Nguoi linh trong tho van hien dai

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

I. Tên đề tài:
II. Đặt vấn đề:

Tục ngữ có câu “người ta là hoa đất” thì tâm hồn con người lại là hương sắc
của hoa nói đến tâm hồn của người việt nam làm sao ta quên được những trái
tim yêu nước nồng nàn: bỡi lẽ, với họ quê hương đã thành máu, thành thơ,
thành sự sống. tình yêu ấy được cố thi sĩ X.Diệu diễn tả rất hình ảnh qua hai
câu thơ:

“Tình yêu tổ quốc là đỉnh núi bờ sông
Những lúc tột cùng là dịng huyết chảy.”

Tình u tổ quốc ở người vệt nam luôn mãnh liệt khi tổ quốc bị ngoại xâm.
Họ thà hi sinh , thà đổ máu chứ “không chị mất nước không chịu làm nô lệ”.
để cho làng sóng mãi trơi trên dịng sơng lịch sử rồi nhẹ nhàng vổ vào con tim
những người đang sống_thôi thúc thế hệ trẻ hôm nay bước đi trên con đường
đời đầy mơ ước tạo nên bao kì tích để xứng đáng với những người đi trước là
nhiệm vụ của giáo viên.Đó là lí do tơi chọn đề tài “người lính trong VH hiện
đại Việt Nam”.

III. Cơ sở lí luận: vấn đề cần chuyển tải đến các em là:

Vẻ đẹp tâm hồn của người lính vẻ đẹp ấy thể hiện ở những phẩm chất như:
tình đồng đội, tinh thần bất khuất, bất chấp khó khăn gian khổ, lạc quan, dũng
cảm, tình yêu nước, yêu đồng bào.

-Giới hạn vấn đề: Văn học HĐ VN từ 1945 đến nay (chủ yếu tập trung vào 2
cuộc kháng chiến chống Pháp và chông Mĩ)

IV. Cơ sở thực tiễn: tôi chọn đề tài trên bỡi lẻ tuổi trẻ- HS ngày nay được sinh
ra và lớn trên 1 đất nước hồ bình, nhiều khi say sưa với hạnh phúc hiện tại

yên vui trong cuộc sống ấm no mà quên mất nỗi đau của chiến tranh, sự hy
sinh mất mát quá lớn của các thế hệ đi trước. Để gợi cho các em đạo lí “ăn
quả nhớ kẻ trồng cây” và sự tự hào về quá khứ của dân tộc,nắm được một giai
đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc nhưng trường chưa có GV nào nghiên cứu
đề tài này, cũng như chưa có đề tài này của cấp trên đưa về.

V. Nội dung nghiên cứu:

biện pháp thực hiện: -GV vận dụng chuyên đề vào giảng dạy tự chọn nâng
cao.

-Thời lượng thực hiện 6 tiết.

- Đối tượng dạy học: học sinh lớp 9(khá, giỏi)
Chuyên đề được soạn như sau:

Chuyên đề : NGƯỜI LÍNH TRONG THƠ VĂN HIỆN ĐẠI VIỆT
<b>NAM</b>

A. Mục tiêu cần đạt: Giúp HS:
- thêm yêu thích văn học.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

-Giáo dục học sinh lịng tự hào về dân tộc mình-tiếp nối những vẻ đẹp
truyền thống của các thế hệ đi trước -sống có trách nhiệm với đất nước-bỡi lẻ
đất nước này có được ngày hơm nay là đổi cả mồi hôi, nước mắt và cả máu
xương của cha ông.

B.chuẩn bị:

-GV: + Tìm thêm những tác phẫm trong thơ văn hiện đại viết về người lính và

các tư liệu liên quan.

+ Phân lượng thời gian thực hiện chuyên đề.
+ Bảng phụ:ghi các đoạn văn.

+ Các văn bản sưa tầm về đề tài (photo)phát cho học sinh.

-HS: + ôn lại các tác phẩn VH VN hiện đại đã học, tìm ra những tác phẫm có
chủ đề liên quan đến đề tài người lính cụ Hồ trong hai cuộc kháng chiến cứu
nước.

C.thời gian thực hiện chuyên đề:

-Tiết 1, 2: giới thiệu, đọc những tác phẩm văn học viết về đè tài người lính.
-Tiết 3, 4: Vẻ đẹp của người linh trong văn học hiện đại Việt Nam.(phần 1, 2)
-Tiết 5, 6: Vẻ đẹp của người linh trong văn học hiện đại Việt Nam.(phần 3, 4)
D. Nội dung chuyên đề: cần trong các tiết:

tiết 1, 2:I. Những tác phẫm văn học VN có viết về đề tài người lính.

