(Luận văn thạc sĩ) Nghiên cứu khả năng xâm nhập mặn và đề xuất giải pháp giảm thiểu ảnh hưởng của mặn đến cấp nước vùng hạ du sông Trà Khúc khi xét đến BĐKH và NBD

B N CAM K T
Tên tác gi : Nguy n Bá C

ng

H c viên cao h c 22Q11
Ng

ih

ng d n: PGS. Ph m Vi t Hòa

Tên đ tài lu n v n: “Nghiên c u kh n ng xâm nh p m n và đ xu t gi i pháp
gi m thi u nh h

ng c a m n đ n c p n

c vùng h du sông Trà Khúc khi xét

đ n B KH và NBD”.
Tôi xin cam k t: Lu n v n này là cơng trình nghiên c u c a cá nhân và đ
d

is h

c th c hi n

ng d n khoa h c c a PGS.TS Ph m Vi t Hòa.

Các s li u và nh ng k t lu n nghiên c u đ
và ch a t ng đ

c cơng b d

c trình bày trong lu n v n này trung th c

i b t k hình th c nào.

Tơi xin ch u trách nhi m v nghiên c u c a mình.

H c viên

Nguy n Bá C

i

ng


L IC M

N

Lu n v n th c s “Nghiên c u kh n ng xâm nh p m n và đ xu t gi i pháp gi m thi u
nh h

ng c a m n đ n c p n

NBD” đ

c vùng h du sông Trà Khúc khi xét đ n B KH và

c hoàn thành t i Khoa K thu t tài nguyên n

c tr

ng

i h c Th y L i.

Trong su t quá trình nghiên c u, ngoài s ph n đ u n l c c a b n thân, h c viên đã
nh n đ

c s ch b o, giúp đ t n tình c a các th y giáo, cô giáo, c a b n bè và đ ng

nghi p.
H c viên xin bày t lòng bi t n sâu s c và chân thành nh t t i PGS.TS Ph m Vi t
Hòa, ng

i th y đã luôn c v , đ ng viên, t n tình h

ng d n và góp ý ch b o trong

su t q trình hồn thành lu n v n này.
H c viên xin chân thành c m
Phòng

ào t o

nguyên n
ng

n Ban giám hi u nhà tr

ng, các th y, cô giáo

i h c và Sau đ i h c, các th y, cô giáo trong Khoa K thu t Tài

c, các th y, cô giáo các b môn trong Tr

ng

i h c Th y l i, nh ng

i đã t n tình giúp đ , truy n đ t ki n th c chuyên môn trong su t quá trình h c

t p.
C m n gia đình, c quan, b n bè và đ ng nghi p đã c v , khích l và t o đi u ki n
thu n l i trong quá trình h c t p và hoàn thành lu n v n này.
Do kinh nghi m còn h n ch , c ng nh th i gian và tài li u thu th p ch a th c s đ y
đ , lu n v n ch c ch n không th tránh kh i các thi u sót, vì v y r t mong nh n đ

c

s góp ý c a các th y, cô giáo và đ ng nghi p quan tâm t i v n đ này đ lu n v n
đ

c hoàn thi n h n.

Xin chân thành c m n!
Hà N i, ngày

/

/2017

H c viên

Nguy n Bá C

ii

ng


M CL C
M

U ......................................................................................................................... 1

1. Tính c p thi t c a

tài .............................................................................................. 1

2. M c tiêu đ tài ............................................................................................................. 2
3.

it

ng và ph m vi nghiên c u ............................................................................... 2

4. N i dung nghiên c u ................................................................................................... 2
5. Cách ti p c n và ph
6. K t qu đ t đ
CH

ng pháp nghiên c u .................................................................. 2

c .......................................................................................................... 3

NG 1: T NG QUAN L NH V C NGHIÊN C U VÀ VÙNG NGHIÊN C U4

1.1. T ng quan nghiên c u xâm nh p m n trên th gi i ................................................. 4
1.2. T ng quan nghiên c u xâm nh p m n

Vi t Nam.................................................. 4

1.3. T ng quan v bi n đ i khí h u ................................................................................. 8
1.4. T ng quan v th y l i vùng nghiên c u ................................................................... 8
1.5. T ng quan đi u ki n t nhiên vùng nghiên c u ..................................................... 10
1.5.1. V trí đ a lý, ranh gi i nghiên c u ....................................................................... 10
1.5.2.

c đi m đ a hình ................................................................................................ 11

1.5.3. Ti m n ng đ t đai th nh
1.5.4.

ng ............................................................................. 11

c đi m đ a ch t ................................................................................................ 12

1.5.5 M ng l

i tr m khí t

ng th y v n và ch t l

ng tài li u................................... 12

1.5.5.1. M ng l

i tr m khí t

1.5.5.2. M ng l

i tr m th y v n .................................................................................. 14

ng ................................................................................ 12

1.5.5.3. Tình hình quan tr c, ch t l

ng và ph

ng pháp x lý tài li u ....................... 15

1.5.5.3.1. Tình hình quan tr c ........................................................................................ 15
15.5.3.2. Ch t l
1.5.6.

ng tài li u .......................................................................................... 16

c đi m khí h u ................................................................................................. 17

1.5.6.1. Ch đ nhi t ...................................................................................................... 17
1.5.6.2. S gi n ng ....................................................................................................... 17
1.5.6.3. Ch đ

m ......................................................................................................... 17

1.5.6.4. B c h i.............................................................................................................. 18
1.5.6.5. Gió .................................................................................................................... 18
1.5.6.6. Ch đ m a ....................................................................................................... 18
iii


1.5.7. M ng l

i sơng ngịi ........................................................................................... 20

1.5.7.1. S hình thành m ng l
1.5.7.2.

i sơng ......................................................................... 20

c tr ng hình thái l u v c sông ..................................................................... 20

1.5.7.3. Các đ c tr ng th y v n dòng ch y ................................................................... 22
1.5.7.3.1. Dòng ch y n m.............................................................................................. 22
1.5.7.3.2. Dòng ch y l ................................................................................................. 24
1.5.7.3.3. Dòng ch y ki t .............................................................................................. 26

1.5.8. Tri u, m n ........................................................................................................... 28
1.5.8.1. Ch đ tri u ...................................................................................................... 28
1.5.8.2.

m n ............................................................................................................. 29

1.6. T ng quan tình hình dân sinh kinh t vùng nghiên c u ......................................... 31
1.6.1 c c u phát tri n kinh t ....................................................................................... 31
1.6.2. K t qu phát tri n kinh t .................................................................................... 31
1.6.3. S d ng đ t nông nghi p ..................................................................................... 33
1.6.4. K t qu s n xu t nông nghi p ............................................................................. 34
1.6.5. Ch n nuôi ............................................................................................................ 37
1.6.6. Lâm Nghi p ......................................................................................................... 38
1.6.7. Th y s n .............................................................................................................. 39
1.6.8. Công nghi p ........................................................................................................ 40
1.7. Nh ng khó kh n và thách th c............................................................................... 43
CH
H

