Đánh giá hiệu quả đề án 1956 về đào tạo nghề cho lao động nông thôn tại xã mỹ an huyện chợ mới tỉnh an giang

PANH GIA HIEU QUA PE AN 1956 VE PAO TO NGHE
CHO LAO PQNG N6NG THON T^I XA MY AN,
HUYEN CHQ MOfI, TINH AN GIANG


TRUONG B^I HQC AN GIANG
KHOA NONG NGHI^P - TAI NGUYEN THUEN NHIEN

CAOTHIKIMH6NG

PH^M THJ THANH HUONG

DANH GIA HIEU QUA fit AN 1956 VE DAO TAO NGHE
CHO LAO B0NG NONG THON TAI XA MY AN,

HUYEN CHQ M^I, TINH AN GIANG

bao.pao khoa luan tot nghiep

kysUngA^

^G THON
AN GIANG

THl/VIEN
KHOA HQC 2009-2013-

GlAO VIEN HUONG DAN

Ths. Ho Thi Ngan

AnGiang, 2013


Loi cam an
Lai dlu tien chiing con xin giii long kinh min va biet an slu sic din cha me.
Nhttng ngucri da sinh thanh va nuoi chiing con.truang thanh, da tao mpi dilu
kien dl chiing con dupe hpc tap, luoh dpng vien khich le tinh thin cho chiing
con.

Xin gui lai cam on den cac thly co cua truang Dai hpc An Giang, die biet la
cac thly co trong bo mon Phat triln nong thon va Quan ly TNTN da h^t long
giang day, giup da chiing em trong su^t thbi gian hoc tap tai truang.
Chung em xin gui lai cam on chin thanh den co Ho Thi Ngan va thay Vb Duy
Thanh da tan tinh hudng din va giup da chung em trong suot thbi gian qua dl
co thi hoan thanh t6t khoa luan.
Cam an thly Nguyen Minh Hung - Pho gilm d6c Trung tlm hpc tip cpng
d6ng xa My An da cung cipi tai lieu va tao dilu kien thuan Ipi cho chung em
thu thap cac s6 lieu lien quan din Ah tai.

CM Dao Van Buu (Can bp Hpi Nong din ip M^ Thanh), chu Le Tin Nhut
(cln bp Hpi Nong din Ip My Trung) va co Nguygn Tuyet Dep (can bp Hpi
Phu nu Ip My An) da nhiet tinh gitip d& chiing em trong qua trinh lien he va
thuc hien phong vln nong hp.
Cac thanh vien lop DH10PN, dacbiet la cac baij: Bui Minh Nhut, To Van
Nhln, Tran Thi Ngpc, Pham Vln Hoai da giup Aa chung toi trong qua trinh
thuc hiln PRA. Cac ban Huynh Tin Vu, Truang Thi Thuy An da giup da
chung toi trong qua trinh phong van nong hp va thu thap cac so lieu phuc vu
viet bai kho^ luan. Nhan dip nay, chiing toi xin cam an cac ban rit nhiiu.

Cao Thi Kim H6ng

Pham Thi Thanh Huang


Tom lirac
Bi dap ilng nhu cau dao tao nguin nhan lire cho nong thon, Quyet dinh so
1956/QD-TTg dupe phe duyet nham muc tieu: to chiic tot cong tac d^y nghe
cho lao dpng nong th6n (LBNT). Thong qua c^c lop nghe nguai lao dpng
dupe trang bi kien thiic, tay nghe ap dung vao thuc te san xuat va cong viec,
gop phan tao vi6c lam, tang thu nhap, tuy nhien qua trinh thuc hien chuong
trinh day nghe cho LDNT van con ton tai nhieu kho khan can dupe thao gS.
Be tai: "Banh gia hieu qua Be an 1956 ve dao trio nghe cho lao dpng nong
thon tai xa My An, huyen Chp Mod, tinh An Giang" dupe nghien ciiu nh^m
tim hi^u thuc trang thuc hien Be an 1956 vg day nghS cho LBNT; danh gia
hieu qua Be an tir do de xuat giai phap va kien nghi nham nSng cao hieu qua
thuc hien B6 an trong thai gian tai. Be tai tiSn hanh khao sat tren ba d6i
tupng: lao dpng hoc nghe nong nghiep, lao dpng hoc nghe phi nong nghiep
(PNN) tu do va nhu cau. Nghien ciiu sii dung cac phuang phap thu thap so
lieu nhu: phong van sau, thao luan nhom va ph6ng van bang ban hoi. Thong
tin thu thap se dupe tong hop va xu ly bang phan mSm Excel.
K6t qua nghien ciiu cho thiy, chucrng trinh day nghg cho LBNT dupe thuc
hien kha tot: cac lop nghe da dang dap ling nhu cau ciia nguai lao dpng; dia
diem day nghe, thai gian ma lop phu hpp tao dieu kien thuan lpi cho lao dpng
hoc nghe; npi dung, hinh thiic day nghe dap ling su mong dpi ciia hoc vien.
Sau khoa hpc co han 80% lao dpng hoc nghe nong nghiep ap dung thanh thao
k^ thuat da hoc vao san xuat dat hieu qua cao, hpc vien thupc lop nghe PNN
tCrng budc cai thien dupe kinh te gia dinh. Mpt s6 kho khan ciia BS an day
nghS nong thon la: su thieu th6n trang thiSt bi do ngu6n kinh phi day nghS
phan bo cham; chua co su phan loai giira e^e doi tupng trong cung lap nghe de
dieu chinh thai luang khoa hpc phu hop. Cac lop nghe nong nghiep: nuoi
luan, rau sach,... cho hieu qua san xuat thSp; hpc vien gap kho khan ve nguon

von; cac nghe PNN (ket hat cuom, ve hoa van tr&i mong tay,...) chi hpc de

biet, khong ling dung nghe de tao thu nhap.
Mot s6 giai phap va kien nghi nhlm nang cao hieu qua Be an day nghS cho
LBNT la: tang cuang h trp kinh phi d^ d^u tu trang thi^t bi day nghS t6t han;
can co chinh sach ho trp v6n vay lai suit thip cho nguM lap dpng di ap dung
mo hinh san xuit; can tao sp lien kit giita Be an day nghi nong nghiep vai cac
cong ty, nha may,... trong viec bao tieu san phim diu ra cho nong dan, cong

tap day nghi PNN phai gin voi giai thieu viec lam cho hpc vien sau khoa hpc.


