Chuong 12 do tan so

GIÁO ÁN_K THU T

OL

NG

CH

NG 12:

OT NS

CH
NG 12.
OT NS
(2 LT)

12.1. Khái ni m chung.
- T n s (f: frequency): đ c xác đ nh b i s các chu k l p l i c a s thay
đ i tín hi u trong m t đ n v th i gian. T n s là m t trong các thông s quan
tr ng nh t c a quá trình dao đ ng có chu k .
- Chu k (Time period, Time cycle): là kho ng th i gian nh nh t mà giá tr
c a tín hi u l p l i đ l n c a nó (t c là tho mãn ph ng trình u(t) = u(t + T) ).
Quan h gi a t n s và chu k c a tín hi u dao đ ng là:
f [ Hz ] =

- T n s góc t c th i ( ): đ
góc pha c a tín hi u, t c là:

1
T [ s]

c xác đ nh nh là vi phân theo th i gian c a

ω (t ) =

dϕ
[ grad ]
dt

Quan h gi a t n s góc t c th i và t n s là:
ω (t ) = 2π . f (t ) ⇔ f (t ) =

1
.ω (t )
2π

v i f(t) là t n s t c th i.
i v i tín hi u dao đ ng đi u hịa (tín hi u hình sin) vì có góc pha bi n đ i
theo th i gian theo quy lu t tuy n tính nên t n s góc t c th i là m t h ng s :
ω (t ) = dϕ / dt = ω 0 = const
⇒ t n s f là m t đ i l

ng không đ i:
ω
1
.ω (t ) = 0
f =
2π
2π
Kho ng t n s đ c s d ng trong các l nh v c khác nhau nh : vô tuy n đi n

t , t đ ng hố, v t lý thí nghi m, thơng tin liên l c...v i d i t n t m t ph n Hz
đ n hàng nghìn GHz.
- T n s k : là d ng c đ đo t n s . Ngồi ra cịn có th đo t s gi a hai t n
s , t ng c a hai t n s , kho ng th i gian, đ dài các xung...
- Các ph ng pháp đo t n s : vi c l a ch n ph ng pháp đo t n s đ c
xác đ nh theo kho ng đo, theo đ chính xác yêu c u, theo d ng đ ng cong và
công su t ngu n tín hi u có t n s c n đo và m t s y u t khác.
đo t n s c a tín hi u đi n có hai ph ng pháp: ph ng pháp bi n đ i th ng
và ph ng pháp so sánh:
a) o t n s b ng ph ng pháp bi n đ i th ng: đ c ti n hành b ng các lo i
t n s k c ng h ng, t n s k c đi n, t n s k t đi n, t n s k ch th s :
Các t n s k c đi n t ng t (t n s k đi n t , đi n đ ng, s t đi n
đ ng): đ c s d ng đ đo t n s trong kho ng t 20Hz ÷ 2,5kHz trong các
m ch ngu n v i c p chính xác khơng cao (c p chính xác 0,2; 0,5; 1,5; 2,5).

GV: Lê Qu c Huy_B môn T - L_Khoa i n

1


GIÁO ÁN_K THU T

OL

NG

CH

NG 12:

OT NS

Các lo i t n s k này nói chung h n ch s d ng vì tiêu th cơng su t khá
l n và b rung.
Các t n s k đi n dung t ng t : đ đo t n s trong d i t n t 10Hz ÷
500kHz, đ c s d ng khi hi u ch nh, l p ráp các thi t b ghi âm và rađiô
v.v...
T n s k ch th s : đ c s d ng đ đo chính xác t n s c a tín hi u
xung và tín hi u đa hài trong d i t n t 10Hz ÷50GHz. Cịn s d ng đ đo t
s các t n s , chu k , đ dài các xung, kho ng th i gian.
b) o t n s b ng ph ng pháp so sánh: đ c th c hi n nh ôxilôscôp, c u
xoay chi u ph thu c t n s , t n s k đ i t n, t n s k c ng h ng...:
S d ng ôxilôscôp: đ c th c hi n b ng cách đ c tr c ti p trên màn hình
ho c so sánh t n s c n đo v i t n s c a m t máy phát chu n n đ nh (d a
trên đ ng cong Lítsazua). Ph ng pháp này dùng đ đo t n s các tín hi u
xoay chi u ho c tín hi u xung trong d i t n t 10Hz đ n 20MHz.
T n s k tr n t n: s d ng đ đo t n s c a các tín hi u xoay chi u, tín
hi u đi u ch biên đ trong kho ng t 100kHz ÷20GHz trong k thu t vô
tuy n đi n t .
C u xoay chi u ph thu c t n s : đ đo t n s trong kho ng t 20Hz 20kHz.
T n s k c ng h ng: đ đo t n s xoay chi u t n s tín hi u đi u ch
biên đ , đi u ch xung trong kho ng t 50kHz ÷ 10GHz; th ng s d ng
khi l p thi t b thu phát vô tuy n.
Trong nh ng n m g n đây t n s k ch th s đ c s d ng r ng rãi và cịn
cài đ t thêm µP đ đi u khi n và s d ng k t qu đo n a...
D i đây s ti n hành xét m t s ph ng pháp và d ng c đo t n s ph bi n
nh t, bao g m:
o t n s b ng ph ng pháp c ng h ng
T n s k đi n t
C u đo t n s