NG 2: PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH HI N TR NG XÂM NH P M N VÀ NH
NG C A M N

NC PN

C ...................................................................... 44

2.1. Phân vùng m n và phân tích các nhân t

nh h

ng đ n xâm nh p m n

h l u

sông Trà Khúc ............................................................................................................... 44
2.1.1. Phân vùng m n .................................................................................................... 44
2.1.1.1.

a hình ............................................................................................................ 44

2.1.1.2. Th y v n ........................................................................................................... 44
2.1.1.3. Th y h ............................................................................................................. 44
2.1.1.4.

xâm nh p m n ............................................................................................ 44

2.1.1.4.1. Phân lo i m n ................................................................................................ 44
2.1.1.4.2. L ch th i v và nh h

ng c a m n đ n giai đo n phát tri n c a cây tr ng 45
iv


2.1.1.4.3. Hi n tr ng xâm nh p m n.............................................................................. 47
nh h

2.1.2. Nhân t

ng đ n xâm nh p m n

h l u sông Trà Khúc ....................... 48

2.1.2.1. Th y tri u ......................................................................................................... 48
2.1.2.2. L u l

ng dòng ch y mùa ki t ......................................................................... 51

2.1.2.2.1. Bi n đ i c a dòng ch y ki t .......................................................................... 51
2.1.2.2.2. Các nhân t

nh h

ng t i dòng ch y ki t .................................................... 52

2.1.2.2.3. Dòng ch y ki t trong đi u ki n bi n đ i khí h u .......................................... 53
2.2. Tình hình xâm nh p m n h l u sông Trà Khúc ................................................... 53
2.2.1. Sông Trà Khúc ..................................................................................................... 53
2.2.2. Sông V ............................................................................................................... 53
2.3. nh h

ng xâm nh p m n đ n c p n

c vùng h l u sông Trà Khúc. ................. 54

2.3.1. H l u Trà Khúc .................................................................................................. 54
2.3.2. H l u sông V .................................................................................................... 55
CH

NG 3: D

BÁO TÌNH HÌNH XÂM NH P M N,

CH N GI I PHÁP GI M THI U

NH H

NG C A M N

VÙNG H N L U SÔNG TRÀ KHÚC KHI XÉT

XU T VÀ L A
N C P N

C

N BI N ................................... 57

3.1. C s đ đ xu t các k ch b n tính tốn ................................................................. 57
3.1.1. K ch b n bi n đ i khí h u, n

c bi n dâng ......................................................... 57

3.1.1.1. Nhi t đ ............................................................................................................ 57
3.1.1.2. L

ng m a ....................................................................................................... 57

3.1.1.3. N

c bi n dâng................................................................................................. 57

3.1.2. K ch b n phát tri n kinh t - xã h i ..................................................................... 58
3.1.3. K ch b n phát tri n th y l i ................................................................................. 59
3.1.3.1 Ti u vùng h Trà Khúc ...................................................................................... 59
3.1.3.2 Ti u vùng h sông V ........................................................................................ 61
3.1.4 Tài li u nghiên c u ............................................................................................... 63
3.1.4.1 Tài li u khí t

ng .............................................................................................. 63

3.1.4.2 Tài li u th y v n ................................................................................................ 64
3.1.4.3 Tài li u đ a hình ................................................................................................. 64
3.1.4.4 Tài li u xâm nh p m n ...................................................................................... 64
3.1.4.5 Tài li u v th y tri u.......................................................................................... 64
v


3.1.4.6 Tài li u v cơng trình th y l i Th ch Nham ..................................................... 64
3. 2. L a ch n k ch b n tính tốn .................................................................................. 65
3.3 Cơng c tính tốn .................................................................................................... 67
3.3.1 Gi i thi u v mơ hình Mike 11 ........................................................................... 67
3.3.2 Ph m vi tính tốn.................................................................................................. 68
3.3.3 Ph

ng pháp tính tốn ......................................................................................... 68

3.3.4 Tài li u tính tốn .................................................................................................. 70
3.4 Mơ ph ng và ki m đ nh mơ hình ............................................................................ 71
3.4.1. Mơ ph ng ............................................................................................................ 71
3.4.2 Ki m đ nh mơ hình ............................................................................................... 75

3.5 K t qu tính tốn các tr

ng h p ............................................................................ 78

3.5.1 K t qu tính tốn v i tr

ng h p dòng ch y ki t 75% ........................................ 78

3.5.2 K t qu tính tốn v i tr

ng h p dịng ch y ki t 85% ........................................ 84

3.5.3 K t qu tính tốn v i tr

ng h p dịng ch y ki t 75% đ n n m 2020 trong đi u

ki n bi n đ i khí h u và n

c bi n dâng....................................................................... 90

3.5.4 K t qu tính tốn v i tr
ki n bi n đ i khí h u và n

c bi n dâng....................................................................... 97

3.5.5 K t qu tính tốn v i tr
ki n bi n đ i khí h u và n

ng h p dịng ch y ki t 75% đ n n m 2030 trong đi u

c bi n dâng..................................................................... 104

3.5.6 K t qu tính tốn v i tr
ki n bi n đ i khí h u và n

ng h p dòng ch y ki t 85% đ n n m 2020 trong đi u

ng h p dòng ch y ki t 85% đ n n m 2030 trong đi u

c bi n dâng..................................................................... 111

3.6 Nh n xét k t qu tính tốn..................................................................................... 119
3.6.1 Tr

ng h p dịng ch y ki t 75% ........................................................................ 119

3.6.1.1. Sơng Trà khúc ................................................................................................ 119
3.6.1.2. Sơng V .......................................................................................................... 119
3.6.2 Tính tốn v i dòng ch y ki t 85% ..................................................................... 120
3.6.2.1. Sông Trà khúc ................................................................................................ 120
3.6.2.2. Sông V .......................................................................................................... 120
3.6.3 Tr

ng h p dòng ch y ki t 75% đ n n m 2020 có xét đ n bi n đ i khí h u n

c

bi n dâng ..................................................................................................................... 120
3.6.3.1. Sơng Trà khúc ................................................................................................ 120
vi

3.6.3.2. Sơng V .......................................................................................................... 121
3.6.4 Tr

ng h p dịng ch y ki t 85% đ n n m 2020 có xét đ n bi n đ i khí h u n

c

bi n dâng...................................................................................................................... 121
3.6.4.1. Sông Trà khúc................................................................................................. 121
3.6.4.2. Sông V .......................................................................................................... 122
3.6.5 Tính tốn v i dịng ch y ki t 75% đ n n m 2030 có xét đ n bi n đ i khí h u
n

c bi n dâng ............................................................................................................ 122

3.6.5.1. Sông Trà khúc................................................................................................. 122
3.6.5.2. Sông V .......................................................................................................... 123
3.6.6 Tính tốn v i dịng ch y ki t 85% đ n n m 2030 có xét đ n bi n đ i khí h u
n

c bi n dâng ............................................................................................................ 123