Muc luc
Ngi dungTrang
Ldi cam oni
Tom lugeii
Muc luciii
Danh sach bangviii
Danh sach hinhix
Danh sach hOpxi
Danh sach so doxii
Danh muc tir vi6t tat•.xiii

Chirong 1 Gidi thieu1
1.1 Dat v^n dS1
1.2. Muc tieu nghien ctru2
1.2.1Muc tieu chung

2

1.2.2Muc tieu cu thg3
1.3Cau hoi nghien cuu3
1.4Gidi han nghien ciiu3
1.4.1Doi tugng nghien cuu3
1.4.2Gidi han ve khong gian3
1.4.3Gidi han vl npi dung,3
1.4.4Thdi gian thuc hien4
Chuwng 2 Luge khao tai lieu5
2.1Mot s6 khai niem5
2.2Thuc trang ve van de lao dong va viec lam d nong thon7
2.2.1Thuc tr^ing van de lao dong va dac diem ciia ngudi LDNT7
2.2.2Thuc trang vg vin dg viec lam d nong thon8
2.3Mot s6 chinh sach h6 trg dao tao nghg cho lao dong nong thon10
2.3.1 Chinh sach ho trg day nghg ngan han cho lao dong n6ng thon10


2.3.2Chinh sach h trg gi&i quylt viec lam va DTN cho ngubi lao dong bi thu

hli dit nong nghiep10
2.3.3Chinh sach dao tao va GQVL cho lao dgng giai doan 2006 - 201011
2.3.4Chinh sach dao tao nghl cho lao dong nong thon din nam 202011
2.3.5Chinh sach DTN cho LDNT tinh An Giang d^n nam 202013
2.3.6Chinh sach hi trg phu ntr hoc nghl, tao viec lam13

2.3.7Chinh sach khuyln khich phat triln nghl, lang nghl TTCN14
. 2.4 Thuan Igi vakho khan cuacongtac day nghl cho LDNT theoDS an 1956.15
2.4.1Thuan loi15
2.4.1.1Ban to chuc cdc lop day nghe75
2.4.1.2Ngudi lao dong hoc nghe„75
2.4.2Kho khan16

2.4.2.1Ban td chuc cdc lop hqc nghi'.16
2.4.2.2Nguoi lao dong hQC nghe77
2.5Giai^hap nang cao hieu qua chucng trinh day nghe cho lao dong nong

thon theo D6 an 195618
2.6Hieu qua ciia D6 an dao tao nghl cho lao dpng nong thon20
Ch^omg 3 Ph^ong phap nghien ctru23
,3.1 So luge dia ban nghien ciiu23
3.1.1So luge v6 huyen Chg Moi, tinh Am Giang23
3.1.1.1Vf tridia ly va dieu Men tynhien23
3.1.1.2VeMnhd23
3.1.1.3Vixdhpi:24
3.1.2Khai quat vl vi tri dia ly, dac diSm kinh tl - xa hoi xa My An, huyen
Chg Moi, tinh An Giang25
3.1.2.1VI tri dia ly va dieu Men ty nhien25
3.1.2.2Vi kinh ti26
3.1.2.3Vixdhpi27


'3.2 Phuang tien nghien cihi28
3.3 Phuang phap nghien cuu28
3.3.1Phuang phap thu thap s6 lieu28
3.3.1.1Sd lieu thucdp28
3.3.1.2S6 lieu sdcdp28
3.3.2Cac buoc ti&i hanh thu thap s6 lieu35
3.3.3Phuang phap phan tich so lieu.,36
Chuong 4 Ket qua nghien cuu37
4.1Dae diem chung ciia nguai lao dpng tham gia hQc nghe tai xa My An37
4.1.1.Do tu6i:37

4.1.2.Giai tinh40
4.1.3.Trinh do hoc vin41
4.1.4Quy mo nonghp43
4.1.5Dien tich dit canh tac44
4.1.6Nguon thu nhap chinh cua nong hp46
4.1.7Loai hp48
4.2Th^c trang dao tao nghe cho nguW lao dpng tai xa My An50
4.2.1Nhu ciu dao tao nghh nong thon50
4.2.2Tarn quan trpng cua viec hoc nghe53
4.2.3Cac lop nghS dao tao53
4.2.3.1Ly do hoc nghe cua ngudilao dong53
4.2.3.2Cac lap nghe nong nghiep vd PNN dupe dao tgo giai doan 2010 -

201256
4.2.4Quy trinh trien khai thuc hiSn dao tao ngh^ nong thon57
4.2.5Cach thuc dang ky hpc nghg59
4.2.6Thfri lupng khoa hpc va thdi gian day nghe61
4.2.6.1Thai luang lap hpc nghe61
4.2.6.2Thai gian hoc nghe doi vdi tung nghe63


•4.2.7 Co s^ vat chit va trang thiet bi day nghe64
4.2.7.1Dia diim mo l&p day nghi64
4.2.7.2Trang Met bi day hpc67
4.2.8Hop d6ng mod giao vien68
4.2.9Cac chinh sach ho trgr doi vai ngirai hoc nghd68
4.3Thuan loi va kho khan khi thuc Men Be an dao tao ngh^69
4.3.1Thuan loi69
4.3.1.1Ban quan ly vd to chicc lop hoc.69
4.3.1.2Hqc vien69

4.3.2Kho khan70
4.3.2.1Ban quan ly va td chitc Ictp hoc77
4.3.2.2Hqc vien'.72

4.4Hi^u qua cua Dd an 1956 vg dao tao nghS cho lao dong n6ng th6n73
4.4.1Nhan xet cua hoc vien v6 DS an DTN cho LDNT73
4.4.1.1Nhqnxet cua hoc vien ve giao vien dqynghe73
4.4.1.2Nhan xet cua hoc vien ve trang Met bi day hqc80
4.4.1.3Nhan xet cua hqc vien ve suphu hpp cua thdi luang hoc ngheSO
4.4.1.4Nhan xet cua hoc vien ve chinh sach ho trot sau khi hoc nghe82