T n s k ch th s
12.2. o t n s b ng ph

ng pháp c ng h

ng.

12.2.1. T n s k c ng h ng đi n t :
Là d ng c đo theo ph ng pháp bi n đ i th ng. Th ng đ c s d ng đ đo
t n s c a l i đi n công nghi p.
C u t o c a t n s k c ng h ng đi n t nh hình 12.1, bao g m 2 ph n
chính: m t nam châm đi n và các thanh thép. Các thanh thép đ c g n ch t m t
đ u, còn đ u kia dao đ ng t do, m i thanh có t n s riêng b ng hai l n t n s
c a ngu n đi n c n đo và t n s riêng c a m i thanh khác nhau.
Nguyên lý ho t đ ng c a t n s k đi n t : d i tác d ng c a t tr ng nam
châm đi n trong m t chu k c a tín hi u c n đo các thanh kim lo i s đ c hút
vào nam châm hai l n và do đó dao đ ng. Thanh nào có biên đ dao đ ng l n
nh t thì thanh đó có t n s riêng b ng hai l n t n s c n đo. Trên m t d ng c đo
(H .12.1b) ta th y biên đ dao đ ng c a thanh kim lo i l n nh t ng v i t n s đã

GV: Lê Qu c Huy_B môn T - L_Khoa i n

2


GIÁO ÁN_K THU T

OL

NG

CH

NG 12:

OT NS

kh c đ trên m t s .

Hình 12.1. T n s k c ng h ng đi n t :
a) C u t o
;
b) M t ch th
u đi m: c u t o đ n gi n, b n.
Nh c đi m: gi i h n đo h p (45 ÷ 55Hz) ho c (450 ÷ 550Hz); sai s c a
phép đo th ng là ± (1,5 ÷ 2,5)%; khơng s d ng đ c n i có đ rung l n và
thi t b di chuy n.
12.2.2. T n s k c ng h ng đi n:
Là d ng c đo theo ph ng pháp so sánh. T n s k s d ng hi n t ng c ng
h ng đi n là m t h th ng dao đ ng đ c đi u ch nh c ng h ng v i t n s c n
đo c a ngu n tín hi u. S đ kh i nguyên lý nh hình 12.2:

Hình 12.2. S đ kh i nguyên lý c a t n s k c ng h

ng đi n

Tr ng thái dao đ ng đ c phát hi n theo s ch cao nh t c a b ch th c ng
h ng t l v i dòng áp (hay áp) trong h th ng dao đ ng. T n s c n đo đ c
kh c đ ngay trên núm v n c a thi t b dị tìm dao đ ng ho c s d ng b ng s
hay đ th . B vào đ hoà h p gi a t n s k và ngu n tín hi u c n đo.

