Đáp án HSG Ngữ Văn lớp 9 cấp huyện Krông Ana, Đắk Lắk 2014-2015 - Học Toàn Tập

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

2
<b> PHỊNG GD&ĐT KRƠNG ANA </b> <b>KỲ THI HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN </b>

<b>KHOÁ NGÀY 09/02/2015 </b>
<b>Môn: Ngữ văn 9 </b>
Thời gian làm bài: 150 phút
<b>HƯỚNG DẪN CHẤM </b>

<b>Câu 1: (4 điểm) </b>

1. Em có nhận xét gì về hai từ “thẳng” và “cong” trong bài thơ ?
+ Từ “thẳng” và “cong” có hai lớp nghĩa:

- Chuyện cái lưng lúc trẻ và lúc già của ông (lớp nghĩa thực). (0,5 điểm)

- Nói về lối sống đẹp, có khí phách (lớp nghĩa ẩn dụ): So sánh đối chiếu giữa lối
sống đẹp (thẳng lưng) và một lối sống thấp hèn (cong lưng). (1 điểm)

+ Từ “thẳng” và “cong” là cặp từ đối ý và đối thanh, được sử dụng trong bài thơ làm
tăng giá trị biểu đạt (gợi hình, gợi tả). (0,5 điểm)

2. Suy ngẫm của em về hai câu thơ cuối của bài thơ.

+ Học sinh viết bài văn ngắn dựa trên sự liên tưởng vừa đối lập, vừa thống nhất giữa
hai hình ảnh: (1 điểm) “Trước mặt ông là cái xe lăn

Trước mắt cháu: nước non nghìn dặm”

+ Khẳng định được quy luật phát triển của cuộc sống: “Tre già măng mọc” (1điểm)
<i> Lưu ý: Bài làm khoảng 20 dòng </i>

<b>Câu 2: (</b><i><b>6 điểm</b></i><b>) </b>
<b>1. Yêu cầu </b>

<b>1.1.</b><i><b> Về hình thức</b></i>:

Thí sinh có thể viết thành đoạn văn hoặc bài văn nghị luận văn học ngắn, diễn đạt
lưu lốt. Khơng mắc lỗi diễn đạt, dùng từ, chính tả.

<b>1.2.</b><i><b> Về nội dung</b></i>:

Bài viết có thể trình bày theo các cách khác nhau nhưng cơ bảnnêu được các ý sau:
<b> * Nêu được vai trò của chi tiết nghệ thuật trong truyện: (1 điểm) </b>
- Chi tiết là một trong những yếu tố nhỏ nhất tạo nên tác phẩm; để làm nên một
chi tiết nhỏ có giá trị địi hỏi nhà văn phải có sự thăng hoa về cảm hứng và tài năng
nghệ thuật.

- Nghệ thuật là một lĩnh vực đặc thù: Tầm vóc của người nghệ sỹ có thể được làm
nên từ những yếu tố nhỏ nhất. Nhà văn lớn có khả năng sáng tạo được những chi tiết
nhỏ nhưng giàu giá trị biểu đạt, góp phần đắc lực trong việc thể hiện chủ đề tư tưởng
của tác phẩm.

* Đánh giá giá trị của chi tiết “<i><b>vết thẹo”</b></i> trong truyện ngắn <i>Chiếc lược ngà</i> của Nhà

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

3
<i>+ Giá trị nghệ thuật: </i>

- Tạo sự hoàn chỉnh, chặt chẽ cho cốt truyện: Vết thẹo trên mặt ông Sáu là chi tiết
nghệ thuật đặc sắc, nối kết các tình tiết trong truyện, tạo nên nghệ thuật thắt nút, mở
nút bất ngờ, hợp lý: (1,5 điểm)

Ông Sáu trở về gia đình gặp con vì vết thẹo mà bé Thu không nhận cha.
Nhờ vết thẹo (khi được bà giải thích) mà Thu đã hiểu về cha mình và hối hận.
Thu nhận cha, yêu cha, yêu vết thẹo, không muốn chia tay cha.

- Tạo kịch tính, tăng sức hấp dẫn cho tác phẩm.(0,5 điểm)

+<i> Giá trị nội dung</i>: Từ chi tiết nhỏ nhưng góp phần thể hiện nội dung cốt truyện.
- <i>Vết thẹo </i>là chứng tích của chiến tranh: chiến tranh đã gây ra nỗi đau về thể xác và
tinh thần cho con người, nhiều gia đình phải chia cắt, ly tán..(1 điểm)

- <i>Vết thẹo</i> là bằng chứng hùng hồn để khẳng định: chiến tranh có thể hủy diệt tất
cả nhưng khơng thể hủy diệt được tình cảm con người (cụ thể tình cha con giữa Thu
và ông Sáu). (1 điểm)

- Từ <i>Vết thẹo</i> tôn thêm vẻ đẹp về tính cách của các nhân vật ông Sáu và Thu:
<b>(1điểm) </b>

Ông Sáu yêu nước, dũng cảm, dám chấp nhận hi sinh.

