trong trường hợp dự án đi vay theo lãi suất biến đổi.
Một vấn đề nữa cần chú ý khi tính toán dòng tiền của dự án là phải tính tới
chi phí cơ hội vì hiện nay chi phí này vẫn chưa được Chi nhánh đưa vào khi tính
toán thẩm định dòng tiền.
- Thẩm định lãi suất chiết khấu:
Ngân hàng hiện nay đang lấy lãi suất cho vay trung và dài hạn cộng với một
phần bù rủi ro nhất định làm lãi suất chiết khấu. Đây là cách tính tương đối đơn
giản so với việc phải tính chi phí vốn trung bình của dự án. Tuy nhiên cần tính xem
phần bù rủi ro được cộng thêm bao nhiêu là hợp lý và với mỗi dự án khác nhau
thuộc các lĩnh vực khác nhau thì phần bù rủi ro cũng phải khác nhau. Do đó, cần
xây dựng một phương pháp xác định lãi suất chiết khấu một cách hợp lý.