giáo án chủ đề Lịch sử 8, chủ đề sự phát triển của khoa học kĩ thuật

GIÁO ÁN CHỦ ĐỀ MÔN LỊCH SỬ 8
Ngày soạn:
Ngày dạy:
I. Tên chủ đề:SỰ PHÁT TRIỂN CỦA KHOA HỌC KĨ VÀ VĂN HĨA
THUẬTTHẾ KỈ XVIII- ĐẦU TK XX
II. Mơ tả chủ đề
1. Tổng số tiết thực hiện chủ đề:02
Nội dung tiết 1: I. Những Thành tựu chủ yếu TK VIII-XIX
1. Những Thành tựu chủ yếu về Kỹ thuật
2.Những tiến bộ về khoa học tự nhiên và khoa học xã hội
Nội dung tiết 2:
3. Sự phát triển của văn học và nghệ thuật
II. Những Tiến bộ và phát triển của khoa học - kĩ thuật văn hóa từ TK XVIII- XX
2. Mục tiêu chủ đề.
a. Kiến thức
Nắm được những thành tựu KH, KT, VH thế giới từ TK XVIII-XIX.
c. Kĩ năng:
- Phân tích ý nghĩa ,vai trị của kĩ thuật, khoa học đối với sự phát triển của lịch sử.
- Nhận biết CNTB với cuộc CMKHKT là 1 bước tiến lớn có những đóng góp tích
cực đối với sự pt của LS XH loài người
d. Phẩm chất:
Giúp Hs nhận thức được CNTB với cuộc Cm KHKT đã chứng tỏ bước tiến lớn so
với chế độ phong kiến, có những đóng góp tích cực đối với sự phát triển của lịch
sử XH, đưa nhân loại bước sang kĩ nguyên mới của nền văn minh công nghiệp.
3. Phương tiện dạy học.
- Máy chiếu, phiếu học tập, bộ tranh ảnh và phim về thành tựu của khoa học - kĩ
thuật văn hóa từ TK XVIII- XX
- Bảng phụ, Máy tính...
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung: năng lực tự học, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề, năng
lực sáng tạo, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác…

- Năng lực chuyên biệt:
+ Giải thích, phân tích các sự kiện lịch sử bằng PP tư duy LS đúng đắn
+ Vận dụng kiến thức thực hành.
III. BẢNG MÔ TẢ CÁC MỨC ĐỘ ĐÁNH GIÁ CHỦ ĐỀ
1


Nội dung

Nhận biết

Thông hiểu

Những thành Nêu được
tựu chủ yếu những tiến bộ
về kĩ thuật
về KT
trong các lĩnh
vực công
nghiệp, giao
thông vận tải,
nơng nghiệp và
qn sự

Giải thích
được Tại sao
nói thế kỉ XIX
là thế kỉ của
sắt, máy móc
và động cơ hơi

nước ?

Những tiến
Nêu được
bộ và phát những tiến bộ
triển
KH về kh tự nhiên
KT
TK TKXVIII- XX
XVIII - XX

Giải thích
được Những
phát minh
KHKT có ý
nghĩa gì trong
cuộc sống ?

Sự phát triển
của văn học
và
nghệ
thuật

Biết được
những thành
tựu nổi bật về
văn hóa nghệ
thuật .....

Nền văn hóa Biết được

Vận dụng

Vận dung
cao
Những
thành tựu
kĩ
thuật
cuối thế kỉ
XVIII
–
đầu
thế
XIX
tác
động như
thế nào đối
với
sản
xuất?

Đánh giá
Những thành
tựu về khoa
học kĩ thuật
cuối tk XVIII
- XX đã được
ứng dụng như

thế nào trong
thực tiễn và
hạn chế?

Lí Giải được
Thế kỉ XVIIIXIX văn học
nghệ thuật
phát
triển
mang lại nhiều
lợi ích tinh
thần cho con
người

Ý nghĩa
của sự phát
triển văn
học, nghệ
thuật đối
với cuộc
sống con
người?