Ví d : t n s có ch a h th ng dao đ ng s d ng t xoay đ tìm dao đ ng có
th đo t n s đ n 200MHz.
Ph ng pháp c ng h ng đ n gi n, ti n l i; c p chính xác có th đ t t i
0,1%.
12.3. T n s k đi n t .
12.3.1. T n s k đi n dung dùng đ i n i đi n t :
Là d ng c đo theo ph ng pháp bi n đ i th ng.
Nguyên lý ho t đ ng: d a trên vi c th c hi n vi c đo giá tr trung bình c a
dịng phóng I c a t đi n khi t đi n này phóng n p có chu k cùng nh p v i t n
s c n đo fX. S đ nguyên lý nh hình 12.3.
Khi khóa K v trí (1) thì t đi n C đ c n p t ngu n E qua R1 đ n đi n áp
U1 (th ng đi n tr R1 và t C đ c ch n sao cho h ng s th i gian n p R1C đ m
b o cho t C n p đ y). Sau đó khi khóa K v trí (2) thì t C s phóng qua R2,
qua c c u ch th t đi n đ n đi n áp U2.
Khi n p đi n, đi n tích n p c a t C là:
qn = C.U1
sau khi phóng, đi n tích cịn l i trên t C là:
q cl = C.U 2
suy ra l ng đi n tích phóng qua c c u ch th trong m t chu k c a khóa K là:
GV: Lê Qu c Huy_B mơn T - L_Khoa i n

3


GIÁO ÁN_K THU T

OL

NG

CH

NG 12:

OT NS

q = C.(U 1 − U 2 )

T c là trong m t chu k đi n tích qua c c u ch th là q, nh v y n u công t c K
đ i n i fX l n trong m t giây (t ng ng v i fX chu k c a khóa K) thì giá tr
trung bình c a dịng phóng I c a t qua c c u ch th (đ c tính b ng l ng đi n
tích đi qua c c u ch th trong m t giây) là:
I = q. f X = C.(U1 − U 2 ). f X

suy ra:
fX =

I
C.(U 1 − U 2 )

t c là t n s c n đo fX t l thu n v i dòng ch y qua d ng c đo I, nh v y đo I có
th suy ra fX.
N u t C và U1, U2 là các đ i l ng khơng đ i thì b ng kh c đ c a c c u ch
th t đi n có th kh c tr c ti p theo đ n v t n s .
Theo nguyên t c này t n s k đi n dung đ c th c hi n nh b đ i n i đi n
t (đ i n i K) v i t n s đ i n i là fX c a đi n áp đi u khi n nó.

Hình 12.3. S đ nguyên lý c a t n s k đi n dung dùng đ i n i đi n t
c tính tuy n tính gi a I và fX ch có th đ m b o đ

c n u đi u ki n:

q = C.(U 1 − U 2 ) = const

vì v y trong m ch c a t n s k b trí h n ch sao cho đi n áp U1 khi t n p và
U2 khi t phóng đ u n m trong kho ng ng v i d i t n s c n đo.
m r ng thang đo t n s thì ph i đ m b o h ng s th i gian n p và phóng
c a t đi n s nh h n n a chu k c a t n s cao nh t. i u này đ t đ c b ng
cách thay đ i đi n dung c a t đi n (ví d : s d ng m t b t đi n), còn đi n tr
c a m ch n p R1 và phóng R2 luôn không đ i.
Gi i h n trên c a t n s c n đo: ( ng v i giá tr nh nh t c a t C) đ c xác
đ nh b i đ nh y c a c c u ch th và t n s đóng c t gi i h n c a b đ i n i K,
v i đ i n i s d ng r le c khí th ng đ t đ c t n s t i h n 1kHz, mu n đ t
t n s cao h n ph i s d ng các b đ i n i là r le đi n t .
Gi i h n d i c a t n s đo: đ c xác đ nh b i t n s mà đó xu t hi n dao
đ ng c khí c a kim c a c c u ch th (kho ng 10Hz).
Sai s c a d ng c đo lo i này th ng do: sai s c a c c u ch th , do ngu n
c p E không n đ nh, do t C không n đ nh và đ c kh c đ khơng đúng…
Ví d : t n s k đi n dung lo i υ3-7 đ c s d ng đ đo t n s tín hi u hình
sin t 10Hz ÷ 500kHz v i sai s c b n là ± 2%, đi n áp vào 0,5V ± 500V, đi n
tr vào h n 500kΩ, đi n dung đ u vào không quá 15pF.
12.3.2. T n s k đi n dung dùng ch nh l u:
Là d ng c đo theo ph ng pháp bi n đ i th ng.