3.6.6.1. Sông Trà khúc................................................................................................. 123
3.6.6.2. Sông V .......................................................................................................... 124
3.7 D báo xâm nh p m n vùng h du sông Trà Khúc theo các k ch b n .................. 125
3.7.1 Ph

ng án 1 ........................................................................................................ 125

3.7.1.1 Sông Trà khúc.................................................................................................. 125
3.7.1.2 Sông V ........................................................................................................... 125
3.7.2 Ph

ng án 2 ........................................................................................................ 125

3.7.2.1. Sông Trà khúc................................................................................................. 125
3.7.2.2. Sông V .......................................................................................................... 126
3.7.3 Ph

ng án 3: ....................................................................................................... 126

3.7.3.1. Sông Trà khúc................................................................................................. 126
3.7.3.2. Sông V .......................................................................................................... 127
3.7.4 Ph

ng án 4: ....................................................................................................... 127

3.7.4.1. Sông Trà khúc................................................................................................. 127
3.7.4.2. Sông V .......................................................................................................... 128
3.8.

xu t gi i pháp và l a ch n gi i pháp gi i pháp gi m thi u nh h

đ nc pn

ng c a m n

c vùng h l u sông Trà Khúc ................................................................... 128

3.8.1 Gi i pháp cơng trình ........................................................................................... 128
3.8.1.1.

xu t gi i pháp gi m thi u .......................................................................... 128

3.8.1.2. L a ch n gi i pháp ......................................................................................... 129
vii


3.8.2 Gi i pháp phi cơng trình ..................................................................................... 129
3.8.2.1. Chuy n đ i c c u cây tr ng h p lý đ i v i vùng đ t nhi m m n ................ 129
3.8.2.2. Tr ng và b o v r ng ..................................................................................... 129
K T LU N VÀ KI N NGH ..................................................................................... 130
1. K t lu n ................................................................................................................... 130
2. Ki n ngh ................................................................................................................. 130

viii


M C L C B NG BI U
B ng 1.1. Th ng kê các tr m đo khí t

ng, m a trong và lân c n vùng nghiên c u ...13

B ng 1.2. Th ng kê các tr m đo thu v n trong vùng ..................................................15
B ng 1.3. Chuy n đ i cao đ , c p báo đ ng vùng h l u các sơng .............................17
B ng 1.4. Hình thái sơng su i chính trong vùng nghiên c u ........................................22
B ng 1.5. T l % xu t hi n dòng ch y n m, mùa l , mùa ki t trong đi u ki n bi n đ i
khí h u theo các th i đo n .............................................................................................24

B ng 1.6. L u l

ng l n nh t và nh nh t

các v trí tr m trong và lân c n vùng

nghiên c u .....................................................................................................................25
B ng 1.7. Ph n tr m xu t hi n l vào các tháng trong n m t i các tr m trong vùng
nghiên c u .....................................................................................................................25
B ng 1.8. Các tr n l l n t i tr m trà khúc theo mùa l ................................................26
B ng 1.9. T ng l

ng l l n nh t th i đo n t i các v trí .............................................26

B ng 1.10.

c tr ng dòng ch y ki t tháng ..................................................................27

B ng 1.11.

c tr ng dòng ch y ki t ngày ...................................................................27

B ng 1.12.

c tr ng m c n

c tri u t i tr m c a sông trong các tháng .....................28

vùng nghiên c u ............................................................................................................28
B ng 1.13. T n su t tri u thiên v n m c n

c l n nh t n m.......................................29

B ng 1.14. T n su t tri u thiên v n m c n

c th p nh t n m ......................................29

B ng 1.15. M c n

c bi n dâng theo k ch b n bđkh ....................................................29

B ng 1.16. M c đ xâm nh p m n l n nh t trung bình th i k đ u và cu i mùa c n 30
B ng 1.17. M c đ xâm nh p m n l n nh t trung bình th i k gi a mùa c n .............30
B ng 1.18. Giá tr s n xu t và c c u kinh t t n m 2000-2013 .................................31
B ng 1.19. T ng tr

ng kinh t giai đo n 2005- 2013 .................................................32

B ng 1.20. Quy ho ch s d ng đ t đ n n m 2020 vùng nghiên c u ............................34
B ng 1.21. Di n tích, n ng su t, s n l

ng cây tr ng ...................................................34

B ng 1.22. K ho ch s n xu t ngành tr ng tr t đ n 2020

các vùng ..........................36

B ng 1.23. Hi n tr ng và k ho ch ch n nuôi đ n n m 2020 vùng nghiên c u ...........38
B ng 1.24. Hi n tr ng và d ki n di n tích th y s n đ n n m 2020 .............................40
B ng 2.1. B ng phân c p đ m n ..................................................................................45

ix


B ng 2.2. L ch th i v các lo i cây tr ng chính vùng nghiên c u................................ 45
B ng 2.3.

c tr ng m c n

c tri u t i c a c l y trong các tháng vùng nghiên c u. 50

B ng 2.4. T n su t tri u thiên v n m c n

c l n nh tn m ......................................... 50

B ng 2.5. T n su t tri u thiên v n m c n

c th p nh t n m ........................................ 50

B ng 2.6. M c n

c bi n dâng theo k ch b n bđkh...................................................... 51

B ng 2.7.

c tr ng dòng ch y ki t tháng .................................................................... 51

B ng 2.8.

c tr ng dòng ch y ki t ngày ..................................................................... 51

B ng 2.9 K t qu tính tốn t n su t qmin t i các tr m ................................................. 51
B ng 2.10. Cơng trình c p n

c nông nghi p nh h

B ng 2.11. Công trình c p n

c nơng nghi p b nh h

ng m n h l u sông trà khúc ... 54
ng m n h l u sông v ........ 56

B ng 3.1. Các cơng trình s a ch a, nâng c p ti u vùng h trà khúc ............................ 60
B ng 3.2. Các cơng trình d ki n ti u vùng h trà khúc ............................................... 61
B ng 3.3. Các cơng trình s a ch a, nâng c p ti u vùng h sơng v ............................. 63
B ng 3.4. Các cơng trình d ki n ti u vùng h sông v ................................................ 63
B ng 3.5. K t qu mô ph ng ki t 10/04/2002-25/04/2002 ........................................... 71
B ng 3.6. M c n

c l n nh t và nh nh t t i m t s v trí........................................... 79

B ng 3.7. L u l

ng l n nh t và nh nh t t i m t s v trí ......................................... 79

B ng 3.8.

m n trung bình l n nh t và nh nh t d c sông v .................................. 81

B ng 3.9.

m n trung bình l n nh t và nh nh t d c sông trà khúc ......................... 82

B ng 3.10. M c n

c l n nh t và nh nh t t i m t s v trí......................................... 85

B ng 3.11. L u l

ng l n nh t và nh nh t t i m t s v trí ....................................... 85

B ng 3.12.

m n trung bình l n nh t và nh nh t d c sông V ............................... 87

B ng 3.13.

m n trung bình l n nh t và nh nh t d c Trà Khúc ............................. 88

B ng 3.14. M c n

c l n nh t và nh nh t t i m t s v trí......................................... 91

