Bài giảng Tức cảnh Pác Bó

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.15 MB, 21 trang )

Hồ Chí Minh
I. Đoc – Hiểu chú thích văn bản

1. Tác giả

<b>(1890 – 1969)</b>

<b>Em hãy nêu </b>

<b>hiểu biết của </b>

<b>em về Hồ </b>

<b>Chí Minh ?</b>

-Hồ Chí Minh (1890 – 1969) quê ở Nam
Đàn – Nghệ An.

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Hồ Chí Minh
I. Đoc – Hiểu chú thích văn bản

1. Tác giả

<b>(1890 – 1969)</b>

-Hồ Chí Minh (1890 – 1969) quê ở Kim

Liên - Nam Đàn - Nghệ An.

-Là lãnh tụ cách mạng đáng kính của dân
tộc Việt Nam, là nhà văn, nhà thơ lớn, là
danh nhân văn hoá thế giới.

2. Tác phẩm

<b>Bài thơ ra </b>
<b>đời trong </b>
<b>hoàn cảnh </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Hồ Chí Minh
1. Tác giả

-Hồ Chí Minh (1890 – 1969) quê ở Kim
Liên - Nam Đàn - Nghệ An.

-Là lãnh tụ cách mạng đáng kính của dân
tộc Việt Nam, là nhà văn, nhà thơ lớn, là
danh nhân văn hoá thế giới.

2. Tác phẩm

- Bài thơ được sáng tác vào tháng 2 -1941
khi Bác sống và làm việc gian khổ ở Pác
Bó (Cao Bằng).

<b> (Hà Quảng – Cao Bằng)</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Hồ Chí Minh
1. Tác giả

-Hồ Chí Minh (1890 – 1969) quê ở Kim
Liên - Nam Đàn - Nghệ An.

-Là lãnh tụ cách mạng đáng kính của dân
tộc Việt Nam, là nhà văn, nhà thơ lớn, là
danh nhân văn hoá thế giới.

2. Tác phẩm

- Bài thơ được sáng tác vào tháng 2 -1941
khi Bác sống và làm việc gian khổ ở Pác
Bó (Cao Bằng).

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Hồ Chí Minh
1. Tác giả

-Hồ Chí Minh (1890 – 1969) quê ở Kim
Liên - Nam Đàn - Nghệ An.

-Là lãnh tụ cách mạng đáng kính của dân
tộc Việt Nam, là nhà văn, nhà thơ lớn, là

danh nhân văn hoá thế giới.

2. Tác phẩm

Trong hang có khối đá vơi
tựa hình người râu tóc được
Bác đặt tên là tượng Các Mác.

- Bài thơ được sáng tác vào tháng 2 -1941
khi Bác sống và làm việc gian khổ ở Pác
Bó (Cao Bằng).

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Hồ Chí Minh
1. Tác giả

-Hồ Chí Minh (1890 – 1969) quê ở Kim
Liên - Nam Đàn - Nghệ An.

-Là lãnh tụ cách mạng đáng kính của dân
tộc Việt Nam, là nhà văn, nhà thơ lớn, là
danh nhân văn hố thế giới.

2. Tác phẩm

<b> Dịng suối khởi nguồn Pác Bó </b>
<b> được Bác đặt tên là suối Lênin</b>

- Bài thơ được sáng tác vào tháng 2 -1941

khi Bác sống và làm việc gian khổ ở Pác
Bó (Cao Bằng).

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Hồ Chí Minh
I. Đoc – Hiểu chú thích văn bản

1. Tác giả

-Hồ Chí Minh (1890 – 1969) quê ở Kim
Liên - Nam Đàn - Nghệ An.

-Là lãnh tụ cách mạng đáng kính của dân
tộc Việt Nam, là nhà văn, nhà thơ lớn, là
danh nhân văn hoá thế giới.

2. Tác phẩm

- Bài thơ được sáng tác vào tháng 2 -1941
khi Bác sống và làm việc gian khổ ở Pác
Bó (Cao Bằng).

II. Đọc – Hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản

- Thể thơ : Thất ngôn tứ tuyệt.

Sáng ra bờ suối, tối vào hang,
Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng.

Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng,
Cuộc đời cách mạng thật là sang.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

Hồ Chí Minh
1. Tác giả

2. Tác phẩm

- Bài thơ được sáng tác vào tháng 2 -1941
khi Bác sống và làm việc gian khổ ở Pác
Bó (Cao Bằng).

II. Đọc – Hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản

- Thể thơ : Thất ngôn tứ tuyệt.

