de thi chon HSG quoc gia mon su tinh nghe an

Sở Giáo Dục & Đào Tạo NGhệ an Kỳ thi chọn đội tuyển dự thi
học sinh giỏi quốc gia lớp 12 THPT
năm học 2010 - 2011

Môn thi: Lịch sử
Ngày thi: 07/10/2010
Thời gian: 180 phút (không kể thời gian giao đề)
Cõu 1 (4,0 im).
Qua nhng thnh tu tiờu biu v chớnh tr, kinh t, vn húa, giỏo dc thi nh Lý,
anh (ch) hóy lm rừ úng gúp ca nh Lý i vi cụng cuc xõy dng v phỏt trin nh
nc phong kin c lp.
Cõu 2 (3,0 im).
Trỡnh by c s hỡnh thnh truyn thng yờu nc Vit Nam. Vỡ sao chng ngoi
xõm, bo v c lp dõn tc c xem l nột c trng ni bt nht ca truyn thng yờu
nc Vit Nam thi phong kin ?
Cõu 3 (3,0 im).
Nhng iu kin no m bo cho cuc khi ngha Yờn Th kộo di c 30 nm
(1884 1913) ?
Cõu 4 (4,0 im).
Nờu ni dung c bn ca khuynh hng dõn ch t sn trong phong tro yờu nc
Vit Nam u th k XX. Vỡ sao khuynh hng cu nc ny li do cỏc s phu yờu nc
khi xng ?
Cõu 5 (3,0 im).
Sau khi ginh c c lp, mc dự l chõu lc y tim nng v lch s, vn húa,
kinh t nhng chõu Phi ang ng trc nhng khú khn, thỏch thc ln trờn con ng
phỏt trin.
Bng nhng hiu bit v cỏc nc chõu Phi sau khi ginh c lp, anh (ch) hóy lm
sỏng t ý kin trờn.
Cõu 6 (3,0 im).
So vi cỏc giai on lch s th gii trc õy, cha bao gi cỏc quan h quc t
c m rng v a dng nh trong na sau th k XX.

(Sỏch giỏo khoa Lch s lp 12 nõng cao, trang 102.)
a. Nờu nguyờn nhõn dn n tỡnh hỡnh ú.
b. c im ni bt ca quan h quc t trong giai on ny l gỡ ?
- - - Hết - - -
Họ và tên thí sinh:.......................................................................................... Số báo danh:...............................
1
Đề chính thức
Sở Giáo Dục & Đào Tạo NGhệ an Kỳ thi chọn đội tuyển dự thi
học sinh giỏi quốc gia lớp 12 THPT
năm học 2010 - 2011

Môn thi: Lịch sử
Ngày thi: 08/10/2010
Thời gian: 180 phút (không kể thời gian giao đề)
Cõu 1 (3,0 im).
Anh (ch) hóy lm rừ nhng nhõn t dn n thng li ca cỏc cuc khỏng chin
chng quõn xõm lc Mụng Nguyờn thi nh Trn th k XIII, t ú rỳt ra bi hc kinh
nghim cho s nghip xõy dng v bo v T quc.
Cõu 2 (3,0 im).
Nờu nhng im ni bt ca cỏc ngh ci cỏch duy tõn Vit Nam trong nhng
nm cui th k XIX. Kt cc ca cỏc ngh ci cỏch ny ?
Cõu 3 (4,0 im).
Túm lc cỏc giai on phỏt trin ca phong tro Cn vng chng Phỏp cui th k
XIX v rỳt ra tớnh cht ca phong tro.
Cõu 4 (4,0 im).
ng lc no ó thụi thỳc Nguyn i Quc ra i tỡm ng cu nc ? Quỏ trỡnh tỡm
ng cu nc ca Nguyn i Quc cú gỡ khỏc so vi cỏc nh cỏch mng tin bi ?
Cõu 5 (3,0 im).
Trỡng by nhng nguyờn nhõn lm cho tỡnh hỡnh Trung ụng t sau Chin tranh th
gii th hai n nay luụn cng thng, khụng n nh. Hip nh Gada Giờricụ (9 1993)