Bé Thu có cá tính mạnh mẽ, có tình u thương cha sâu sắc, mãnh liệt.
<b>Câu 3: (10 điểm) </b>

<b>a. Về kĩ năng: </b>

- Học sinh hiểu đúng yêu cầu đề bài, biết cách làm bài văn nghị luận văn học. Bố
cục rõ ràng, luận điểm khoa học, chặt chẽ, phép lập luận phù hợp.

- Lời văn chính xác, sinh động có cảm xúc.

- Khơng mắc lỗi chính tả, lỗi diễn đạt, dùng từ và đặt câu.

<b>b. Về kiến thức: </b>

- Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, có thể có những cảm nhận
riêng, miễn là phù hợp với yêu cầu của đề.

- Đảm bảo yêu cầu về kiến thức sau:
<b> * Mở bài: (1 điểm) </b>

+ Nêu được hiện thực của đất nước ta từ 1945 đến 1975 là hiện thực của các
cuộc kháng chiến vệ quốc vĩ đại và công cuộc xây dựng cuộc sống mới đi lên chủ
nghĩa xã hội. (0,25 điểm)

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

4
+ Hình ảnh người chiến sĩ và người lao động mới hòa quyện tạo nên vẻ đẹp của
con người Việt Nam. Và điều này đã làm nên hơi thở, sức sống mãnh liệt của văn
học thời kì 1945- 1975. (0,25 điểm)

* Thân bài: Chứng minh ( 8 điểm).

- Hình ảnh người chiến sĩ trong sự nghiệp bảo về tổ quốc: họ là những con
người ở mọi tầng lớp, lứa tuổi nổi bật với lịng u nước, ý chí quyết tâm chiến đấu
chống kẻ thù xâm lược, với tình đồng đội cao cả, sắt son, tinh thần lạc quan:

+ Họ là những con người ở mọi tầng lớp, lứa tuổi như: người nông dân mặc áo
lính (<i>Đồng chí</i> của Chính Hữu), những chàng trai tri thức vừa rời ghế nhà trường (<i>Bài </i>
<i>thơ về tiểu đội xe khơng kính</i> của Phạm Tiến Duật), là em bé liên lạc (<i>Lượm </i>của Tố
Hữu)… (2 điểm)

+ Họ là những người lính, người chiến sĩ có lịng u nước sâu sắc, có ý chí
quyết tâm chiến đấu chống kẻ thù xâm lược, bảo vệ tổ quốc (dẫn chứng). (1,5 điểm)

+ Hoàn cảnh sống chiến đấu đầy khó khăn, gian khổ song họ luôn có tinh
thần lạc quan và tình đồng chí, đồng đội cao cả (dẫn chứng). (1,5 điểm)

- Hình ảnh người lao động mới: họ xuất hiện với tư cách là người làm chủ cuộc
sống mới; họ lao động, cống hiến một cách hăng say, hào hứng, sẵn sàng hy sinh cả
tuổi thanh xuân của mình vì những lý tưởng cao cả và tương lai của đất nước:

+ Người lao động hăng say trong <i>Đoàn thuyền đánh cá</i> của Huy Cận mang
nhịp thở tươi vui, hăm hở, hịa mình cùng trời cao biển rộng: họ ra khơi với niềm hân
hoan trong câu hát, với ước mơ trong công việc, với niềm vui thắng lợi trong lao
động. Đó là những con người mang tầm vóc vũ trụ, hăm hở ra khơi bằng tất cả sức
lực và trí tuệ của mình (dẫn chứng). (1,5 điểm)

+ Với phong cách sống đẹp, suy nghĩ đẹp, sống có lý tưởng, <i>Lặng lẽ Sa Pa</i>
của Nguyễn Thành Long mang nhịp thở của người lao động mới, say mê miệt mài
trong cơng việc, qn mình vì cuộc sống chung, vơ tư thầm lặng cống hiến hết mình
cho đất nước. Cuộc sống của họ âm thầm, bình dị mà cao đẹp (dẫn chứng). (1,5 điểm)
<b> * Kết bài: (1 điểm). </b>

- Văn học Việt Nam giai đoạn 1945-1975 đã đáp ứng được những yêu cầu của lịch
sử và thời đại. Ở ngoài tiền tuyến khói lửa là hình ảnh của những người lính dũng
cảm, kiên cường. Nơi hậu phương là những người lao động bình dị mang nhịp thở của
thời đại mới. (0,5 điểm)

- Hình ảnh người chiến sĩ và người lao động đã kết tinh thành sức mạnh của con
người và dân tộc Việt Nam thế kỉ XX. (0,25 điểm)

</div>

<!--links-->