Hình ảnh người lính việt Nam đi vào trong những trang văn , trang thơ không
chỉ là các giới mày râu mà cả những cơ gái, những người mẹ,... Bỡi “tồn dân
tham gia kháng chiến”

1. Một số tác phẫm đã được học:
* Đồng chí (Chính Hữu).

* Bài thơ về tiểu đội xe khơng kính(Phạm Tiến Duật).
* Những ngơi sao xa xôi (Lê Minh Khuê).

2. Những tác phẫm đọc thêm:

* Hoan hô chiến sĩ Điên Biên (Tố Hữu).
* Cuộc chia li màu đỏ (Nguyễn Mĩ)
* Khoảng trời hố bom(Lâm Thị Mỹ Dạ).
* Dáng đứng Việt Nam (Lê Thanh Xuân).

-Cho học sinh đọc lại các văn bản đã học, đọc các văn bản về đề tài người lính
mà khơng được học.

-HS đọc chọn những tác phẫm cùng đề tài mà các em sưu tầm được.
Tiết 3, 4: II vẻ đẹp của người lính trong thơ văn hiện đại

từ các bài thơ trên cho học sinh họp nhóm để phát hiện, bình về vẻ đẹp của
người lính cánh mạng VN:



1. tình yêu đồng bào , yêu quê hương, yêu đất nước:

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

lại những cuộc chia taygiữa người dân mặt áo lính với quê hương. Họ ra đi
với tinh thần hoàn toàn tự nguyện:

“Ruộng nương anh gữi bạn thân cày
Căn nhà khơng mặt kệ gió lung lay

Giếng nứơc gốc đa nhớ người ra lính”(Đồng chí-Chính
Hữu)

Đẹp biết baonhững con người biết gác lại tình thương sâu nặng để hướng tới

những chân trơì lớn lao của dân tộc: giành độc lập cho đất nước tiếp tục làm
nhiệm vụ của người lính chơng Pháp năm xưa,anh giải phóng quân trong thời
đại chống Mĩ lại gữi lại quê hương , người yêu ở hậu phương mà ra đi “Xẻ
dọc Trường Sơn cứu nước” .Cảm dộng làm sao “nhữngcuộc chia li màu
đỏ”(Nguyễn Mĩ):

“Tơi nhìn thấy một cơ áo đỏ

Tiễn đưa chồng trong nắng vườn hoa
Chồng của cô sắp sửa phải đi xa
Cùng đi với nhiều đồng chí nữa
Chiếc áo đỏ rực hư than lửa

Cháy không nguôi trước cảnh chia li.”

Một cuộc chia li đã mang sắc màu lạc quan, đẹp đẽ, đã ánh lên sức mạnh của
niềm tin. Một cuộc chia li khác hẵn với cuộc chia li của người thiếu phụ xưa
trong “chinh phụ ngâm”, hay trong thơ của Tế Hanh những năm trước cánh
mạng :

“Tôi thấy tôi thương những chiếc tàu
Ngàn đời không đủ sức đi mau
Có chi vướng víu trong hơi máy

Mấy chiếc toa tàu nặng khổ đau”(Vu vơ-Tế Hanh)

Trở lại với người lính chống Pháp, qua ngịi bút tài tình điêu luyện Chính
Hữu đã tạc nên bức chân dung tuyệt đẹp về hình ảnh người nơng dân mặc áo
lính:

“Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo”.

Không gian làm việc khắc nghiệt biết bao! Đêm khuya giữa rừng hoan lại
thêm cái lạnh giá của sương muối nhưng các anh lại sáng rực giữa đêm
trường tựa ánh sao trên bầu trơì u tối.Nếu tình cảm q hương khơng mặn
mà, sâu nặng thì làm sao đủ sức soi rọi cho những người lính áo vải bước đi
trên con dường cách mạng lắm chông gai.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

trai, cô gái thanh niên xung phong ta mới cảm nhận được hết vẻ đẹp của con
người đã làm nên trang huyền thoại năm xưa...

Từ trong mưa bom bão đạn, những đồn xe khơng kính dừng chân tại bến
đỗ thi ca là những hình tượng đẹp đã cùng các chiến sĩ lái xe anh dũng vượt
qua thử thách để đi vào “trang sử vàng” dân tộc. Dẫu rằng chiến tranh ác liệt
có tàn phá những phương tiện kĩ thuật đi chăng nữa thì nó vẫn mãi là kẻ bất
lực khi đối diện với những trái tim yêu nước, yêu đòng bào:

“Khơng có kính rồi xe khơng có đèn
Khơng có mui xe thùng xe có xước

Xe vẫn chạy vì miền nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim.”