Sáng ra bờ suối, tối vào hang,
Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng.
Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng,
2. Nội dung văn bản

a. Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở
Pác Bó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

Hồ Chí Minh

1. Tác giả

2. Tác phẩm

- Bài thơ được sáng tác vào tháng 2 -1941
khi Bác sống và làm việc gian khổ ở Pác
Bó (Cao Bằng).

II. Đọc – Hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản

- Thể thơ : Thất ngôn tứ tuyệt.

Sáng ra bờ suối, tối vào hang,

2. Nội dung văn bản

a. Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở
Pác Bó.

+ Đối về thời gian: Sáng >< Tối

+ Đối về hoạt động : Ra >< Vào

+ Đối về không gian: Suối >< Hang

- Câu thơ thứ nhất diễn tả sự nhịp
nhàng, nề nếp, đều đặn trong lối sống
sinh hoạt của Bác trong thời gian ở
Pác Bó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

Hồ Chí Minh
1. Tác giả

2. Tác phẩm

II. Đọc – Hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản

- Thể thơ : Thất ngôn tứ tuyệt.
2. Nội dung văn bản

a. Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở
Pác Bó.

Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng.

<b>+ Cách hiểu thứ nhất : Lương thực, </b>

<b>bẹ, rau măng rất cực khổ nhưng tinh </b>

<b>? Trong hai cách hiểu trên, em sẽ lựa </b>

<b>giọng điệu và tinh thần của bài thơ. </b>

<b>giọng điệu và tinh thần của bài thơ. </b>
- Câu thơ thứ nhất diễn tả sự nhịp nhàng, nề

nếp, đều đặn trong lối sống sinh hoạt của
Bác khi ở hang Pác Bó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

Hồ Chí Minh
1. Tác giả

2. Tác phẩm

II. Đọc – Hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản

- Thể thơ : Thất ngôn tứ tuyệt.
2. Nội dung văn bản

a. Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở
Pác Bó.

Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng.

Câu thơ nói về đời sống vật
chất đạm bạc, kham khổ, thiếu
thốn của Bác ở Pác Bó.

- Câu thơ thứ nhất diễn tả sự nhịp nhàng,

nề nếp, đều đặn trong lối sống sinh hoạt
của Bác khi ở hang Pác Bó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

Hồ Chí Minh
1. Tác giả

2. Tác phẩm

II. Đọc – Hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản

- Thể thơ : Thất ngôn tứ tuyệt.
2. Nội dung văn bản

a. Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở
Pác Bó.

Bàn đá chơng chênh dịch sử Đảng,

Từ láy

Gợi sự không
vững chắc của

bàn đá.

Điều kiện
làm việc

hết sức khó
khăn, thiếu
thốn.

- Câu thơ thứ nhất diễn tả sự nhịp nhàng,
nề nếp, đều đặn trong lối sống sinh hoạt
của Bác khi ở hang Pác Bó.

- Câu hai nói về đời sống vật chất đạm bạc,
kham khổ, thiếu thốn của Bác ở Pác Bó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

Hồ Chí Minh
1. Tác giả

2. Tác phẩm

II. Đọc – Hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản

- Thể thơ : Thất ngôn tứ tuyệt.
2. Nội dung văn bản

a. Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở
Pác Bó.

Bàn đá chơng chênh dịch sử Đảng,
T

T T

Khoẻ khoắn, mạnh
mẽ, gân guốc.
Cơng việc có ý
nghĩa trọng đại.

- Câu thơ thứ nhất diễn tả sự nhịp nhàng,
nề nếp, đều đặn trong lối sống sinh hoạt
của Bác khi ở hang Pác Bó.

- Câu hai nói về đời sống vật chất đạm bạc,
kham khổ, thiếu thốn của Bác ở Pác Bó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

Hồ Chí Minh
1. Tác giả

2. Tác phẩm

II. Đọc – Hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản

- Thể thơ : Thất ngôn tứ tuyệt.
2. Nội dung văn bản

a. Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở
Pác Bó.

Bàn đá chơng chênh dịch sử Đảng,

Cơng việc
có ý nghĩa
lớn lao.
Điều kiện làm

việc hết sức khó
khăn, thiếu thốn.

T T T

B B B

><

- Hình tượng Bác Hồ được
khắc hoạ vừa chân thực vừa
sinh động. Bác vượt qua
khó khăn, gian khổ với tầm
vóc lớn lao, uy nghi, lồng
lộng như một bức tượng đài
vị lãnh tụ cách mạng.

Qua việc khám phá
những nét đặc sắc về

nghệ thuật ở câu thơ
thứ ba, chúng ta thấy
trung tâm của bức tranh

Pác Bó được khắc họa
như thế nào?

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

Hồ Chí Minh
1. Tác giả

2. Tác phẩm

II. Đọc – Hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản

- Thể thơ : Thất ngôn tứ tuyệt.
2. Nội dung văn bản

a. Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở
Pác Bó.