Giải thích

Bảng
2


xơ viết hình những thành

thànhvà phát tựu văn học –
triển
nghệ thuật Xơ
Viết

được vì sao
Khoa học – kĩ
thuật Liên Xơ
đạt nhiều
thành tựu rực
rỡ và chiếm
lĩnh nhiều đỉnh
cao

thống kê
những
thành tựu
chủ yếu
của kĩ
thuật, khoa
học, văn
học, nghệ
thuật trong
các thế kỉ
XVIII XX

IV. BIÊN SOẠN CÁC CÂU HỎI/BÀI TẬP
1. Câu hỏi nhận biết:
Câu 1: Hãy cho biết những thành tựu cơ bản của KH KT TK XVIII Trong
lĩnh vực Công nghiệp

Câu 2: Hãy cho biết những thành tựu cơ bản của KH KT TK XVIII Trong
lĩnh vực GTVT- TTLL
Câu 3: Hãy cho biết những thành tựu cơ bản của KH KT TK XVIII Trong
lĩnh vực Nông nghiệp, quân sự
Câu 4 Hãy cho biết những tiến bộ trong khoa học tự nhiên ở TK XVIII XIX
Câu 5 Trình bày những tiến bộ trong khoa học tự nhiên ở TK XX
2.Câu hỏi thơng hiểu
Câu 1 Tại sao nói thế kỉ XIX sắt trở thành nguyên liệu chủ yếu?
Câu 2: Hãy nêu những phát minh khoa học trong nữa đầu TKXX mà em biết
Câu 3: Những phát minh khoa học đã được ứng dụng như thế nào trong đời
sống của con người
3. Câu hỏi vận dụng
Câu 1: Vai trò của văn học, nghệ thuật trong cuộc đấu tranh vì quyền sống và
hạnh phúc của nhân dân?

3


Câu 2 Những thành tựu về khoa học kĩ thuật cuối tk XVIII - XX đã được
ứng dụngnhư thế nào trong thực tiễn và hạn chế
Câu 3 Theo em những thành tựu về kĩ thuật tác động đến đời sống con người
như thế nào ? ( mặt tích cực và tiêu cực )
Câu 4 Nền văn hóa của nước Nga sau CM có gì khác so với trước CM
4. Câu hỏi vận dung cao
Câu 1 Bằng kiến thức đã học, hãy giới thiệu vài nét về một tác giả hay một
tác phẩm văn học tiêu biểu trong các thế kỉ XVIII
Câu 2: Có rất nhiều phát minh khoa học đã được ứng dụng thành công trong
cuộc sống của con người nhưng, A. Nơ ben nói : ”Tơi hy vọng rằng nhân loại sẽ
rút ra được những phát minh khoa học nhiều điều tốt hơn là đều xấu ” em hiểu câu
nói đó như thế nào?

Câu 3 Em có nhận xét như thế nào về sự phát triển của KHTN ở thế kỉ
XVIII- XIX có gì so với sự phát triển của KHTN ở thế kỉ XVIII- XIX
Câu 4 Em hãy cho biết so với hiện nay thì khoa học kĩ thuật có được ứng dụng
nhiều trong cuộc sống? Nêu 1 số thành tựu
V. THIẾT KẾ TIẾN TRINH DẠY HỌC.
Ngày soạn
Ngày dạy
Tiết 29 I. NHỮNG THÀNH TỰU CHỦ YẾU TK VIII-XIX

I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Một vài thành tiêu biểu về kinh tế, khoa học, văn hóa, nghệ thuật,
các nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ thiên tài, họa sĩ nổi tiếng và một số tác phẩm tiêu
biểu của họ
2. Kĩ năng:
- Phân biệt các khái niệm: Cách mạng tư sản, CMCM, hiểu & giải thích được các
khái niệm thuật ngữ: Cơ khí hố, chủ nghĩa lãng mạn, chủ nghĩa hiện thực phê
phán.
- Biết phân tích ý nghĩa ,vai trị của khoa học, văn học, nghệ thuật đối với sự phát
triển của lịch sử.
3. Thái độ:
4


Giúp Hs nhận thức được CNTB với cuộc Cm KHKT đã chứng tỏ bước tiến lớn so
với chế độ phong kiến, có những đóng góp tích cực đối với sự phát triển của lịch
sử XH, đưa nhân loại bước sang kĩ nguyên mới của nền văn minh công nghiệp.
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung: năng lực tự học, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề, năng
lực sáng tạo, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác…
- Năng lực chuyên biệt:

+ So sánh, phân tích các sự kiện lịch sử bằng PP tư duy LS đúng đắn
+ Vận dụng kiến thức thực hành.
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KỸ THUẬT DẠY HỌC:
- Nêu vấn đề, thảo luận nhóm, trực quan, động não, Kích thích tư duy.
III. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS:
1. Sự chuẩn bị của GV:
- Đánh giấy trong để dùng đèn chiếu.
- Sưu tầm những phát minh, thành tựu đạt được ở thế kỷ XVIII –XIX của các nhà
bác học.
2. Sự chuẩn bị của HS:
- Đọc 1 số tài liệu tham khảo có liên đến bài.
- Tranh ảnh phản ánh những thành tựu của KHKT ở thế kỷ XVIII –XIX ,chân
dung các nhà khao học, các nhà văn, nhạc sĩ.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
1. Kiểm tra bài cũ: Em hãy nêu một vài nét về Lênin và đảng vô sản kiế mới ở
Nga.
2. Bài mới:
2.1 Khởi động:Trong các thế kỉ XVIII-XIX nhân loại đã phát minh ra những
thành tựu về kĩ thuật, khoa học nó có tác dụng lớn lao đối với lồi người. Văn học,
nghệ thuật giữ vai trò quan trọng trong cuộc đấu tranh vì quyền sống và hạnh phúc
của nhân dân
2.2. Hình thành kiến thức mới
Hoạt động: 1. Những thành tựu chủ yếu về kĩ thuật
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG KIẾN THỨC

? Hoàn cảnh cụ thể nào đã đưa đến việc
phải cải tiến kĩ thuật?
- CMTS thắng lợi ở các nước tư

5


HS: suy nghĩ trả lời
GV: Kết luận bổ sung
? Để hoàn toàn chiến thắng về kinh tế, g/c
TS cần phải làm gì?
HS: Tiến hành cải tiến KT sản xuất.
* Tích hợp kiến thức liên môn, Kĩ năng
sống:
? Những thành tựu chủ yếu về kĩ thuật
(CN, GTLL, NN & QS)?
HS: Dựa vào SGK trình bày.
GV: Giới thiệu về kĩ thuâth luyện kim chế
tạo máy móc (lị Mác tanh, lị Bét xơ tai
nơ, ra đời máy tiện máy phay).
H/d hs xem hình 37 (SGK),kể chuyện về
phát minh tàu thuỷ của Phơn Tơn.

bản châu Âu & Bắc Mĩ. → nền
kinh tế phát triển nhanh
- Nhu cầu cải tiến kĩ thuật sản
xuất.

* Thành tựu:
- 1807 đóng tàu thủy chây bằng
động cơ hơi nước
- 1817 thợ máy người Anh là Xtiphen Xơn Chế tạo tàu lủa chạy
trên đường Ray
- Phát minh máy điện tín ở Nga và

Mĩ.
- Sử dụng máy móc &phân bón
hố học, máy kéo, máy cày...
- Sản xuất nhiều loại vũ khí mới:
? Việc ứng dụng những thành tựu KT vào đại bác, súng trường, chiến hạm,
quân sự có tác hại như thế nào?
ngư lôi→ phục vụ chiến tranh
GV: H/d Hs liên hệ hiện nay: với sự phát
triển về KT 1số nước đã lợi dụng để sx vũ
khí gây chiến tranh xâm lược.
? Vì sao thế kỷ XIX được gọi là thế kỷ
của sắt, máy móc & động cơ hơi nước?
HS: Suy nghĩ trả lời
GV: Kết luận
Hoạt động 2: Những tiến bộ về khoa học tự nhiên và khoa học xã hội
HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
GV chia HS 2 nhóm
Nhóm 1: Tìm hiểu thành tựu về KHTN Khoa học tự nhiên:
6


?GV: Kể tên các thành tựu khoa học tự - Thuyết "Vạn vật hấp dẫn"( Niuttơn).
nhiên thế kỉ XVIII- XIX?
- Định luật " Bảo tồn và chuyển hố
?GV: Các thành tựu trên có ý nghĩa gì năng lượng" (Lơmơnơxốp).
trong xã hội loài người lúc bấy giờ?
- Thuyết " Tế bào" (Puốckingiơ).
- Thuyết " Tiến hố và Di truyền"
Nhóm 2: Tìm hiểu những thành tựu (Đacuyn).

