Gián án bái 19. Tuc canh Pac Bo

N. soạn: 16/1/2011
N. giảng:8a..............8b...........
Ngữ văn- Bài 20- Tiết 84
Văn bản: Tức cảnh Pác Bó
(Hồ chí Minh)
I- Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức:
- HS cảm nhận đợc niềm thích thú thực sự của Hồ Chí Minh trong những ngày gian
khổ ở Pác Bó; qua đó thấy đợc vẻ đệp tâm hồn của Bác, vừa là một chiến sĩ say mê
cách mạng, vừa nh một khách lâm tuyền ung dung sống hòa hợp với thiên nhiên.
- Hiểu đợc giá trị độc đáo của bài thơ.
2. Kỹ năng:
- HS có kỹ năng đọc , hiểu, cảm thụ thể thơ TNTT hiện đại.
3. Thái độ:
- HS có lòng yêu thiên nhiên đất nớc, lòng kính yêu lãnh tụ.
- Tích hợp t tởng HCM
II- Kĩ năng sống cơ bản đợc giáo dục trong bài
1. Tự tin
2. nhận thc
3. giao tiếp
III- Đồ dùng dạy học:
1. GV :Kiến thức về TG.TP
2. HS : Vở soạn, SGK.
IV- Phơng pháp:
- Trao đổi, đàm thoại, thảo luận.
V- Các bớc lên lớp.
1. ổn định lớp: (1p).s:
2. Kiểm tra bài cũ: (3p)
H: Đọc thuộc lòng bài thơ Khi con tu hú của Tố Hữu và pt khổ thơ cuối của
bài thơ?
3. Tiến trình tổ chức hoạt động:

*Khởi động:
ở lớp 7 các em đã đợc học 2 bài thơ hay của Bác Hồ . Hãy nhớ lại tên, hoàn cảnh
sáng tác và thể lọai 2 bài thơ đó?
- HS trả lời.
- Gv dẫn lời: Đó là những bài thơ nổi tiếng của Chủ Tịch Hồ Chí Minh viết hồi đầu
kháng chiến chống thực dân Pháp ở Việt Bắc. Còn hôm nay, chúng ta lại tìm hiểu
một bài thơ hay của bác Tức cảnh Pác Bó
Hoạt động của thầy và trò tg Nội dung chính
HĐ1: Đọc và thảo luận chú thích:
- MT: HS đọc đợc diễn cảm văn bản, hiểu một
số chú thích khó.
- GV hớng dẫn HS cách đọc: giọng vui, pha
8p

I - Đọc và thảo luận chú
thích:
1. Đọc:
chút hóm hỉnh, nhẹ nhàng, thanh thoát, thoải
mái, sảng khoái; nhịp thơ 4/3 hoặc 2/2/3.
- GV đọc mẫu.
- 2 HS đọc .
- 1 HS nhận xét.
- GV nhận xét.
H: Nêu vài hiểu biết của em về Hồ Chí Minh
và hoàn cảnh sáng tác bài thơ?
- HS trả lời.
- GV giải thích thêm (SGV/36)
- Yêu cầu HS thảo luận chú thích 1,2.
*HĐ2 : Bố cục
- MT: HS xác định đợc bố cục của văn bản,

nội dung từng phần.
H: Bài thơ đợc viết theo thể gì?
Thể thơ:thất ngôn tứ tuyệt
H: Xét theo nội dung bài thơ có thể tách nội
dung bài thơ ra làm mấy ý lớn?
- 2 ý lớn:
+ Câu 1,2,3: Cảnh sinh hoạt và làm việc của
Bác Hồ (thú lâm tuyền).
+ Câu 4:Cái sang của Bác.
H: Trong bài thơ sử dụng những phơng thức
biểu đạt nào?
- Tự sự + biểu cảm.
H: Phơng thức nào là chủ yếu?
- Biểu cảm.
HĐ3 Tìm hiểu văn bản:
- MT: HS cảm nhận đợc niềm thích thú thực
sự của Hồ Chí Minh trong những ngày gian
khổ ở Pác Bó; qua đó thấy đợc vẻ đệp tâm
hồn của Bác, vừa là một chiến sĩ say mê cách
mạng, vừa nh một khách lâm tuyền ung
dung sống hòa hợp với thiên nhiên.
- Hiểu đợc giá trị độc đáo của bài thơ.
1 HS đọc câu thơ đầu của bài thơ.
H: Em có nhận xét gì về cách ngắt nhịp và
biện pháp nghệ thuật đợc sử dụng trong câu
thơ?
H: em hãy chỉ ra cấu tạo đặc biệt của phép
đối đó?
+ Đối vế câu: sáng ra bờ suối / tối vào hang.
+ Đối thời gian: sáng /tối.