B ng 3.15. L u l

ng l n nh t và nh nh t t i m t s v trí ........................................ 91

B ng 3.16.

m n trung bình l n nh t và nh nh t d c sông v ............................... 92

B ng 3.17.

m n trung bình l n nh t và nh nh t d c trà khúc .............................. 93

B ng 3.18. M c n

c l n nh t và nh nh t t i m t s v trí......................................... 98

B ng 3.19. L u l

ng l n nh t và nh nh t t i m t s v trí ....................................... 98

B ng 3.20.

m n trung bình l n nh t và nh nh t d c sông v ............................... 99

B ng 3.21.

m n trung bình l n nh t và nh nh t d c trà khúc ............................ 100
x


B ng 3.22. M c n

c l n nh t và nh nh t t i m t s v trí .......................................105

B ng 3.23. L u l

ng l n nh t và nh nh t t i m t s v trí ......................................105

B ng 3.24.

m n trung bình l n nh t và nh nh t d c sông v .............................107

B ng 3.25.

m n trung bình l n nh t và nh nh t d c trà khúc .............................108

B ng 3.26. M c n
B ng 3.27. L u l

c l n nh t và nh nh t t i m t s v trí ......................................112
ng l n nh t và nh nh t t i m t s v trí ......................................112

B ng 3.28.

m n trung bình l n nh t và nh nh t d c sông v ..............................114

B ng 3.29.

m n trung bình l n nh t và nh nh t d c trà khúc ..............................115

xi


M C L C HÌNH V

Hình 1.1. V trí vùng nghiên c u .................................................................................. 10
Hình 1.2. B n đ m ng l

i tr m khí t

ng th y v n vùng nghiên c u ...................... 14

Hình 2.1 Dịng ch y trung bình mùa c n t i m t s tr m theo các k ch b n ................ 53
Hình 3.1. S đ mơ hình th y l c ki t, m n ................................................................. 68
Hình 3.2. M c n

c mơ ph ng và th c đo t i C L y 2002 ........................................ 71

Hình 3.3. M c n

c mơ ph ng và th c đo t i T nh Long ............................................ 72

Hình 3.4. M c n

c mơ ph ng và th c đo t i Ngh a Dõng.......................................... 72

Hình 3.5. M c n

c mô ph ng và th c đo t i tr m Trà Khúc ...................................... 73

Hình 3.6. M c n

c mô ph ng và th c đo t i Tr

Hình 3.7.

ng Xn....................................... 73

m n mơ ph ng và th c đo t i tr m C L yHình 3.8:

m n mô ph ng

và th c đo t i tr m Ngh a Dõng .................................................................................... 74
Hình 3.9. L u l

ng mô ph ng và th c đo t i v trí h l u đ p Th ch Nham ............. 75

Hình 3.10. M c n

c mơ ph ng và th c đo t i v trí h l u đ p Th ch Nham ............ 76

Hình 3.11. M c n

c mô ph ng và th c đo t i v trí C u Tr

Hình 3.12. L u l

ng Xn ..................... 76

ng mô ph ng và th c đo t i v trí C u Sơng V . ............................ 77

Hình 3.13. Di n bi n m c n

c trên Sông V t i v trí C u Sơng V t n su t 75% ... 80

Hình 3.14. Di n bi n m c n

c trên sông Trà Khúc t i v trí C u Tr

ng Xuân t n

su t 75% ........................................................................................................................ 80
Hình 3.15. Di n bi n đ m n trên sơng Trà Khúc v trí Ngh a D ng t n su t 75%, .... 83
Hình 3.16. Di n bi n đ m n d c sông Trà Khúc t n su t 75%, ph
Hình 3.17. Di n bi n đ m n d c sông V t n su t 75%, ph

ng án 1 ....................... 84

Hình 3.18. Di n bi n đ m n d c sông Trà Khúc t n su t 75%, ph
Hình 3.19. Di n bi n m c n

ng án 1 ............. 83

c trên sơng Trà Khúc t i v trí C u Tr

ng án 2 ............. 84
ng Xuân t n

su t 85% ........................................................................................................................ 86
Hình 3.20. Di n bi n m c n

c trên Sơng V t i v trí C u Sơng V t n su t 85% ... 86

Hình 3.21. Di n bi n đ m n d c sông Trà Khúc, t n su t 85%, ph

ng án 1 ............ 89

Hình 3.22. Di n bi n đ m n d c sông Trà Khúc, t n su t 85%, ph

ng án 2 ............ 89

Hình 3.23. Di n bi n đ m n d c sông V t n su t 85%, ph

ng án 1 ....................... 90

Hình 3.24: Di n bi n đ m n trên sông Trà Khúc t i v trí Ngh a D ng, t n su t 75, xét
xii


bi n đ i khí h u 2020, ph

ng án 1 và ph

Hình 3.25. Di n bi n m c n

ng án 2. ...................................................94

c trên sông Trà Khúc t i v trí C u Tr

ng Xuân t n

su t 75%, xét bi n đ i khí h u 2020..............................................................................94
Hình 3.26. Di n bi n m c n

c trên Sông V t i v trí C u Sơng V t n su t 75%, xét

bi n đ i khí h u 2020 ....................................................................................................95

Hình 3.27. Di n bi n đ m n d c sông Trà Khúc t n su t 75%, xét bi n đ i khí h u
2020, ph

ng án 1 .........................................................................................................95

Hình 3.28. Di n bi n đ m n d c sông Trà Khúc t n su t 75%, xét bi n đ i khí h u
2020, ph

ng án 2. ........................................................................................................96

Hình 3.29. Di n bi n đ m n d c sông V t n su t 75%, xét bi n đ i khí h u 2020,
ph

ng án 1. ..................................................................................................................96

Hình 3.30. Di n bi n m c n

c trên sơng Trà Khúc t i v trí C u Tr

ng Xuân t n

su t 85%, xét bi n đ i khí h u 2020............................................................................101
Hình 3.31. Di n bi n m c n

c trên Sơng V t i v trí C u Sông V t n su t 85%, xét

bi n đ i khí h u 2020 ..................................................................................................101
Hình 3.32. Di n bi n đ m n trên sông Trà Khúc t i v trí Ngh a D ng, t n su t 85%,
xét bi n đ i khí h u 2020 ............................................................................................102
Hình 3.33. Di n bi n đ m n d c sông Trà Khúc, t n su t 85%, xét bi n đ i khí h u

2020, ph

ng án 1 .......................................................................................................102

Hình 3.34. Di n bi n đ m n d c sông Trà Khúc, t n su t 85%, xét bi n đ i khí h u
2020, ph

ng án 2 .......................................................................................................103

Hình 3.35. Di n bi n đ m n d c sông V , t n su t 85%, xét bi n đ i khí h u 2020,
Hình 3.36. Di n bi n m c n

c trên sông Trà Khúc t i v trí C u Tr

ng Xuân t n

su t 75%, xét bi n đ i khí h u 2030............................................................................106
Hình 3.37. Di n bi n m c n
bi n đ i khí h u 203, ph

c trên Sơng V t i v trí C u Sơng V t n su t 75%, xét

ng án 1 ..............................................................................106