4.4.2Hieu qua DS an 1956 ve dao tao nghe cho lao dong nong thon83
. 4.4.2.1 Hieu qua Bi an DTNnong nghiep cho LDNT.83
4.4.2.2 Hieu qua Di an DTN phi nong nghiep cho LDNT.90
4.4.3Kho khan cua ngucri lao dong sau khi hoc nghe94
4.4.3.1Nghe nong nghiep94
4.4.3.2Nghe phi nong nghiep,95
4.5Gi^i phap nang cao hieu qua Be an day nghd cho LDNT95
4.5.1Ban quan ly va tS'chuc lop hpc95
4.5.2V6 phia nguoi hoc nghe96
4.5.2.1 Nghe nongnghiep96


4.5.2.2 Nghi phi nong nghiep„ 96

Chinmg 5 Kit luan va kiin nghi97
5.1Kit luan97

5.2Kiin nghi99

5.2.1Ban t6 chiic day nghi xa My An99
5.2.2Nong nghiip99
5.2.3Phi nong nghiep

100

Tai lieu tham khao101
Phuchuotig A107

PhuchuomgB109
PhuchuongCIll
PhuchuongD112

PhpchuongE118


Danh sach bang
Tira bangTrang
Bang 1: Bdi tupng phdng van va n6i dung canthuthap29
Bang 2: Cao cong cp PRA va noi dung cfin thu thap33
Bang 3: Nhom tuoi ciia ngudi lao dpng tham gia hpc nghS d xa My An37.
Bang 4: Nhom tuoi ciia ngudi lao dpng tham gia hoc nghe nong nghiep38
Bang 5: Nhom tudi ciia ngudi lao dpng tham gia hoc nghe PNN39
. Bang 6: Ty le nam va nu tham gia cac ldp nghe phi nong nghiep41
Bang 7: Trinh dp hoc van cua ngudi LB tham gia hpc nghS tai xa My An42
B^ng 8: So nhan kMu trong gia dinh cua ngudi hpc nghe43
Bang 9: Bien tich ddt canh tac ciia ho co lao dpng hpc nghe nong nghiep45
Bang 10: Bien tich ddt canh tac cua ho co lao dong hpc ngh^ PNN46
Bang 11: Thu nhap binh quan cua lao dpng hpc nghd PNN48
Bang 12: Cac nghS nong nghiep va PNN dupe dao tao td nam 2010 - 2012 cua

xaMyAn56
Bang 13: Thdigiandao tao eiia cac nghe nong nghiep dxaMy An62
Bang 14: Thai gian dao tao cua cac nghe phi nong nghiep d xa My An62


Danh sach hinh
Tua hinh.Trang

Hinh 1: Ban do diem nghien ciru26

Hinh 2: Ty le gicd tinh tham gia hoc nghS nong nghigp va ngh PNN40
Hinh 3: So LB chinh phan theo so nhan khau trong gia dinh nguai hoc nghe.... 44
Hinh 4: Ty le hoc vien thupc cac nhom ho tham gia hoc nghe49
Hinh 5: Ty le hoc vien thupc cac nhom hp tham gia hpc ngh6 nong nghiep49
Hinh 6: T^ le hpc vien thupc cac nhom h tham gia hpc PNN50
Hinh 7: Nhan xet cua nguai LB vS miic dp cin thiSt cua viec hpc nghe52

Hinh 8: Ly do hpc nghe phi nong nghiep55
Hinh 9: Bia diem hpc ly thuyet cua nghe nong nghiep65
Hinh 10: Bia diem hpc thuc hanh cua nghp nong nghiep66

Hinh 11: Bia diSm hpc ly thuySt cua nghS phi nong nghiep:66
Hinh 12: Bia diem hpc thirc hanh nghe phi nong nghiep67
Hinh 13: Nhan xet cua hpc vien v6 npi dung hpc nghe nong nghiep73
Hinh 14: Nhan xet cua hpc vien ve npi dung hpc nghe PNN74
Hinh 15: Nhan xet cua hpc vien v^ hinh thuc day nghe nong nghiep75
Hinh 16: Nhan xet cua hpc vien vp hinh thuc day nghe PNN76
Hinh 17: Kha nang truyen dat kien thuc cua giao vien day nghe nong nghiep... 78
Hinh 18:Khanangtruygnd?tki6nthuccuaGVdayngh6PNN78

Hinh-19: Trang thiet bi va dung cu hpc nghg80
Hinh 20: Nhan xet cua hpc vien ye su phii hop cua then gian va thai luang hpc
nghe nong nghiep,81
Hinh 21: Su phu hop cua thai luang hpc nghS PNN82
Hinh 22: Kha nang ung dung ky thuat da hpc vao san xu^t84
Hinh 23: Ty le hpc vien ap dung nghe da hpc vao thuc te san xuat85
Hinh 24: Hieu qua cua ap dung ky thuat vao m6 hinh san xuSt sau khi hpc88
Hinh 25: Hieu qua cua ap dpng ky thuat chan nuoi sau khi hpc88


Hinh 26: Duy tri mo hinh san xuit trong tuong lai90
Hinh 27: Thuc hanh nghg trade khi dang ky hoc nghg90
Hinh 28: Kha nang ling dung nghS da hoc vao thuc tg91
Hinh 29: Sit duy tri nghg da hoc92
Hinh 30: Ho tro vifc lam cho hoc vien sau khi hoc nghg phi nong nghiep92
Hinh 31: Tinh 6n dinh nghg nghiep cua hoc yign sau khi hoc nghg93


Danh sach hop
TuahppTrang

HOp thong tin 1: Lao dpng hpc ngh PNN thupc d6i tupng mu chii42
HOp thong tin 2: Nong hp da dang cacmo hinh sanxuat47
Hop thong tin 3: Nhu cdu hpc nghS ciia ngucri LDNT tai xa My An53
Hpp thOng tin 4: Ly do hpc nghe nong nghiep54
Hpp th6ng tin 5: Ly do hpc nghS phi nong nghiep cua ngu^i lao dpng55
Hpp thdng tin 6: Npi dung hpc ngh6 chi them vao mot s6 npi dung mdi74
Hop thong tin 7: KM nang ti^p thu kiSn thiic giao vien mu6n truygn dat79
Hpp thong tin 8: Hpc vien khong ap dung hoan toan ki6n thurc da hpc va thuc
te san xuot - lop ky thuat trong lua giong85

