Ôn tập chủ đề GDCD 9

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (106.2 KB, 8 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KIẾN XƯƠNG
TRƯỜNG THCS QUANG TRUNG

GV THỰC HIỆN: NGUYỄN THỊ QUỲNH
CHỦ ĐỀ:

ÔN TẬP CÁC QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA CÔNG DÂN TRONG ĐỜI SỐNG
 MÔN : GIÁO DỤC CÔNG DÂN LỚP 9

A. MỤC TIÊU CỦA CHỦ ĐỀ:
1. Kiến thức:

- Hiểu được các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong hôn nhân, quyền tự do
kinh doanh và nghĩa vụ đóng thuế, quyền và nghĩa vụ lao động của công dân.

2. Kỹ năng:

- Biết phân biệt, đánh giá những hành vi đúng pháp luật và trái pháp luật
3. Thái độ:

- Ủng hộ chủ trương của nhà nước và quy định của pháp luật trong thực hiện các quyền
và nghĩa vụ của công dân trong đời sống.

- Biết phê phán những hành vi trái pháp luật.
4. Năng lực hình thành:

- Năng lực tự học, tự giải quyết vấn đề, hợp tác làm việc nhóm
- Năng lực giao tiếp, năng lực đánh giá người khác

- Năng lực tư duy, tổng hợp...

B. NỘI DUNG HỌC TẬP CỦA CHỦ ĐỀ
I. Lý thuyết

1/ Quyền và nghĩa vụ lao động của cơng dân

a/ Khái niệm: Lao động là hoạt động có mục đích của con người nhằm tạo ra của cải, 
vật chất và các giá trị tinh thần cho xã hội.

b/ Quyền và nghĩa vụ lao động của công dân.

- Quyền lao động: Mọi cơng dân có quyền làm việc, có quyền sử dụng sức lao động của
mình để học nghề, tìm kiếm việc làm, lựa chọn nghề nghiệp có ích cho xã hội đem lại
thu nhập cho bản thân.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

c/ Hợp đồng lao động

- Khái niệm: Hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng
lao động về việc làm có trả cơng, điều kiện lao động, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên
trong quan hệ lao động.

- Nguyên tắc: Thỏa thuận tự nguyện, bình đẳng.
- Nội dung:

+ Công việc phải làm, thời gian, địa điểm.
+ Tiền lương, tiền công, phụ cấp.

+ Các điều kiện bảo hiểm lao động, bảo hộ lao động.

d/ Quy định của bộ luật lao động đối với trẻ chưa thành niên.
- Cấm trẻ em chưa đủ 15 tuổi vào làm việc.

- Cấm sử dụng người dưới 18 tuổi làm việc nặng nhọc, nguy hiểm, tiếp xúc với chất độc
hại.

- Cấm lạm dụng, cưỡng bức, ngược đãi người lao động.
e/ Trách nhiệm của bản thân.

- Tuyên truyền, vận động gia đình, xã hội thực hiện quyền và nghĩa vụ lao động của
cơng dân.

- Góp phần đấu tranh những hiện tượng sai trái, trái pháp luật trong việc thực hiện
quyền và nghĩa vụ lao động của công dân.

2/ Quyền và nghĩa vụ của công dân trong hôn nhân
a/ Hôn nhân là gì?

- Hơn nhân là sự kết hợp một nam và một nữ trên nguyên tắc tự nguyện, bình đẳng
được pháp luật thừa nhận.

b/ Ý nghĩa của tình yêu chân chính đối với hơn nhân
- Cơ sở quan trọng của hôn nhân.

- Chung sống lâu dài và xây dựng gia đình hịa hợp – hạnh phúc.
c/ Những quy định của pháp luật nước ta về hôn nhân.

*. Những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân ở VN hiện nay:

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

- Hôn nhân giữa công dân Việt Nam thuộc các dân tộc, các tôn giáo, giữa người theo
tôn giáo với người không theo tôn giáo, giữa cơng dân Việt Nam với người nước ngồi
được tôn trọng và được pháp luật bảo vệ.

- Vợ chồng có nghĩa vụ thực hiện chính sách dân số và kế hoạch hố gia đình.
*. Quyền nghĩa vụ cơ bản của công dân trong hôn nhân.

- Được kết hôn: Nam và từ 20 tuổi trở lên, nữ từ 18 tuổi trở lên ;Nam nữ tự nguyện.
- Cấm kết hơn trong những trường hợp

+ Người đang có vợ hoặc chồng
+ Người mất năng lực hành vi dân sự.