Hình 3.38. Di n bi n đ m n trên sông Trà Khúc t i v trí Ngh a D ng, t n su t 75%,
xét bi n đ i khí h u 2030 ............................................................................................109
Hình 3.39. Di n bi n đ m n d c sông Trà Khúc, t n su t 75%, xét bi n đ i khí h u
2030, ph

ng án 1 .......................................................................................................109

Hình 3.40. Di n bi n đ m n d c sông Trà Khúc, t n su t 75%, xét bi n đ i khí h u
xiii


2030, ph

ng án 2 ....................................................................................................... 110

Hình 3.41. Di n bi n đ m n d c sông V t n su t 75%, xét bi n đ i khí h u 2030,
ph

ng án 1 ................................................................................................................. 110

Hình 3.42. Di n bi n m c n

c trên sông Trà Khúc t i v trí C u Tr

ng Xuân t n

su t 85%, xét bi n đ i khí h u 2030 ........................................................................... 113
Hình 3.43. Di n bi n m c n

c trên Sơng V t i v trí C u Sơng V t n su t 85%, xét

bi n đ i khí h u 2030 .................................................................................................. 113
Hình 3.44. Di n bi n đ m n trên sông Trà Khúc t i v trí Ngh a D ng, t n su t 85%,
xét bi n đ i khí h u 2030, ph

ng án 1 và ph

ng án 2 ............................................ 116

Hình 3.45. Di n bi n đ m n d c sông Trà Khúc, t n su t 85%, xét bi n đ i khí h u
2030, ph

ng án1 ........................................................................................................ 116

Hình 3.46. Di n bi n đ m n d c sông Trà Khúc, t n su t 85%, xét bi n đ i khí h u
2030, ph

ng án 2 ....................................................................................................... 117

Hình 3.47. Di n bi n đ m n d c sông V , t n su t 85%, xét bi n đ i khí h u 2030,
ph

ng án 1 ................................................................................................................. 117

Hình 3.48. Di n bi n đ m n d c sông Trà Khúc, t n su t 85%, xét bi n đ i khí h u
2030, ph

ng án 5, tr

ng h p cơng trình th y l i Th ch Nham l y n

c ............... 118

Hình 3.49. Di n bi n đ m n d c sông Trà Khúc, t n su t 85%, xét bi n đ i khí h u
2030, ph

ng án 5, tr

ng h p cơng trình th y l i Th ch Nham không l y n

xiv

c .... 118


DANH M C CÁC CH

VI T T T

TNN

Tài nguyên n

PTBV

Phát tri n b n v ng

LVS

L u v c sông

HST

H sinh thái

NTTS

Nuôi tr ng th y s n

B KH

Bi n đ i khí h u

NBD

N

c

c bi n dâng

xv



M
1. Tính c p thi t c a

U

tài

Sơng Trà Khúc là m t l u v c sông l n

vùng duyên h i Nam Trung B và là l u v c

sông l n nh t t nh Qu ng Ngãi, dịng sơng có tài ngun khá d i dào v i mơ đuyn
dịng ch y bình qn nhi u n m đ t 70÷80 l/s/km2. Dịng ch y n m trung bình nhi u
n m trên sơng Trà Khúc t i S n Giang đ t 193 m3/s t
là 71,3 l/s/km2 và t ng l

ng dòng ch y 6,1 t m3 n

ng ng v i mơ s dịng ch y

c.

Tuy nhiên, cùng v i quá trình phát tri n kinh t -xã h i thì khu v c h l u sơng hi n
nay đang b suy thối c n ki t nghiêm tr ng. Vi c m t cân đ i gi a khai thác s d ng
và b o v ngu n n

c đã và đang làm gia t ng m c đ xâm nh p m n vào sâu trong

sơng Trà Khúc. N u khơng có cơng trình ng n m n nh đ p
ha đ t s n xu t nông nghi p

c L i s có hàng tr m

các xã ven bi n thu c huy n T Ngh a, S n T nh... b

nhi m m n. Tháng 3 n m 2015, tình tr ng n

c m n xâm nh p đã gây ng p t i khu

v c đê ng n m n Hòa Hà thu c xã Ngh a Hòa, huy n T Ngh a, t nh Qu ng Ngãi làm
thi t h i hàng ch c hecta lúa và hoa màu c a bà con nông dânđ a ph

ng. Trên 30

cánh đ ng D ng Dinh - Võ H i, thu c H p tác xã nông nghi p

hécta lúa, hoa màu

ơng Hịa, xã Ngh a Hịa, huy n T Ngh a c ng trong tình tr ng t
g n đây do k ho ch t ng c

ng s d ng ngu n n

ng t . Nh ng n m

c cho nông nghi p, c ng nh các

ho t đ ng khác liên quan đ n th y đi n và các ho t đ ng kinh t khác làm cho tình
hình xâm nh p m n
thối dịng ch y

h l u sông Trà Khúc càng tr nên ph c t p. Cùng v i s suy

phía h l u sơng Trà Khúc thì tình hình xâm nh p m n đang có xu

th gia t ng. M t trong nh ng v n đ c n quan tâm trong vi c đ a ra gi i pháp thích
ng bi n đ i khí h u và phát tri n b n v ng c a t nh Qu ng Ngãi là xác đ nh đ
th di n bi n xâm nh p m n

c xu

h l u các sông thu c t nh Qu ng Ngãi. Chính vì v y

h c viên đã l a ch n đ tài “ Nghiên c u kh n ng xâm nh p m n và đ xu t gi i pháp
gi m thi u nh h

ng c a m n đ n c p n

c vùng h du sông Trà Khúc khi xét đ n

B KH và NBD” , trong nghiên c u này, đã ti n hành đánh giá tình hình hi n tr ng
xâm nh p m n, làm c n c đ so sánh d báo xâm nh p m n trong t

ng lai cho vùng

h du sông Trà Khúc theo các k ch b n bi n đ i khí h u và s suy gi m l u l
th

ng

ng ngu n. K t qu c a nghiên c u d a trên mơ hình th y l c m t chi u (MIKE

11) đ

c xây d ng cho tồn b vùng h l u sơng Trà Khúc.
1


2. M c tiêu đ tài
Phân tích, đánh giá và d báo xâm nh p m n cho vùng h du sông Trà Khúc và đ
xu t gi i pháp gi m thi u nh h

ng c a m n đ n c p n

c vùng h l u sông Trà

Khúc khi xét đ n B KH và NBD
3.

it
it

ng và ph m vi nghiên c u
ng nghiên c u: nghiên c u đánh giá tình hình xâm nh p m n, d báo xâm nh p

m n và đ xu t gi i pháp gi m thi u nh h

ng c a m n đ n c p n

c vùng h l u

sông Trà Khúc khi xét đ n B KH và NBD
Ph m vi nghiên c u: xác đ nh đ

c xu th di n bi n xâm nh p m n

tồn b vùng h

l u sơng Trà Khúc khi xét đ n B KH và NBD. C th nghiên c u di n bi n xâm nh p
m n t h l u đ p Th ch Nham trên sông Trà Khúc đ n C a C L y và t tr m th y
v n An Ch trên sông V đ n C a L