Hpp thong tin 9: Nong dan trdng lua giam chi phi san xu^t va cong lao dpng.... 86
Hop thong tin 10: Tang nang suat lua sau khi ling dung nghe cua n6ng dan87
Hop thong tin 11: Thhi gian chan nuoi bo dupe nit ngdn89
Hpp thong tin 12: KM nang ling dung nghe da hpc vao cong viec thuc te93


Danh sach so' do

Tya so doTrang
So do 1: Quy trinh trien khai cac lop dao tao nghS nong thon57
Sa d6 2: Quy trinh dang ky hoc ngh8 ciia ngudi lao dpng60


Danh muc cac tir viet tat

ATC

Anh Tan Cuomg

BVTV

B^o ve thuc vat

CNH-HBH

Cong nghipp h6a - hien dai hoa

CNH

C6rig nghiep hoa

BBSCL

Bong bang song Cuu Long

BTN

Bao tao nghS

GBP

Tong san pham npi dia

Global GAP

Thuc hanh nong nghi^p tot theo chuan quoc te

GQVL

Giai quyet viec lam

GV

Giao vien

HNB

Hoi nong dan

• HPN

Hi phu nQ

KH-KT

KhoahQC-kythuat

LB - TBXH

Lao dong Thuong binh va Xa hpi

LB

Lao dpng

LBNT

Lao dpng nong thon

PNN

Phi nong nghiep

TB

Trung binh

TTCN

Ti^u.thu cong nghiep

TTHTCB

Trung tarn Hoc tap Cong d6ng

UBNB

tiy ban nhan d^n


Chu-ong 1

Gioi thieu
l.lDsitvandl
CS nude ta, qua trinh phat tridn kinh td thi trudng dinh huang xa hpi chu nghla,
chil dpng hpi nhap kinh td qudc td da va dang dat ra hang loat van de hire xuc
lien quan ddn lao ddng (LD), vide lam va dao tao nghd (DTN). Qua trinh do
thi hoa, cong nghidp hoa manh me da lam mot bp phan ndng dan mit dit san
xult, din ddn mit viec lam; bu lai qua trinh hpi nhap se lam tang co hpi viec
lam tir viec xuat hidn nhOng nghd moi a cac Hnh vuc, khu vuc moi. Ngoai ra,
nguoi lao dpng nong thon con co co hpi ti^p can voi khoa hoc ky thuat tien
tien, cong nghe moi. Mac du qu^ trinh do thi hoa va cong nghiep hoa da mo ra
nhieu co hpi cho ngudi lao dpng, nhung voi chat lucmg nguon LDNT d nude
ta hi6n nay con han ch^ ve trinh dp va ky nang chuyen mon kho dap ung dupe

yeu clu cua thdi ky phat triSn va hpi nhap kinh tl Theo Chu Van dp (2012),
tren ca nude cac vung nong thon cd 21,264 trieu din so trong dp tuoi lao dpng
trong do cd den 20,765 trieu ngudi (chiem ty le 97,65%) chua qua dao tao va
khong cd chdng chi chuyen mon; ngudi lao dpng cd blng so dp, cong nhan
ky thuat chiSm 1,26 %, trung dp 0,87%, dai hpc - cao ding 0,22%.

An Giang la tinh cd dan so dong nhat vung Dong bang song Cuu Long
(DBSCL). Dan sd An Giang nam 2010 la 2,15 tri^u ngudi, dan sd khu vuc
nong thon la 1,54 trieu ngudi, chiim 71,63% so vdi tdng dan sd cua tinh (Nien
giam thong ke tinh An Giang, 2011). Do la tinh ndng nghiep, tr6ng lua chiSm
90% dien tich dat ndng nghiep, nhu cau lao dpng vao dau vu va mua thu hoach
rat cao, nhung lai thua lao dpng trong cac qua trinh khac cua san xuat lua.
Trudng hpp neu duy tri du sd lao dpng trong mua thu hoach, lao dpng se bi du
thvra trong cac khoan thdi gian con lai cua mua vu, dieu nay din ddn hieu qua
su dung lao dpng ndng thon khdng cao (Nguydn Van Tai, 2009). Hien tinh An
Giang da va dang day manh ca gidi hoa trong san xuit ndng nghiep dd.bu dip
nhung khau thieu lao dpng va cong nghidp hoi dd giai quyet tinh trang thua
LD. Tuy nhidn, hieu qua cua qul trinh cong nghidp hoa chua cao do hien cong
nghidp hoa chi giai quyet dupe 7,56% tdng sd LD, lire lupng lao dpng Ah
Giang dang thua nhung lai thidu lao dpng qua dao tao (nam 2010 lao dpng qua
dao t^o cua An Giang chi dat 20,33%) va chi giai quydt vide lam cho khoang
136.000 lao dpng tren tit ca cac huydn trong tinh (Thai Him Phuc, 2010-trich
tir Hai Anh, 2011). Do vay, day nghd cho LDNT da va dang trd thanh vin dd


cap bach nham tao viec lam cho lao dpng nong nhan noi rieng va LDNT noi
chung gop phan tang thu nhap, nang cao dcri s6ng vat chat va tinh than cho
ngtroi dan nong thon, thuc hien thanh cong muc tiSu cong nghiep hoa - hien
dai hoa (CNH - HBH) nong nghiep, nong thon.
• Nham gop phan thuc hien tot Be an "Bao tao nghe cho lao dpng nong thon
din nam 2020"(gpi tat la BS an 1956) cua Thu tuong Chinh phu Viet Nam.
Ngay 28 thang 12 nam 2010 Uy ban Nhan dan tinh An Giang da co QuySt
dinh s6 2442/QB-UBND vg viec ban hanh BS an "Bao tao ngh^ cho lao dpng
nong thon tinh An Giang din nam 2020". Tir khi triSn khai thuc hien B6 an,
tinh da dat dupe nhiSu thanh tuu, trong nam 2011 tinh da t6 chlic dupe 568 lop
day nghe ngan han cho 14.801 lao d6ng, dat 113,85% ke hoach n5m vdi tong