GV: Lê Qu c Huy_B môn T - L_Khoa i n

4


GIÁO ÁN_K THU T

OL

NG

CH

NG 12:

OT NS

Nguyên lý ho t đ ng: nh m ch t o xung mà đi n áp có t n s c n đo fX
đ c bi n thành xung vuông, trong kho ng th i gian có xung t C đ c n p qua
đi t D1, trong kho ng th i gian khơng có xung t phóng qua D2 và c c u ch th
t đi n. S đ nguyên lý nh hình 12.4:

Hình 12.4. S đ nguyên lý c a t n s k đi n dung dùng ch nh l u
Góc l ch α c a c c u ch th s t l v i dịng đi n trung bình:
α = S I .I = S I .q. f X = S I .(C.U m ). f X
M t khác dòng trung bình I l i t l thu n v i t n s c n đo fx do v y góc l ch α t
l thu n v i t n s c n đo fx v i đi u ki n đ nh y c a c c u ch th SI, t C và
biên đ xung Um không đ i.
u đi m: t n s k đi n dung dùng ch nh l u có u đi m là có kh n ng đo
tr c ti p d i t n s r ng.
Ví d : T n s k Φ433/3 c p chính xác 1,5; kho ng đo t 0,1Hz ÷ 1000kHz.
12.4. C u đo t n s .
đo t n s , có th dùng các c u đo mà đi u ki n cân b ng c a c u ph thu c
vào t n s c a ngu n dòng đi n cung c p.
Ví d hình 12.5 là s đ m t m ch c u đ n gi n có m t nhỏnh l m ch c ng
h ng:

R1

R2
Bộ chỉ thị
cân b»ng

U fx

Lx

R4

C
R3

Hình 12.5. M ch c u đ n gi n đo t n s
i u ki n cân b ng c a c u này là:
R1 .Z 3 = R2 .R4

v i:

Z 3 = R3 + j (ωL −

1
)
ωC

nh v y n u đi u ch nh các thông s c a nhánh sao cho nhánh Z3 c ng h
t n s fx c n đo thì ta có:
ωx L =

ng

1
⇒ Z 3 = R3
ωxC

và đi u ki n cân b ng c a c u tr thành:

GV: Lê Qu c Huy_B môn T - L_Khoa i n

5


GIÁO ÁN_K THU T

OL

NG

CH

NG 12:

OT NS

R1 .R3 = R2 .R4

Nh v y phép đo t n s fx đây chính là vi c th c hi n đi u ch nh các thông
s c a nhánh RLC sao cho nhánh này c ng h ng t i t n s c n đo fx đ đ t đi u

ki n cân b ng c a c u. V i m ch c th trên thì nhánh 3 đ c đi u ch nh b ng
cách đi u ch nh giá tr c a t đi n C, t giá tr c a C khi c u đ t cân b ng có th
suy ra giá tr c a t n s c n đo fx:
ω
1
1
⇒ ωx =
⇒ fx = x
C u cân b ng t i fx ⇒ Z 3 = R3 ⇒ ω x L =
2π
ω xC
LC
nh v y thang đ đi u ch nh c a t đi n C có th tr c ti p kh c đ theo đ n v
t n s và đóng vai trò là ch th t n s đo đ c.
m r ng gi i h n thang đo có th th c hi n b ng cách thay đ i giá tr cu n
c m L. B ch th cân b ng có th là vơnmét ch nh l u, vônmét đi n t .
Nh c đi m ch y u c a m ch này là khó ch t o cu n c m t n s th p,
khó th c hi n ch th khơng do có tác đ ng c a đi n t tr ng lên cu n đi n c m.
Lo i m ch c u ph bi n h n đ đo t n s là m ch có s đ nh hình 12.6:
R3

R2
C3
U fx

Bộ chỉ thị
cân bằng

R

C4

R1

R4

Hỡnh 12.6. M ch c u o t n s
i u ki n cân b ng c a c u này là ( đây b qua đi n tr c a bi n tr R):

R1 .R3
1
= R2 . R4 +
1 + jω x C 3 .R3
jω x .C 4






 R1 R3 C 3
R = R + C

4
4
⇔ 2
 1 =ω C R R
x 3 3 4
ω x C 4
⇒ giá tr t n s c n đo là:

ωx =

1
R3 R4 C 3C 4

⇒ fx =

ωx
1
=
2π 2π . R3 R4 C 3 C 4

N u ch n các đi n tr và t đi n sao cho:
R3 = R4 = R và C 3 = C 4 = C
thì k t qu t n s đo đ c s là:
fx =

1
2π .RC

Ngồi ra cịn có th dùng lo i c u ch “T kép” nh hình 12.7.