4. N i dung nghiên c u
Trên c s phân tích, đánh giá đi u ki n t nhiên, dân sinh kinh t - xã h i c a vùng và
tình hình xâm nh p m n, N i dung nghiên c u c a đ tài:
C p nh t và phân tích tài li u c b n c a vùng nghiên c u v kinh t - xã h i, tài li u
v hi n tr ng xâm nh p m n c a l u v c sông Trà Khúc
ánh giá tình hình hi n tr ng xâm nh p m n
D báo xâm nh p m n trong t

ng lai cho vùng h du sông Trà Khúc theo các k ch

b n bi n đ i khí h u
xu t gi i pháp gi m thi u nh h

ng c a m n đ n c p n

c vùng h l u sông Trà

Khúc khi xét đ n B KH và NBD
5. Cách ti p c n và ph

ng pháp nghiên c u

* Cách ti p c n
Ti p c n t ng h p và liên ngành:
Ti p c n k th a có ch n l c và b sung:
Ti p c n các ph

ng pháp, công c hi n đ i trong nghiên c u:

tài này ng d ng

mơ hình Mike 11
* Ph

ng pháp nghiên c u:

Lu n v n s d ng các ph
Ph

ng pháp nghiên c u sau đây:

ng pháp k th a, áp d ng có ch n l c s n ph m khoa h c và công ngh
2


Ph

ng pháp đi u tra, thu th p:

Ph

ng pháp phân tích th ng kê các s li u đã có

Ph

ng pháp ng d ng các mơ hình hi n đ i

Ph

ng pháp chuyên gia

6. K t qu đ t đ
-

ánh giá đ

c

c đ m n và kh n ng xâm nh p m n trong các k ch b n khi xét đ n

đi u ki n bi n đ i khí h u và n

c bi n dâng c a vùng h l u sông Trà Khúc.

- Làm c s đ đ a ra các gi i pháp gi m thi u nh h

ng c a m n đ n c p n

h l u sông Trà Khúc trong đi u ki n bi n đ i khí h u và n

3

c bi n dâng.

c vùng


CH

NG 1: T NG QUAN V

L NH V C NGHIÊN C U VÀ VÙNG

NGHIÊN C U
1.1. T ng quan nghiên c u xâm nh p m n trên th gi i
Trong th i gian 50 n m qua, đ c bi t là trong kho ng 10 n m g n đây, tác đ ng c a
Bi n đ i khí h u tr nên rõ r t t i Vi t Nam.
ch u nhi u nh h

c đánh giá là m t trong nh ng n

c

ng nh t c a Bi n đ i khí h u, Vi t Nam đã nh n th c và ti n hành

r t nhi u các nghiên c u, ho t đ ng c th đ

ng phó v i Bi n đ i khí h u. Tác đ ng

c a Bi n đ i khí h u t i h l u và c a sông bao g m s gia t ng hi n t
khu v c h l u do n

c bi n dâng, gi m di n tích các khu đ t ng p n

ng ng p l t

c và đ y m nh

quá trình xâm nh p m n. Tuy nhiên, theo báo cáo c a Ngân hàng th gi i n m 2009
thì tác đ ng c a Bi n đ i khí h u đ n xâm nh p m n ch a đ

c quan tâm đúng m c.

H u h t các nghiên c u v Bi n đ i khí h u t p trung vào các v n đ v ng p l t do
n

c bi n dâng mà ch a xét đ n các v n đ ô nhi m m n. Chính vì v y, tr

đ v n

c các v n

c bi n dâng đang di n ra v i t c đ r t nhanh trên th gi i, đã đ t ra bài tốn

v phân tích, đánh giá, mơ ph ng và d đoán tác đ ng c a Bi n đ i khí h u t i xâm
nh p m n.
M t s nghiên c u v tác đ ng c a bi n đ i khí h u c ng đã đ

c công b trong vài

n m g n đây nh s d ng mơ hình Mike 21 đ ti n hành đánh giá tác đ ng c a Bi n
đ i khí h u đ n đ m n trên sông Mê Kông. Conard và các c ng s đã công b các
nghiên c u s d ng mơ hình trí tu nhân t o đ d báo bi n đ ng đ m n do Bi n đ i
khí h u gây ra trên vùng c a sông Savannah.
Hi n t

ng xâm nh p tri u, m n là quy lu t t nhiên

các khu v c, lãnh th có vùng

c a sơng giáp bi n. Do tính ch t quan tr ng c a hi n t

ng xâm nh p m n có liên

quan đ n ho t đ ng kinh t - xã h i c a nhi u qu c gia nên v n đ tính tốn và nghiên
c u đã đ

c đ t ra t lâu. M c tiêu ch y u c a công tác nghiên c u là n m đ

c quy

lu t c a quá trình này đ ph c v các ho t đ ng kinh t - xã h i, qu c phịng vùng c a
sơng nh
ph

các n

c nh

ng pháp c b n đ

M , Nga, Hà Lan, Nh t, Trung Qu c, Thái Lan... Các

c th c hi n bao g m: th c nghi m (d a trên s li u quan tr c)

và mơ ph ng q trình b ng các mơ hình toán.
1.2. T ng quan nghiên c u xâm nh p m n

Vi t Nam

Vi c nghiên c u, tính tốn xâm nh p m n
4

Vi t Nam đã đ

c quan tâm t nh ng


n m 60 khi b t đ u ti n hành quan tr c đ m n

hai vùng đ ng b ng sông H ng và

sông C u Long. Tuy nhiên, đ i v i đ ng b ng sông C u Long do đ c đi m đ a hình
(khơng có đê bao) và m c đ

nh h

ng có tính quy t đ nh đ n s n xu t nông nghi p

v a lúa quan tr ng nh t toàn qu c nên vi c nghiên c u xâm nh p m n

đây đ

c

chú ý nhi u h n, đ c bi t là th i k sau n m 1976. Kh i đ u là các công trình nghiên
c u, tính tốn c a U h i sông Mê Kông v xác đ nh ranh gi i xâm nh p m n theo
ph

ng pháp th ng kê trong h th ng kênh r ch thu c 9 vùng c a sông thu c đ ng

b ng sông C u Long. Các k t qu tính tốn t chu i s li u th c đo đã l p nên b n đ
đ ng tr m n v i hai ch tiêu c b n 1 ‰ và 4 ‰ cho toàn khu v c đ ng b ng trong
các tháng t tháng XII đ n tháng IV. Ti p theo, nhi u báo cáo d

i các hình th c công

b khác nhau đã xây d ng các b n đ xâm nh p m n t s li u c p nh t và xem xét
nhi u khía c nh tác đ ng nh h

