slide bài giảng lịch sử 10 tiết 26 xây dựng và phát triển văn hóa thế kỷ x đến thế kỳ XV

Trường ĐHSP TP. Hồ Chí Minh
Khoa Lịch sử


Bài 20

SVTH: Vi Thị Thành
Lớp sử 4 B


Mục tiêu bài học
1. Về kiến thức
 Trong những thế kỷ độc lập, mặc dù trải qua
nhiều biến động, nhân dân ta vẫn nỗ lực xây dựng
cho mình 1 nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc
 Trải qua các triều đại Đinh – Lê – Lý – Trần – Hồ
- Lê sơ ở các thế kỷ X – XV cơng cuộc xây dựng
văn hóa được tiến hành đều đặn, nhất quán. Đây
cũng là giai đoạn hình thành của nền văn hóa Đại
Việt.
 Nền văn hóa Thăng Long đậm đà tinh thần yêu
nước, tự hào và độc lập dân tộc.


2. Về tư tưởng, tình cảm
Bồi dưỡng niềm tự hào về nền văn hóa đa dạng
của dân tộc.
Bồi dưỡng ý thức bảo vệ các di sản văn hóa tốt
đẹp của dân tộc.
Giáo dục ý thức phát huy năng lực sáng tạo
trong văn hóa.

3. Về kỹ năng
 Rèn luyện cho HS kỹ năng quan sát, nhận
định và tìm hiểu những nét đẹp, nét riêng trong
văn học, nghệ thuật dân tộc


Thiết bị dạy học
Một số sách: SGK SGV cơ bản và nâng cao,
Thiết kế bài giảng, kênh hình
Tranh ảnh các cơng trình nghệ thuật thời Lý –
Trần – Lê sơ (Đồ gốm, các chùa, thành Thăng
Long)
 Một số bài thơ, bài hịch của các nhà thơ lớn.


Kiểm tra bài cũ

 Trình bày đặc điểm của cuộc khởi nghĩa Lam
Sơn?
Thắng lợi của khởi nghĩa Lam Sơn có ý nghĩa
gì đối với dân tộc?


4. Dẫn dắt bài mới
 Từ sau ngày giành được độc lập, trải qua
gần 6 thế kỷ lao động và chiến đấu nhân
dân Việt Nam đã xây dựng cho mình 1 nền
văn hóa đa dạng, phong phú, đậm đà bản
sắc dân tộc. Sau đây chúng ta cùng tìm hiểu
1 số thành tựu trong quá trình xây dựng và

phát triển văn hóa dân tộc (thế kỷ X – XV).


I. Tư tưởng, tôn giáo


Nho giáo, phật giáo, đạo giáo có điều kiện
phát triển
a.Nho giáo
- Thời Lý – Trần, Nho giáo trở thành hệ tư
tưởng chính thống của giai cấp thống trị, chi
phối nội dung giáo dục, thi cử
Tại sao Nho giáo và chữ Hán trở thành hệ tư
tưởng chính thống của giai cấp thống trị nhưng
lại không phổ biến trong nhân dân?


 Khổng Tử khoảng thế kỉ
VI tr. Cn
 Là người sáng lập ra
Nho giáo
 Du nhập vào nước ta
thời Bắc thuộc


b. Đạo phật
- Thời Lý-Trần rất phật
giáo rất phổ biến, chùa
chiền được xây dựng
Nhận

về vai
- Thời
Lê xét
sơ Phật
giáo
trò của phật giáo ở
bịnước
hạn chế,
đi vào
ta thế
kỷ Xtrong
–
nhân
XV?dân


c. Đạo giáo
Hịa lẫn với các tín
ngưỡng dân gian.
Từ cuối thế kỷ XIV,
phật giáo và đạo giáo
suy dần. Thời Lê sơ
Nho giáo được chính
thức nâng lên vị trí độc
tơn.


II. Giáo dục, văn học, nghệ thuật, khoa
học, kỹ thuật
1. Giáo dục

 Nhà nước phong kiến rất quan tâm đến giáo dục.
- Năm 1070 lập văn miếu.
- Năm 1075 khoa Tình
thi quốc
gia
đầu tiên được tổ
hình
giáo
chức
dục thời kì này
 Từ TK XI – XV
giáo
dụcnhu
Đại thế
Việt từng bước
phát
triển
được hoàn thiện.
nào?
- Thời Lê sơ ban hành quy chế thi cử.
- 1484 dựng bia ghi tên tiến sĩ.


Em có nhận xét gì về
giáo dục thời kì này?

Tác dụng của giáo dục
góp phần nâng cao dân
trí song khơng tạo điều
kiện cho phát triển kinh

tế
Trường thi


Bia tiến sĩ

Văn miếu


b. Văn học
Phát triển mạnh từ thời nhà Trần, nhất là văn
học chữ Hán.
- Tác phẩm tiêu biểu: Hịch tướng sĩ, Cáo bình
Tại sao văn học
ngơ…
TK XI – XV lại phát
Từ TK XV văntriển?
học chữ Hán và chữ Nôm đều
phát triển.
- Thể hiện tinh thần dân tộc, lòng yêu nuớc,
niềm tự hào dân tộc
- Ca ngợi những chiến công oai hùng, cảnh đẹp
của quê hương đất nước.


BÌNH NGƠ ĐẠI CÁO

Nguyễn Trãi

LÍ THƯỜNG KIỆT

NAM QUỐC SƠN HÀ


c.Nghệ thuật
Có bước phát triển mới
+ Kiến trúc
- Các cơng trình phật giáo:
 chùa Một Cột, chùa Dâu, chùa Phật Tích,
tháp Báo Thiên, tháp Phổ Minh.
 Chng và tượng được đúc tạc rất nhiều.
- Các cơng trình kiến trúc ảnh hưởng Nho
giáo: cung điện, thành quách, thành Thăng
Long…



Thành Nhà Hồ

Chùa Phổ Minh


Tháp Báo Thiên

RỒNG THỜI LÍ


GỐM
SỨTHỜI

LÝ –
TRẦN

THÁP CHÀM


+ Sân khấu
Ra đời sớm và ngày càng phát triển. Loại hình
phong phú: chèo, tuồng, múa rối nước…

Múa rối nước

Hát chèo


Hát chèo


+ Âm nhạc
- Phát triển với nhiều loại nhạc cụ: trống cơm, sáo,
tiêu, đàn cầm, đàn tranh…
- Ca múa được tổ chức trong các lễ hội.

Sáo

Đàn tranh