Bai 13 Doi thoai doc thoai va doc thoai noi tam trong van ban tu su

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (258.33 KB, 25 trang )

<b>I.Tìm hiểu yếu tố đối thoại, độc thoại và độc </b>
<b>I.Tìm hiểu yếu tố i thoi, c thoi v c </b>

<b>thoại nội tâm trong văn bản tự sự</b>
<b>thoại nội tâm trong văn bản tự sự</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Đọc đoạn trích sau:

Có ng ời hỏi:

- Sao bảo làng chợ Dầu tinh thần lắm cơ

mà?...

- ấy thế mà bây giờ đổ đốn ra thế đấy!

Ông Hai trả tiền n ớc, đứng dậy, chèm chẹp

miƯng, c êi nh¹t mét tiếng, v ơn vai nói to:

miệng, c ời nhạt một tiếng, v ơn vai nói to:

-Hà, nắng gớm, về nào

ễng lóo v vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi

Ông lão vờ vờ đứng lảng ra chỗ khác, rồi đi

thẳng. Tiếng c ời nói xơn xao của đám ng ời mới

thẳng. Tiếng c ời nói xơn xao của đám ng i mi

tản c lên ấy vẫn dõi theo. Ông nghe rõ cái

ging chua lanh lảnh của ng ời đàn bà cho con

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

- Cha mẹ tiên s nhà chúng nó! đói khổ ăn cắp ăn chộm

- Cha mẹ tiên s nhà chúng nó! đói khổ ăn cắp n chm

bắt đ ợc ng ời ta còn th ơng. Cái giống Việt gian bán n ớc

bắt đ ợc ng ời ta còn th ơng. Cái giống ViƯt gian b¸n n íc

thì cứ cho mỗi đứa mt nhỏt!

thỡ c cho mi a mt nhỏt!

Ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi. Ông thoáng nghĩ

n m ch nhà.

đến mụ chủ nhà.

Về đến nhà, ông Hia nằm vật ra gi ờng, mấy đứa trẻ hôm

Về đến nhà, ông Hia nằm vật ra gi ờng, mấy đứa trẻ hụm

nay thấy bố hôm nay có vẻ hơi khác, len lét đ a nhau ra

đầu nhà chơi sậm chơi sụi với nhau.

Nhìn lũ con, tủi thân, n ớc mắt ông lÃo cứ giàn ra.

Nhìn lũ con, tủi thân, n ớc mắt ông lÃo cứ giµn ra.

Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ? Chúng nó

cũng bị ng ời ta rẻ rúng hắt hủi đấy ? Khốn nạn, bằng ấy

cũng bị ng ời ta rẻ rúng hắt hủi đấy ? Khốn nn, bng y

tuổi đầu..Ông lÃo nắm chặt hai tay mà rít lên:

-Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

?Tr

?Trong 3 câu đầu của <sub>ong 3 câu đầu của </sub>
đoạn trích ai nói với
đoạn trích ai nói víi
ai? Tham gia c©u
ai? Tham gia c©u
chun cã Ýt nhÊt
chuyÖn cã Ýt nhÊt

mÊy ng êi?
mÊy ng êi?

?Dấu hiệu nào cho các
?Dấu hiệu nào cho các
em thấy đó là cuộc
em thấy đó là cuộc

trò chuyện trao đổi
trò chuyện trao đổi

qua l¹i?
qua l¹i?

-Cã Ýt nhÊt 2 ng êi phô

nữ tản c đang nói

chun víi nhau.

-Cã 2 l ỵt lêi tho¹i qua

-Cã 2 l ợt lời thoại qua

li: nội dung đều h

lại: nội dung đều h

íng vỊ ng êi giao

tiÕp, cã 2 g¹ch đầu

tiếp, có 2 gạch đầu

dòng ở từng lời thoại.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

?Nhng li thoi đó ng Những lời thoại đó ng
ời ta gọi là đối thoại,
ời ta gọi là đối thoại,

vậy đối thoại là gì?
vậy đối thoại là gì?