ng các nhân t đ a hình, KTTV và tác đ ng các ho t

đ ng kinh t đ n xâm nh p m n
tác nghiên c u xâm nh p m n

n

đ ng b ng sông C u Long. Vi c đ y nhanh công
c ta đ

c đánh d u vào n m 1980 khi b t đ u tri n

khai d án nghiên c u xâm nh p m n đ ng b ng sông C u Long d

i s tài tr c a

Ban Th ký U ban sông Mê Kông. Trong khuôn kh d án này, m t s mô hình tính
xâm nh p tri u, m n đã đ
quan trong n
này đã đ

c xây d ng nh c a Ban Th ký Mê Kông và m t s c

c nh Vi n Quy ho ch và Qu n lý n

c, Vi n C h c... Các mơ hình

c ng d ng vào vi c 10 nghiên c u quy ho ch phát tri n châu th sông C u

Long, tính tốn hi u qu các cơng trình ch ng xâm nh p m n ven bi n đ t ng v và
m r ng di n tích nơng nghi p trong mùa khô, d báo xâm nh p m n d c sơng C
Chiên. K thu t ch

ng trình c a mơ hình trên đã đ

c phát tri n thành m t ph n

m m hoàn ch nh đ cài đ t trong máy tính nh m t ph n m m chun d ng. Mơ hình
đã đ

c áp d ng th nghi m t t t i Hà Lan và đã đ

b ng sông C u Long n

c tri n khai áp d ng cho đ ng

c ta. Thêm vào đó, m t s nhà khoa h c Vi t Nam đi n hình

là c Giáo s Nguy n Nh Khuê, Nguy n Ân Niên, Nguy n T t

c, Nguy n V n

i p, Nguy n Minh S n, Tr n V n Phúc, Nguy n H u Nhân... đã xây d ng thành
cơng các mơ hình thu l c m ng sơng k t h p tính toán xâm nh p tri u m n nh
VRSAP, MEKSAL, FWQ87, SAL, SALMOD, HYDROGIS... Các báo cáo trên ch
y u t p trung xây d ng thu t tốn tính tốn q trình xâm nh p m n thích h p v i đi u
ki n đ a hình, KTTV

đ ng b ng sông C u Long. K t qu đ
5

c nhìn nh n kh quan


và b

c đ u m t s mơ hình đã th nghi m ng d ng d báo xâm nh p m n. Trong

khn kh Ch

ng trình B o v Mơi tr

đã có các nghiên c u t

ng và Phịng tránh thiên tai, KC - 08, Lê Sâm

ng đ i toàn di n v tác đ ng nh h

ng c a xâm nh p m n

đ n quy ho ch s d ng đ t cho khu v c đ ng b ng sông C u Long. Tác gi đã s
d ng các mơ hình: SAL (Nguy n T t

c), VRSAP (Nguy n Nh

Khuê), KOD

(Nguy n Ân Niên) và HydroGis (Nguy n H u Nhân) đ d báo xâm nh p m n cho
m t s sơng chính theo các th i đo n dài h n (6 tháng), ng n h n (n a tháng) và c p
nh t (ngày). K t qu c a đ tài góp ph n quy ho ch s d ng đ t vùng ven bi n thu c
đ ng b ng sông C u Long và các l i ích khác v kinh t - xã h i. Nhìn chung, các
cơng trình nghiên c u trên đây c a các nhà khoa h c trong n

c đã có đóng góp x ng

đáng v m t khoa h c, đ t n n móng cho v n đ nghiên c u m n b ng ph
mơ hình tốn

n

ng pháp

c ta. Do s phát tri n r t nhanh c a cơng ngh tính tốn thu v n,

thu l c, hi n trên th gi i xu t hi n nhi u mơ hình 11 đa ch c n ng trong đó các mơ
đun tính s lan truy n ch t ô nhi m và xâm nh p m n là thành ph n không th thi u.
Trong s đó, nhi u mơ hình đ

c mua, chuy n giao d

i nhi u hình th c vào Vi t

Nam. M t s mơ hình tiêu bi u: ISIS (Anh), MIKE 11( an M ch), HEC-RAS (M )...
đ u có các mođun tính tốn lan truy n xâm nh p m n nh ng ch a đ
m i ch s d ng

c s d ng ho c

m c th nghi m. Nh đã bi t, lý thuy t và th c ti n ng d ng mơ

hình hố q trình xâm nh p m n đã đ

c phát tri n r t nhanh trong kho ng 30 n m

tr l i đây c trên th gi i và Vi t Nam. V nguyên t c v i s phát tri n v

tb cc a

công ngh tin h c cùng v i s xu t hi n các máy tính có t c đ x lý thơng tin nhanh,
b nh l n, vi c áp d ng các mơ hình vào tính tốn di n bi n q trình xâm nh p m n
ngày càng ph bi n, đ

c s d ng r ng rãi trong nhi u nghiên c u, đ tài.

tài “Nghiên c u gi i pháp khai thác s d ng h p lý ngu n n
k ch b n phát tri n cơng trình

th

tài c p Nhà n

c mã s KC08.11/06-10 do

GS.TS Nguy n Quang Kim ch nhi m th c hi n 2007-2010.
l
th

th

ng thích các

ng l u đ phịng ch ng h n và xâm nh p m n

ng b ng Sông C u Long ( BSCL)”.
đ ng c a các y u t

ct

ng l u đ n dòng ch y hi n t i và t

c phòng ch ng h n hán và xâm nh p m n

tài đã đánh giá tác
ng lai, đ xu t chi n

BSCL ng v i các k ch b n khai thác

ng l u, đánh giá tác đ ng c a h th ng cơng trình c ng đ p quy mô l n ng n c a

sông Mê Công, đ xu t các gi i pháp qu n lý v n hành h th ng cơng trình ki m sốt

6


BSCL.

dòng ch y h p lý, hi u qu ph c v phát tri n kinh t xã h i
Nghiên c u phân tích m i quan h gi a l

ng n

c x xu ng sơng Sài Gịn t h D u

Ti ng v i hi u qu đ y m n c a nhóm tác gi g m TS.
Bình D

ng, Ths.Ph m

inh Công S n, Ths.Nguy n

c Ngh a thu c Vi n Khoa h c Th y l i mi n Nam. Nhóm

nghiên c u đã ng d ng mơ hình Mike 11 mơ ph ng xâm nh p m n trên h th ng
sơng Sài Gịn t s li u th c đo giai đo n 2000-2006. Trên c s đó, m t s k ch b n
v i s tham gia x n

c c a các h D u Ti ng, Tr An, Ph

đ x đ y m n trên sơng Sài Gịn đã đ

c Hịa và n

c bi n dâng

c tính tốn. M c tiêu c a bài tốn là t i u

hóa hi u qu đ y m n v i s ph i h p x n

c t các h ch a th

ng ngu n.