về KHXH
?GV: Trong thế kỉ XVIII-XIX, loài người
đạt được những thành tựu khoa học xã Khoa học xã hội:
hội nào?
- Chủ nghĩa duy vật (Phơbách) và phép
* Gv cho Hs quan sát một số tranh ảnh.
biện chứng (Hêghen).
- Kinh tế chính trị học Anh : Adam
Smith, Ricacđô.
- CNXH không tưởng (Xanhximông,
Owen, Furiê).
?GV: Các thành tựu trên có vai trị như - CNXH khoa học (Mác và Ănghen).
thế nào trong đời sống xã hội loài
người?
TL:
*Tác dụng
- Giải thích rõ qui luật vận động của thế - Giải thích rõ qui luật vận động của thế
giới, thúc đẩy xã hội loài người phát giới, thúc đẩy xã hội lồi người phát
triển
triển
- Những học thuyết xã hội đã góp phần - Những học thuyết xã hội đã góp phần
đấu tranh xoá bỏ ý thức hệ phong kiến.. đấu tranh xoá bỏ ý thức hệ phong kiến
- Các phát minh khoa học được ứng
dụng trong sản xuất và đời sống xã hội,
tạo ra khối lượng vật chất khổng lồ
3. Luyện tập:
Câu 1: Thành tựu cơ bản nhất trong nền công nghiệp cuối thế kỉ XVIII đầu thế kỉ
XIX là gì?
A. Kĩ thuật luyện kim được cải tiến.
B. Nhiều máy chế tạo công cụ ra đời.

7


C. Máy hơi nước được sử dụng rộng rãi.
D. Phát triển nghề thai thác mỏ.
Câu 2: Thành tựu quan trọng nhất trong nền nông nghiệp đầu thế kỉ XIX là gì?
A. Sử dụng phân hóa học, máy kéo, máy cày, tăng hiệu quả làm đất và năng suất
cây trồng.
B. Áp dụng những tiến bộ kĩ thuật vào sản xuất.
C. Áp dụng phương pháp canh tác mới.
D. Máy móc được sử dụng rộng rãi trong nông nghiệp.
Câu 3: Hạn chế lớn nhất của các nhà chủ nghĩa xã hội không tưởng là gì?
A. Chưa đánh giá đúng vai trị của giai cấp công nhân.
B. Chưa đề ra được phương pháp đấu tranh cho giai cấp công nhân,
C. Chưa thấy được bản chất của giai cấp tư sản.
D. Chưa vạch ra con đường đúng để thủ tiêu việc bóc lột, xây dựng xã hội mới.
Câu 4: Ý nghĩa quan trọng nhất của những phát minh về khoa học tự nhiên.
A. Giúp con người hiểu biết thêm về thế giới vật chất xung quanh.
B. Khẳng định vạn vật chuyển biến, vận động theo quy luật.
C. Đặt cơ sở cho những nghiên cứu ứng dụng sau này, thúc đẩy sản xuất và kĩ
thuật phát triển.
D. Tấn cơng mạnh mẽ vào những giáo lí của thần học.
4. Hướng dẫn học sinh học bài ở nhà:
- Đọc và lập bảng thống kê những thành tựu chủ yếu của KT,Kh,VHNT trong các
thế kỷ XVIII - XIX?
- Học bài cũ, dựa vào các câu hỏi ở SGK,
IV. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY
************************************************
Ngày soạn
Ngày dạy

Tiết 30 II. NHỮNG TIẾN BỘ VÀ PHÁT TRIỂN CỦA KHOA HỌC - KĨ
THUẬT VĂN HÓA TỪ TK XVIII- XX
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Giúp Hs hiểu:
- Những tiến bộ vợt bậc của khoa học - kĩ thuật thế giứi nữa đầu thế kỉ XX.
2. Kĩ năng:
8


- Rèn luyện cho hs kĩ năng so sánh đối chiếu lịch sử, kích thích sự say mê tìm tịi,
sáng tạo khoa học kĩ thuật của hs.
3. Thái độ:
- Hiểu được những tiến bộ của khoa học kĩ thuật cần đợc sử dụng vì lợi ích của
con người
- Giáo dục ý thức trân trọng và bảo vệ những giá trị của nền văn hố Xơ viết và
những thành tựu khoa học kĩ thuật của nhân loại.
4. Định hướng phát triển năng lực
- Năng lực chung: năng lực tự học, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề, năng
lực sáng tạo, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác…
- Năng lực chuyên biệt:
+ So sánh, phân tích các sự kiện lịch sử bằng PP tư duy LS đúng đắn
+ Vận dụng kiến thức thực hành
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KỸ THUẬT DẠY HỌC:Nêu vấn đề, trực quan, thảo
luận nhóm, tia chớp, thảo luận, động não viết
III. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS:
- Tranh ảnh về những thành tựu văn hoá khoa học kĩ thuật
- T liệu lịch sử về các nhà văn nhà khoa học.
- Giáo án tài liệu liên quan.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
1. Kiểm tra bài cũ: ? Nguyên nhân, kết cục của cuộc chiến tranh thế giới thứ hai?

