Dạy trẻ tính tự lập
Mỗi đứa trẻ có một tốc độ phát triển riêng. Tạo điều kiện để con
có những trách nhiệm mới hoặc cố gắng tự vượt qua những thử thách
khó khăn chính là một trong những cách giúp bạn đánh giá được khả
năng và tính cách của bé. Nhưng việc gì thì cũng đều cần có khởi đầu.
Dưới đây là một vài lời khuyên của Tiến sĩ Adele M. Brodkin nhằm
giúp các bậc phụ huynh chuẩn bị cho con mình sẵn sàng để tiến thêm một
bước tự lập hơn:
Tự chuẩn bị quần áo
Tất cả chúng ta đều nên chuẩn bị quần áo từ tối hôm trước. Hãy tập
cho con thói quen tốt này từ khi bé mới chuẩn đi học bằng cách để bé cùng
chọn trang phục cho ngày hôm sau: “Theo con thì ngày mai nên mặc áo màu
gì? Mình nên mang giày hay đi xăng-đan nhỉ?” Nêu lên các lựa chọn sẽ giúp
bé học cách đưa ra những quyết định đúng đắn. Việc làm này vừa giúp con
bạn phát huy tính tự lập vừa vẫn đảm bảo bé sẽ không mặc quần áo ngủ và
đi dép bông đến trường.
Tự làm bài tập về nhà
Lý tưởng nhất là con bạn có thể tự làm bài tập về nhà ngay khi bắt đầu
đi học; còn bạn sẽ chỉ là người sẵn sàng giải đáp những câu hỏi của con,
động viên, khuyến khích bé trong học tập. Ở mỗi cấp lớp, bạn nên giúp con
bước vào năm học mới bằng cách kiểm tra xem bé học thế nào; sau đó, cân
nhắc về tính siêng năng trong học tập, cách sắp xếp và thái độ học tập của
con bạn trước khi đưa ra lịch kiểm tra thường xuyên.
Viết thiệp cảm ơn
Việc này nên bắt đầu ngay khi con bạn vừa đủ lớn để hiểu về khái
niệm quà tặng. Ngay cả khi bé chưa biết ký tên mình, vẫn hãy để bé vẽ hay
bằng cách nào đó tạo một “dấu ấn” vào tấm thiệp cảm ơn do bạn viết. Hãy
làm điều này như một cách hồi đáp tự nhiên bất cứ khi nào bạn hoặc con của
bạn nhận được một món quà; biến nó thành một thói quen để đến độ tuổi học
trung học, tất cả những gì bạn phải làm chỉ là nhẹ nhàng nhắc con gửi thiệp
cám ơn người đã tặng quà hoặc giúp đỡ bé.
Chuẩn bị cặp sách
Con bạn có thể nghĩ chiếc ba lô/ cặp sách như một chiếc thùng rác, sở
thú, khu vườn hay một nhà kho bí mật của riêng bé. Vì vậy, việc dạy cho
con cách giữ gìn vệ sinh và sắp xếp ba lô/ cặp sách của bé là một bài học
quan trọng. Bạn nên bắt đầu bằng cách cùng con sắp xếp các món đồ trong
cặp, trong một vài tuần. Sau đó, để không quá phê phán hay chỉ trích, cũng
hãy dọn túi xách của chính bạn trong khi con dọn cặp sách của con. Khi bé
đã bắt đầu học được cách sắp xếp và dọn dẹp cặp của mình, bạn có thể áp
dụng cách quản lý “thoáng” hơn và tự nguyện tự giác hơn bằng cách chỉ hỏi
xem con đã “hoàn thành” công việc chưa.
Thể dục thể thao
Tập thế thao nên là một phần trong cuộc sống của con bạn ngay từ
nhỏ. Bạn nên khuyến khích bé tham gia vào các trò chơi vận động ở trường,
ở các sân chơi và cùng nhóm bạn chơi thể thao… Các bé bước vào độ tuổi
đến trường có thể tham gia vào các phòng tập có người hướng dẫn để học về
sự cân đối và bắt đầu được huấn luyện những môn thể thao khác nhau.
Không nên để con bạn, ở bất cứ độ tuổi nào, tự tập những môn thể
thao đòi hỏi nhiều kỹ năng và sức mạnh như nâng tạ mà không có sự hướng
dẫn của huấn luyện viên hoặc người chuyên nghiệp; đồng thời bố mẹ cũng
cần tham khảo ý kiến của bác sĩ hay các chuyên gia y tế trước khi cho bé
tham gia vào những môn thể thao như vậy.
Khi con bạn lớn hơn, hãy bảo đảm rằng bé duy trì được một chế độ
hoạt động thể chất cân bằng và khỏe mạnh, cũng như được cung cấp đủ dinh
dưỡng chứ không phải là sống một lối sống ít vận động rồi sau đó bị ám ảnh
cực đoan về cân nặng của mình.
Tập xe đạp
Hãy giúp bé bắt đầu tập xe đạp với loại xe có 2 bánh phụ. Vào thời
điểm bé được 5 -7 tuổi, bạn sẽ có cảm giác rằng bé đã có thể bỏ những bánh
phụ này. Nếu con bạn đồng ý, hãy cho bé thử. Đừng ép bé phải thực hiện
điều này nếu bé vẫn chưa sẵn sàng, nhưng hãy cố gắng khiến bé cảm thấy an
toàn bằng cách cho bé chạy xe trên quãng đường thoáng đãng, ít phương tiện
đi lại, ít chướng ngại vật và bạn có thể ở bên cạnh để đỡ kịp thời khi con bị
té ngã.
Tự tắm
Hãy cho bé làm quen dần với sự tự lập trong các công đoạn của việc
tắm táp. Có thể bắt đầu bằng cách để cho con tự tắm dưới sự quan sát của
bạn. Bước tiếp theo là để bé tự tắm mà không có sự quan sát, nhưng không