kinh phi ho trp day nghe 15,5 ty d6ng, nganh nghe dao tao da dang (tren 30
nghS). Ngucri lao dpng co viec lam sau khoa hpc dat khoang 75% va tren 55%
lao dpng da hpc nghS co viec lam ngay tai dia phucmg (Bao An Giang,
09.11.2011).
Tuy nhien, trong triln khai thuc hign chuong trinh BTN cho LBNT vln con
t6n tai nhieu kho khan nhu: ca so vat chdt va trang thi^t bi phuc vu cho B6 an
BTN chua dap tag nhu c^u hpc nghe da dang cua ngudi dan; viec to chuc day
nghe gan voi tao viec lam tai cac doanh nghiep con rat it; lao dpng sau hoc
nghe ap dung cac kien thuc vao san xu^t chua hieu qua... VI the, nghien eta
sau ve van de BTN cho LBNT qua do danh gia hieu qua cong tac BTN dl xac •
dinh nhtag han ch^ ySu kem con t6n tai, tren ca so do d6 ra nhung giai phap
. phii hop dS nang cao hieu qua BTN gop phin cai thien thu nhap, nang cao chit
lupng cupc s6ng cho ngubi LBNT la cgn thi6t. Xult phat tir yeu clu tren d^ tai
"Ddnh gid hieu qua Bi an 1956 vi itdo tqo nghi cho lao dong nong thon tai
x&MyAn, huyen Cliff M&i, tinh An Giang" dupe chpn dl lam nghien eta.
1.2. Myc tieu nghien cuu

1.2.1 Myc tieu chung
Banh gia hieu qua Be an 1956 ve dao tao nghS cho lao dpng nong thon tai xa
My An, huyen Cho Moi, tinh An Giang va d^ xult cac giai phap nhlm nlng
cao hieu qug thuc hien Be an trong thbi gian tdi.


1.2.2 Muc tieu cu thi
•1. Khao sat thuc trang trien khai B &n dao tao nghS cho lao dpng nong thon
tai xa My An, huyen Cha Mai, tinh An Giang trade va sau khi thuc hien Be
•an 1956 ciia Thu tuang Chinh phu;
2.Banh gia hieu qua cua cong tac dao t^o nghe dupe thuc hien theo Be an
1956 cua Thu tuang Chinh phu;
3.B6 xult nhung kiln nghi va giai phap dl nang cao hieu qua chuong trinh

dao tao nghS cho lao dng nong thon trong thai gian tai;
1.3Cau hoi nghien ciiu
1.Thuc trang triln khai B an dao tao nghe cho lao dong nong thon tai xa My
An, huyen Cha Mdi, tinh An Giang trucrc va sau khi thuc hien Be an 1956 cua

Thu tudng Chinh phu nhu thl nao?
2.Hieu qua cong tac dao tao nghe sau khi thuc hien theo Be an 1956 cua Thu
tuang Chinh phii nhu the nao?
3.Nhung ki&i nghi va giai phap nao duac de xuat de nang cao hieu qua Be an
dao tao nghe cho lao dpng nong thon trong thai gian tcri la gi?
1.4Gio'i han nghien cuu
' 1.4.1 Boi tupng nghien cuu

-Nhung lao dpng da tham gia 16p hpc nghe nong nghiep va nghi phi nong
nghiep (PNN) tai xa My An, huyen Cha Mai,'tinh An Giang.
-Can bo tham gia c6ng tac quan ly, BTN cho LBNT tren dia ban huyen, xa,
cac giao vien day nghe nong thon...

-Cong ty Anh Tan Cuang: chuyen san xuit va kinh doanh cac san phim lam
tir nguyen lieu luc binh (ban, ghe, giufrng, tu,...) vd nguyen lieu day nylon
(dan ghe) tai dp My Lpi, xa My An, huyen Cha Mai tinh An Giang.
1.4.2Gioi han \h khong gian
Be tai se dupe tien hanh nghien cuu t^i xa My An, huyen Chp Mai, tinh An
Giang.
1.4.3Gioi han \e noi dung

. Npi dung nghien cuu cua de tai bao gom cac van dl sau:


-Mo ta hidn trang trien khai thuc. hidn cac npi dung cua Bd an BTN cho

•LBNT theo Quydt dinh 1956/QB-TTg tai xa My An, huyen Cher Mdi, tinh An
Giang, tvr nam 2010 ddn 6 thang nam 2012.
- - Trdn ca sd thuc tapig trien khai Be an BTN cua x^, thuc hien danh gia hidu
•qu& cong tac day nghe de biet duqc nhung thanh cong, xac dinh nguyen nhan
. cua nhftng han che yeu kem con ton tai.

-Cu6i cung la de xuat nhung giai phap phu hop dl nang cao hieu qua BS an
BTN gop phin cai thien thu nhap, nang cao chit luong cupc s6ng cho ngudi
dan xa My An.

Tuy nhien, dd tai chi tap trung danh gia hieu qua cua Bd an BTN cho LBNT
tai xa My An tir khi chuong trinh day nghd dupe tridn khai theo Quydt dinh sd •
1956 - QB/TTg cua Thu tudng Chinh phu ddn nay. Nghidn cuu chi tdp trung
vao danh gia nhung thanh cong dat dupe ddng thai chi ra nhilng vln dd con
han chd trong qua trinh thuc hien Bd an day nghd cho LBNT. Tren ca sd do,
dd tai dua ra nhtlng giai phap phu hop dd nang cao hieu qua BTN cho LBNT
xa My An, huyen Chp Mdi, tinh An Giang trong thdi gian tdi..
1.4.4 Thai gian thuc hien