--Là hình thức đối đáp, Là hình thức đối đáp,
trò chuyện giữa 2
trò chuyện giữa 2
hoặc nhiều ng ời.
hoặc nhiều ng ời.
Trong văn bản tự sự,
Trong văn bản tự sự,
đối thoại đ ợc thể
đối thoại đ ợc thể
hiện bằng các gạch
hiện bằng các gạch
đầu dòng ở đầu lời
đầu dòng ở đầu lời

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

Häc lµm ng êi

Một anh học trò ở nhà thầy đã 3 năm mà ch

a thấy anh đọc sách, thầy Tăng Tử ngạc

a thấy anh đọc sách, thy Tng T ngc

nhiên lắm.

nhiên l¾m.

Một hơm thầy gọi trị đến hỏi:

Một hơm thầy gọi trò đến hỏi:

- Ng ơi đến nhà ta thụ giáo, mà ta chẳng - Ng ơi đến nhà ta thụ giáo, mà ta chẳng
thấy ng ơi đọc sách bao giờ?

thấy ng ơi đọc sách bao giờ?

Nghe thầy nói ng ời học trò lƠ phÐp th a:

Nghe thÇy nãi ng êi häc trß lƠ phÐp th a:

-Th a thầy con vẫn đọc đấy ạ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Điều kiện để đối thoại diễn ra:

- Phải có hoàn cảnh giao tiếp.

- Phải có hoàn cảnh giao tiÕp.

- Ph¶i cã sù hiƯn diƯn cđa ng êi tham gia

giao tiÕp(2 ng êi trë lªn).

- Giữa 2 ng ời phải có nhu cầu trao đổi thơng

tin.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>2. Độc thoại.</b>

Câu Hà, nắng gớm, về

nào. Ông Hai nói

với ai? Đây có phải

là câu đối thoại

là câu i thoi

không? Vì sao?

- Khụng phải là lời đối thoại:
- Không phải là lời đối thoại:
+ Không h ớng tới một đối t
+ Không h ớng tới một đối t
ợng cụ thể nào cả(nói giữa
ợng cụ thể nào cả(nói giữa

trêi)
trêi)

+ Khơng liên quan gì đến

+ Khơng liên quan gì đến
chủ đề mà 2 ng ời đàn bà
chủ đề mà 2 ng ời đàn bà

tản c đang nói.
tản c đang nói.

Sau câu nói đó cũng chẳng
Sau câu nói đó cũng chẳng

có ai đáp lại.
có ai đáp lại.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

Trong đoạn trích còn <sub>Trong đoạn trích còn </sub>

có những câu kiểu nh

vậy không? Về hình

thức trong đoạn văn

các lời thoại của ông

Hai có gì giống và

khác với những lời

i thoi trờn?

i thoại trên?

“

“Chúng bay ăn miếng cơm Chúng bay ăn miếng cơm
hay miếng gì vào mồm
hay miếng gì vào mồm
mà đi làm cái giống Việt
mà đi làm cái giống Việt
gian bán n ớc để nhục
gian bán n ớc để nhục

nh· thÕ nµy’’
nh· thÕ nµy’’
Gièng:

Giống: đều có gạch đầu đều có gch u

dũng.

dòng.
Khác:

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<i><b>ú ng i ta gọi là độc thoại.</b></i>

<i><b>Đó ng ời ta gọi là độc thoại.</b></i>

?Vậy độc thoại là gì?

?Vậy độc thoại là gì? -Là lời của một ng ời -Là lời của một ng ời
nào đó nói với chính

nào ú núi vi chớnh

mình hoặc nói với

mình hoặc nói víi

một ai đó trong t ởng

một ai đó trong t ng

t ợng. Trong văn bản

t s khi ng ời độc

tự sự khi ng i c

thoại nói thành lời thì

phía tr íc c©u nãi cã

phÝa tr ớc câu nói có

gạch đầu dòng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<i><b>Điều kiện để có lời độc thoại:</b></i>

- Phải có hồn cảnh giao tiếp để nhân vật có - Phải có hồn cảnh giao tiếp để nhân vật có
nhu cầu bộc lộ ni tõm.

nhu cầu bộc lộ nội tâm.