2. Bài mới:
2.1 Khởi động
Bước vào thế kỉ XX, nhân loại đã đạt được nhiều thành tựu trên các lĩnh vực khoa
học, kĩ thuật. Bên cạnh những tác động tích cực của các thành tựu KHKT thì nó
cũng có những tiêu cực, chúng ta tìm hiểu bài học hơm nay
2.2 Hình thành kiến thức mới
Hoạt động 2. Sự phát triển của văn học và nghệ thuật
GV: Hướng dẫn học sinh làm việc
nhóm 2 phút
Nhóm 1+2 kể tên các tác giả, tác phẩm
văn học nghệ thuật
Nhóm 3+4 Vai trị của văn học nghệ
thuật trong cuộc đấu tranh vì quyền
sống của nhân dân?
9


HS: Làm việc nhóm-Trình bày
Các nhóm nhận xét
GV: Kết luận

- Pháp :
+ Đại diện trào lưu triết học ánh sáng
+ Ban-Zắc
- Anh: Bai Rơn, Đích ken
- Nga: Lép tơn xtơi, Gô gôn
- Âm nhạc:
+ Mô Za(Áo)
+Bách và Bettoven(Đức)
+ Sô phanh(Ba lan)

+ Tri cốp xki(Nga)
- Hội họa
+ Đavít, cuốc bê(Pháp)
* Vai Trò
- Vạch trần bộ mặt của xã hội tư bản
lên án tệ nạn xã hộiđương thời
- Phảnánh khát khao cuộc sống hạnh
phúc của người lao động

Hoạt động: II. Sự phát triển của khoa học - kĩ thuật của thế giới nửa đầu XX
Hoạt động của Thầy và Trò
NỘI DUNG KIẾN THỨC
GV: Dẫn dắt: Đầu thế kỉ XX nhân loại đạt
được những thành tựu vượt bậc về KH
- Tích hợp liên mơn
? Em cho biết những phát minh mới về
vật lí đầu thế kỉ XX?
HS: Dựa vào sgk để trả lời.
GV: giới thiệu về Anh-xtanh và những
phát minh của ông.
? Em cho biết những phát minh mới về
các lĩnh vực khoa học khác?
HS: Dựa vào sgk trả lời
? Em hãy nêu những phát minh khoa học
cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX được đưa
vào sử dụng?

- Vật lí: Thuyết tương đối của Anhxtanh.

- Hoá học khoa học về trái đất đều đạt

được những thành tựu to lớn, thuyết
nguyên tử hiện đại ra đời.
- Nhiều phát minh khoa học được đa
vào sử dụng.
10


HS: Dựa vào sgk trả lời
? Tác động của những phát minh đó đến
cuộc sống con người ?
HS: Suy nghĩ trả lời
- Tác động:
? Những hạn chế cuả sự phát triển của + Tích cực: Mang lại cuộc sống tốt đẹp
KHKT ?
về vật chất và tinh thần cho đời sống con
HS: Dựa vào sgk trả lời
người.
GV: Bổ sung kết luận
? Em hiểu như thế nào về lời nói của nhà
khoa học Nô-ben ?
HS: Suy nghĩ trả lời
+ Hạn chế: Chế tạo ra vũ khí gây thảm
GV: Nhận xét đánh giá
hoạ cho con người.

3. Luyện tập:
Câu 1. An-be Anh-xtanh đã phát minh ra thành tựu khoa học nào?
A. Lí thuyết tương đơi.
B. Lí thuyết ngun tử hiện đại.
C. Khái niệm vật lý về không gian và thời gian.

D. Năng lượng nguyên tử.
Câu 2. Chiếc máy bay đầu tiên trên thế giới do ai chế tạo?
A. An-be Anh-xtanh (Người Đức)
B. Nô-ben (người Thụy Điển)
C. ô- vin (người Mĩ)
D. ô-vin và Uyn - bơ-Rai (người Mĩ)
Câu 3. “Tôi hi vọng rằng nhân loại sẽ rút ra được từ những phát minh khoa
học nhiều điều tốt hơn là điều xấu”. Đó là câu nói của ai ?
A. Nhà khoa học A Nô-ben
B. Nhà khoa học An-be Anh-Xtanh.
C. Nhà khoa học C.Xi-ôn-cốp-Xki.
D Nhà khoa học Uyn-bơ Rai.
Câu 6: Em hãy nêu những thành tựu, tác động của khkt thế giới nữa đầu thế kỉ
XX?
4. Hướng dẫn học sinh học bài ở nhà:
- Chiến tranh thế giới II: Nguyên nhân, kết cục
11


IV. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY

12