CHOÁNG CHẤN THƯƠNG (NGOẠI BỆNH lý)

TRAUMATIC SHOCK


I. Định nghĩa:
Rối loạn vi tuần cơ thể, biểu hiện: nhịp tim
nhanh; giảm cung lượng tim; áp lực tĩnh mạch
trung ương thấp; kháng lực tuần hoàn mao
quản ngoại vi tăng


II. NGUYÊN NHÂN:
 Mất máu,mất dịch (giảm thể tích tuần hồn)
 Đau đớn (do tổn thương mơ mềm, gãy xương)
 cơ thể mất nhiệt ở môi trường lạnh


III. PHÂN ĐỘ: CHIA LÀM 4 ĐỘ

 ĐỘ I: lượng máu mất # 750ml, huyết áp bình
thường, mạch < 100l/p, lượng nước tiểu bình thường
40ml/giờ nhấp nháy đầu móng hồng nhanh<2giây
 ĐỘ II: lượng máu mất # 1000ml-1250ml, huyết áp
tối đa giảm nhẹ, mạch 100 -110 lần/1p, lượng nước
tiểu bình thường 40ml/giờ, nhấp nháy đầu móng tay
hơi kéo dài,niêm mạc hồng nhạt, tốt mồ hơi


 ĐỘ III: lượng máu mất 1500ml - 1800ml, huyết
áp tụt và kẹp, mạch 120lần/1p,nước tiểu giảm
< 30ml/giờ, nhấp nháy đầu móng kéo
dài>2giây,niêm mạc nhợt da xanh lạnh, tâm

thần lơ mơ mê sản
 ĐỘ IV: lượng máu mất >2000ml, huyết áp
khơng đo được, mạch nhanh khó bắt, thở 3040 lần/1p,các đầu chi lạnh, tri giác lơ, hôn mê


IV. TIÊN LƯỢNG SỐ LƯỢNG MÁU MẤT
Dấu hiệu toàn thân
xương nào gãy (ví dụ: xương đùi mất: 500ml750ml, xương chậu: 1000ml-1500ml).
lâm sàng: mạch nhanh, huyết áp tụt…


Nước tiểu giảm:BT=40ml/giờ
Áp lực tĩnh mạch trung ương giảm (cvp)<8cm
H2O
 Xét nghiệm cận lâm sàng:
Công thức máu, hct , ure, creatinine, đường
huyết, X quang


V. THEO DÕI&ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐiỀU TRỊ
Mạch bình thường < 90lần/1phút
Huyết áp ổn định
Nước tiểu bình thường 30-40ml/giờ
Nhấp nháy đầu ngón tay (Capillary Blanch
Test) hồng lại bình thường < 2giây
Hơ hấp bình thường 14-20 lần/1phút


VI. ĐIỀU TRỊ
 Bảo đảm thơng khí tốt, cho thở oxy

 Đo độ bảo hòa oxy SaO2
 Bảo đảm tuần hoàn truyền 2 đường truyền


 Dịch truyền:
Độ 1&2: chỉ dùng NaCl 0,9%, Lactatringer.
Độ 3&4: dung dịch điện giải và máu (truyền máu khi
hct<30%).
Thể tích và tốc độ dịch truyền (theo Bolus ):
 1000ml-2000ml đối với người lớn
 20ml/kg ở trẻ con


Tốc độ truyền càng nhanh càng tốt (trong vòng 1520phút)
Nguyên tắc 1/3 (1máu mất bù bằng3 dịch).
 Nếu dùng 10 đơn vị máu cần cho thêm 2 ống
calciumclorua và truyền 1đơn vị tiểu cầu.
 Nếu bù dịch truyền và máu đã đủ mà huyết áp
không lên nên dùng thuốc vận mạch (Dopamim,
Corticoid) vai trị khơng rõ trong điều trị shock chấn
thương


 Giảm đau:
Gây tê ổ gãy của xương, phong bế ổ gãy, cố
định xương gãy, dùng thuốc giảm đau nếu loại
trừ được các thương tổn khác
 Dùng kháng sinh dự phòng nếu là gãy xương
hở
 Dùng S.A.T