cú ý ngha gỡ trong tin trỡnh hũa bỡnh Trung ụng ?
Cõu 6 (3,0 im).
Phõn tớch ngun gc v c im ln nht ca cuc cỏch mng khoa hc
cụng ngh na sau th k XX. Tỏc ng ca cuc cỏch mng ú i vi s phỏt
trin nhõn loi ?
- - - Hết - - -
Họ và tên thí sinh:.......................................................................................... Số báo danh:...............................
2
Đề chính thức
Sở GD & ĐT NGhệ an
Kỳ thi chọn đội tuyển dự thi
học sinh giỏi quốc gia lớp 12 THPT
năm học 2010 - 2011
hớng dẫn và biểu điểm Chấm đề chính thức
(Hớng dẫn và biểu điểm chấm gồm 03 trang)
Môn: Lịch sử (Ngày 07/10/2010)
----------------------------------------------
Cõu Ni dung im
1.
(4,0 )
Qua nhng thnh tu tiờu biu v chớnh tr, kinh t, vn húa giỏo dc
thi nh Lý, anh (ch) hóy lm rừ úng gúp ca nh Lý i vi cụng cuc
xõy dng v phỏt trin nh nc phong kin c lp.
* Thnh tu
- Chớnh tr :
+ Nm 1009, nh Lý thnh lp. Nm 1010, Lý Thỏi T di ụ t Hoa L v
Thng Long, xõy Hong thnh.
0,50
+ 1042, ban hnh b Hỡnh th b lut thnh vn u tiờn ca nc ta. 0,25
+ 1054, Lý Thỏnh Tụng i tờn nc thnh i Vit, tng bc hon chnh

chớnh quyn trung ng v a phng.
0,25
- Kinh t :
+ Din tớch canh tỏc m rng, p ờ tr thy, bo v trõu bũ, trng nhiu
loi lng thc.
0,50
+ Th cụng nghip truyn thng tip tc phỏt trin vi nhiu ngnh ngh,
cht lng cao nh gm, ỳc ng, dt
0,25
+ Hỡnh thnh cỏc a im trao i hng húa vi nc ngoi biờn gii Vit
Trung v trờn bin (cng Võn n).
0,25
- Vn húa, giỏo dc :
+ o pht thnh t, truyn bỏ rng rói trong c nc. 0,25
+ 1070, lp Vn Miu. Nm 1075, khoa thi quc gia u tiờn c t chc. 0,50
+ Kin trỳc, iờu khc tinh t, c ỏo vi nhiu chựa chin, ỳc chuụng,
phự iờu
0,25
* úng gúp :
+ Nh Lý ó chn t nh ụ Thc l ch hi hp ca bn phng, ni
thng ụ ca kinh s muụn i, m ra thi kỡ phỏt trin mi ca nc i
Vit.
0,50
+ Kinh t phỏt trin, i sng nhõn dõn n nh, c lp thng nht c
cng c.
0,25
+ Gúp phn cng c v phỏt trin nn vn húa truyn thng. 0,25
2.
(3, 0 )
Trỡnh by c s hỡnh thnh truyn thng yờu nc Vit Nam. Vỡ sao

chng ngoi xõm, bo v c lp dõn tc c xem l nột c trng ni bt
nht ca truyn thng yờu nc Vit Nam thi phong kin ?
- C s
+ Bt ngun t tỡnh cm ca con ngi i vi gia ỡnh, cng ng. 0,25
+ Bt ngun t quỏ trỡnh lao ng gian kh dng nc. 0,50
+ Tri qua quỏ trỡnh giao lu trao i thng xuyờn, lõu di trờn t nc. 0,25
+ Bt ngun t quỏ trỡnh u tranh gi nc, bo v c lp dõn tc. 0,50
3
- Chống ngoại xâm, bảo vệ độc lập dân tộc được xem là nét đặc trưng nổi bật
nhất vì :
+ Trong quá trình xây dựng và bảo vệ đất nước, nhân dân ta thường xuyên
phải đối mặt với giặc ngoại xâm.
0,50
+ Nhân dân ta đã đoàn kết, vượt qua gian khổ, hi sinh chiến đấu vì sự sống
còn của dân tộc, vì độc lập, tự do của Tổ quốc.
0,50
+ Từ trong cuộc chiến đấu bảo vệ đất nước, lòng yêu nước phát triển đến
mức cao nhất.
0,50
3.
(3,0 đ)
Những điều kiện nào đảm bảo cho cuộc khởi nghĩa Yên Thế kéo dài
được 30 năm (1884 – 1913) ?
- Nghĩa quân biết dựa vào địa thế đồi núi hiểm trở nhưng thuận lợi để xây
dựng căn cứ.
0,50
- Khởi nghĩa xuất phát từ lợi ích sống còn của người nông dân nhằm giữ gìn
cuộc sống và đất đai mà họ đã đổ mồ hôi xương máu để khai phá, vì vậy nghĩa
quân và nhân dân cùng đồng cam cộng khổ chiến đấu.
0,50