+ Đối ko gian: ra / vào.
H: Tác dụng của biện pháp nghệ thuật này?
HSTL, nhận xét.
3p
24p
2. Thảo luận chú thích:
- *
- Từ khó: 1,2.
II- Bố cục:
2 phần.
III- Tìm hiểu văn bản:
1. Cảnh sinh hoạt và làm
viêc của Bác Hồ ở hang
Pác Bó:
Sáng ra bờ suối tối vào
hang
- Sáng ra bờ suối / tối vào
hang.
+ Nhịp thơ 4/3 tạo thành 2
vế sóng đôi.
+ Phép đối: sáng ra / tối
vào.
H: Em hiểu hoạt động ra suối vào hang
của Bác ntn?
- Ra suối: làm việc.
- Vào hang: nơi sinh hoạt của Bác.
- GV bình: Cuộc sống hài hoà th tháivà có ý
nghĩa của ngời cách mạng luôn làm chủ
hoàn cảnh.
1 HS đọc câu thơ thứ 2.

H cuộc sống của Bác đợc giới thiệu ntn?
- Bữa cơm đơn ,sơ giản dị
H: Em có nhận xét gì về giọng thơ2 câu thơ
đầu của bài thơ?
- GV liên hệ:
Cảnh rừng Việt Bắc thật là haymặc sức
say
- 1HS đọc câu thơ thứ 3.
H: Câu thơ trên đã sử dụng biện pháp nghệ
thuật nào ? tác dụng của nó?
HSTL, nhận xét.
- GV bình:Câu thơ thứ 3 nói về công việc
hàng ngày của Bác, Ngời ngồi trên chiếc bàn
đá tự tạo chông chênh để dịch cuốn Lịch
sử Đảng cộng sản Liên Xô ra tiếng Việt
Nam, làm tài liệu học tập , tuyên truyền cách
mạng cho cán bộ, chiến sĩ.
- GV giới thiệu tranh SGK/29.
-1 HS đọc câu thơ cuối.
H: Từ nào có ý nghĩa quan trọng trong câu
thơ?
H: Em hiểu cái sang của cuộc đời cách mạng
trong bài thơ này ntn?
-HS thảo luận nhóm
- đại diện nhóm trình bày.
- Cái sang trọng, giàu có về mặt tinh thần
- Cái sang trọng giàu có của mộ tâm hồn luôn
hoà hợp ,tự tin, th thái trong sạch.

- Diễn tả hoạt động đều

đặn, nhịp nhàng của con
ngời.
- Diễn tả quan hệ gắn bó
hoà hợp con ngời với nhiên
nhiên.
Cháo bẹ rau măng vẫn
sẵn sàng
- Giọng thơ êm ái,nhẹ
nhàng.Trong gian khổ vẫn
th thái vui tơi, say mê cuộc
sống cách mạng, hoà hợp
với thiên nhiên.
Bàn đá chông chênh dịch
sử Đảng
- Đối ý, đối thanh (B-T), từ
láy.Cảnh tợng ngời chiến sĩ
vừa chân thực sinh động
vừa lớn lao uy nghi.
2. Cái sang của cuộc
đời cách mạng.
Cuộc đời cách mạng
thật là sang
- Cái sang của ngời tự thấy mình có ích
cho cách mạng ngay cả trong gian khổ thiếu
thốn.
H: Em có nhận xét gì về câu thơ kết thúc bài
thơ?
H: Theo em có gì mới trong hình thức
thơTNTT của Bác so với thể thơ TNTT thời
Đờng?

- Lời thơ thuần việt, giản dị , dễ hiểu.
- Giọng thơ tự nhiên, nhẹ nhàng.
- Tình cảm vui tơi, phấn chấn.
HĐ4: Ghi nhớ
- MT: HS cảm nhận đợc ND&NT của bài
thơ.
H: Qua tìm hiểu em cảm nhận gì về nội
dung và nghệ thuật của văn bản?
- HS trả lời.
- GV chốt kl:
- Gọi 1HS đọc phần ghi nhớ
3p
- Chữ sang kết thúc bài
thơ có thể coi là chữ thần,
là nhãn tự của bài thơ-> lạc
quan tin tởng vào sự nghiệp
cách mạng.
IV- Ghi nhớ: (SGK-30)
4. Củng cố và hớng dẫn học bài (2p)
H: Bài thơ giúp em hiểu điều cao quí nào ở con ngời Hồ Chí Minh?
- Học thuộc lòng bài thơ và nội dung bài học.
- Soạn bài:Ngắm trăng, Đi đờng.
- Chuẩn bị bài "Câu cầu khiến"
...........................................................................................