Trái tim của tình yêu đất nước, yêu nhân dân đã sức mạnh. sức mạnh ấy đến
cả với những cô gái tưởng như mềm yếu tựa cánh hoa.

Trong truyện “Những ngôi sao xa xôi” mà tiêu biểu là Phương Định đã làm
sống dậy trong lịng độc giả ấn tượng có phai mờ về vẻ đẹp người con gái

VN vào chuỗi tháng ngày gian khổ nhất. Xuất thân từ thủ đo Hà Nội với bao
nét cá tính hồn nhiên, thơ ngây Phương Định bước vào chiến trường cùng với
khát khao hiến dâng hết mình cho tổ quốc. Nơi ở của các cô là “một hang
dưới chân cao điểm” đã khiến người ta phải thán phục, huống chi công việc
thường ngày-phá bom, mở đường chứa đầy nguy hiểm.Cô đã từng nghĩ đến
cái chết nhưng đối với cơ nó chỉ “mờ nhạt, không cụ thể” mà thôi. Cái thực sự
sáng lung linh trong cơ là cơng việc: “liệu mìn có nổ khơng, bom có nổ

khơng”-đúng là thứ “vàng mười trong ngọn lửa chiến trường”. Cách mạng ,
tộc ta phải cần những người lí tưởng như thế phải chăng lòng yêu nước dạt
dào đã kết thành những cơn sóng mạnh mẽ cuốn trơi hết thảy vật cản trước
mắt người con gái ấy!Phương Địnhvà đònh đọi vủa cô xứng đáng là ánh nắng
toả hạnh phúc cuộc đời để ta phải ngưỡng vọng và noi theo.

“Chị em tôi toả nắng vàng lịch sử

nắng cho đời nên nắng cũng cho thơ.”(Huy Cận)
Tự hào cảm phục biết bao những tâm lòng Việt Nam, những con người
dũng cảm, mưu trí,anh hùng, sẳn sãngả thân vì đất nước

“Để cứu con đường đêm ấy khỏi bị thương
Cho đoàn xe kịp giờ ra trận

Em đã lấy tình yêu tổ quốc của mình thắp lên ngọn lửa
Đánh lạc hướng quân thù hứng lấy luồn bom.”

(Khoảng trời-hố bom - Lâm Thị Mỹ Dạ)
Ngọn lửa trái tim họ sẽ mãi mãi bất diệt cùng năm tháng, mãi mãi trướng tồn
trong cuộc sống của chúng ta. Vào thời kì đất nước lênh đênh trên mn trùng
cơn sóng dữ dội, tình u đất nước đã trở thành tay lái vững chắc đưa con

thuyền dân tộc cập bến tương lai

2/ Tình đồng đội:

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

người chiến sĩ cịn có sự cảm thơng, nhường cơm xẻ áo, giữa những người
đồng đội cùng chung lí tưởng:

- “Súng bên súng, đấu sát bên đầu
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
...

Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt rung người vừng trán ướt mồ hôi
...

Thương nhau tay nắm lấy bàn tay” (Đồng Chí - Chính Hữu)
- “Thương nhau chia củ sắn lùi

Bát cơm sẻ nửa chăn xi đắp cùng” (Tố Hữu)

Tình cảm chân thành, lịng u thương là sức mạnh dịu kì thơi thúc các chiến
sĩ viết nên bao trang huyền thaọi dân tộc.

Tiếp nối, đón nhận ánh hào quan từ thế hệ cha anh đi trước, lớp anh em
chống Mĩ cũng rất đổi gắn bó yêu thương:

“Gặp bạn bè suốt dọc đường đi trước
Bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi.”

Ẩn sau cái bắt tay tinh nghịch, hóm hỉnh là cả niềm vui vơ bờ khi gặp

gỡ bạn bè sau trận chinh chiến khốc liệt. Và tuyệt vời biết bao nổi vắng gia
đình người thân được xoa dịu bởi những tấm lóng đồng đội:

“Bếp Hoàng cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy”

(Bài thơ về tiểu đội xe khơng kính - Phạm Tiến
Duật)

3/ Tinh thần lạc quan của người lính:

Cuốn theo làn gió cách mạng, tầng lớp thanh niên những ngày kháng chiến
vào lính đã dang rộng tuổi thanh xn đón lấy lí tưởng cao đẹp của đời mình.
Đói cơm, rách áo, thiếu giày, băng rừng lội suối nhưng lời ca tiếng hát vẫn
vang lên trên những hiểm nguy ở chiến trường; nụ cười tươi trẻ vẫn nở rộ trên
đôi môi căng tràn nhựa sống:

“Áo anh rách vai

Quần tơi có vài mãnh vá
Miệng cười buốt giá

Chân khơng giày” (Đồng chí - Chính Hữu)

“Nụ cười buốt giá”.Nụ cười sao mà đẹp thế! Nó như một lời khẵng định về
tinh thần chiến đấu, coi thường gian khổ và hi sinh. Nhà thơ Trường Sơn
Phạm Tiến

Duật bắt gặp nguồn sáng ấy ở nụ cười của những chiến sĩ lái xe trên tuyến
đướng Trường Sơn:

“Chưa cần rửa phì phèo châm điếu thuốc.
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.”