Nghidn cuu dupe thuc hien tir ngay 01/2013 ddn ngay 05/2013


Chmmg 2
Lucre khao tai lieu
2.1 Mot s6 khai niem
D^o tao: "Qua trinh tdc dpng ddn mot ngudi nhim lam cho ngudi do lTnh hoi
va nim viing nhtrng tri thuc, ky nang, ky xao mot each co he thong nhSm
chuin bi cho ngudi do thich nghi vdi cube sdng va kha nang nhan mot su phan
cong lao dpng nMt dinh, gdp phdn cua minh vao vide phat trien xa hpi, duy tri
va phat tridn ndn van minh cua loai ngudi". Ve co ban dao tao la mot qua trinh

giang day kidn thuc trong nha trudng gin vdi giao dpc dao ddc va nhan each,
kit qua va trinh dp dupe dao tao gpi la trinh dp hoc van. Trinh dp hoc van cua
mpt ngudi con do viec tu dao tao cua ngudi do the hien bang viec tu hoc va
tham gia cac hoat dpng xa hpi, lao dpng san xuit roi tu nit kinh nghiem cua

ngudi do quyit dinh (Tir Diin Bach Khoa tap 1, 1995).
Nghe: "La mot cong viec chuyen lam theo su phan cong ciia xa hpi. NghS
nghiep la cong viec ma con ngudi lam di kiim sdng" (Pham Thanh Diim,
2007 trich tir Nguyin Van Tai, 2009).
Bio tao nghe hay day nghe: "Day nghd la hoat dpng day va hoc nham trang
bi kien thuc, ky nang va thai dp nghd nghiep cln thiet cho ngudi hoc de co the
tim dupe viec lam hoac tu tao viec lam sau khi hoan thanh khoa hoc. Day
nghe co ba trinh dd dao tao la: so cap nghe, trung cap nghe, cao dang nghe.
Day nghe bao gdm: day nghe chinh quy va day nghe thudng xuyen"(Bd luat
Lao dpng, 2007).
Lao ddng: "La hoat dpng quan trpng nhdt cua con ngudi tao ra ciia cai, vat
chat va cac gia tri cua xa hpi. Lao ddng co nang suat va hieu qua cao la nhan
td quydtdinh su phat tridn cua ddt nudc"(Bd luat Lao ddng, 2007).
Lao ddng con dupe dinh nghTa: "La qua trinh ho^t ddng tu giac, hop ly cua
con ngudi, nhd do con ngudi lam thay ddi cac ddi tupng tu nhien va lam cho
chung thich ung dd thoa man .nhu cau cua minh" (Tir Didn Bach Khoa tap 2,

2002).
Ndng thdn: la phan lanh thd cua mot nude hay mpt dcrn vi hanh chinh nam
ngoai lanh thd cua thanh thi, co mdi trudng tu nhien, dieu kien kinh te - xa hpi
va dieu kien sdng khac biet vdi thanh thi, dan cu chu ydu lam ndng nghiep (Tir
Didn Bach Khoa tap 3, 2003).


Ngubn lao flong nong thfin: la mot bp phan d&i sb sinh s6ng va lam viec a

•nbng thon, bao gom nhung ngubi trong dp tu6i lao dpng theo qui dinh cua
phap lupt (nam tit 16 den 60 tu6i, nft tb 16 dbn 55 tubi) va co kha nang lao .
dpng (Dinh Trong Van, 2010).
Lire hrong lao ilpng cua nong thon: la mot bp phin cua ngubn lao dpng a •
nong thon bao gom nhung ngubi trong dp tubi lao dpng eo'kha nang lao dpng
dang co viec lam va nhung nguiri that nghiep nhung co nhu cau tim viec lam.
Tuy nhien do dac.diSm la mang tinh chat mua vu cua cong viec a nong thon
ma lire hrong tham gia san xuat nong nghiep co the la nhung ngubi tren hoac
duoi dp tuoi lao dpng tham gia vao sin xuat vdi nhung cong viec phu hop voi
minh (Dinh Trong Van, 2010).
Viec lam: "Mpi hoat dpng lao dpng tao ra ngu6n thu nhap, khong bi phap Iuat
cim dSu dupe thira nhan la viec lam" (Bp Iuat Lao d6ng, 2007).
Thu nhap: "So lupng tien, hang hoa hoac dich vu ma mot ca nhan, cong ty
hay m6t nen kinh te nhan trong mot khoang thai gian nh^t dinh (quy, thang,
nam)" (Ttr Di&t Bach Khoa tap 4, 2005).
Nghe nong nghiep: nghe san xuat ra cua cai vat chat cua con ngubi dua vao
qui Iuat sinh trubng cua cay trong, vat nuoi de tao ra san pham nhu luong
thuc, thuc pham,... de thoa man cac nhu cau cua minh. Theo nghia hep ngh^

nong nghiep chi bao gom nghe trbng trpt va chan nuoi, con theo nghTa rpng thi
nghe nong nghiep con bao gom ca ldm nghiep va ngu nghiep (Trdn Thi Thuy

Hing, 2009).
Nghe phi nong nghiep: Theo Brajesji Jha (2006), nghl phi nong nghiep bao
gom tat ca cac hoat ^ng khong true tiep san xudt ra san phim hang hoa thupc
iinh vuc nong nghiep. Cac nganh nghS PNN bao gbmt khai thac mo va khai
thdc da, che bien, sua chila, xay dung, thuong mpi, vpn tai va cac dich vu
khac,... trong cac lang xa va thi tran nong thon.

Hp. ngheo va ho can nghep: Theo Quy6t dinh s6: 09/2011/QD-TTg cua Thu

tubng Chinh phu (2011), "Hp ngheo b nong thon la hp co muc thu nhap binh
quan tit 400.000 dbng/ngubi/thang (tb 4.800.000 dbng/ngubi/nam) trb xubng;
hp can ngheo b vimg nong thon la hp co muc thu nhap binh quan tb 401.000
dbng dSn 520.000 dbng/ngubi/thang".