Nghiên c u ch đ xâm nh p m n vùng c a sông - áp d ng cho c a sơng Thái Bình
c a PGS.TS Nguy n Trung Vi t thu c

i h c Th y l i và Ths.Nguy n V n L c

thu c Vi n Khoa h c Th y l i Mi n trung và Tây Nguyên. Nghiên c u đã d báo di n
bi n xâm nh p m n vùng c a sơng Thái Bình theo 2 k ch b n ch a có và có xét đ n
đi u ki n B KH, n

c bi n dâng. Trên c s đó đ xu t các gi i pháp cơng trình, phi

cơng trình cho vi c phịng và ch ng xâm nh p m n.
D án quy ho ch th y l i đ ng b ng sông H ng, quy ho ch th y l i khu v c mi n
trung và quy ho ch th y l i vùng đ ng b ng sông c u long giai đo n đ n n m 2020 và
đ nh h

ng đ n n m 2050 trong đi u ki n bi n đ i khí h u, n

c bi n dâng c a nhóm

tác gi thu c Vi n Quy ho ch Th y L i, Vi n Quy ho ch Th y l i mi n nam và Vi n
Khoa h c Th y l i Vi t Nam. D án đã nghiên c u đánh giá hi n tr ng th y l i, tác
đ ng c a bi n đ i khí h u, n

c bi n dâng đ n các v n đ c p n

c, tiêu úng và phịng

ch ng l . T đó xây d ng các gi i pháp th y l i thích ng v i đi u ki n bi n đ i khí
h u, n

c bi n dâng.

Hi n nay, ch a có nhi u các nghiên c u v xâm nh p m n khu v c h l u sông Trà
Khúc trong lu n v n có k th a 2 nghiên c u là chuyên đ “Cân b ng ngu n n

c và

đ xu t các gi i pháp phòng ch ng h n hán và xâm nh p m n khu v c Nam Trung B
và Tây Nguyên do Vi n Quy ho ch Th y l i l p n m 2015 và chuyên đ “ ánh giá và
d báo xâm nh p m n vùng h l u sông Trà Khúc - sông V ” bài báo đ ng trên t p trí
khoa h c do Vi n Quy ho ch Th y l i l p n m 2015.
Trong chuyên đ “ ánh giá và d báo xâm nh p m n vùng h l u sông Trà Khúc sông V ” m i ch ra đ

c s b hi n tr ng xâm nh p m n, đánh giá đ
7

c xu th xâm

nh p m n trong đi u ki n B KH và NBD, nh ng ch a có nh ng gi i pháp c th đ
gi m thi u xâm nh p m n đ n c p n

c vùng h l u sông Trà Khúc.

chuyên đ “

xu t các gi i pháp phòng ch ng h n hán và xâm nh p m n khu v c Nam Trung B và
Tây Nguyên do Vi n Quy ho ch Th y l i l p n m 2015 c ng ch đ a gia các gi i pháp
t ng th cho toàn khu v c Mi n Trung và Tây Nguyên và c ng ch a chi ti t c th các
gi i pháp cho vùng H l u sông Trà Khúc. Trong lu n v n này em k th a các k t qu
nghiên c u c a các chuyên đ trên. T p trung nghiên k , phân tích c th hi n tr ng
xâm nh p m n, đánh giá xu th và nh h
t ng k ch b n phát tri n t đó đ a ra đ

ng c a xâm nh p m n đ n c p n

c theo

c gi i pháp c th đ h n ch xâm nh p m n

vùng h l u sông Trà Khúc.
1.3 T ng quan v bi n đ i khí h u
K ch b n bi n đ i khí h u và n

c bi n dâng đ

c xây d ng trên c s Báo cáo đánh

giá l n th 5 (AR5) c a Ban liên chính ph v bi n đ i khí h u (IPCC); s li u quan
tr c khí t

ng th y v n và m c n

c bi n c p nh t đ n n m 2014, b n đ s đ a hình

qu c gia c p nh t đ n n m 2016; xu th bi n đ i g n đây c a khí h u và n
dâng

c bi n

Vi t Nam; các mơ hình khí h u tồn c u và mơ hình khí h u khu v c đ phân

gi i cao cho khu v c Vi t Nam, các mơ hình khí quy n - đ i d
c a Vi n Khoa h c Khí t

ng; các nghiên c u

ng Th y v n và Bi n đ i khí h u, H i đ ng t v n c a

y

ban Qu c gia v Bi n đ i khí h u và các c quan nghiên c u c a Vi t Nam; các k t
qu nghiên c u trong khuôn kh h p tác gi a Vi n Khoa h c Khí t

ng Th y v n và

Bi n đ i khí h u v i C quan Phát tri n Liên H p Qu c thông qua các d án CBCC,
CBICS; C quan Nghiên c u Khoa h c và Công nghi p Liên bang Úc; Trung tâm

Nghiên c u Khí h u Bjerknes c a Na Uy; C quan Khí t
Nghiên c u Khí t

ng V

ng qu c Anh; Vi n

ng Nh t B n,…

1.4 T ng quan v th y l i vùng nghiên c u
Trong nh ng th p k qua đ c bi t sau ngày th ng nh t đ t n
ng và Chính ph đã đ u t xây d ng đ

cđ

c s quan tâm c a

c h th ng cơng trình thu l i đ s : 1967

h ch a, 10.000 tr m b m, 8.000 km đê sông đê bi n ph c v phát tri n các ngành
kinh t , phát tri n nơng nghi p, phịng tránh gi m nh thiên tai, đào t o g n tr m nghìn
cán b làm công tác thu l i t Trung
tr ng đ a Vi t nam t ch thi u l

ng đ n đ a ph

ng ... do v y góp ph n quan

ng th c tr thành qu c gia xu t kh u g o l n th
8

hai trên th gi i. B m t nông thôn m i không ng ng đ i thay, an ninh l

ng th c, an

toàn tr

ng đ

c thiên tai, n đ nh xã h i, s d ng n

c s ch và v sinh môi tr

cc i

thi n. Tuy nhiên, do t c đ nhanh c a q trình đơ th hố và cơng nghi p hố đã
khi n cho nhi u h th ng cơng trình thu l i khơng đáp ng k p k c v quy mô l n
s l c h u c a nó. Tr

c m t thách th c m i c a nhân lo i là cu c chi n ch ng bi n

đ i khí h u mà Vi t Nam là m t trong 5 n

cđ

c đánh giá là nh h

nh t, địi h i cái nhìn tồn di n, m t gi i pháp t ng th k c tr

ng n ng n

c m t và lâu dài. Báo

cáo đ c p đ n hi n tr ng h th ng cơng trình thu l i, nh ng thách th c và đ xu t
các gi i pháp phát tri n thu l i Vi t Nam trong đi u ki n m i.
Trong vùng có r t nhi u các nghiên c u v th y l i trong đó có 2 nghiên c u Quan
tr ng đó là Quy ho ch th y l i l u v c sông Trà B ng - Trà Khúc đ n n m 2020 và
đ nh h

ng đ n n m 2030 và Quy ho ch th y l i l u t nh Qu ng Ngãi đ n n m 2020

và đ nh h

ng đ n n m 2030, c 2 nghiên c u này đ u do Vi n Quy ho ch Th y l i

l p. Nghiên c u đã góp ph n đ nh h

ng phát tri n th y l i theo t ng giai đo n phát

tri n, phù h p v i nhu c u phát tri n c a vùng, nh m thúc đ y và phát tri n phát tri n
kinh t xã h i.

9