- Do điều kiện và hoàn cảnh sống đã tạo nên tính cách mạnh mẽ, khả năng
tự vệ cao của nông dân Yên Thế (lực lượng chính của khởi nghĩa).
0,50
- Lãnh đạo khởi nghĩa xuất thân từ nông dân, tiêu biểu là thủ lĩnh Hoàng
Hoa Thám nên họ gắn bó với nông dân…
0,50
- Chủ trương đúng đắn, phương thức tác chiến linh hoạt : kết hợp đấu tranh
quân sự với thương lượng, hòa hoãn ; vừa chiến đấu, vừa sản xuất, chuẩn bị
lực lượng để đánh giặc ; chiến thuật du kích…
0,50
- Phong trào Cần Vương đang diễn ra rộng khắp, quyết liệt gây tổn thất lớn
cho Pháp…
0,50
4.
(4,0 đ)
Trình bày nội dung cơ bản của khuynh hướng dân chủ tư sản trong
phong trào yêu nước Việt Nam đầu thế kỉ XX. Vì sao khuynh hướng cứu
nước này lại do các sĩ phu yêu nước khởi xướng ?
- Nội dung
+ Yêu nước gắn liền với thương dân, cứu nước gắn liền với duy tân, giải
phóng dân tộc gắn liền với giải phóng xã hội.
0,50
+ Thiết lập xã hội dân chủ, dân quyền theo thể chế dân chủ tư sản. 0,50
+ Phương pháp bạo động, cải cách ; đấu tranh trên nhiều lĩnh vực chính trị,
kinh tế, văn hóa, xã hội ; lực lượng bao gồm các tầng lớp nhân dân.
0,50
- Khuynh hướng này do các sĩ phu yêu nước khởi xướng vì :
+ Chế độ phong kiến đã thối nát, nhà Nguyễn đầu hàng Pháp, phong trào
yêu nước theo hệ tư tưởng phong kiến thất bại…
0,50

+ Ảnh hưởng của tư tưởng dân chủ tư sản từ bên ngoài đến Việt Nam
(Trung Quốc, Nhật Bản, Tân thư – tân văn).
0,50
+ Xã hội Việt Nam đầu thế kỉ XX đã xuất hiện các giai tầng mới, là cơ sở xã
hội tiếp nhận tư tưởng mới nhưng tầng lớp tư sản, tiểu tư sản còn nhỏ bé, yếu
ớt, giai cấp công nhân số lượng ít, còn mang tính tự phát.
0,75
+ Các sĩ phu yêu nước tiến bộ chuyển biến tư tưởng, nhận thấy muốn cứu
nước phải gắn liền duy tân và thay đổi xã hội, họ khởi xướng khuynh hướng
cứu nước mới.
0,75
5.
(3,0 đ)

Sau khi giành được độc lập, mặc dù là châu lục đầy tiềm năng về lịch
sử, văn hóa, kinh tế nhưng châu Phi đang đứng trước những khó khăn,
thách thức lớn trên con đường phát triển.
Bằng những hiểu biết về các nước châu Phi sau khi giành độc lập, anh
4
(ch) hóy lm sỏng t ý kin trờn.
- Chõu lc y tim nng
+ V lch s, vn húa : L cỏi nụi ca loi ngi, cỏi nụi ca nn vn minh
nhõn loi
0,25
+ Tim nng kinh t : t ai rng ln, ti nguyờn phong phỳ, nhõn lc di
do
0,50
- Khú khn, thỏch thc
+ úi nghốo, bnh tt, mự ch, bựng n dõn s. 0,50
+ Xung t, o chớnh, ni chin din ra liờn miờn. 0,50

+ N nn, ph thuc vo nc ngoi. 0,25
- Nguyờn nhõn dn n khú khn, thỏch thc
+ Hu qu ca s thng tr lõu di, tn bo ca ch ngha thc dõn c. 0,50
+ Tỡnh trng lc hu kộo di, mõu thun sc tc, tụn giỏo 0,25
+ S can thip ca cỏc th lc t bờn ngoi. 0,25
6.
(3,0 )
So vi cỏc giai on lch s th gii trc õy, cha bao gi cỏc quan
h quc t c m rng v a dng nh trong na sau th k XX.
(Sỏch giỏo khoa Lch s lp 12 nõng cao, trang 102)
a. Nờu nguyờn nhõn dn n tỡnh hỡnh ú.
b. c im ni bt ca quan h quc t trong giai on ny l gỡ ?
a. Nguyờn nhõn
- S tham gia ngy cng ụng ca cỏc nc mi ginh c c lp ,
Phi, Mlatinh vo cỏc hot ng chớnh tr quc t.
0,50
- Quy mụ ton cu ca cỏc hot ng kinh t - ti chớnh v chớnh tr ca cỏc
quc gia v cỏc t chc quc t.
0,50
- Nhng tin b kỡ diu ca khoa hc - k thut lm cho cỏc nc xớch li
gn nhau.
0,50
b. c im ni bt
- Tỡnh trng i u gay gt gia hai siờu cng, hai phe kộo di hn bn
thp k.
0,50
- Cỏc quc gia vn cựng tn ti hũa bỡnh, va u tranh va hp tỏc. 0,50
- T nm 1989, Chin tranh lnh chm dt, th gii chuyn dn sang xu th
hũa hoón, i thoi v hp tỏc.
0,50

- - - Ht - - -
Chú ý: Học sinh giải theo cách khác nếu đúng vẫn cho điểm tối đa.
5