Ngufri khuyet tat: "La ngudi bi khidm khuydt mpt hoac nhidu bo phan co thd
•ho^c bi suy giam chuc nang dupe bidu hidn dudi dang t&t khidn cho lao ddng,
sinh hoat, hQc tap gap khd khan" (Lu^t ngudi khuydt tat, 2010).
2.2 Thuc trang ve van de lao dpng va vice lam d' ndng thon

2.2.1 Thuc trang van de lao dpng va dac diem ngudi lao dong nong thon
Dan s6 khu vuc nong thon nam 2010 la 60,7tridu ngudi chidm 69,83% tdng
dan sd cua ca nude, trong do cd 36,3 tripu ngudi trong dp tudi iap dong (chidm
59,8% ddn sd). Day la ngudn lao dong ddi dao va tidm nang, la noi cung cip,
h^u thuan dac luc cho cac khu do thi va khu cdng nghiep (Tdng cue Thong kd,
2010). Tuy nhidn, thi trudng lao dong tai khu vuc nay chua that su phat trien,
bdn than ngudi LDNT vln con it ca hdi de phat huy kha nang cdng hien cua
mlnh cho su phat trien nong thon va ddi sdng vat chat va tinh than cua ngudi
dan con nhieu kho khan, dac bidt la ddng bao dan tdc it ngudi, vung sau vung
xa (Bd LD - TBXH, 2010).
Theo Dinh Trpng Van (2010), do san xuat nong nghiep cd rihung dac diem
khac biet vdi dac didm cua ede nganh nghd khac. Vi vay, LD lam viec trong
linh vuc nong nghiep cung cd nhfing dac didm khac vdi LD lam vide trong cac
nganh nghd thudc cac linh vuc khac. Mot sd dac didm, dac thu cua ngudi nong
dan noi ridng va luc lup^g LDNT lam nong nghiep noi chung nhu sau:
. - Lao ddng nong thon mang tinh thai vu: bdi vi qua trinh san xuat nong nghiep
gan bd chat che vdi qua trinh tai san xuat tu nhien, thai gian LD va thai gian
san xuat xen ke vao nhau, song lai khdng hoan toan trung hop nhau. Cay
trong, vat nudi - ddi tuong san xuat chinh ciia nong nghiep la nhung ca the

sdng phat trien ddc lap vdi y mudn cua con ngudi va su bidn ddi cua didu kidn
thdi tidt; mdi loai cay trong, vat nudi chi thich ling nhat dinh vdi didu kidn va
nhung mua vu khac nhau.

Hai ydu to trdn tao ra tinh thdi vu cao trong nong nghiep, ydu cau su dung
nhieu LD chi trong mpt thdi gian ng^n, chu ydu t^p trung vao thdi didm lam
dat, thu hoach va gieo cay. Din ddn thuc trang, se thidu LD vao diu vy va mua
thu hoach, nhung lai thira lao dpng trong cac qua trinh khac cua san xuit.
- Tarn ly it mudn thay ddi, ng^i tidp thu cai mdi: do anh hudng ciia ndn kinh td
tidu nong, nhd Id, tap quan san xuit, canh tac theo kinh nghidm lau ddi, cha
truydn con ndi,... tao cho ngudi dan nong thon cd tarn ly it mudn thay ddi,

ngai tidp thu cai mdi, chi quan tarn cai lai trudc mlt, chua quan tarn ddn lai


ich lau dai; v!n dd bi han chd vd y thtic t6 chiic, tinh ky luat, tac phong LD vln
con khd ph6 bidn txong ndng d^n va LDNT.
Ngudn LDNT tang vd so lupng: mac dii trong thai gian qua Nha nude va
chinh quydn cac cap da cd nhieu bien phap nham giam toe do tang dan so
nhung do nhieu nguyen nhan nhu: tu tudng trong nam kinh nu, toe dd tang
dan so trong nhttng nam trudc qua nhanh ndn so ngudi budc vao dp tudi lao
ddng hang nam kha nhieu..., toe dp gia tang nguon LD hang nam cua Viet
Nam vao loai cao trdn the gidi. Dan sd Viet Nam hidn nay la 86,9 trieu ngudi,
trong do, tren 50,4 trieu ngudi trong dp tuoi LD (chiem 58% tdng so dan). Toe
dp tang dan sobinh quan cao, dukidn se tangkhoang 1,5%/nam (tuang duang
vdi khoang 738.000 lao dpng/nam) trong giai doan 2010 - 2015. Khu vuc
nong thon, cd tdc dp tang dan sd la 0,44% (Tdng Cue thdng ke, 2010).
Mac du khu vuc nong thon cd luc lupng lao dpng dong vd so luprig, song chat
luQTig ngudn lao dpng la hgt sue khiem tdn. Theo Chu Van Cdp (2012), vung
nong thon cd 21,264 trieu LDNT trong dp tu6i LD tren ca nude thi cd d6n

20,765 trieu ngudi (chiem 97,65%) chua qua dao tao va khong cd chung chi
chuyen mon; ngudi co bang so cap, cong nhan ky thuat chi^m 1,26%; trung
cip 0,87%; dai hoc - cao ding 0,22%. Vi vay de dap ung nhu clu ngudn nhan
luc, dac biet la nhan luc chat lupng cao trong qua trinh phat tridn va hoi nhap
can cd chinh sach dao tao, nang cao kien thuc, ky nang tay nghd cho ngudi LD
ndi chung va luc lupng LDNT ndi rieng.
2.2.2 Thuc trang ye van de viec lam is nong thon
Theo sd lieu bao cao dieu tra lao dpng va viec lam cua Tdng cue Thdng ke
Vipt Nam (2012), trong tdng sd 72,03% luc lupng LD ca nude lam vide khu
vuc nong thon Viet Nam van con thudng xuyen tdn tai mot bd phan lao dpng
thieu viec lam, phd bien la thieu viec lam mang tinh thai vu. Ty le thidu viec
lam trong dp tudi lao dpng khu vuc nong thon la 4,26% (tuang duang 1,5 trieu
lao dpng), trong do cd tren 50% chi cd viec lam tu 3 thang ddn 4 thang trong
nam.

Theo Dang Canh Khang va Pham Blng (2012), tinh hinh thanh nien nong thdn
khdng cd nghe nghiep, thieu viec lam, thidu vdn dd san xult, kinh doanh dang
• la mpt trong nhung van de burc xuc vd mat xa hdi trong giai doan hien nay dac
biet tai cac khu vuc dat nong nghiep bi thu hdi phuc vu cho chu truang CNH HDH). Kdt qua khab sat tinh hinh thanh nien (2009) trich tu Dang Canh
Khang va Pham Bang (2012) cho thay, nhung nguyen nhan chii ydu gay nen


thuc trang tren la do trinh do hpc vin tMp nen khong cd ca hpi d co viec lam
(68,4%), khong co dlt d6 san xufit, kinh doanh (53,1%), thibu kinh nghibm san
xudt, kinh doanh (26,5%), thibu thong tin v6 thi trubng lao dpng (23,3%), kho
tiep can cac nguon von (22,3%). Ben canh do, do thieu v6n va khong co viec
lam nen 2/3 s6 thanh nien nong thbn thubng tim kibm them viec lam tai cdc
dia phtrong khac, nMt la cac thanh ph6 Ion, khu do thi, khu cong nghiep db
nham tang thu nhap.
Bong bSng song Cuu Long la khu vuc c6 thi trubng LB va viec lam con tbn