- Không cần có sự hiƯn diƯn cđa ng êi tham - Không cần có sự hiƯn diƯn cđa ng êi tham
giao giao tiÕp víi nh©n vËt, hc nÕu cã ng êi

giao giao tiÕp víi nh©n vËt, hc nÕu cã ng êi

tham gia giao tiếp thì lời độc thoại đó khơng h

íng vµo ai.

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<b>3. độc thoi ni tõm</b>

<b>3. c thoi ni tõm</b>

?Những câu : chúng nó

cũng là trẻ con làng

cũng là trẻ con lµng

Việt gian đấy ?

Chóng nã cịng bÞ ng

êi ta rẻ rúng hắt hủi

ời ta rẻ rúng hắt hủi

đấy ?khốn nạn bằng

Êy tuæi ®Çu…ai hái

Êy ti ®Çu…ai hái

ai?

-Ông Hai hỏi chính

mình.

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

Về hình thức em thấy lời độc thoại nội tâm có gì

khác so với những lời đối thoại, độc thoại tr ớc

đó? Vì sao?

đó? Vỡ sao?

-Không có gạch đầu dòng.

-Những câu hỏi này không phát ra thành tiếng

mà chỉ âm thầm diÔn ra trong suy nghÜ, tình

cảm của ông Hai.

-Th hin tõm trạng dằn vặt đau đớn của ông Hai

-Thể hiện tâm trạng dằn vặt đau đớn của ông Hai

trong những phút giây nghe tin làng chợ Dầu

của ông theo giặc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

ú là những câu độc thoại nội tâm.

Đó là những câu độc thoại nội tâm.

?Vậy độc thoại nội tâm

?Vậy độc thoi ni tõm

là gì?

+L li c thoi nh ng

không đ ợc nói ra

thành lời và không

có gạch đầu dòng ở

những lời thoại.

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

Đọc bài tập sau:

Đêm nay mẹ không ngủ đ ợc. Ngày mai là Đêm nay mẹ không ngủ đ ợc. Ngày mai là
ngày khai tr êng líp Mét cđa con. MĐ sÏ ® a con

ngµy khai tr êng líp Mét cđa con. MĐ sÏ ® a con

đến tr ờng, cầm tay con dắt qua cánh cổng, rồi

buông tay mà nói: “Đi đi con, hãy can đảm

buông tay mà nói: “Đi đi con, hãy can m

lên, thế giới này là của con, b ớc qua cánh cổng

tr ờng là một thế giới kì diệu sẽ mở ra

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

Xác định lời độc thoại, và cho biết đó là lời độc

thoại hay độc thoại nội tâm?

<b>ườc thoỈi nời tẪmườc thoỈi nời tẪm</b>: <sub>: </sub><i>- ưi Ẽi con, h·y can Ẽảm - ưi Ẽi con, h·y can Ẽảm </i>
<i>làn, thế giợi nẾy lẾ cũa con, b c qua cènh cng </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

“

“Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ?Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ?
Chúng nó cũng bị ng ời ta rẻ rúng hắt hủi đấy ?

Chúng nó cũng bị ng ời ta rẻ rúng ht hi y ?

Khốn nạn bằng ấy tuổi đầu

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

?Em cã nhËn xÐt g× ?Em cã nhËn xét gì
về kết cấu ngữ pháp

về kết cấu ngữ pháp

của những lời độc

của những li c

thoại nội tâm?