+ Giữa những người cùng dòng máu về trực hệ
+ Giữa cha mẹ nuôi với con nuôi

+ Giữa những người cùng giới tính
*. Quy định của quan hệ vợ chồng:
- Vợ chồng bình đẳng

- Vợ chồng có quyền và nghĩa vụ ngang nhau về mọi mặt trong gia đình.
- Vợ chồng phải tơn trọng danh dự, nhân phẩm và nghề nghiệp của nhau.
d/ Trách nhiệm của cơng dân:

- Thận trọng, nghiêm túc trong tình u hôn nhân
- Tôn trọng pháp luật về hôn nhân.

- Đối với HS: Đánh giá đúng bản thân, hiểu nội dung ý nghĩa luật hơn nhân gia đình.
Thực hiện đúng trách nhiệm của mình với bản thân, gia đình và xã hội.

3/ Quyền tự do kinh doanh và nghĩa vụ đóng thuế

a/ Kinh doanh: Là hoạt động sản xuất, dịch vụ và trao đổi hàng hóa.

b/ Quyền tự do kinh doanh: là quyền của cơng dân lựa chọn hình thức tổ chức kinh tế,
ngành nghề và quy mô kinh doanh.

c/ Thuế: Là khoản thu nhập bắt buộc mà công dân tổ chức kinh tế có nghĩa vụ nộp vào 
ngân sách nhà nước.

d/ Ý nghĩa

- Ổn định thị trường.

- Điều chỉnh cơ cấu kinh tế

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

e/ Trách nhiệm:

- Tuyên truyền, vận động gia đình, xã hội thực hiện quyền và nghĩa vụ về kinh doanh và
thuế.

- Đấu tranh với những hiện tượng tiêu cực trong kinh doanh và thuế.
II. Luyện tập.

Bài tập 1: Xử lý tình huống sau

a/ Hà 16 tuổi học dở dang lớp 10/12, vì gia đình khó khăn nên em xin đi làm ở một xí
nghiệp nhà nước.

Hỏi: Hà có được tuyển vào biên chế nhà nước khơng?

b/ Hiện nay, tình trạng trẻ em lang thang cơ nhỡ rất nhiều ở các đô thị, thành phố lớn.
Các em làm rất nhiều việc để kiếm sống, kể cả tham gia các tệ nạn xã hội.

Hỏi: Em có thể đóng góp những giải pháp nào?
Đáp án:

a/ Hà không được tuyển vào biên chế nhà nước vì lí do: tuổi, nghề nghiệp, bằng cấp...
b/ Gia đình, nhà trường và xã hội cùng hợp tác để khắc phục khó khăn; ban thân các bạn
phải nỗ lực; có nhiều hoạt động thu hút các em tham gia.

Bài tập 2: Em đồng ý với những ý kiến nào sau đây ? Giải thích vì sao em đồng ý hoặc
không đồng ý.

a) Kết hôn khi nam, nữ đủ 18 tuổi trở lên ;

b) Cha mẹ có quyền quyết định về hôn nhân của con ;

c) Lấy vợ, lấy chồng là việc của đơi nam nữ, khơng ai có quyền can thiệp ;
d) Kết hôn do nam nữ tự nguyện quyết định, trên cơ sở tình u chân chính ;
đ) Kết hôn khi nam từ đủ 20 tuổi, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên ;

e) Trong gia đình, người chồng là người quyết định mọi việc ;

g) Cha mẹ có quyền và nghĩa vụ hướng dẫn cho con trong việc chọn bạn đời ;
h) Không nên yêu sớm vì có thể sẽ dẫn đến kết hơn sớm ;

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

k) Gia đình chỉ có hạnh phúc khi được xây dựng trên cơ sở tình u chân chính ;
l) Lấy vợ, lấy chồng con nhà giàu mới có hạnh phúc ;

m) Nếu vợ chồng bình đẳng thì sẽ khơng có trật tự trong gia đình.

Đáp án: Em đồng ý với những ý kiến: (d), (đ), (g), (h), (i), (k) vì những ý kiến đó dựa

trên quan điểm của một tình u chân chính. Trách nhiệm tình cảm của mỗi người trong
gia đình và thực hiện vấn đề hôn nhân đúng pháp luật quy định.

Bài tập 3: Để trớ thành người lao động tốt, cơng dân có ích cho xã hội, ngay từ giờ em 
cần phải làm gì ?