GV: Lê Qu c Huy_B môn T - L_Khoa i n

i u ki n cân

6

GIÁO ÁN_K THU T

OL

NG

CH

NG 12:

OT NS

b ng c a c u là:
ω x2 .R22 .C1 .C 2 = 2
 2 2
2.ω x .C1 .R1 .R2 = 1

Khi R2 = 2.R1 ; C 2 = 2.C1 thì ta có:
1
2

ω x = .R1C1 f x =

U fx

1
.R1C1
4

C1

C1

R2

R2

C2

R1

Bộ chỉ thị
cân bằng

Hỡnh 12.7. C u ch “T kép” đo t n s
Nh v y thay vì đi u ch nh giá tr c a t đi n ta có th đi u ch nh giá tr c a đi n
tr R1 đ c u đ t cân b ng, thang chia đ đi u ch nh c a R1 có th tr c ti p kh c
đ theo t n s .
Ph ng pháp c u dùng đ đo t n s t vài ch c Hz t i vài tr m kHz; sai s
đo kho ng (0,5-1%).
12.5. T n s k ch th s .
Nguyên lý c a m t t n s k ch th s là đ m s xung N t ng ng v i s chu k
c a t n s c n đo fx trong kho ng th i gian g i là th i gian đo Tđo.
Trong kho ng Tđo ta đ m đ c N xung t l v i t n s c n đo fx. hình 12.8a
là s đ kh i c a m t t n s k ch th s .
- Quá trình ho t đ ng c a t n s k ch th s nh sau: ngu n tín hi u có
t n s c n đo đ c đ a đ n đ u vào c a "B vào". “B vào” bao g m m t b
khu ch đ i d i r ng v i t n s t 10Hz ÷ 3,5MHz và m t b suy gi m tín hi u;
m c đích là đ hịa h p t n s k v i ngu n tín hi u có t n s c n đo, đ ng th i
đ khu ch đ i hay h n ch đi n áp vào đ n giá tr đ đ kích thích t o xung làm

vi c. Ti p theo là b t o xung -“B TX” có ch c n ng bi n tín hi u hình sin ho c
tín hi u xung có chu k thành m t dãy xung DX có biên đ khơng đ i (khơng
ph thu c vào biên đ c a tín hi u vào) nh ng có t n s b ng t n s c a tín hi u
vào (H.12.8b).
ng th i v i quá trình trên, máy phát t n s chu n -“MF TC chu n f0” phát t n
s chu n đ c n đ nh b ng th ch anh có t n s là f0 = 1MHz. Tín hi u có t n s
fo này đ c đ a qua “B chia t n s ” theo các m c v i h s là 10n, t n s chu n
f0 = 1MHz s đ c chia đ n 0,01Hz. Ngh a là đ u ra c a m ch đi u khi n theo
10n (n = 1, 2, ..., 8) t ng ng có th nh n đ c kho ng th i gian Tđo = 1 / f 0 = 106
; 10-5; 10-4; 10-3; 10-2; 10-1; 1; 10; 100s.

GV: Lê Qu c Huy_B môn T - L_Khoa i n

7


GIÁO ÁN_K THU T

OL

NG

CH

NG 12:

OT NS

Trong th i gian Tđo m ch đi u khi n “ K” cho m khố K (khố có hai đ u vào)
đ cho phép dãy xung DX (có t n s t l v i fx) đi vào b đ m và sau đó ra c

c u ch th , s xung đ m đ c trong th i gian Tđo này là N.
Nh v y suy ra chu k c a dãy xung là:
T
k .To
k
T x = do =
=
v i k = 10 n
N
N
N. f 0
suy ra t n s c a dãy xung là:
fx =

f
1
= N. 0
Tx
k

N u Tđo= 1s (k = 106) thì s xung N (t c là s các chu k ) s chính là các t n s
c n đo fx ngh a là:
fx = N

a)

Hình 12.8. T n s k ch th s :
a) S đ kh i
;
b) Gi n đ xung

M ch đi u khi n ph trách vi c đi u khi n quá trình đo; b o đ m th i gian
bi u th k t qu đo c t 0,3÷5s trên ch th s ; xoá k t qu đo đ a v tr ng thái 0
ban đ u tr c m i l n đo; đi u khi n ch đ làm vi c: t đ ng, b ng tay, hay
kh i đ ng bên ngoài (external trigger); ch n d i đo t n s (cho ra xung m khoá
K) và cho ra xung đi u khi n máy in s ...
B hi n s th ng có nhi u digit (hàng đ n v , hàng ch c, hàng tr m...) b o
đ m ch th toàn b d i t n s c n đo.
- Sai s c a phép đo và các y u t nh h ng đ n sai s : sai s c b n c a