Sáng ra bờ suối, tối vào hang,
Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng.
Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng,

- Cuộc sống khó khăn, gian khổ, thiếu thốn.

- Cuộc sống của Bác Hồ
ở Pác Bó hiện lên như
thế nào qua ba câu thơ
đầu? Qua đó, em cảm

nhận gì về hình ảnh
Bác?

- Trong hồn cảnh đó, người chiến sĩ cách
mạng vẫn hoà hợp với thiên nhiên, mang
phong thái ung dung tự tại, vẫn lạc quan,
say mê công việc, tin vào sự nghiệp.

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

Hồ Chí Minh
1. Tác giả

2. Tác phẩm

II. Đọc – Hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản

- Thể thơ : Thất ngôn tứ tuyệt.
2. Nội dung văn bản

a. Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở
Pác Bó.

- Cuộc sống khó khăn, gian khổ, thiếu thốn.
- Trong hồn cảnh đó, người chiến sĩ cách
mạng vẫn hồ hợp với thiên nhiên, mang
phong thái ung dung tự tại, vẫn lạc quan,
say mê công việc, tin vào sự nghiệp.

Cuộc đời cách mạng thật là sang.

b. Cảm nghĩ của Bác.

sang

Người chiến sĩ cách mạng sau
bao nhiêu gian khổ vẫn cảm thấy
“cuộc đời cách mạng thật là
sang”. Em hiểu cái “sang” ở đây
là như thế nào ?

- Vì sao Bác cảm thấy “cuộc đời
cách mạng thật là sang” ?

- Người vui vì được cống hiến cho cách
mạng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

Hồ Chí Minh
1. Tác giả

2. Tác phẩm

II. Đọc – Hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản

- Thể thơ : Thất ngôn tứ tuyệt.
2. Nội dung văn bản

a. Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở
Pác Bó.

- Cuộc sống khó khăn, gian khổ, thiếu thốn.
- Trong hồn cảnh đó, người chiến sĩ cách
mạng vẫn hoà hợp với thiên nhiên, mang
phong thái ung dung tự tại, vẫn lạc quan,
say mê công việc, tin vào sự nghiệp.

b. Cảm nghĩ của Bác.

- Người vui vì được cống hiến cho cách
mạng.

Thú lâm tuyền của
Bác có gì khác với
thú lâm tuyền của

người xưa ?

-

<b>Bác : </b>

<b>+Thưởng </b>

<b>ngoạn thiên </b>

<b>nhiên, làm </b>

<b>cách mạng. </b>

<b>=> Chiến sĩ.</b>

-

<b>Người xưa : </b>

<b>+ Lánh đời, </b>

<b>thưởng </b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

Hồ Chí Minh
1. Tác giả

2. Tác phẩm

II. Đọc – Hiểu văn bản
1. Cấu trúc văn bản

- Thể thơ : Thất ngôn tứ tuyệt.
2. Nội dung văn bản

a. Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở
Pác Bó.

b. Cảm nghĩ của Bác.

- Người vui vì được cống hiến cho cách
mạng.

III. Ý nghĩa văn bản
1. Nghệ thuật

2. Nội dung

- Thể thơ tứ tuyệt, bình dị, ngắn gọn,
hàm xúc.

- Lời thơ giản dị, tự nhiên pha giọng vui
đùa hóm hỉnh ; nghệ thuật đối ý, đối
thanh phù hợp với tinh thần của bài thơ.
- Kết hợp hiện đại và cổ điển. Tạo được
tứ thơ độc đáo, bất ngờ và sâu sắc.

- Bài thơ đã khắc hoạ cuộc sống cách
mạng đầy gian khổ của Bác Hồ ở Pác
Bó. Nhưng trong hồn cảnh ấy, Bác vẫn
ln lạc quan, mang phong thái ung
dung, tự tại của người chiến sĩ. Với
Người, làm cách mạng và sống hoà hợp
với thiên nhiên là một niềm vui lớn.

* GHI NHỚ (SGK).

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

Hồ Chí Minh

- Học thuộc lòng bài thơ.
-Nắm được nội dung của bài.

-Vẽ sơ đồ tư duy thể hiện kiến thức cơ bản của bài thơ
“Tức cảnh pác Bó ” vào vở soạn bài.

- Chứng minh sự kết hợp giữa cổ điển và hiện đại trong bài
thơ “Tức cảnh Pác Bó”.(gợi ý : thể thơ; chữ quốc ngữ; thi
liệu cổ như suối, hang, núi; đề tài; thú lâm tuyền; công
việc cách mạng; lối sống cách mạng; lời thơ...)

</div>