-Th ờng là những cấu -Th ờng là những cấu
trúc cú pháp phức tạp

trúc cú pháp phức tạp

hn so vi lời đối

hơn so với lời i

thoại: câu văn dài,

cấu trúc nhiỊu tÇng

cÊu tróc nhiỊu tÇng

bậc, các kiểu câu đan

xen nhau…

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

Các hình thức diễn đạt trên có tác dụng nh thế Các hình thức diễn đạt trên có tác dụng nh thế
nào trong việc thể hiện diễn biến của câu truyện

và thái độ của những ng ời tản c trong buổi tr a

ông Hai gặp họ?

Đặc biệt chúng đã giúp nhà văn thể hiện Đặc biệt chúng đã giúp nhà văn thể hiện

thành công những diễn bin tõm lớ ca nhõn

thành công những diễn biến tâm lí của nhân

vật ông Hai nh thế nµo?

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

Các hình thức đối thoại tạo cho câu chuyện có khơng khí nh

cuộc sống thật, thể hiện thái độ căm giận của những ng ời tản c

đối với dân làng chợ Dầu, tạo tình huống để đi sâo vào nội tâm

nh©n vËt.

Những hình thức độc thoại , độc thoại nội tâm

đã giúp cho nhà văn khắc họa đ ợc sâu sắc tâm

trạng dằn vặt, đau đớn khi nghe tin làng chợ

trạng dằn vặt, đau đớn khi nghe tin làng ch

Dầu-cái làng mà ông luôn lÊy lµm tù hµo vµ

h·nh diện của ông theo giặc, làm cho câu

chuyện sinh động hơn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm có gì

Đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm có gỡ

giống và khác nhau?

giống và khác nhau?
<b> </b>

<b> * Đối thoại, độc thoại:* Đối thoại, độc thoại:</b>
<b>-Giống nhau</b>

<b>-Giống nhau</b>:+Là những phát ngôn..:+Là những phát ngôn..

+Th ờng có gạch đầu dòng ở những l ợt thoại.+Th ờng có gạch đầu dòng ở những l ợt thoại.

<b>-Khỏc nhau</b>: Độc thoại không h ớng về chủ đề giao : Độc thoại không h ớng về chủ đề giao
tiếp, không h ớng về một ai…

tiÕp, kh«ng h íng vỊ mét ai…

+Độc thoại nội tâm diễn ra trong suy nghĩ của nhân +Độc thoại nội tâm diễn ra trong suy nghĩ của nhân
vật và không phát ra thành lời..

vật và không phát ra thành lời..

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

<b>II. LuyÖn tËp.</b>

Bµi tËp 1

Bài tập 1: Phân tích tác dụng của hình thức đối : Phân tích tác dụng của hình thức đối
thoại trong đoạn trích(SGK).

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

Cã mÊy lêi trao(lêi cđa

bµ Hai)?

Có bao nhiêu lời đáp?

Cã 3 lêi trao(lêi cđa bµ

Hai).

Chỉ có 2 lời đáp(lời của

«ng Hai).

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

-Này, thầy nó ạ. (ơng khơng đáp lại)-Này, thầy nó ạ. (ơng không đáp lại)

-Thầy nó ngủ rồi à? (Gì-ơng Hai đáp)-Thầy nó ngủ rồi à? (Gì-ơng Hai đáp)

-Tôi thấy ng ời ta đồn-Tôi thấy ng ời ta đồn…….(ông Hai gắt lên “Biết .(ông Hai gắt lên “Biết
ri)

rồi)

<b></b>

<b>--Tác dụngTác dụng</b>: Làm nổi bật đ ợc tâm trạng chán ch : Lµm nỉi bËt đ ợc tâm trạng chán ch
ờng, buồn bÃ, đau khổ và thất vọng của ông Hai

ờng, buồn bÃ, đau khổ và thất vọng của «ng Hai

trong cái đêm nghe tin làng mình theo giặc.

</div>

Bai 13 Doi thoai doc thoai va doc thoai noi tam trong van ban tu su

<b>2. Độc thoại.</b>

<b>2. Độc thoại.</b>

<b>3. độc thoi ni tõm</b>

<b>3. c thoi ni tõm</b>

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về