Đáp án: Để trở thành người lao động tốt, cơng dân có ích cho xã hội, ngay từ bây giờ
em phải ra sức học tập, tu dưỡng đạo đức, sống lành mạnh, rèn luyện toàn diện để chuẩn
vị hành trang bước vào đời.

Bài tập 4: Hãy kể tên một số hoạt động kinh doanh mà em biết?

Đáp án: Dịch vụ cắt tóc, trang điểm cơ dâu, bn bán tạp hóa, sản xuất phân bón...
Bài tập 5: Em đồng ý hoặc không đồng ý với những ý kiến nào sau đây ? Hãy giải thích
vì sao em đồng ý hoặc không đồng ý.

a) Kinh doanh là quyền tự do của mỗi người, khơng ai có quyền can thiệp ;
b) Cơng dân có quyền tự do kinh doanh bất cứ nghề gì, hàng gì ;

c) Kinh doanh phải theo đúng quy định của pháp luật;
d) Bn bán nhỏ thì khơng cần phải kê khai ;

đ) Đóng thuế là góp phần xây dựng đất nước ;

e) Buôn bán phải theo đúng số lượng và mặt hàng đã kê khai.
Đáp án

- Em đồng ý với ý kiến: (c), (đ), (e)

Bởi vì những ý kiến đó là thực hiện đúng những quy định của pháp luật về quyền tự do

kinh doanh của cơng dân và nghĩa vụ đóng thuế mà pháp luật quy định.

- Em không đồng ý với ý kiến: (a), (b), (d)

Bởi vì cơng dân khơng được phép kinh doanh những mặt hàng Nhà nước cấm; dù buôn
bán nhỏ cũng phải đăng kí kinh doanh theo quy định của Nhà nước.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Lời giải:

- Hậu quả đôi với người tảo hôn: Lấy vợ, lấy chồng sớm, sức khoẻ khơng đảm bảo, phải
sống xa gia đình, khơng có người chăm sóc, chưa đủ khả năng lo cho cuộc sống của
mình và con cái, hạnh phúc dễ tan vỡ.

- Đối với gia đình: Gánh nặng cho gia đình.

- Đối với cộng đồng: Hiện tượng tảo hôn là vi phạm pháp luật về hôn nhân, ảnh hưởng
xấu đến cộng đồng.

III. Kiểm tra chủ đề

Bài 1: Theo em, trong các ý kiến dưới đây, ý kiến nào đúng ? Vì sao ?
a) Trẻ em có quyền học tập, vui chơi giải trí và khơng phải làm gì ;
b) Con cái có nghĩa vụ giúp đỡ cha mẹ các cơng việc trong gia đình ;
c) Trẻ em cần lao động kiếm tiền, góp phần ni dưỡng gia đình ;
d) Học nhiều cũng chẳng để làm gì, cứ làm ra nhiều tiền là tốt nhất ;
đ) Tuổi nhỏ làm việc nhỏ, tuỳ theo sức của mình ;

e) Trẻ em có quyền được chăm sóc, ni dạy nên khơng phải tham gia lao động.
Bài 2: Xử lý Tình huống:

a/ Hịa bị gia đình ép gả cho gia đình giàu có khi mới 16 tuổi.

b/Lan và Tuấn yêu nhau, kết hôn khi cả 2 vừa tốt nghiệp trung học phổ thông, không đỗ
Đại học và khơng có việc làm.

c/Khi lấy anh Phú, chị Hoà đang là giáo viên tiểu học. Lấy nhau một thời gian thì anh
Phú được cử làm phụ trách trạm bơm nước của xã nên khơng có thời gian chăm lo công
việc đồng áng. Anh nghe theo bố mẹ, bắt chị Hoà phải bỏ nghề dạy học để về làm
ruộng. Chị Hồ khơng đồng ý thì anh Phú doạ sẽ li hơn với chị.

Căn cứ vào quy định của pháp luật về hôn nhân, em hãy nêu nhận xét của mình về việc
làm của anh Phú.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Em có tán thành quan niệm đó khơng ? Vì sao ?

Bài 4: Trong giấy phép kinh doanh của bà H có 8 loại hàng, nhưng Ban quản lý thị 
trường kiểm tra thấy trong cửa hàng của bà có bán tới 12 loại hàng. Theo em, bà H có vi
phạm quy định về kinh doanh khơng? Nếu có thì đó là vi phạm gì?

Quang Trung, ngày 18 tháng 2 năm 2020
Người xây dựng

Nguyễn Thị Quỳnh

KÝ DUYỆT CỦA TỔ KÝ DUYỆT CỦA BGH

Tổ trưởng Phó hiệu trưởng

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8></div>