GV: Lê Qu c Huy_B môn T - L_Khoa i n

8


GIÁO ÁN_K THU T

OL

NG

CH

NG 12:

OT NS

phép đo t n s là t n s sai s l ng t theo th i gian, sai s này t ng khi t n s
c n đo gi m.
C th sai s t ng đ i c a phép đo t n s đ c tính nh sau:
∆f

∆N ∆Tdo
γf = x =
+
fx
N
Tdo
Thành ph n ∆N / N : ph thu c vào t s gi a th i gian đo Tđo và chu k
c a
tín hi u c n đo Tx = 1 / f x . Sai s l ng t theo th i gian là do q trình khơng
trùng nhau gi a th i đi m b t đ u th i gian đo Tđo và th i đi m b t đ u chu k
Tx. N u Tđo và Tx là b i s c a nhau (t c là trùng nhau các đi m đ u c a hai
kho ng th i gian) thì sai s ∆N = 0; cịn n u nh Tđo và Tx khơng ph i là b i s
c a nhau thì sai s l n nh t c a quá trình l ng t hoá là ∆N = ±1 xung thu c
dãy bé nh t c a b đ m.
Thành ph n th hai c a sai s là ∆Tdo / Tdo : đ c xác đ nh b i đ bi n
đ ng
c a t n s chu n f0 t máy phát th ch anh đ cho ra c a s Tđo. Sai s này c 10-7
và đ c tính là:
∆Tdo ∆f 0
=
= γ . f0
Tdo
f0
V y sai s c a phép đo t n s s là:
∆f
∆N ∆Tdo
1
1
γf = x =
+

= + γ . f0 =
+ γ . fo
fx
N
Tdo
N
f x Tdo
Nh v y n u γ . f 0 = const thì sai s c a phép đo t n s t l ngh ch v i đ l n
c a t n s đo, t c là sai s này nh khi ta đo t n s cao, và sai s này s l n khi ta
đo t n s th p.
Ví d : v i γ . f 0 = 10 −7 n u đo t n s fx = 10MHz, Tđo = 1s, thì γf = 2.10-5 %
cịn n u fx = 10Hz, Tđo thì γf = 10%.
Nh v y, khi đo t n s cao sai s c a phép đo ch y u là do đ không n đ nh
c a t n s máy phát chu n fo. Còn khi đo t n s th p sai s ch y u là sai s
l ng t .
- Gi m sai s khi đo t n s th p: mu n gi m sai s khi đo t n s th p thì
ph i t ng th i gian đo Tđo nh ng đi u này không ph i khi nào c ng th c hi n
đ c. Vì v y trong t n s k ch th s ho c là ng i ta s d ng b nhân t n s đ
nhân t n s c n đo lên 10n l n ho c là không c n đo t n s n a mà chuy n phép
đo t n s sang đo th i gian m t chu k Tx c a tín hi u c n đo.
Khi đo chu k Tx ta th c hi n theo s đ nh hình 12.9.
Tín hi u có t n s c n đo fx qua “B vào” và qua b t o xung “TX” s t o ra
tín hi u Tx chính là chu k c a t n s c n đo. Tín hi u Tx qua b đi u khi n s
đ a vào m khoá K, nh v y th i gian Tx chính b ng Tđo.
Trong th i gian Tx khi khố K m thì tín hi u f0 t máy phát t n s chu n s đi
vào b đ m và ra c c u ch th s , s xung đ m đ c là N.
Quan h gi a N và Tx là:

GV: Lê Qu c Huy_B môn T - L_Khoa i n

9


GIÁO ÁN_K THU T

OL

NG

CH

N=

NG 12:

OT NS

Tx
f
= 0
To
fx

suy ra t n s c n đo là:
fx =

1
. f0
N

Hình 12.9. T n s k ch th s gi m đ c sai s khi đo t n s th p:
a) S đ kh i
;
b) Gi n đ xung
Sai s t

ng đ i c a phép đo chu k đ


c tính là:
T



0
γ Tx = ± γ . f 0 +
.100(%)
(
.
N
T
x )


GV: Lê Qu c Huy_B môn T - L_Khoa i n

10