Chăm sóc trẻ sốt cao

Chăm sóc trẻ sốt cao

Dù do nguyên nhân gì thì sốt cao cũng gây nhiều tác hại
cho cơ thể trẻ, có thể dẫn đến co giật, thậm chí tử vong.
Vì vậy, các bậc cha mẹ phải phát hiện và xử trí đúng,
kịp thời khi trẻ sốt.
Sốt là một triệu chứng rất thường gặp ở trẻ em dưới 3 tuổi,
nhất là trong mùa hè nóng nực. Sốt có thể do nhiều nguyên
nhân gây ra nhưng phần lớn là do vi khuẩn, virus, say nắng,
say nóng.
Trẻ sốt cao trên 39 độ C có thể bị co giật toàn thân, thiếu
ôxy não, tổn thương các tế bào thần kinh, dẫn tới hôn mê
hoặc tử vong; nếu khỏi thì cũng dễ bị di chứng tổn thương
thần kinh (động kinh, giảm trí nhớ). Sốt cao làm mất nước,
cô máu, gây rối loạn nước và điện giải. Sốt cao 40-41 độ C
có thể gây rối loạn đông máu.
Khi thấy trẻ nóng, cần cặp nhiệt độ, nếu cặp ở nách phải
cộng thêm 0,5 độ C. Nhiệt độ 37,5-38,9 độ C là trẻ sốt vừa,
trên 38,9 độ C là sốt cao. Phải lấy nhiệt độ ít nhất 3 lần
trong ngày và 1 lần vào ban đêm.

Khi phát hiện trẻ sốt, trước hết các bậc cha mẹ phải nhanh
chóng tìm mọi biện pháp làm tăng cường sự thải nhiệt của
cơ thể như không ủ, đắp chăn mà chỉ cho trẻ mặc áo lót
mỏng; giảm nhiệt trong phòng (nếu quá nóng) bằng cách
mở cửa, sử dụng quạt thông gió. Cho trẻ uống nhiều nước,
trẻ lớn có thể uống tùy thích. Với trẻ nhỏ chưa biết đòi,
phải chủ động cho uống hoặc pha thêm nước vào bình sữa
(20-30ml/lần bú) và tăng các bữa bú cho trẻ. Có thể cho
uống nước quả như cam, chanh, orezol, không nên cho
uống các loại nước giải khát công nghiệp.

Mùa hè, trẻ sốt vẫn cần được tắm rửa bằng nước ấm thấp
hơn thân nhiệt 2 độ C trong 10-15 phút để tăng thải nhiệt.
Chú ý cho trẻ gội cả đầu. Có thể đắp nước mát vùng trán,
bẹn, tránh dùng cồn xoa người trẻ vì cồn có thể gây ngộ
độc.

Khi trẻ sốt trên 38,5 độ C, cần cho dùng các thuốc hạ nhiệt.
Loại thuốc hạ nhiệt được Tổ chức Y tế Thế giới khuyên
dùng cho trẻ em là paracetamol (biệt dược là efferalgan,
babymol...) liều 15 mg/kg/lần, ngày 6 lần. Tổng liều 50-60
mg/kg/ngày. Có thể dùng đường uống hoặc đặt hậu môn
(nếu trẻ không uống được). Hấp thu qua đường hậu môn
chậm hơn, thường dùng trong trường hợp sốt vừa phải, liều
thường dùng 7-10 mg/kg/lần, ngày đặt 2-3 lần.
Những trường hợp sốt cao 40-41 độ C, ngoài dùng thuốc hạ
sốt và các biện pháp hạ nhiệt như trên, cần cho trẻ uống
thuốc an thần để phòng co giật, có thể dùng gardenal
(phenobarbital) 0,5-1 g/kg/lần.
Khi trẻ sốt, tốt nhất các bậc cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ
để phát hiện sớm nguyên nhân sốt và có cách xử trí kịp
thời.