tai nhibu bdt cap. Toan vung co 3,31% ngubi trong dp tu6i LB thlt nghiep
•(trong do ty le that nghiep a khu vuc nong thon la 2,97%); ty le LB thi^u viec
lam la 9,33% (trong do khu vuc nong thon la 10,49%); thi tnrbng lao dpng cua
khu vuc nay phat trien cham hen cac vung khac trong ca nuac (Tong cue
Th6ng ke Viet Nam, 2009).
Tinh An Giang co ngu6n lab dpng d6i dao, nam 2010 dan s6 tinh An Giang la
2,1 trieu ngubi, trong do dan so thupc khu vuc nong thon la 1,5 trieu nguoi
(chiem 71,4% so vdi t6ng dan so cua thth), so ngubi trong dp tu6i lao dpng d
khu vuc nay chi^m 86,7%. Bay la tiSm n^ng Ion dong thai cung dat ra thach
thtic Ion cho tinh v^ vin de tao viec lam cho ngubi lao dpng (Nien giam thbng
ke tinh An Giang, 2011).
Mpt trong cac nguyen nhan quan trpng l^m cho tinh trang thieu viec lam b
nong thon dang ngay cang gia tang la do tac d^ng cua qua trinh CNH - HBH
nong nghiep, nong thbn. Qua trinh nay da tao ra them nhung viec lam mbi
trong Hnh vuc phi nong nghiep, nhung do yeu cau chat lupng LB khat khe,
nen lao dpng pho thong khong qua dao t^o b nong thbn kho tim kiem dupe ca
hpi viec lam. Bieu nay dan den tinh trang thibu nghiem trpng LB ky thuSt, LB
co trinh dp tay nghb trong Hnh vuc cong nghiep, trong khi cac khu vuc nong
thbn lai du thua rit Ion LB phb thbng va bi cot chat vao nong nghiep nong
thbn vbi viec lam co thu nhap tMp (Nguyen Ba Ngpc, 2011).
Khu vuc BBSCL nbi chung va ,tinh An Giang noi rieng, trong giai doan dbi
mbi va hpi nhap, viec phat trien ca gibi hoa trong qua trinh san xu^t da dSn sa
thai mot bb phan LB thu cong dan gian, nbn luc lupng LB nhan rbi ngay cang
tang len. Ben canh do, dien tich dat nong nghiep ngay cang thu hep do phat
trien do thi, khu cong nghiep,... nen bp phan ngubi LB bi mdt d^t san xudt,
mSt viec lam. Them vao do, ty le LBNT da qua BTN cua tinh ta con thap (ty
16 LBNT qua BTN dbn nam 2010 dat kho^ng 18,7%, con thip so vbi binh quSn


chung cua ca nude la 25%). S6 lupng lao dong chua hoc nghe de chuyin doi

nganh nghe con ldn, dac biet la d cac huyen miin niii, vung dong bio dan tpc

thiiu s6 (UBND tinh An Giang, 2010).
2.3 Mot so chinh sach ho try dao tao nghe cho lao dong nong thon
2.3.1Chinh sach ho trp day nghe ngan han cho lao dong nong thon

(Quyit dinh s6 81/QD-TTg ngay 18 thang 4 nam 2005 cua Thu tudng Chinh
pM). Theo quy dinh cua QuySt dinh nay, LDNT- dupe ho tra hoc nghe la
nhilng ngudi trong do tudi LD chua qua BTN, co nhu cau hoc nghe. Trong do
uu tien cho nhung ngudi bi m^t dat san xuat do Nha nude thu hoi; LB thupc
dien chinh sach, dan tpc thiiu s6; LB mi.... Ngoai ra, nhttng ngudi LB tren chi
dupe ho trp kinh phi hoc nghe khi thoa man cac dieu kien sau: co thai gian
hpc ngh^ tCr 01 thang trd len; khoa hoc dupe UBND tinh phe duyet trong k6
hoach ho trp hang nam va ngudi hpc phii tuan thu cac quy dinh trong idem
tra, danh gid va cap chung chi nghe khi ket thuc khoa hpc. Muc ho trp kinh
.phi hpc ngh^ cho ngudi LB tdi da la 300.000 ddng/ngudi/thang va khong qua
1.500.000 dong/ngudi/khoa hpc.
2.3.2Chinh sach ho trp giai quyet viec lam va dao tao nghe cho nguoi lao
dong bi thu hoi dat nong nghiep
(QuySt dinh s6 52/2012/QB-TTg ngay 16 thang 11 nam 2012 cua Thu tudng

Chinh phu) •
Theo QuySt dinh 52/2012/QB-TTg vg chinh sach h trp giai quy^t viec lam va
BTN cho ngudi lao dong bi thu hdi dat nong nghiep, nhilng ngudi trong dp
-tudi lao dpng co dat hong nghi^p bi Nha nude thu hdi co nhu cau hpc nghd
dupe nhan vao cac ca sd BTN va dupe ho trp chi phi hpc nghe dudi 3 thang
(trinh dp so cap va day nghe) quy dinh tai Quyet dinh 1956/QB-TTg cua Thu
tudng Chinh phii phe duyet BS an BTN cho LBNT d6n nam 2020.
Ngoai ra, nhung ngudi LB nay co nhu cau tim viec lam dupe ho trp tu van hpc
nghe va gidi thieu viec lam mien phi tai cac Trung tarn gidi thieu viec lam true

thupc Sd LB - TBXH cac tinh. B6i vdi nhQng ngudi LB co nhu ciu lam viec
d nude ngoai dupe ho trp 100% hpc phi hpc nghe, ngoai ngO; ho trp hoan toan
chi phi kham sue khoe, lam ho chidu, ly lich tu phap... trudc khi di lam viec d
ngoai va dupe vay von vdi lai su^t uu dai trr Ngan hang Chinh sach xa hoi di
chi tra cac chi phi can thiet khi di lam viec co thai han d nude ngoai.

10