Tải Giáo án môn Vật lý lớp 10 bài 20 - Lực hướng tâm

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>LỰC HƯỚNG TÂM</b>

<b>I. MỤC TIÊU HỌC SINH CẦN ĐẠT ĐƯỢC :</b>
<b>1. Về kiến thức:</b>

- Phát biểu được định nghĩa và viết được biểu thức tính lực hướng tâm

- Nhận biết được chuyển động li tâm, nêu được một vài ví dụ về chuyển động li
tâm là có lợi hoặc có hại

<b>2. Về kỹ năng:</b>

- Giải thích được vai trò của lực hướng tâm trong chuyển động tròn của các vật.
- Chỉ ra được lực hướng tâm trong một số trường hợp đơn giản.

- Giải thích được sự chuyển động văng ra khỏi quĩ đạo tròn của một số vật.
<b>II. CHUẨN BỊ:</b>

<b>Giáo viên: </b>

- Một vài hình vẽ miêu tả tác dụng của lực hướng tâm.
- Một vật nặng buộc chặt vào đầu một sợi dây.

- Một đĩa quay đặt nằm ngang một vật nặng để đặt lên trên đĩa quay đó.
<b> Học sinh: </b>

- Ôn lại kiến thức về định luật II, III Niu tơn, chuyển động tròn đều và lực
hướng tâm

<b>III. TIẾN TRÌNH GIỜ HỌC:</b>
<b>1) Ổn định:</b>

<b>2) Kiểm tra: </b>

Lực ma sát trượt, xuất hiện khi nào, có độ lớn phụ thuộc vào những yếu tố nào,
được xác định bằng công thức nào? Ma sát có lợi hay có hại, cho ví dụ?

<b>3)Hoạt động dạy – học:</b>

<i>Ho t ng 1: Nh c l i ki n th c c :<b>ạ độ</b></i> <i><b>ắ ạ</b></i> <i><b>ế</b></i> <i><b>ứ ũ</b></i>

<b>Nội dung và mục tiêu hs cần</b>
<b>đạt được</b>

<b>Hoạt động của HS</b> <b>Trợ giúp của GV</b>
Là chuyển động có quỹ đạo là

đường trịn, có tốc độ trung bình
là như nhau trên mỗi cung trịn.
Gia tốc trong chuyển động trịn
đều có chiều ln hướng vào
tâm của quĩ đạo.

Thế nào là chuyển động tròn
đều?

Gia tốc trong chuyển động
trịn đều có đặc điểm như thế
nào?

Từ định luật II Niu-tơn, ta
thấy rằng một vật trong chuyển

động trịn đều phải có một hợp
lực tác dụng lên vật và hướng
vào tâm vịng trịn.

Vậy lực đó có tên gọi là gì?
Được tính bằng cơng thức nào?
<i><b>Hoạt động 2: Tiếp thu lực hướng tâm và viết công thức lực hướng tâm.</b></i>

<b>Nội dung và mục tiêu hs cần</b>

<b>đạt được</b> <b>Hoạt động của HS</b> <b>Trợ giúp của GV</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>1) Định nghĩa:</b>

Lực (hay hợp của các lực)
tác dụng vào một vật chuyển
động tròn đều và gây ra cho vật
gia tốc hướng tâm gọi là lực
hướng tâm.

vào đầu dây.

Phải kéo dây về phía nào để giữ
cho vật chuyển động trịn? Khi
bng tay thì vật chuyển động
như thế nào?

<i><b>Hoạt động 3: Phân tích một số ví dụ về lực hướng tâm</b><b>.</b></i>
<b>Nội dung và mục tiêu hs cần</b>

<b>đạt được</b>

<b>Hoạt động của HS</b> <b>Trợ giúp của GV</b>
<b>3)Ví dụ:</b>

<b>a. Lực hấp dẫn giữa Trái </b>
Đất và vệ tinh nhân tạo đóng vai
trò là lực hướng tâm giữ cho vệ
tinh chuyển động tròn đều
quanh Trái Đất.

<b>b. Lực ma sát nghỉ đóng </b>
vai trị là lực hướng tâm giữ vật
chuyển động tròn đều trên bàn
quay.

<b>c. Ở những đoạn đường cong </b>
người ta làm nghiêng để trọng
lực ⃗<i>_P</i> _{của vật và phản lực}

⃗<i>_N</i> _{của mặt đường có hợp lực}
hướng vào tâm quỹ đạo giúp xe
chuyển động được dễ dàng

Lực hấp dẫn.

Có 4 lực: trọng lực, phản lực,
lực ma sát nghỉ. Hợp lực là lực
ma sát nghỉ.

HS tìm hợp lực. Hợp lực hướng
vào tâm quĩ đạo giúp xe chuyển
động dễ dàng.

Lực hấp dẫn.

Có 4 lực: trọng lực, phản lực,
lực ma sát nghỉ. Hợp lực là lực
ma sát nghỉ.

HS tìm hợp lực. Hợp lực hướng
vào tâm quĩ đạo giúp xe chuyển
động dễ dàng.

<i><b>Hoạt động 4: Tìm hiểu về chuyển động li tâm</b></i>
<b>Nội dung và mục tiêu hs cần</b>

<b>đạt được</b> <b>Hoạt động của HS</b> <b>Trợ giúp của GV</b>

<b>II.Chuyển động li tâm:</b>

Khi lực ma sát nghỉ cực đại
không đủ lớn để đóng vai trị là
lực hướng tâm cần thiết

(Fmsn(max< m2_{r) thì vật sẽ}
bị trượt ra xa tâm quay, rồi văng
ra khỏi bàn quay theo phương
tiếp tuyến với quĩ đạo, gọi là
chuyển động li tâm

.

HS quan sát TN.

Tại vì khi đó lực ma sát nghỉ
cực đại khơng đủ lớn để vai trị
là lực hướng tâm.

HS thảo luận nhóm:

Giáo viên làm lại thí nghiệm
với đĩa quay:

Tại sao khi đĩa quay nhanh thì
đến một lúc nào đó vật bị văng
ra ngồi?

Chuyển động của vật bị văng
ra gọi là chuyển động li tâm.

</div>

<!--links-->
Tài liệu giao an mon dia ly lop 10

• 66
• 1
• 4