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Thật trẻ trung, hóm hỉnh mà ngang tàng, đáng yêu! Có lẽ mọi gian nan, thử
thách trước mắt họ chỉ là cái coé, là nhạc nền mà thơi, để rồi sau đó nụ cười
của họ sẻ làm nên những tẩu khúc rộn ràng, sơi nổi mang đậm chất lính.
Tiết 5, 6: tinh thần dũng cảm, bất khuất:

Khó khăn gian khổ, bom rơi đạn nổ nơi chiến trường khốc liệt vẫn khơng
khuất phục được nhiệt huyết của người lính cách mạng:

“Năm nươi sáu ngày đêm khoét núi, ngủ hầm mưa dầm cơm vắt
Máu trộn bùn non

Chí khơng mịn” (Tố
Hữu)

Tiếp nối cha anh người lính chơng Mĩ cũng sẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước.
Ta biết rằn vó nhiều người ra đi khơng bao giờ trở về, có những chiếc xe vùi
lấp dưới hố bom nhưng những đoàn quân vẩn nối tiếp những đoàn quân ra
tuyền tuyến. Các chiến sĩ vẫn tự hào:

“Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước
Chỉ cần trong xe có một trái tim.”

Hình ảnh cácanh tập trung khí phách của dân tộc. Nhà thơ Lê Anh Xuân từ
dáng đứng của anh giả phóng quân giữa đường băng Tân Sơn Nhất đã khái
quát nên cả

“dáng đứng Việt Nam tạc vào thế kỉ”

“Anh chẵng để lại gì cho riêng anh trước lúc lên đường
Chỉ để lại cái dáng đứng Việt Nam tạc vào thế kỉ
Anh là chiến sĩ giải phóng quân”

Ngày nay mùa xuân _niềm mơ ước mà đổi cả xương máu của người lính năm
xưa_ đã trở về với dân tộc. Trên cánh đồng lúa chín vàng, nhà máy mọc lên
khắp nơi...Người lính vẫn chịu đựng gian khổ cầm chắc tay súng bảo vệ biên
cương. Cám động làm sao ơng Lê Đức Thọ đã nói hội lòng ta”

“Đời anh bội đội nhiều sương tuyết
Đất nước thanh bình họ chữa yên”
III.Bài tập:

1. Em hãy chỉ chỗ giống và khác nhau giữa người lính trong thời kì kháng
chiến chống Pháp và người lính thời chống Mĩ ?

2. Viết đoạn văn cảm nhận về hình ảnh người lính trong hai thời kì kháng
chiến chống Pháp và kháng chiến chống Mĩ ?

3. suy nghĩ của em về hình ảnh người lính cách mạng ?
IV.Kết quả nghiên cứu:

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

-Rèn luyện thêm cho học sinh cách làm văn nghị luận với dạng đề năng cao,
liên quan đến nhiều tác phẩm.

-HS thấy được yếu tố đồng quy giữa 3 phân môn: văn bản, tiếng việt và tập
làm văn.

-HS thấy được giá trị của văn chương đối với cuộc sống của con người từ đó
u thích mơn học hơn.

VI. kết luận

Những học sinh được học tự chọn chuyên đề này có thêm kiến thức thơ văn
để bổ sung cho những tác phẫm đang học ở trường cùng chủ đề.

-những thuận lợi trong thực hiên chuyên đề:

+HS thích học, thích có thêm những câu thơ hay bổ sung cho chủ đề.
+Nhiều tác phẩm hay viết về đề tài người lính.

-những khó khăn trong thực hiên chuyên đề:

+học sinh có nhiều kiến thức lịch sử về hai cuộc kháng chiến.
+Nhà trường ít có tư liệu tranh ảnh về đề tài này.

VII. Đề nghị:

- Cần có thêm hình ảnh, phim tư liệu dùng trong nhà trường về hai cuộc
kháng chiến vĩ đại (chống Mĩ, chống Pháp) của dân tộc.

- Cần thêm tư liệu về người lính cách mạng
VIII. phụ tục: 1 số bài thơ liên quan đến chủ đề.

<b>PHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO HUYỆN NÚI THÀNH</b>
<b>TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TRẦN CAO VÂN</b>

<i> </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8></div>

<!--links-->